به گزارش ایرنا، سومین جشن از سلسله برنامه های هفتمین جشن ملی پسته رفسنجان شامگاه سه شنبه در کشکوئیه شهرستان رفسنجان درحالی برگزار شد که بیشتر برنامه های این جشن معطوف به برنامه های احیای هنر دستی گلیم تاس بود؛ این گلیم در سال های گذشته ثبت ملی شده است.
امسال محصول پربرکت پسته در شهرستان رفسنجان در حال برداشت است و به شکرانه این نعمت ارزشمند هفتمین جشن ملی پسته رفسنجان با حال و هوایی متفاوت از دوره های گذشته در پنج نقطه از شهرستان از شامگاه یکشنبه ۲۶ شهریور آغاز شده است و تا پنجشنبه ۳۰ شهریور ادامه دارد.
نخستین شب از این جشن ملی در تپه های ماسه بادی منطقه صفاییه نوق با نشان پسته و غذای محلی کشک و مغز و دومین شب هم در اسماعیل آباد نوق با نشان پسته و شکرگزاری برگزار شد.
اما سومین شب از جشن ملی پسته در شهر کشکوئیه از توابع رفسنجان میهمان ویژه ای داشت و آن گلیم تاس یکی از صنایع دستی قدیمی این منطقه بود که پس از سال ها فراموشی و مهجوری، از ابتدای تابستان امسال احیای آن در دستور کار اداره میراث فرهنگی قرار گرفته است.
استان کرمان در حوزه فرش، گلیم و زیراندازها حرف های زیادی برای گفتن در سطح جهانی و ملی دارد و گلیم دست بافت تاس در سال های نه چندان دور در خانه های روستایی شهرستان رفسنجان به ویژه منطقه کشکوئیه مورد استفاده فراوانی قرار می گرفت، اما سکه این محصول سنتی پس از ظهور فرش های ماشینی به‌تدریج از رونق افتاد.
پس از حدود نیم قرن فراموشی گلیم تاس، با برگزاری نخستین جشن احیای گلیم تاس در شهر کشکوئیه، در اواخر خرداد سال جاری، احیای این گلیم به صورت جدی و رسمی آغاز شده است تا شاهد رونق و استفاده از گلیم تاس باشیم.
تلاش برای احیای گلیم تاس در رفسنجان درحالی است که استان کرمان در جای جای خود خاستگاه چنین صنایع و هنرهای اصیلی است که از آن جمله گلیم شیرکی پیچ سیرجان است که به ثبت جهانی رسیده و روستای دارستان این شهرستان به عنوان دهکده جهانی ثبت شده است.
شهر کشکوئیه و روستاهای همجوار آن از مناطق بسیار قدیمی کاشت و برداشت محصول پسته نیز هستند و برگزاری سومین شب از هفتمین جشن ملی پسته فرصت بسیار خوبی برای معرفی و رونمایی از گلیم تاس بود تا معرفی و شناسایی این هنر صنتی دستباف در کانون توجهات قرار گیرد.
تاس یکی از نقش‌های مهم در بافت گلیم است که این دستباف سنتی در منطقه کشکوئیه به همین نام خوانده می شود، هر چند از گلیم تاس به عنوان زیرانداز و فرش خانه در قدیم بیشتر استفاده م یشده است، اما کارکردهایی نظیر سفره و غیره نیز دارد.
گلیم تاس با وجود سادگی رنگ و نقش، یکی از زیباترین گلیم های استان کرمان محسوب می شود و بافت آن عمدتا توسط بانوان رفسنجان انجام می گرفت و حال با احیای این گلیم به کمک پیشکسوتان، نسل جوان ادامه دهنده راه نیاکان خود شده است.
ارائه آموزش بافت گلیم تاس برای ۷۰ نفر از بانوان
فرماندار رفسنجان در سومین شب از هفتمین جشن ملی پسته در کشکوئیه گفت: گلیم تاس از صنایع دستی خاص بخش کشکوئیه از توابع این شهرستان است که شمار بافندگان چیره دست آن تا ۲ سال پیش به انگشتان یک دست هم نمی رسید و چیزی نمانده بود که به دست بی‌مهر فراموشی سپرده شود.
حسین رضایی افزود: اما این هنر صنایع دستی اکنون احیا شده و طی ۲ ماه اخیر در قدم نخست برای ۷۰ بانوی این روستا آموزش های لازم گلیم بافی ارائه و این صنعت در خانه ها و کارگاه ها ترویج و رونق یافت.
وی تصریح کرد: روستاهای رفسنجان به‌ویژه در منطقه کشکوئیه بافت این گلیم را از دیرباز در گنجینه هنری خود داشته‌اند که به سبب استفاده از رنگ و طرح‌های ساده و نقوش زیبای تاس مانند، می تواند قابلیت مناسبی برای جای گرفتن در چینش امروزی آپارتمان‌ها، کادو دادن، استفاده در منازل و محل کار و غیره دارد.
