سعید عاشقی روز پنجشنبه به بهانه بزرگداشت روز حافظ در گفت و گو با خبرنگار بیان کرد: حافظ بدون شک متاثر از سعدی نیز بوده و حتی برخی معتقدند که وی در بیان جنبه های عاشقانه و اجتماعی، متاثر از سعدی و در پرداختن به عشق و مضامین عرفانی ملهم از انگاره های مولوی، عطار و عراقی است.
وی اضافه کرد: حافظ با عنایت به مسایل زمانه و دغدغه‌های اجتماعی خود، شاعری معترض و منتقد بوده و با صوفیان ریاکار، متشرع، خشک و عبوس سر ستیز داشته و آنها را مورد انتقاد و به چالش می‌کشید، گاهی نیز با عوامل درباری، حکام و حتی سلاطین زمانه‌اش در جدال و کشمکش بوده است.
عاشقی با بیان اینکه شیوه زندگی و تفکر حافظ در جامعه مغفول مانده است، خاطرنشان کرد: نقش حافظ در جامعه به جایی رسیده که با کتابش تفال (فال) می‌کنند، روی طاقچه هر خانه‌ای یافت می‌شود و حتی آن را در سفره هفت سین نیز می‌گذارند، اما سخن، کلام و اندیشه حافظ با توجه به لایه های محتوایی متنوع و فرم زیبا شناسی و قابل تاملش بیشتر نیاز به توجه، بررسی و شناخت عملگرایانه دارد و باید عصر زندگی او را که بی شباهت به زمانه ما نیست، بیشتر بررسی کرد.
این شاعر قزوینی ادامه داد: وجود یک نظام فکری آکنده از فلسفه و حکمت اندیشی که برخی نیز او را وامدار خیام (شاعر سده پنجم هجری) می‌دانند، اشعاری از حافظ برجای گذاشته که توانسته مرهم دردها و آسیب‌های اجتماعی دوران زندگی او باشد و حتی به برخی اتفاقات هشدار دهد.
عاشقی در ادامه به ساختار شعری حافظ پرداخت و اظهار کرد: حافظ خلق و آفرینش هایی در شعرش داشته و علاوه بر استعارات و تشبیهات زیبا، صنعت ایهام که مشخصه سبکی اوست (و موجب خوانش پذیری بیشتر و زیباتر شعر می شود) در اشعارش رنگ و روند درخشانی دارد، وی حتی در اسطوره سازی شخصیت‌هایی خلق کرده که گاهی دارای ۲ عنصر متضاد و در عین حال پرغنا و با معناست؛ مثل "پیر مغان" که از ترکیب پیر طریقت و یا "دیر مغان" که به نوعی از خانقاه و خرابات شکل گرفته است.
وی ادامه داد: عموما در ذهن اغلب افراد، انسان‌های رند، اشخاصی ناشایست، مذموم و نامناسب هستند، ولیکن در اشعار حافظ این رند شهره یک انسان و شخصیتی نمادین از ترکیب انسان کامل صوفیه و گدای راه نشین یک لاقبا است که با همه خصوصیات متناقضش چه بسا می تواند در نقش انسانی کامل و اسطوره ای حاضر و ناظر شود.
این شاعر قزوینی با بیان اینکه در اشعار حافظ تفکر خیامی نقش جدی دارد، سوژه ها و قهرمان شعر او به همان اندازه که معبود است، هم معشوق و حتی می تواند ممدوح نیز باشد، تصریح کرد: چنانچه در برخی از سروده های وی مشاهده می کنیم که ابتدا رویکرد اثر تغزلی و عاشقانه است و در نهایت به مدح و ستایش ممدوح نیز گریزی می زند.
خواجه شمس‌الدین محمد شیرازی متخلص به حافظ از شاعران و غزلسرایان بزرگ قرن هشتم است که در شیراز زندگی می‌کرد؛ مردم ایران بیستم شهریورماه را روز این شاعر نامگذاری کرده و یاد او را گرامی می دارند.
نظر شما