فراگیری هدفمند آموزش‌های مهارتی در سنین مختلف به ویژه از نوجوانی و جوانی راهکاری موثر برای ایجاد اشتغال و فرصتی برای کارآفرینی است، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای می‌تواند در ایجاد اشتغال پایدار و کاهش بیکاری برای افراد جویای کار نقش بسزایی داشته باشد.
مهارت‌آموزی علاوه بر تربیت نیروی متخصص و خبره می‌تواند برای تامین نیروی انسانی بازار کار، نقش مهم و کلیدی را در ایجاد اشتغال مولد و پایدار در سطح جامعه ایفا کند، از این‌رو آموزش‌های فنی و حرفه‌ای بسیار مهم و بااهمیت بوده و نگاهی ویژه می‌طلبد.
آموزش‌های فنی و حرفه‌ای شامل نظری و عملی است که با هدف ارتقاء دانش افراد و ایجاد مهارت‌های لازم و به فعلیت رساندن استعدادهای نهفته آنان ارائه می شود و مهارت‌آموزان را برای احراز شغل، حرفه و کسب و کار در مشاغل مختلف تا سطوح مشخص آماده می‌کند و توانایی آنان را برای انجام کار و فعالیت در حرفه های مختلف افزایش می‌دهد.
بر این اساس، اهمیت فراگیری آموزش‌های مهارتی بر کسی پوشیده نیست؛ استاندار گیلان در جلسه شورای مهارت با اشاره به نرخ ۶.۱ دهم درصدی بیکاری در استان می‌گوید: بیشتر جوانان بیکار مهارت لازم برای انجام کار را ندارند از این‌رو کسب مهارت در رشته‌های فنی و حرفه‌ای راهی برای رفع مشکل بیکاری است.
اسدالله عباسی با بیان اینکه درآمد نیروهای شاغل در رشته‌های مهارتی خوب است، ادامه می‌دهد: فرهنگ مهارت‌آموزی باید گسترش یابد و خانواده‌ها نیز به اهمیت فراگیری آموزش های مهارتی برای فرزندان توجه کنند.
الگوهای موفق از مهارت‌آموزان
آمنه صدیقی اهل شهرستان رودسر مربی و موسس یکی از آموزشگاه‌های مهارتی در استان گیلان و مدیرخانه کارآفرینی و مهارت صنایع دستی رشت، دارنده چند نشان ملی خلاقیت و نوآوری و جزو ۲۲ بانوی تاثیرگذار در حوزه هنری است که بهمن‌ماه سال گذشته از سوی استانداری گیلان به عنوان یکی از بانوان برتر استان انتخاب شد.
او ۲۵ سال است که آموزش دوخت‌های سنتی ایرانی (رشته صنایع دستی) را انجام می‌دهد، از سال ۷۴ (در سن ۱۹ سالگی) برای شرکت در کلاس‌های مهارتی تصمیم جدی گرفت و همان مسیر موفقیتش را فراهم کرد.
وی می‌گوید: در گذشته مراکز فنی و حرفه‌ای برای ارائه آموزش‌های مهارتی به علاقمندان کم بود اما امروز تعداد این آموزشگاه‌ها زیاد شده و مشکلی به لحاظ دریافت این نوع آموزش‌ها وجود ندارد.
صدیقی در آن ایام به دلیل تعداد اندک آموزشگاه‌ها مجبور بوده که برای دریافت آموزش‌های مهارتی مسافت رودسر تا لاهیجان را طی کند، او آموزش‌ها و کار خود را در رشته رشتی دوزی و سوزن دوزی سنتی تا امروز ادامه داده است.
صدیقی که مدرک تحصیلی خود را در رشته هنرهای تجسمی با محوریت نقاشی و سوزن دوزی‌های سنتی ایرانی دریافت کرده است در گپ و گفتی با خبرنگار ایرنا بیان می کند: بعد از دریافت آموزش‌های مهارتی در این ۲ رشته و کسب گواهینامه مهارتی ادامه تحصیل دادم که این مهم برای خلاقیت و نوآوری به منظور تولید کالاهای بهتر و به روز موثر واقع شد.
