اغلب خانه‌های تاریخی بافت کهن اصفهان رو به ویرانی‌ است

عبدالسبحان راطبی روزِ پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا با اشاره به وضعیت دشوار و در حالِ ویرانی خانه‌های تاریخی ثبت ملی و غیر ثبتی اصفهان افزود: در بافتِ تاریخی جویباره در جوار مسجد جامع عتیق و همچنین مسجد علی،خانه‌های تاریخی زیادی وجود دارد که به حالِ خود رها شده است و همه این‌ها در حالی است که باید به این خانه ها به عنوان ظرفیت و سرمایه گردشگری اصفهان رسیدگی کرد تا قیمت آنها ارزش افزوده پیدا کند.

وی افزود: همان طور که در محله و بافت تاریخی جلفا به خانه‌های تاریخی رسیدگی شده و قیمت‌ها ارزش افزوده پیدا کرد؛ در رابطه با خانه‌های تاریخی جویباره، خانه های پشتِ مسجد جامع عتیق و مسجد علی باید چاره ای اندیشید چرا که این خانه‌ها که شمارشان هم کم نیست، در حالِ ویرانی اند.

به گفته وی، مالکان خانه‌های تاریخی که از عهده مرمتِ این خانه‌ها برنمی‌آیند یا آنها را خالی رها کرده‌اند یا اینکه به مستاجرانی داده اند که از ارزش این خانه ها آگاه نیستند و شرایط این خانه‌ها روز به روز بغرنج‌تر می‌شود.

این فعالِ میراث‌فرهنگی با اشاره به پنج ساباط به هم پیوسته، در کوچه مجاور مسجد علی گفت: طولِ این ساباط‌ها به نزدیکِ یک کیلومتر می‌رسد و ماشین رو نیست، خانه‌های این ساباط‌ها به دلیل رسیدگی نکردن ، افتِ کیفیت و قیمت پیدا کرده است.

وی در ادامه افزود: در این محدوده، یا مالکان خانه‌ها را رها کرده‌اند و رفته اند یا به مستاجران ضعیف خارجی و ایرانی اجاره داده شده‌اند. مالکان مترصد تخریب و آسیب و در نتیجه ریختنِ ساباط های یاد شده هستند تا بتوانند کوچه را تعریض و به راحتی ساخت و ساز کنند.

راطبی اذعان داشت: اگر مالکان یا وارثان خانه‌های تاریخی نتوانند به این بناها رسیدگی کنند، نمی توان وضعیت این خانه‌های ارزشمند را نادیده گرفت و میراث‌فرهنگی باید یک راهکار عملی برای حفظ و احیا خانه های تاریخی این بافت ارزشمند در اصفهان ارائه دهد.

وی خاطرنشان کرد: نهادِ میراث فرهنگی، اندیشمندان، علاقمندانِ میراث فرهنگی و بخش خصوصی به همراهِ بخشِ دولتی باید بخواهند در این رابطه قدم بردارند، اما اگر چنین خواستی وجود نداشته باشد، خانه های تاریخی اصفهان در این محدوده، یکی یکی خراب می شوند.

وی بی توجهی نسبت به از دست رفتن این سرمایه گردشگریِ اصفهان را جبران ناپذیر خواند و افزود: نهادِ میراث فرهنگیِ اصفهان باید خانه ها و لکه بافت های تاریخی را شناسایی و برای احیا آنها برنامه ریزی کند، همان طور که در یزد، خانه‌ها در بافت های تاریخی بازسازی، احیا و به سمت گردشگری هدایت می‌شود و مردم برای اینکه در آنها اقامت کنند ، سر و دست می شکنند.

وی تصریح کرد: اصفهان نزدیک به ۲۲۰ خانه تاریخی دارد که ثبت ملی است و نزدیک به همین آمار هم خانه های غیر ثبتی دارد اما شرایط حتی برای بسیاری از خانه‌های ثبت ملی هم خوب نیست و باید میراث فرهنگی دستکم برای این خانه‌ها یک راهکار عملی بیندیشد.

این فعال میراث‌فرهنگی در ادامه گفت: لکه بافت تاریخی اصفهان چندان هم محدود نیست، وقتی جستجو کنید، می‌بینید که زیاد است اما شرایط دشواری دارد؛ مانند بافتِ تاریخیِ پشتِ امامزاده اسماعیل که خانه‌های این محدوده در حال خریداری و پاکسازی است یا هفت خانه تاریخی پشتِ مسجد جامع عتیق که در حال ویرانی‌اند و قرار است این محدوده تبدیل به دانشکده علوم قرآنی و حدیث شود.

راطبی با اشاره به مشکلاتِ عدیده خانه‌های تاریخی اصفهان گفت: باید به حالِ خانه‌های تاریخی اصفهان فکری کرد وگرنه یکی یکی از دست می روند و لکه بافت‌های تاریخی اصفهان محو خواهد شد. باید سرمایه گذاران تشویق شوند که خانه های تاریخی را خریداری و آنها را مرمت و احیا کنند.

راطبی خاطرنشان کرد: در زمان مرحوم دکتر شیرازی که طرح جامع برای اصفهان آماده شد، یکسری خانه تاریخی شناسایی و ثبت ملی و برخی دیگر هم ستاره دار شد اما خیلی از خانه‌ها هم وجود دارد که شناسایی نشده و ستاره دار نشده و اطلاعاتی در رابطه با آنها ثبت نشده است.

وی تاکید کرد: این خانه‌ها باید شناسایی و اطلاعات آنها ثبت و ستاره دار شود. البته باید گفت گاهی در انجام ندادن این رویه تعمدی وجود دارد چرا که با ستاره دار شدنِ این خانه ها هم از سویی، مسوولیت میراث‌فرهنگی بیشتر می شود و هم ملک های اطراف آنها در حریم قرار می گیرد و به دلیل محدودیت در ارتفاعِ ساخت و ساز ، ارزش اقتصادی شان کم می شود.