رنج حیات وحش کهگیلویه و بویراحمد از کمبود محیط بان

به گزارش ایرنا،سرگذشت غم انگیز چندین گونه حیات وحش شاخص استان نظیر کشف لاشه یک قلاده پلنگ در میان انبوهی از زباله های زیر پل جاده ارتباطی حد فاصل روستاهای "دشت رز" و "بن زرد" شهرستان دنا یکی از مصداق های رنج این زبان بسته های زیبا از کمبود محیط بان است.

در این حادثه بنا به اطلاع رسانی روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان در روز بیست و چهارم مرداد امسال گزارش مردمی حکایت از پیدا شدن لاشه پلنگی در شهرستان دنا داشت که با اعزام فوری یگان حفاظت محیط زیست استان به محل، لاشه یک قلاده پلنگ نر بالغ در میان نخاله های ساختمانی کشف شد.

دامپزشک پس از کالبدشکافی علت مرگ پلنگ دنا را ناشی از اصابت گلوله و خون ریزی داخلی اعلام کرد در صورتی که پس از مشاهده لاشه پلنگ در بین نخاله های ساختمانی در شهرستان دنا، موضوع از طریق معاینه بالینی لاشه در همان لحظات اولیه نشان داد خراشیدگی و سوراخ هایی برروی لاشه وجود داشت وعلت نهایی به نظر قطعی دامپزشک بعداز طی مراحل کالبد شکافی موکول شدعامل این حادثه هر چه که بوده در صورت وجود محیط بان به اندازه کافی مراقبت بهتری از این گونه ارزشمند صورت می گرفت..

در تجربه ای دیگر اوایل تصاویری از لاشه یک جانور سوخته در پارک ملی دنا مورد توجه کاربران فضای مجازی قرار گرفت و در فضای مجازی اعلام شد که یک قلاده کفتار مجاور روستای خونگاه واقع در پارک ملی دنا به ضرب گلوله کشته شده و بعد از آن سوزانده شده است.

اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد در واکنش به این تصاویر اعلام کرد، این سازمان با اشراف اطلاعاتی خود ۲ روز قبل از انتشار این خبر یعنی از ۲۷ شهریور در جریان کم و کیف ماجرا بود ، اقدامات خود را انجام داد و منتظر اعلام نظر مراجع دانشگاهی است.

روابط عمومی حفاظت محیط زیست استان اعلام کرد: نظر کارشناسان محیط زیست استان مبنی بر سگ بودن لاشه است اما شناسایی هویت آن را منوط به نظر جانور شناس است.

اسلام جاودان خرد،مدیرکل حفاظت محیط زیست استان در دومین روز از مهر ۱۴۰۲ از شناسایی هویت این جانور خبر داد و گفت : پس از ارسال تصاویر لاشه کشف شده برای صاحب نظران دانشگاه معتبر کشور مشخص شد لاشه از خانواده سگ سانان و مربوط به سگ است .

این موارد مشتی نمونه خروار از حوادث مختلفی است که در مناطق حفاظت شده کهگیلویه و بویراحمد برای گونه های ارزشمند حیات وحش این استان رخ داده که ضرورت تامین نیروی محیط بان را برای مناطق حفاظت شده در آشکارتر کرده است.

آخرین اقدام های انجام گرفته برای جذب نیرو

تعدادی محیط بان در دولت سیزدهم به شمار نیروهای فعال پیشین افزوده شد اما به علت بازنشسته شدن تعدادی از محیط بانان داستان کمبود نیرو و افزایش وسعت مناطق تحت مدیریت، برای حفاظت از این عرصه های طبیعی داستان به همان روال قدیمی ادامه دارد.

براساس آمار موجود به صورت میانگین ۱۱درصد از خاک استان های کشور با عنوان مناطق حفاظت شده با استفاده از توان محیط بانان صیانت می شود اما ۳۲درصد از مساحت استان کهگیلویه و بویراحمد در قالب هفت نقطه حفاظت می شود که این امر ضمن سخت تر کردن کار محیط بانان باعث شده کمبود نیروی انسانی در این مناطق بیشتر احساس شود.

براساس استاندارهای جهانی به ازای هر یکهزار هکتار یک محیط بان باید کار حفاظت از عرصه های طبیعی را به عهده داشته باشد اما این شاخص در کهگیلویه و بویراحمد بیش از چهار برابر استاندارد است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت:با وجود اقدام های انجام گرفته و جذب نیروی محیط بان در ۲ مرحله در زمان فعالیت دولت سیزدهم اما همچنان کمبودی نیروی محیط بان مهمترین چالش این حوزه است.

اسلام جاودان خرد افزود:مقدمات جذب هفت محیط بان جدید برای حفاظت بهتر از میراث طبیعی استان فراهم شده است.

وی ابراز کرد:در دولت سیزدهم پیش از این هشت نیروهای محیط بان برای کمک به حفاظت مناطق تحت مدیریت حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد جذب شده است.

وی بیان کرد:این نیروهای انسانی به منظور رفع بخشی از کمبودهای مناطق تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد از طریق آزمون های استخدامی بکار گرفته شده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: با وجود این اقدام ها اما همچنان کمبود محیط بان در استان احساس می شود به طوری که هم اکنون شمار محیط بانان استان کمتر از یگ چهارم استاندارد جهانی آن است.

