آفت انارستان "کِوِشک" کوتاهی جهاد کشاورزی یا باغداران؟

به گزارش ایرنا، روستای "کِوِشک" از روستاهای هدف گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد که در مرز سردسیری و گرمسیری استان و در ۴۰ کیلومتری یاسوج و حاشیه جاده ملی یاسوج - بابامیدان واقع شده است و از ظرفیت های بکر کشاورزی و گردشگری برخوردار است.

جمعیت ساکن این روستا از ۶۰۰ نفر ثابت تا یک هزار و ۴۰۰ نفر متغییر(برخی باغداران تابستان ها ساکن می شوند) است و علاوه بر شغل های دامداری، به کشاورزی (باغداری انار) و خدماتی (کافه داری ۲۰ کافه رستوران بین راهی) مشغول هستند که در این روستا حدود ۱۲۰ هکتار انارستان وجود دارد.

اهالی این روستا قبل از توجه به توسعه و کاشت درختان انار، ضمن شغل های دامداری به صیفی کاری مشغول بودند که "خیار" این روستا از مرغوبیت خاصی برخوردار بود و حال که خیاری دراین روستا برای فروش کاشته نمی شود اما در برخی از نقاط استان، خیارهایی با اسم "کِوِشک" عرضه می کنند اگرچه این خیارها مربوط به این منطقه نیست ولی از نام و برند "کِوِشک" استفاده می شود.

حدود ۲ دهه باغداری در روستای "کِوِشک" رونق گرفت و انار و محصولات تبدیلی آن به خصوص "رب انار" و "ناردونه" این روستا از اقبال عمومی خوبی برخوردار شد و همجواری این روستا با جاده ملی(یاسوج-گچساران) و فروش محصولات با قیمت مناسب، کشاورزان را به ترغیب و توسعه باغ های انار بیشتر کرد.

همزمان با کاشت درختان انار کِرم "گلوگاه" کام کشاورزان را تلخ کرد و هر سال بیشتر از سال قبل هجوم این آفت بیشتر شده و محصولات بیشتری را از بین می برد اگرچه امسال حجم نابودی این محصولات بر اثر هجوم این آفت افزوده شد و نگرانی روستاییان را بیشتر کرد.

کِرم "گلوگاه" اصلی‌ ترین آفت میوه انار است

کارشناسان جهاد کشاورزی باور دارند با ثمردهی باغ های انار کِرم "گلوگاه" در میوه انار لانه کرده و در صورت پیشگیری نکردن طغیان آن روز به روز بیشتر می شود و اگرچه هنوز راهکار صد در صدی برای مقابله با این آفت یافت نشده اما انجام برخی از توصیه ها همانند رهاسازی زنبور "تریکوگراما" و جمع آوری انارهای آلوده سد راه طغان این آفت خواهد شد و هجوم آن را کاهش می دهد.

کارشناس جهاد کشاورزی شهرستان بویراحمد که حدود هفت سال کارشناس روستای "کِوِشک" است در گفت و گو با ایرنا گفت: بیماری یا کِرم"گلوگاه" در خود میوه انار لانه کرده و درمان قطعی ندارد اگرچه برای پیشگیری و جلوگیری از طغیان آن توصیه هایی می شود که نتیجه انجام این راهکارها ۳۰ درصد اثرگذار هستند.

"رحمانی" ادامه داد: هر ساله کلاس های آموزشی برای باغداران برگزار می شود که برخی از آنها عمل کرده و عده ای هم با توسل به سنت های اشتباهی توجهی نمی کنند.

جمع آوری و سوزاندن انار آفت زده مانعی برای طغیان حشرات است

وی تاکید کرد: در همه باغ های انار و سراسر کشور این نوع بیماری وجود دارد اگرچه درمان حتمی ندارد ولی می توان با جمع آوری میوه های آفت زده مانع تکثیر و افزایش این بیماری ها شد که برخی از کشاورزان به توصیه ها عمل کردند و عده زیادی توجهی نمی کنند.

