از جنگ جهانی دوم که آمریکا از بمب اتم برای شکست ژاپن استفاده کرد تا به امروز همواره هراس از تکرار چنین رفتاری وجود دارد و به رغم نگرانیهای بینالمللی اما روز به روز بر شمار کلاهکهای اتمی افزوده میشود.
به تازگی وبسایت «استاتیستا» به نقل از انجمن دانشمندان آمریکایی گزارش داده که تعداد کلاهکهای هستهای در جهان از ژانویه ۲۰۲۲ تا ژانویه ۲۰۲۳ میلادی ۱۳۶ فروند افزایش یافتهاست. این افزایش به طور عمده از سوی چین، روسیه، کره شمالی، پاکستان و هند صورت گرفتهاست.
گزارش مزبور اضافه کرد که عمده میزان این افزایش مربوط به چین است و پکن ذخایر خود را از ۳۵۰ کلاهک هستهای به ۴۱۰ کلاهک هستهای افزایش داد. هند، پاکستان و کره شمالی هم ذخایر خود را افزایش دادند و روسیه به میزان کمتری میزان ذخایر خود را افزایش دادهاست. این در حالی بود که دیگر قدرتهای هستهای میزان زرادخانه خود را حفظ کردند.
از میان ۹ بازیگر دارای تسلیحات هستهای، روسیه، امریکا، انگلیس، فرانسه، چین، هند، پاکستان، اسرائیل و کره شمالی، تنها ۲ بازیگر بیش از ۹۰ درصد کلاهکهای اتمی را در اختیار دارند که به ترتیب عبارتند از روسیه و آمریکا. هفت بازیگر دیگر تنها ۱۰ درصد از سلاحهای اتمی جهان را در اختیار دارند.
روسیه بین کشورهای برخوردار از این نوع سلاحها در جایگاه نخست قرار دارد. تخمینها از شمار سلاحهای هستهای روسیه متفاوت است اما بسیاری بر این باورند که مسکو بزرگترین زرادخانه هستهای جهان را در اختیار دارد ولی این کشور هرگز از سلاح هستهای در حمله به جایی استفاده نکردهاست تنها در سال ۱۹۴۹ (۱۳۲۷) اولین بمب اتم خود را در مناطق دورافتاده قزاقستان آزمایش کرد.
پایگاه تحلیلی «ورلد پاپیولیشن ریویو» شمار سلاح های هستهای روسیه را ۶ هزار و ۲۵۵ فرورند برآورد کردهاست؛ آماری که از سوی «موسسه تحقیقات صلح بینالمللی استکهلم» (سیپری) نیز تایید شدهاست.
لازم به ذکر است که روسیه و آمریکا پیمان جدید کاهش سلاحهای راهبردی (نیو استارت) را امضا کردهاند؛ پیمانی که برای مهار تسلیحات کشورها است و از ۵ فوریه ۲۰۱۱ به اجرا گذاشته شد. طبق این پیمان، هیچ کشوری نمیتواند بیش از ۱۵۵۰ کلاهک و بمب هستهای راهبردی مستقر کند.
بعد از روسیه، آمریکا با حدود ۵ هزار و ۵۵۰ سلاح هستهای در جایگاه دوم قرار دارد. تا امروز، ایالات متحده تنها کشوری است که از سلاح اتمی در جنگ استفاده کردهاست. روز ۶ اوت ۱۹۴۵ یک بمب اورانیومی به نام «پسر کوچک» (Little Boy) در هیروشیمای ژاپن فرود آمد که طبق برآوردها، ۱۴۰ هزار کشته بر جا گذاشت. این کشور بمب دوم به نام «مرد چاق» (Fat Man) را سه روز بعد در ناکازاکی انداخت که ۷۴ هزار کشته دیگر در پی داشت.
بعد از روسیه و آمریکا، چین با ۳۵۰ سلاح هستهای در جایگاه سوم قرار دارد. البته سرعت توان نظامی و اتمی چین به حدی بالا است که بسیاری، پکن را درآیندهای نزدیک در این زمینه رقیب واشنگتن ارزیابی میکنند. در گزارش اخیر «استاتیستا» نیز آمدهاست که بیشترین افزایش کلاهک اتمی مربوط به چین است و پکن ذخایر خود را از ۳۵۰ کلاهک هستهای به ۴۱۰ کلاهک هستهای افزایش دادهاست.
کشورهای اروپایی فرانسه و انگلیس به ترتیب با ۲۹۰ و ۲۲۵ سلاح هستهای در جایگاه چهارم و پنجم قرار دارند. پاکستان و هند به عنوان دو کشور رقیب با ۱۶۵ و ۱۵۶ سلاح اتمی در ردیف ششم و هفتم قرار دارند. در نهایت رژیم صهیونیستی با ۹۰ و کره شمالی با ۵۰ سلاح به ترتیب در ردههای هشتم و نهم ایستادهاند.
طنز تلخ آنجاست که باوجود برخورداری رژیم صهیونیستی از بمب اتم، آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دول غربی بر ایران تمرکز کرده و در صدد القای دستیابی تهران به تسلیحات غیرصلحآمیز هستهای برآمدهاند. این در حالی است که سران رژیم صهیونیستی ضمن خودداری از صدور مجوز برای بازرسی بازرسان آژانس از تاسیسات اتمی خود، از عضویت در «انپیتی» نیز سر باز میزنند.
در مجموع سابقه استفاده از بمب اتم از سوی آمریکا و نیز تنشهای شدید بینالمللی همچون بحران جاری اوکراین، خطر کاربرد مجدد آن را افزایش میدهد. چند ماه پیش زمزمههایی مبنی بر استفاده از «کلاهکهای اتمی تاکتیکی» در جریان جنگ اوکراین بر سر زبانها افتاده بود؛ کلاهکهایی که در برابر «کلاهکهای راهبردی» قرار میگیرند.
افزون بر موضوع کلاهکهای اتمی تاکتیکی، اینک ارسال مهمات حاوی اورانیوم ضعیف شده به اوکراین هم مزید بر علت شده که نگرانی در خصوص کاربرد بمب اتم شدت گیرد؛ اتفاقی که در صورت وقوع، زنگ جنگ جهانی سوم را به صدا در خواهد آورد.
نظر شما