این بانوی هنرمند که مدرک کاردانی ۲ رشته یاد شده را دارد با اشاره به راه‌اندازی آموزشگاه فنی و حرفه‌ای خود در سال ۱۳۸۲ و ارائه آموزش‌ها در رشته‌های بافت چرم، سفال سرامیک و دوخت‌های سنتی (سوزن دوزی‌های سنتی ایرانی) به علاقمندان اظهار می‌کند: بیشترین فعالیت ما در آموزشگاه در رشته رشتی‌دوزی یا قلاب‌دوزی رشت است.
صدیقی می‌افزاید: فعالیت زیادی برای ثبت ملی شهر رشت به عنوان شهر هنرهای سنتی با محوریت رشتی‌دوزی برای تهیه پروپوزال و گزارش‌های مختلف انجام داده و در این حوزه با میراث فرهنگی و گردشگری و شهرداری رشت همکاری کرده است.
استعدادیابی؛ گام نخست در ارائه آموزش‌های مهارتی
این موسس آموزشگاه مهارتی در استان گیلان، استعدادیابی کارآموزان را گام نخست برای ارائه این آموزش‌ها می داند و می گوید: پس از معرفی رشته‌های مختلف به کارآموزان و شناسایی استعداد آنان آموزش‌ها آغاز می‌شود.
وی با بیان اینکه در آموزشگاه خود به گروه های سنی مختلف از ۱۷ تا ۶۰ سال آموزش می‌دهد، می‌افزاید: ارائه آموزش‌های مهارتی به علاقمندان پس از استعدادسنجی بر اساس استاندارد فنی و حرفه‌ای و ساعت‌های تعریف شده "تئوری و عملی" انجام می‌شود و بعد از آن شرکت‌کنندگان جذب بازار می‌شوند.
صدیقی ادامه می‌دهد: مهارت‌آموزان دارای توانایی کار می‌توانند با ما همکاری کرده و تولیدات خود را بر اساس استانداردها ارائه دهند به این ترتیب که پس از مهارت‌آموزی شرکت‌کنندگان، به آنان در منزل سفارش کار داده می‌شود ضمن اینکه مواد اولیه در اختیار آنان قرار داده شده و بازار فروش نیز برای تولیدات شان فراهم می کنیم.
در زمان حاضر، ۱۵ مربی به صورت مستقیم و ۱۶۴ نفر به صورت غیرمستقیم با آموزشگاه این بانوی هنرمند و موفق همکاری می‌کنند.
آموزش‌های مهارتی یکی از بهترین نوع آموزش‌ها
صدیقی آموزش‌های مهارتی را یکی از بهترین نوع آموزش‌ها در کشور عنوان کرده و می‌گوید: آنها برای ایجاد اشتغال در دنیا، یادگیری مهارت و کسب درآمد از این راه نقش موثری دارد و افراد زیادی از این طریق به موفقیت دست یافته‌اند.
وی بیان می‌کند: ارزش مدارک دانشگاهی در جای خودش محفوظ اما برای دستیابی به شغل مناسب و کسب درآمد، تنها در انتظار پشت میز نشینی کاری اشتباه است. ما در رشته‌های مهارتی و صنایع دستی می‌توانیم حرف اول را بزنیم و درآمد خوبی هم داشته باشیم.
صدیقی، آموزش‌های مهارتی در مراکز دولتی و خصوصی فنی و حرفه‌ای را طبق استانداردهای جهانی عنوان کرده و ادامه می‌دهد: کارآموزان در مراکز فنی و حرفه‌ای به صورت تئوری و عملی آموزش‌های لازم را فرا می‌گیرند و صفر تا ۱۰۰ آموزش در آموزشگاه‌ها انجام می‌شود و کارآموزان با خیال آسوده برای دریافت مدرک فنی و حرفه‌ای اقدام می‌کنند.
می‌توان یک کارآفرین شد
سیده فاطمه میرجعفری مربی یکی دیگر از آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای گیلان از سال ۸۴ با دارابودن یک فرزند آموزش فنی و حرفه‌ای در رشته فرش را فرا گرفت و از سال ۸۵ بیش از ۱۶ مجوز فنی و حرفه‌ای را دریافت کرد.