کارشناس جهاد کشاورزی تصریح کرد: انار آفت زده که در زیر درختان رها می شود موجب تکثیر این نوع کرم شده چرا که که این کرم با گذراندن زمستان در درون انارهای افت زده در سال آینده مجددا به درختان هجوم کرده و به صورت گسترده تر تکثیر شده و محصولات بیشتری را نابود می کند.

رحمانی گفت:لازم است انارهای آفت زده هر ساله از زیر درختان جمع آوری و سوزانده شود که بتوانیم در سال های آینده خطرات و آفت های این کرم را کمتر و کاهش دهیم.

زنبور "تریکوگراما"

وی با اشار به رهاسازی زنبور "تریکوگراما" برای جلوگیری از این آفت گفت: این زنبور با قراردادن تخم خود داخل تخم آفت کرم گلوگاه انار باعث از بین رفتن تخم ها می شود که سه سال در باغ های کشاورزان این روستا رها سازی شد ولی بدلایلی واهی و باورهای اشتباه مانع رها سازی مجدد زنبور در باغ ها شدند.

علارغم هزینه های بالای دولت مبنی بر خرید و رها سازی زنبور در باغ های این منطقه، ولی برخی از اهالی روستا باور دارند که رهاسازی این نوع زنبورها آفت ها را بیشتر می کند همانند مثلی که می گویند «سوزن "آمپول" نزنید شیطان می رود تو جلدتون» بنابراین برخی از افراد باورمند به سنت های اشتباه مانع انجام اقدامات علمی هستند.

وی گفت: به باغداران "کِوِشک" توصیه شد لازم است پنج سال متوالی زنبور یاد شده در باغ ها (بدون هزینه ای از طرف کشاورز) رها سازی شود که علارغم هزینه های یک میلیارد تومانی هر ساله از طرف دولت بابت خرید زنبورها، ولی بدلیل مخالفت باغداران، سازمان جهاد کشاورزی از ادامه رها سازی زنبورها خودداری کرد و حالا هجوم آفت زدگی حجم زیادی از انارهای این منطقه را امسال شاهد هستیم.

کم آبی عامل رشد کِرک "گلوگاه" نیست بلکه با افزایش آب و رطوبت بالا طغیان آفت ها بیشتر می شود

کم آبی را اگر برخی از باغداران عامل هجوم این آفت و بیماری دانستند ولی رحمانی تکذیب کرده و معتقد است کم آبی در تولید و کیفیت محصول اثر منفی دارد نه در رشد یا بروز آفت ها چرا که که در جاهای خشک و بی آبی آفت ها قدرت ظهور ندارد.

وی تصریح کرد: پرآبی به ازدیاد آفت ها کمک می کند چرا که رطوبت افزایش یافته و آفت ها طغیان می کنند و حشرات در جاهای مرطوب طغیان و رشد می کنند چون این مناطق حالت مدیترانه ای و مرطوب هستند به رشد آفت ها کمک می کنند.

رعایت بهداشت باغ ها، مانع طغیان آفت ها می شود

وی سابقه طغیان این حشره را دراین منطقه حدود ۱۰ ساله می داند و اگرچه این آفت در همه باغ های کشور است اما باغدارانی که به صورت مرتب رسیدگی و مواظبت کنند و بهداشت باغ ها را رعایت کنند درختان آنها کمتر آسیب پذیر خواهد بود مثلا در منطقه "کاکان" بویراحمد که "سیب" معروفی دارد بدلیل رسیدگی و مراقبت های مستمر باغداران محصول خوب و باکیفیتی تولید و عرضه می شود.

کامل کردن شبکه آبرسانی جهاد کشاورزی مانعی برای تکثیر آفت ها می شود

دهیار روستای کِوِشک در گفت و گو با ایرنا گفت: اگرچه سم پاشی یا همان محلول "بی تی" را جهاد کشاورزی به درستی مانع استفاده برای مقابله با حشرات شدند اما لازم است برای مقابله با آفت ها راهکار جایگزین ارایه داده و مشکلات آبیاری باغدارن را برطرف کند تا از جلوگیری و طغیان کِرم گلوگاه کاسته شود چرا که با آبیاری نکردن به موقع، مقاومت درختان در مقابل هجوم حشرات کاهش یافته و ضمن هجوم آفت هامحصولات بیشتری از بین می روند.

