عبور از خام‌فروشی و حرکت به سوی زنجیره ارزش در صنعت پلیمر

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «سعید اسماعیلی» امروز (شنبه)‌ در نشست خبری «توسعه، تولید و صادرات محصولات پلیمری» افزود: این محصولات یکی از پرمصرف‌ترین محصولات شیمیایی هستند که در همه زیربخش‌های پزشکی، فضایی، بسته‌بندی، خودروسازی، ساخت‌وساز و لوازم الکتریکی کاربرد دارند و به همین دلیل بازار جهانی پلیمر بسیار پررونق است.

وی بیان‌داشت: تولیدکنندگان پلیمر در ایران و جهان به فکر این هستند که با توجه به شرایط بازار بر روی خواص پلیمرها کار و ضمن تولید پلیمرهایی با گرید خاص، نیاز کشور را تأمین کنند.

این کارشناس صنعت پلیمر با بیان اینکه درحال حاضر ظرفیت اسمی تولید محصولات این صنعت ۸.۸ میلیون تُن در سال، ظرفیت تولید محصولات پلیمری در جهان افزون بر ۴۹۰ میلیون تُن و ظرفیت تولید محصولات پلیمری در غرب آسیا سالیانه ۴۲ میلیون تُن است، گفت: سهم ایران از ظرفیت تولید محصولات پلیمری جهان ۱.۸ درصد و در غرب آسیا ۲۱ درصد است.

وی ادامه‌داد: میزان تولید واقعی محصولات پلیمری در جهان افزون بر ۳۹۰ میلیون تُن و در غرب آسیا ۳۶ میلیون تُن است که سهم تولید عملی محصولات پلیمری در ایران با ۸.۱ میلیون تُن از مجموع ظرفیت اسمی ۸.۸ میلیون تُنی، از تولید عملی محصولات پلیمری جهان و غرب آسیا به ترتیب ۲ و ۲۳ درصد است.

این کارشناس پلیمر درباره میزان صادرات محصولات پلیمری گفت: صادرات محصولات پلیمری در سال ۱۴۰۱ (۲۰۲۲ میلادی) در جهان حدود ۱۱۷ میلیون تُن و در غرب آسیا حدود ۲۴ میلیون تُن بوده است. حجم صادرات محصولات عمده پلیمری ایران در همین سال حدود ۳.۶ میلیون تُن بوده که در مقایسه با جهان و غرب آسیا به ‌ترتیب سهمی حدود ۳ و ۱۵ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.

وی گفت: برنامه‌ریزی‌های صنعت پتروشیمی کشور بر مبنای توسعه جایگاه پلیمرها در صنعت پتروشیمی ایران است. درحال حاضر ۳۰ مجتمع تولیدی پلیمری در کشور داریم و ۳۱ طرح پلیمری در حال ساخت وجود دارد.

اسماعیلی درباره افزایش ظرفیت تولید محصولات پلیمری در کشور گفت: هدف‌گذاری شده که ظرفیت تولید در پایان دولت سیزدهم (۱۴۰۴) به ۱۱ میلیون تُن در سال و در سال ۱۴۰۶، به ۱۹.۸ میلیون تُن در سال برسد.

وی درباره ارزش جهانی بازار پلیمرها گفت: ارزش جهانی بازار پلیمرها تا سال ۲۰۲۰ میلادی نزدیک به ۲۵۰ میلیارد دلار بوده است و انتظار می‌رود که تا سال ۲۰۲۵ میلادی این رقم به ۷۵۰ میلیارد دلار آمریکا برسد؛ یعنی بازار جهانی پلیمرها بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ میلادی سالیانه به‌طور متوسط به اندازه ۵.۱ درصد رشد خواهد داشت.

اسماعیلی گفت: شرکت پلیمر آریاساسول با ظرفیت اسمی تولید ۷۵۰ هزار تُن در سال پلی‌اتیلن سبک و سنگین، از مجتمع‌های بزرگ تولید محصولات پلیمری در ایران و غرب آسیا است.

