حسین اکبری روز چهارشنبه در گفت‌وگو با ایرنا افزود: سال آبی ۱۴۰۱- ۱۴۰۲هم تمام شد و وارد سال آبی ۱۴۰۲ – ۱۴۰۳ شدیم، اما حق آبه مؤثری به تالاب گاوخونی داده نشد و علاوه بر این در نیمه دوم ۱۴۰۲ منتهی به شهریورِ امسال با بسته بودنِ سد رودشتین، به‌تدریج زه آب‌های کشاورزی و پساب‌های ورودی به تالاب هم کاهش شدیدی پیدا کرد.
وی تصریح کرد: ورودی زه آب و پساب‌ها از ایستگاه شاخه کنار به سمت تالاب گاوخونی به کمترین حدِ ممکن و چیزی حدود ۲۰ تا ۳۰ لیتر در ثانیه رسید و نتیجه این شد که تالاب گاوخونی به‌صورت صد درصد خشک شد.
معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان افزود: حالِ تالاب گاوخونی خوب نیست و پیگیری در سطوح مختلف برای بهبود شرایط تالاب هم نتوانسته موجب شود که حق آبه مؤثری به تالاب داده شود.
وی گفت: در سالِ آبی ۱۴۰۱ – ۱۴۰۲ به‌رغم اینکه وضعیت بارش‌های خیلی خوبی نسبت به سال قبل هم در سرشاخه‌های زاینده‌رود و هم در کلِ حوزه داشتیم اما تالاب گاوخونی حقابه هایش را دریافت نکرد.
اکبری یادآور شد: در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ نسبت به سالِ قبل از آن، ذخیره سد زاینده‌رود چیزی حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب بود و در چنین شرایطی مشخص است که نمی‌شود آب را برای تالاب گاوخونی رها کرد اما در نیمه دوم ۱۴۰۱ بارندگی خیلی خوبی نسبت به سالِ ۱۴۰۰ در حوزه زاینده‌رود و به‌خصوص در بالادست داشتیم، به‌طوری‌که ذخیره سد زاینده‌رود در ماه‌های اردیبهشت و خرداد تا تیرماه نزدیک به ۶۰۰ میلیون مترمکعب هم رسید.
وی افزود: بااین‌وجود، بازهم با ۶۰۰ میلیون مترمکعب ذخیره سد زاینده‌رود، هیچ آبی به تالاب گاوخونی رهاسازی نشد و این در حالی بود که بارها و بارها آب با احجام قابل‌توجه برای کشاورزانِ شرق و غرب اصفهان رهاسازی شد .
معاون محیط‌زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان در ادامه گفت: نگاه انسانی و اراده وزارت نیرو برای تالاب گاوخونی می‌بایست دستکم در این زمان محقق شود که درصدی از حق آبه زاینده رود به تالاب گاوخونی برسد اما متأسفانه این اتفاق نیفتاد.
وی یادآور شد: اسفند سالِ ۱۴۰۱ که آب برای اولین بار برای کشاورزی پس از مدت‌ها رهاسازی شد، با پیگیری‌های عدیده‌ای که در جلسات مختلف و مطالبه‌گری زیادی که در جهت هم‌افزایی و هماهنگی در جهت نجاتِ تالاب گاوخونی داشتیم، تنها در دو مرحله خیلی گذرا ۲ بار آب از سد رودشتین به سمت تالاب رهاسازی شد.
اکبری تصریح کرد: منظور از گذرا این است که شاید چند ساعت یک دبی چند مترمکعبی به ایستگاه شاخه کنار و درمجموع حدود هشت میلیون مترمکعب آب به تالاب گاوخونی رسید؛ این اما حالی بود که در این سالِ آبی به نسبت مناسب، ذخیره سد زاینده‌رود به ۶۰۰ میلیون مترمکعب رسید و رودخانه شور هم حدود ۲ ماه با دبی قابل‌توجه جاری بود.
اکبری یادآور شد: رودخانه شور متعلق به پایداری زاینده‌رود، پایین‌دست آن و تغذیه تالاب است که متأسفانه سهم تالاب گاوخونی از این آب هم داده نشد.
این مقام حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان افزود: آخرین بندی که آب برای کشاورزی توزیع می‌شود، سد رودشتین است و ۸۰ کیلومتر تا تالاب گاوخونی فاصله دارد اما این سد همیشه بسته است و این نشان می‌دهد که وزارت نیرو کاری به ترسالی و خشکسالی ندارد.
وی ادامه داد: سؤال ما این است که چرا باید ۸۰ کیلومتر از طول یک رودخانه به سمت تالاب و پایاب از دستور کار خارج شود، این‌یک سؤال قابل‌تأمل و مطالبه عموم مردم است.
به گزارش ایرنا، تالاب بین‌المللی گاوخونی واقع در شرق اصفهان، یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود که در ۲ دهه اخیر به دلیل تحقق نیافتن حقابه محیط زیستی آن، صد درصد خشک‌شده است.
این تالاب به وسعت ۴۷۶ کیلومترمربع در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان و در کنار شهر ورزنه قرار دارد.
کارشناسان برداشت بی‌رویه و غیرقانونی در بالادست، کاهش آب ورودی، تغییر اقلیم و خشکسالی و تامین نشدن حقابه طبیعی را از دلایل اصلی به خطر افتادنِ حیات این تالاب دانسته اند و به گفته آنها ادامه این روند تالاب گاوخونی را به کانون تولید گرد و غبار تبدیل خواهد کرد؛ کانون گرد و غباری در مرکزِ فلات ایران که می تواند شهرهای شعاع ۵۰۰ کیلومتری اطرافش را تحت تاثیر آثار سوء قرار بدهد.
نظر شما