در سال ۸۴ با توجه به علاقه‌ای که به رشته طراحی فرش داشته به سازمان فنی و حرفه‌ای مراجعه می‌کند، در آن سال این رشته آموزش داده نمی‌شد از این‌رو در رشته مکمل فرش آموزش پایه و مقدماتی (رشته فرش دستبافت) را فرا گرفت، می‌گوید: اساتید خوب در این رشته موجب شد تا علاقه بیشتری به این رشته پیدا کنم.
میرجعفری بعد از گذراندن مهارت‌های مربوط به فرش در سازمان فنی و حرفه‌ای با تشویق اساتید خود که می‌گفتند "می‌توانی یک کارآفرین و تاثیرگذار باشی" با توجه به علاقه‌اش، در آزمون‌های مربیگری و مدیریت شرکت کرد و پس از قبولی و کسب مدارک به صورت مستقل یک آموزشگاه دایر نمود و از سال ۹۰ تاکنون در این آموزشگاه، مشغول فعالیت است.
وی دوره کاردانی فرش دستبافت را در سازمان فنی و حرفه‌ای گذرانده‌است، میرجعفری می‌گوید: همه این آموزش‌ها موجب شد تا دانش ما هم‌راستا با مهارت باشد، علاوه بر اینکه خودمان تولیدکننده انواع فرش دستبافت از تابلو فرش‌ها تا فرش‌های سه متری و ۶ متری در واحدهای مختلف ریزبافت، نیم ریزبافت و درشت بافت و ابریشم بودیم و هستیم.
میرجعفری هنر را زاییده تمام حرفه‌ها می‌داند و ادامه می‌دهد: هنر حرفه‌ها را به پویایی می‌رساند، در این مسیر توانستیم استعدادهای خود را پویاتر و آن را به سوی شغل سوق دهیم.
وی در سال ۹۲ همکاری خود را با آموزش و پرورش استان گیلان آغاز کرد و به این ترتیب رشته فرش در هنرستان کیومرث صابری در رشت دوباره احیاء شد و در زمان حاضر این رشته به دانش‌آموزان علاقمند آموزش داده می‌شود.
وی می‌افزاید: گیلان را به عنوان استانی فرش خیز نمی‌شناختند اما این اتفاق موجب شد بر اساس استانداردهای سازمان فنی و حرفه‌ای و توافق با آموزش و پرورش تا فراهم کردن اشتغال خوب در این حوزه تلاش شود تا این استان در این رشته به جایگاهی برای برندسازی به منظور تکامل بیشتر و برخورداری از بازار فروش و صادرات برسد.
این مربی رشته فرش ادامه می‌دهد: هر ساله تعدادی از دانش‌آموزان با علاقه در این رشته آموزش می‌بینند که نقش مهمی در اشتغال آنان و کسب درآمد بعد از فارغ‌التحصیلی دارد ضمن اینکه باید فضایی مناسب برای فروش تولیدات دانش‌آموزان در حین تحصیل فراهم شود.
مهارت‌آموزی همراه با منزلت اجتماعی و کسب درآمد
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای استان گیلان مهارت‌آموزی را شیوه‌ای برای توسعه همه جانبه در تمامی امور فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و کلید حل بسیاری از معضلات و مشکلات عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: مهارت‌آموزی همراه با درآمد، کسب و کار و شان و منزلت اجتماعی است.
کاظم پورنصیری با تاکید بر اینکه نقش مهارت‌آموزی برکسی پوشیده نیست، می‌افزاید: مهارت‌آموزی با همراه داشتن جایگاه اجتماعی برای افراد، آنان را از بسیاری آسیب‌های اجتماعی دور می‌کند.
وی با بیان اینکه مهارت‌آموزی موجب توانمندی افراد می‌شود، اظهار می‌کند: توانمندی نیروی انسانی موجب می‌شود تا آنان با کسب مشاغلی در بازار کار، در بخش خصوصی و دولتی جذب شوند.
سه میلیون نفر ساعت آموزش‌های مهارتی در گیلان ارایه شد
پورنصیری با بیان اینکه در نیمه نخست امسال حدود سه میلیون نفر ساعت آموزش‌های مهارتی در مراکز دولتی گیلان ارایه شد، ادامه می‌دهد: در این مدت، در مجموع ۲۱ هزار نفر دوره در ۲۰ مرکز دولتی فنی و حرفه‌ای گیلان و ۱۸ گروه هدف آموزشی در نزدیک به ۵۰۰ حرفه آموزشی از این امکان برخوردار شدند.
