روز گذشته(جمعه ۱۳ آبان) یک هیات بزرگ تجاری-اقتصادی افغانستان متشکل از حدود ۳۰ نفر از فعالان تجاری و اقتصادی به سرپرستی چهره شناخته شده ای به نامه "ملا عبدالغنی برادر" که در حکومت سرپرست افغانستان، سمت معاونت اقتصادی نخست وزیر حکومت را برعهده دارد، وارد تهران شد.
سفر ملا عبدالغنی برادر به ایران در جایگاه ریاست این هیات بزرگ تجاری-اقتصادی افغانستان ، انعکاس زیادی در رسانه های منطقه ای و بین المللی داشته است.
جایگاه ویژه عبدالغنی برادر در حکومت سرپرست افغانستان، باعث شده تا رسانه های افغانستان سفر این هیات تجاری و اقتصادی به ریاست وی به تهران را یک "سفر راهبردی" توصیف کنند و این بدان معناست این سفر می تواند فصلی تازه و جهشی بزرگ در مناسبات و تعاملات تجاری و اقتصادی دو کشور همسایه ایجاد کنند چرا که یک شخصیت مهم در عرصه تصمیم گیری و تصمیم سازی حکومت سرپرستی، ریاست این هیات را برعهده دارد.
از زمان خروج اشغالگران آمریکایی از افغانستان که منجر به سقوط دولت اشرف غنی و شکل گیری حکومت سرپرست کنونی در افغانستان از سوی طالبان شد، اگرچه این نخستین بار است که ملا عبدالغنی برادر به عنوان یک مقام ارشد حکومت سرپرست افغانستان به تهران سفر می کند، اما سفر جاری، تنها سفر وی به تهران نیست.
این مقام ارشد حکومت طالبان در بهمن ماه سال ۱۳۹۹ (چند ماه قبل از خروج آمریکایی ها از افغانستان و روی کار آمدن حکومت طالبان) زمانی که مذاکرات دوحه در جریان بود، در راس هیاتی به نمایندگی از گروه طالبان وقت افغانستان و با هماهنگی دولت وقت کابل به تهران سفر کرد و پیرامون موضوع روند صلح در افغانستان، دیدارها و مذاکراتی با وزیر امور خارجه وقت ایران انجام داد؛ سفری که حکایت از نگاه و توجه ویژه طالبان کنونی به اهمیت و نقش ویژه ایران به عنوان یک بازیگر غیرقابل انکار در معادلات منطقه ای و جهانی داشت و این نگاه ، امروز به دلیل توجه ویژه دولت سیزدهم به اولویت تعامل با همسایگان و روی کار آمدن حکومت سرپرست در افغانستان، بیش از پیش مورد توجه این حکومت قرار دارد.
عبدالغنی برادر که در دوره نخست حکومت طالبان در سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ نیز مناصب مهمی برعهده داشت و همواره از مهره ها و بازیگران اصلی بوده است، در سال ۲۰۲۰ میلادی به نمایندگی از طالبان ، توافقنامه دوحه مبنی بر خروج اشغالگران آمریکایی از افغانستان را امضا کرد؛ توافقنامه ای که در نهایت منجر به پایان ۲۰ سال حضور اشغالگرانه و ویرانگر آمریکایی ها در افغانستان شد و اشغالگران در مرداد ۱۴۰۰ ، این کشور را ترک کردند.
حالا و در بحبوحه تحولات پیچیده در منطقه خاورمیانه و در میانه حملات وحشیانه و نسل کشی بی سابقه علیه مردم مظلوم فلسطین، این مقام ارشد حکومت سرپرست افغانستان با هدف تقویت تعامل و همکاری های همه جانبه با ایران به ویژه در زمینه های تجاری و اقتصادی به تهران سفر کرده است.