وی درباره میزان تولید محصولات این شرکت گفت: این شرکت در شهریور، ۱۶۸ هزار تُن انواع محصولات تولید کرده که در مقایسه با شهریور ۱۴۰۱ دارای ۹ درصد رشد بوده است، تولید تجمعی نیمه نخست سال ۱۴۰۲ معادل ۱.۰۱۴ هزار تُن بوده است که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته دارای سه درصد رشد بوده است. مقدار تولید نیمه اول سال ۱۴۰۲، در هیچیک از ادوار گذشته شرکت سابقه نداشته و این نخستین باری است که شرکت توانسته است در ۶ ماهه نخست سال به این میزان تولید دست یابد.

وی گفت: در بخش تولید اتیلن در دوره ۶ ماهه، آریاساسول موفق به تولید ۵۶۸ هزار و ۱۵۰ تُن محصول شد که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته افزایش چشمگیر ۳۱ هزار و ۶۰۸ تُنی را نشان می‌دهد. تولید ۶ ماهه C۳+ نیز رشدی پنج هزار و ۶۴۳ تُنی در مقایسه با مشابه قبل از آن نشان می‌دهد. همچنین در بخش پلی‌اتیلن سنگین، تولید این محصول به بیش از ۲۰۲ هزار و ۱۳۷ تُن و تولید ۶ ماهه پلی اتیلن سبک نیز به ۱۸۷ هزار و ۴۴۰ تُن رسید.

این کارشناس پلیمر مقدار فروش شرکت در آخرین ماه تابستان ۱۴۰۲ را یک رکورد طلایی ذکر کرد و گفت: آریاساسول ۱۰۷ هزار تُن فروش داشت که در مقایسه با شهریورماه سال گذشته ۹ درصد و در مقایسه با ماه گذشته ۱۱ درصد رشد داشته است. فروش ۶ ماهه شرکت در سال ۱۴۰۲ معادل ۶۱۳ هزار تُن بود که در مقایسه با دوره مشابه سال ۱۴۰۱ دارای پنج درصد رشد بوده است.

وی درباره مقابله با تحریم‌ها توضیح داد: تحریم‌ها در بحث تأمین قطعات و کاتالیست‌ها آزاردهنده بود، اما توانستیم با مهندسی معکوس قطعات حساس را داخلی‌سازی و ثابت کنیم که در کشور توانایی ساخت قطعات خاص را داریم. بیش از هزار قطعه در داخل کشور ساختیم که با نمونه‌های خارجی رقابت می‌کنند.

فاصله‌گیری از خام‌فروشی و حرکت به سوی زنجیره ارزش

در ادامه نشست، «روح‌الله پورکاویان» گفت: رفع نیازمندی‌های داخل کشور رسالت صنعت پلیمر است تا بتوان کشور را از واردات بی‌نیاز و با فاصله گرفتن از خام‌فروشی به سوی زنجیره ارزش حرکت کرد.

این کارشناس پلیمر گفت: روزی تنها افتخار این بود که بتوانیم نفت بفروشیم اما اکنون افتخار می‌کنیم که قصد داریم جریان خام‌فروشی را حذف کنیم و زنجیره ارزش را به فروش برسانیم.

پورکاویان گفت: در زمان تحریم‌ها، صنعت پتروشیمی نجات‌بخش بخش ارزی کشور بوده و ضمن رفع نیازهای داخلی به رفع برخی از تحریم‌ها نیز کمک کرده است.

وی یکی از خدمات صنعت پتروشیمی را در حوزه کسب‌وکار دانست و گفت: امروزه بسیاری از دانش‌آموختگان نفت در صنعت پلیمر و شرکت‌های پتروشیمی مشغول به کار هستند ضمن اینکه بسیاری از اقلام شیمیایی و کاتالیست‌ها در داخل تولید می‌شود.