"یوسف مسعودی" اگرچه نظارت های جهاد کشاورزی را انکار نکرده اما حمایت های مستمر نسبت به روستای "کِوِشک" را خواستار شد چرا که شبکه آبرسانی که جهاد کشاورزی احداث کرد ناقص است و مشکلاتی برای باغداران ایجاد کرد.

وی گفت: شبکه آبرسانی به صورت کامل انجام نشد و نقص فنی دارد و علاوه بر این، استخر ذخیره آب ساخته نشده است که همین نواقص در شبکه آبرسانی اختلال در زمان آبیاری ایجاد می شود چرا که با نبود استخر و نقص فنی شبکه ها، فاصله زمانی آبیاری باغ ها بیشتر از ۲ هفته می رسد در صورتی که لازم است هفته ای یکبار آبیاری صورت گیرد که آفت های باغی و خطرات آن کمتر شود.

دهیار روستای کِوِشک ادامه داد: جهاد کشاورزی حمایت ها را منوط به تشکیل تعاونی دانسته که در حال حاضر تعاونی روستا در مرحله نهایی است ولی لازم بود جهاد کشاورزی حمایت ها را بیشتر کند.

تجویز راهبردی:

انتظار برطرف کردن مشکلات در حوزه های گوناگون از عهده دولت به تنهایی خارج است و لازم است مردم به صورت موثر و مستمر مشارکت داشته باشند و دولت لازم است ضمن حمایت ها، تسهیل گری ها و نظارت ها را در برنامه خود داشته باشد.

رفع نیازهای مردم منوط به مطالبه گری عمومی و تشکیل نهادهای مردم نهاد و تعاون ها است چرا که با حرکت های فردی نیازهای همگان پاسخ داده نمی شود و کسانی که از فرصت هایی بیشتری برخورار باشند می توانند در رفع نیاز خود اقدام کنند.

کشاورزان و روستاییان برای مطالبه گری و اعلام نیازهای خود اگرچه دسترسی کمتری به رسانه ها و اطلاع ناقصی از قوانین و تسهیلات دارند اما با تشکیل تعاونی ها و نهادهای مردمی موقعیت کسب فرصت های خود را نسبت به دیگر افراد جامعه برابر کرده و ضمن اعلام نیازها به رفع آنها و استفاده از تسهیلات و حمایت های بهنگام برخوردار خواهند شد.

بنابراین با تشکیل تعاونی‌ها علاوه بر بهبود وضعیت زندگی و تأمین نیاز اعضا، اهداف اجتماعی همچون عدالت، مسئولیت پذیری و همکاری گروهی نیز دنبال می‌شود.

اگر همه اصناف به خصوص محصولات مختلف کشاورزی در تشکیل تعاونی ها مشارکت فعال داشته باشند ضمن کسب تجربه ها از حمایت های بیشتر و بهتر دولت برخوردار خواهند شد.

چند سالی است که تمایل به تشکیل تعاونی ها در بین کشاورزان بیشتر شد ولی نیاز است برای رشد و توجه بیشتر به اهمیت این نهادهای مردمی، دولت ضمن الزام به تشکیل تعاونی ها، مردم را از فواید این تشکل ها آگاه کند.

به باور کارشناسان یکی از دلایل دست نیافتن به تولید انبوه و سرمایه گذاری های کلان و توسعه و پیشرفت این حوزه ها نبود تعاونی ها و تقسیم کردن زمین های مختلف کشاورزی به قطعات کوچکتر است که هر مالکی به صورت فردی نه تنها نمی تواند به تولید انبوه دست یافت بلکه از حمایت ها و تسهیلات لازم برخوردار نخواهد شد.