حکومت سرپرست افغانستان نیز در روزها و هفته های اخیر بارها در مواضعی همسو با جمهوری اسلامی ایران و بسیاری از ملت های آزاده جهان، حملات رژیم صهیونیستی به غزه را قویا محکوم کرده خواستار توقف جنگ و حمایت از مردم مظلوم فلسطین شده است.
ایران به عنوان یکی از کلیدی ترین و قدرتمندترین همسایگاه افغانستان، همواره یکی از حامیان مردم مسلمان این کشور همسایه بوده و حضور دست کم پنج میلیون مهاجر و پناهجوی افغان در ایران و میزبانی انسان دوستانه جمهوری اسلامی از این تعداد مردم کشور همسایه، حکایت از نوع نگاه ایران به روابط با افغانستان دارد.
ایران در شرایط کنونی دست کم سهمی ۳۵ درصدی از بازار افغانستان دارد و سفر هیات بزرگ تجاری و اقتصادی افغانستان به تهران، حکایت از آن دارد که حکومت سرپرست افغانستان اراده جدی برای افزایش و گسترش مبادلات با ایران و بالا بردن رقم های کنونی در زمینه تجارت دو کشور دارد و طرف ایرانی که گسترش مناسبات با همسایگان را از اولویت ها و اصول سیاست خارجی خود قرار داده، متقابلا از گسترش تعاملات از جمله در حوزه های اقتصادی و تجاری با همسایه شرقی خود استقبال می کند.
اگرچه دولت جمهوری اسلامی ایران نیز همچون سایر کشورها، حکومت سرپرست فعلی افغانستان را به رسمیت نشناخته، اما این مسئله باعث کندی روابط دو ملت همسایه نشده و ایران هم مثل بسیاری از کشورها، رفت و آمدها و مناسبات خود با ملت افغانستان را حفظ کرده و تعیین حسن کاظمی قمی از سوی رئیس جمهوری ایران به عنوان نماینده ویژه در امور افغانستان، نشان از اهمیت و نگاه ویژه ایران به حفظ و گسترش تعاملات با این کشور همسایه است.
سفر جاری هیات بلندپایه حکومت سرپرست افغانستان ایران اگرچه با اولویت و تمرکز اصلی بر تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری انجام شده است، اما از آنجا که ملا عبدالغنی برادر به عنوان یک مقام ارشد و اثرگذار در تصمیم گیری های حکومت سرپرست افغانستان این هیات را رهبری می کند، لذا این سفر فرصت مغتنمی برای جمهوری اسلامی ایران برای کمک به حل برخی مسائل موجود میان دو همسایه از جمله مسئله حقابه هیرمند، سامان دهی به موضوع پناهجویان و تقویت امنیت مرزها محسوب می شود.
وجود حکومت سرپرست کنونی در افغانستان واقعیتی است که اگرچه هنوز از هیچ یک از کشورهای جهان به رسمیت شناخته نشده، اما به نوعی از سوی آنها پذیرفته شده و فعال ماندن سفارتخانه های فراوان در کابل، حکایت از اهمیت حفظ روابط با افغانستان برای بسیاری از کشورها دارد.
صرف نظر از این که کدام گروه یا حکومت در افغانستان در راس قدرت قرار گیرد، جمهوری اسلامی ایران بر اساس رویکرد حسن همجواری، حسن همسایگی و اولویت تقویت روابط با همسایگان و نیز براساس حفظ و تقویت تعاملات دو ملت دوست و مسلمان، روابط با افغانستان را نیز همانند روابط با سایر همسایگان خود در اولویت برنامه های خود داشته است.
استمرار رفت و آمدهای هیات های سیاسی، اقتصادی، تجاری و ... میان دو کشور و انجام گفت و گوهای مستمر، روند سازنده ای است که بدون تردید می تواند نه تنها به گسترش مناسبات را بدنبال داشته باشد، بلکه زمینه رفع برخی مسائل و اختلاف نظرهای موجود را نیز فراهم سازد.
نظر شما