جاودان حرد با اشاره به اینکه ثبت مناطق خفاظت شده جدید به صیانت بهتر از حیات وحش جانوری و گیاهانی استان منجر می شود تاکید کرد : دولت سیزدهم با ثبت منطقه «اِشکَر» به عنوان منطقه حفاظت شده گامی مهم برای حفظ میراث طبیعی این منطقه برداشته است.

وی عنوان کرد: این منطقه که پیش از این شکار ممنوع بوده اکنون با سه محیط بان صیانت می شود.

جاودان خرد اظهار داشت: منطقه «اشکر»به عنوان اولین منطقه شکار ممنوع شهرستان چرام در شورای عالی محیط زیست کشور ثبت شد.

وی بیان کرد: طرح مطالعاتی «کوه اِشکِر» با هماهنگی جامعه عشایری و نخبگان شهرستان چرام به شورای عالی محیط زیست کشور ارسال، مصوب و تایید شد.

آخش تصریح کرد: این منطقه تیرماه سال جاری در آگهی روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران (قوه قضائیه ) به منطقه شکار ممنوع اعلام شد.

وی اضافه کرد: این منطقه با مساحتی حدود ۱۵هزار هکتار شامل گونه های گیاهی و جانوری شامل انواع درختان بلوط، زالزلک، بنه، کلخنگ، ارزن و کی کوم است.

جاودان خرد گونه های جانوری منطقه را شامل خرس قهوه ای، پلنگ، گرگ، روباه، کاراکال، خرگوش و پرندگانی شامل کبوتر جنگلی، کبک و عقاب جنگلی اعلام کرد.

دیگر اقدام برای حفظ گونه های حیات وحش

معاون فنی مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: سه طرح سرشماری حیات وحش برای پاییز و زمستان امسال در این استان هدف گذاری شده و اجرا می شود.

محسن پاکباز افزود: مقدمات سرشماری گونه های سردسیری و گرمسیری در ۲ طرح جداگانه و سرشماری پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر آسیایی در زیستگاه های حیات وحش گهگیلویه و بویراحمد فراهم شده است.

وی بیان کرد: سرشماری پستانداران مناطق سردسیری استان با حضور ۳۰ گروه و سرشماری گونه های حیات وحش مناطق گرمسیری با مشارکت ۲۰ اکیپ انجام می گیرد.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: سرشماری پستانداران مناطق گرمسیری و سردسیری با اولویت کل و بز به عنوان گونه غالب انجام می گیرد البته سایر گونه ها هم شمارش می شود.

وی تاکید کرد: همچنین سرشماری پرندگان آبزی و کنارآبزی نیز با مشارکت ۲۰ گروه از کارشناسان استان در آبگیرها، پشت سدها و دیگر منابع آبی اجرا می شود.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد گفت: پرندگان آبزی و کنار آبزی از مناطق سردسیری آسیا و شمال کشور در کنار منابع آبی مناطق سردسیری این استان پاییز هر سال آغاز می شود.

وی بیان کرد:پرندگان مهاجر آسیایی از گروه های اگرت ها ، حواصیل ها ، اردک ها ، باکلان ها و کشیم ها هستند که با توجه به شرایط توپوگرافی ، اقلیمی و وجود زیستگاه های مناسب ، هر ساله آبگیرهای کهگیلویه و بویراحمد را برای زمستان گذرانی انتخاب می کنند.

رودخانه های بشار ، مارون ، زهره ، تنگ سرخ ، کبکیان ، خرسان ، شاه بهرام و سدهای مارون ، کوثر ، شاه قاسم ، تالاب های برم الوان و مورد زرد زیلایی از جمله مکان هایی هستند که همه ساله میزبان پرندگان مهاجر آسیایی هستند.

پرندگان مهاجر آسیایی مهمان در آبگیرهای استان از گونه‌های انواع لک‌لک، حواصیل خاکستری و سفید و مرغابی سار، چنگر، کاکانی، پرستوی دریایی، گیلانشاه و بالکان هستند.

پاکباز ابراز داشت: سرشماری های مذکور به صورت چشمی و با استفاده از دوربین انجام می گیرد.

وی عنوان کرد: طرح های سرشماری حیات وحش استان به منظور آگاهی از وضعیت گونه های مختلف حیات وحش و برنامه ریزی برای حفاظت از آنان صورت می گیرد.

اداره‌کل محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد ۳۱۲ هزار هکتار از وسعت مناطق حفاظت شده شامل یک پارک ملی، هفت منطقه حفاظت شده و پنج منطقه شکار ممنوع را تحت مدیریت دارد.

هفت منطقه حفاظت شده با وسعت ۹۳ هزار و ۶۶۰ هکتار، دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵ هکتار، خامی با وسعت ۲۵ هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸۷ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان زیبای طبیعی وجود دارد.

۳۳۱ گونه مهره‌دار در استان کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که حدود ۲۰ درصد مهره‌داران کشور را شامل می‌شود و علاوه بر این ۲۲ درصد پستانداران کشور، ۴۵ درصد پرندگان، هشت درصد خزندگان، ۱۳ درصد دوزیستان و هشت درصد ماهیان کشور و همچنین حدود ۲۰ درصد گونه‌های گیاهان دارویی کشور در بخشی از ذخیره‌گاه زیست کره دنا شناسایی شده است.