فرماندار رفسنجان تاکید کرد: گلیم تاس فقط ارزش تاریخی ندارد، بلکه از لحاظ ریالی هم ارزشمند است به طوری که نمونه هایی از این نوع گلیم در مقیاس کوچک یک در یک و نیم متر بسته به تنوع و رنگ و طرحش حتی بالای ۱۰۰ تا ۱۷۰ میلیون ریال ارزشگذاری شده است و افرادی هستند که از این نوع گلیم تهیه و به خارج از کشور ارسال می کنند تا هدیه ای برای دوستان، آشنایان و عزیزانشان باشد.
وی بیان کرد: اما در ادامه راه، نگرانی هایی وجود دارد که گاهی خیال آسوده را از بانوان بافنده گلیم تاس می‌رباید، بانوانی که با علاقه بسیار برای فراگرفتن هنر بومی مادران و مادربزرگ های خود آغوش گشوده‌اند اما دغدغۀ عاقبت دست بافته‌ها دل مشغولی آنان شده است.
رضایی خاطرنشان کرد: با این همه، فروش بافته ها مهمترین دغدغه بانوان بافنده و افرادی است که می خواهند به این عرصه قدم بگذارند، پس از احیا نیاز است در نمایشگاه‌های مختلف گردشگری تولیدات بانوان به نمایش درآید و حمایت های مسئولان و غیره هم باید بیش از پیش باشد تا با ایجاد برندینگ، راهی برای صادرات این محصول با ارزش باز شود.
وی گفت: برپایی هفتمین جشن ملی پسته فرصت غنیمتی است تا این گلیم و صنعت دستی خاص در نمایشگاهی عرضه شود، همگان با آن آشنا شوند و خرید کنند و البته تورهای گردشگری از نقاط مختلف کشور که برای بازدید از باغ های پسته می آیند با این گلیم تاس آشنا می شوند و بابی برای معرفی این اثر هم در زادگاهشان باز می شود.
فرماندار رفسنجان تصریح کرد: منطقه کشکوئیه رفسنجان خاستگاه تولید پسته از نوع و رقم اکبری است و کیفیتی که این نوع و رقم پسته احمدآقایی در جهان دارد، بی نظیر است.
وی با اشاره به کیفیت بالای پسته تولید شده در رفسنجان اظهار داشت: ارقام تجاری پسته ایران بالای ۵۰ گرم مغز دارند یعنی نسبت مغز بیشتر از پوست آن است، در حالی که میزان مغز پسته آمریکا به بالای ۴۸ گرم هم نمی رسد و میزان چربی موجود در پسته ایران موجب می شود تا با برشته کردن و بودادن این پسته طعم و کیفیت مطلوب به خود گیرد اما پسته امریکا آنقدر خشک و کم چربی است که به محض کمی حرارت سیاه و بی طعم می شود.
لزوم توسعه اقامتگاه های بومگردی رفسنجان
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رفسنجان نیز بیان کرد: تورهای گردشگری در چند استان کشور قصد ورود به شهرستان رفسنجان دارند که در روزهای آینده به باغ های پسته می آیند لذا زیرساخت این بحث مطرح است و باید اقامتگاه های بومگردی در مناطق مختلف شهرستان توسعه یابند.
حسنی حسینی افزود: یکی از محصولات صنایع دستی مردم کشکوئیه گلیم تاس است که این هنر دست، داشت به فراموشی سپرده می شد که خوشبختانه اوایل تابستان امسال احیا و باززنده‌سازی آن شروع و این هنرآموزی بافت گلیم تاس توسط چند پیشکسوت در کشکوئیه آغاز شد و هم اکنون ۷۰ نفر هنرآموز دارای گواهی نامه از مرکز فنی و حرفه ای شدند.
وی تصریح کرد: با صدور مجوزها بحث های پشتیبانی و ارایه تسهیلات هم مطرح است که با همکاری ادارات مختلف سعی داریم این گلیم ارزشمند احیا و باززنده سازی و تجاری سازی شود.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رفسنجان خاطرنشان کرد: با توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان رفسنجان، فروش محصولات محلی و صنایع دستی هم رونق می گیرد.
به گزارش ایرنا هفتمین جشن ملی پسته در چهارمین شب و در کبوترخان قرار است با موضوع پسته و بستنی و پنجمین شب هم در بزرگترین خانه خشتی جهان(خانه حاج علی آقا) در قاسم آباد رفسنجان با موضوع پسته و مس برگزار شود.
بیش از یک قرن است که پسته در شهرستان رفسنجان کاشت و برداشت می‌شود و این محصول در سال ۱۳۹۵ در فهرست آثار ناملموس کشور ثبت شد.
وجود ۸۰ هزار باغ پسته در رفسنجان و البته وجود درخت هزار و ۵۰۰ ساله پسته و درختان چندصد ساله موجب شد ثبت ملی پسته به نام رفسنجان رقم بخورد.
رفسنجان در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شمال غرب مرکز استان کرمان قرار دارد.
نظر شما