وی اضافه می‌کند: دانشجویان، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، دانش‌آموزان، زنان خانه‌دار، زنان سرپرست خانوار، زندانیان ساکنان سکونتگاه‌های غیررسمی و مناطق حاشیه شهر و عشایر، معتادان بهبود یافته، آسیب‌دیدگان اجتماعی، افراد دارای معلولیت، ساکنان مناطق روستایی، محروم مرزی، سربازان وظیفه و شاغلان بنگاه‌های اقتصادی، صنایع و کارخانجات، کودکان کار و مشمولات بیمه بیکاری از مهمترین گروه‌ها برای ارائه آموزش‌های مهارتی هستند.
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای گیلان درباره ارائه آموزش‌های مهارتی در گروه‌های سنی مختلف نیز می‌گوید: گروه سنی متوسطه اول شامل ۱۲ تا ۱۵ سال تحت عنوان مهارت‌آموز می‌توانند از این آموزش‌هابرخوردار شوند ضمن اینکه برای این گروه گواهینامه بین‌المللی صادر نمی‌شود البته پس از رسیدن به سن قانونی ۱۵ سال می‌توانند با گذراندن دوره‌ها و قبولی در آزمون، گوهینامه دریافت کنند ضمن اینکه گواهینامه‌های فنی و حرفه‌ای در بیش از ۱۳۰ کشور جهان اعتبار دارد.
وی با بیان اینکه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای جزو سازمان جهانی کار است، اضافه می‌کند: سازمان جهانی کار برای بیش از ۱۱ هزار شغل استانداردهای مهارتی شغلی را تدوین کرده‌است و به دلیل عضویت در این سازمان با بهره‌گیری از استانداردها، آنها را در آموزش‌ها به کار می‌گیرم.
اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای گیلان وابسته به سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با برخورداری از ۲۰ مرکز آموزش فنی و حرفه ای دولتی و بیش از ۸۰۰ آموزشگاه فنی و حرفه‌ای آزاد تحت پوشش، دوره های مهارتی مختلفی را در سطوح مهارت درجه ۳، درجه ۲، درجه ۱، کارگر ماهر به متقاضیان ارایه می کند.
آموزش‌های فنی و حرفه‌ای مجموع آموزش‌های نظری و عملی است که با هدف ارتقای دانش افراد و ایجاد مهارت‌های لازم و به فعلیت رساندن استعدادهای نهفته در آنان اجرا می‌شود و مهارت‌آموزان را برای احراز شغل، حرفه و کسب و کار در مشاغل گوناگون تا سطوح مشخص آماده می‌کند و توانایی آنان را برای انجام کار و فعالیت در حِرف مختلف افزایش می‌دهد.
آموزش در این اداره کل بر مبنای استاندارد آموزشی و با برخورداری از کد بین‌المللی است، دوره‌های آموزشی متعددی در مراکز ثابت، سیار شهری، سیار روستایی، ندامتگاهها، پادگانها، صنایع و صنوف، جوار دانشگاهها و آموزشگاه‌های فنی و حرفه‌ای آزاد برای کارجویان، دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و شاغلین برگزار می‌شود.
مهارت دیدگان پس از اتمام دوره آموزشی و شرکت در آزمون‌های پایان دوره و موفقیت در آن، گواهینامه مهارت با کد استاندارد بین‌المللی و مورد تایید در تمامی کشورهای عضو سازمان بین‌المللی کار (ILO) دریافت خواهند کرد.
سازمان فنی و حرفه‌ای کشور امسال برای نخستین بار با هماهنگی و امضای تفاهمنامه با پنج دستگاه آموزش و پرورش، سازمان بسیج سازندگی، کمیته امداد امام خمینی (ره)، دانشگاه آزاد اسلامی و صدا و سیما نسبت به اجرای طرح تابستانه مهارت اقدام کرد، در این طرح سه هزار و ۷۱۶ دانش‌آموز دوره اول و دوم متوسطه در مراکز دولتی و خصوصی استان آموزش‌های مهارتی را فرا گرفتند.
افزون بر ۴۰۰ تیم سیار فنی و حرفه‌ای برای ارائه آموزش‌های مهارتی در مناطق شهری و روستایی استان فعال است.
بیشتر بخوانید:
نظر شما