«هزاردستان‌» چه خودروهایی سوار می‌شدند؟

سریال تلویزیونی هزاردستان از جمله سریال‌های مشهوری است که دوران پایانی حکومت قاجار و آغازین حکومت پهلوی را روایت می‌کند. این مجموعه تلویزیونی به زندگی خان مظفر و رضا خوشنویس و حوادث آن روزگار می‌پردازد روزگاری که ایران درگیر روی کار آمدن حکومت پهلوی با کودتای انگلیسی ۱۲۹۹ شمسی و حضور نیروهای متفقین در خلال جنگ جهانی دوم می‌شود.

علی حاتمی در ساخت این سریال که به مدت ۸ سال(۱۳۶۶-۱۳۵۸) به طول انجامید، وضعیت اجتماعی و تحولات مدرنیته ایران را در کنار روایت‌های تاریخی به نمایش گذاشته است. خودروهای شخصی شیک، خیابان‌های سنگ‌فرش و ماموران راهنمایی و رانندگی در خیابان‌ها، سالن سینمای عمومی با اکران فیلم به زبان فارسی، هتل، رستوران و کافه به سبک غربی و اجرای قانون سرشماری از نمادهایی است که در هزاردستان این تحولات آغاز دوران مدرنیته را ایران را نمایش می‌دهد.

در بسیاری از صحنه‌های سریال هزاردستان یکی از موارد مهمی که به چشم می خورد عبور و مرور خودروها در سطح شهر و سازمان‌دهی تردد آنها توسط نیروهای نظمیه وقت است که این خود نشان دهنده تلاش جامعه آن زمان برای پیاده سازی سبک مدرنیته است.

البته در صنعت سینما، استفاده از خودروهای قدیمی در صحنه پردازی فیلم‌های تاریخی کاری بسیار معمول و متداول است. خودرو می تواند یکی از ابزارهای تاریخ گذاری در روایت فیلم‌ها باشد که به تماشاگر می‌گوید در آن دوران چه خودروهایی وارد ایران شده، چه خودروهایی در خیابان های شهر در رفت و آمد کرده و چه طیف افرادی توانایی خرید خودرو را داشتند.

رولز-رویس فانتومI، اُپل تایپ ۱۱۹۰، آستین FX۳، آستین ۱۰ کمبریج، سیتروئن تایپ II سری BL، سیتروئن تایپ II سری B، ام جی تایپ B، فورد مدل A و بنز دست ساز مدل ۱۷۰ از خودروهای کلاسیک آن زمان هستند که در سریال هزاردستان استفاده شده است.

در این سریال خودروی لوکس و لیموزین رولزرویس فانتومI توسط خان مظفر( با بازی مرحوم عزت الله انتظامی) استفاده می شود، خانی از دوره قاجار، که زمانی والی کرمان بوده و محل اسکان او در بهترین هتل شهر یعنی همان گراند هتل است.

همه فانتوم‌های تولیدی شرکت رولزرویس دست ساز و با استفاده از مواد و قطعات مرغوب ساخته شده‌است؛ به همین دلیل قیمت بالایی داشته و تنها طبقه اشراف امکان خرید آن را دارند.

مفتش ۶ انگشتی (با بازی مرحوم داود رشیدی) از خودروی ام جی تایپ B، و رئیس نظمیه (با بازی جعفر والی) از خودروی فورد مدل A استفاده می کردند. شرکت‌های فورد و ام جی در جرگه اولین شرکت های خودروسازی به حساب می آیند که فعالیت مونتاژ خودرو را آغاز کردند تا خودروهایی با قیمتی پایین‌تر برای طبقه متوسط آن زمان عرضه شود.

خودروهای کلاسیک کجا نگهداری می‌شوند؟

خودروهای نمایش داده شده در سریال تلویزیونی هزار دستان از جمله خودروی خان مظفر و خودروی مفتش ۶انگشتی در موزه خودروهای تاریخی ایران نگهداری می شوند. بعضی از نمونه‌های موجود در این مرکز جزء نمونه‌های نادر در صنعت خودروسازی هستند، از جمله پیرس ارو آب طلاکاری شده، تنها نمونه پنتر لیزر تولید شده در جهان، تنها اتومبیلی که حاصل کار مشترک کمپانی‌های مرسدس بنز، پورشه و فولکس واگن است.

مجموعه غنی از مدل‌های رولز-رویس از جمله رولزرویس سیلور گوست احمد شاه قاجار، مدل افسانه ای فانتوم ۴ ضد گلوله، فانتوم ۳ و موریس آکسفورد و فیات تیپو ۵۱۹ هندلی و همچنین مجموعه بنز شامل مدل استثنایی۵۰۰k و ۶۰۰لیموزین، ۱۹۰ SL در این موزه نگهداری می شوند.

بخش دیگری از خودروهای موجود در این مرکز اختصاص به سوپر اسپرت‌ها دارد که از آن میان می‌توان به لامبورگینی میورا و کانتاش، فراری سوپر فست ۵۰۰، بیتزارینی، چند مدل پورشه مانند: پورشه مدل ۳۵۶، پورشه ۹۱۱ توربو و … اشاره کرد. علاوه براین مدل‌های مختلفی نیز از تولیدات کارخانجات آمریکایی وجود دارد، از جمله کرایسلر ۳۰۰ (با امکانات جانبی خاص از جمله یخچال، مینی گرامافون … و داشبورد آب طلاکاری شده)، کادیلاک فلییت وود، لینکلن کانتیننتال لیموزین و …

از کالسکه‌های این مرکز هم می‌توان به کالسکه سلطنتی ناصرالدین شاه قاجار(قدیمی‌ترین کالسکه موجود در ایران) و کالسکه مخصوص تاجگذاری هر دو ساخت کارخانه معروف واگن فابریک در کشور اتریش اشاره کرد.