به گزارش ایرنا، نمایشگاه «خورشید سیاه» آثار نقاشی زنده یاد طلیعه کامران سوم آذرماه در گالری مژده به نشانی سعادت آباد، خیابان علامه شمالی، کوچه هجدهم شرقی، پلاک ۲۷ افتتاح خواهد شد و تا چهاردهم آذرماه دایر است.
طلیعه کامران متولد سال ۱۳۰۹ در تهران، یکی از هنرمندان شناخته شده هنر ایران در حوزه‌های نقاشی و موسیقی است. کامران به واسطه نقاشی‌های آبستره فیگوراتیوش شناخته می‌شود. او برای اهالی موسیقی نیز در مقام «مادر سنتورنوازی قدیم ایران» چهره‌ای شناخته شده است.
علاقه به هنر از ابتدای کودکی طلیعه کامران و در کانون خانواده‌ای هنردوست شکل گرفت؛ پدر طلیعه نوازنده ویولون بود و مادرش هم دستی در نقاشی داشت. سنتورنوازی را از حبیب‌الله سماعی آموخت و نقاشی را از دوران نوجوانی به صورت جدی پی گرفت. پس از یک دوره کپی‌کاری از آثار شاخص تاریخ هنر، در دوره آموزش نقاشی آزاد شکوه ریاضی که از فارغ‌التحصیلان بوزار بود شرکت کرد. این دوره مقدمه‌ای شد تا کامران در پی شکل بخشیدن به بیان شخصی خود باشد.
کامران ماحصل آموخته‌های این دوره را در بینال سوم تهران شرکت داد؛ کارهای فرسک‌مانندی که همچون آثار سقاخانه‌ای‌ها «ملهم از تصاویر عامیانه منقوش بر سنگ گور بود، مثل اسب و شمشیر و تسبیح و مانند اینها».
طلیعه با تشویق مادرش به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران راه یافت و لیسانس نقاشی گرفت. او نخستین نمایشگاه انفرادی خود را در سال ۱۳۴۷ در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران برگزار و برای تکمیل آموخته‌های خود در زمینه نقاشی به پاریس و رم سفر کرد. آثار نقاشی او در ابتدا تحت تأثیر کمال‌الملک بود اما به مرور به آثار مدرنیستی گرایش پیدا کرد.
کامران در زمان حیاتش ۱۱ نمایشگاه انفرادی برگزار کردند و در ۴۲ نمایشگاه گروهی در ایران و خارج از ایران آثارش به نمایش درآمد. طلیعه کامران که چهره ماندگار نوازندگی سنتور ایران است آلبوم موسیقی صد سال سنتور دستگاه همایون، آلبوم موسیقی یادگار حبیب و کتاب بخش‌هایی از ردیف حبیب سماعی به روایت طلیعه کامران را منتشر کرد.
در میانه دهه ۳۰ خورشیدی زمانی که کنسرت‌های انجمن موسیقی ملی زیر نظر همایون خالقی رهبری می شد، همواره بخشی به همنوازی سنتور طلیعه کامران و تمبک حسین تهرانی اختصاص می یافت که با استقبال شایان توجه روبه رو می شد.
کامران در زمینه شعر نیز دستی داشت، بخش از اشعار او در کتابی با عنوان بی‌نهایت، نهایت در سال ۱۳۸۳ منتشر شد. وی ۲۴ اسفند ۱۳۹۵ در تهران درگذشت و پیکرش از مقابل موزه هنرهای معاصر تهران تشییع و در بهشت زهرا_س) به خاک سپرده شد.
در نمایشگاه «خورشید سیاه» مجموعه‌ای از ۲۴ اثر از این هنرمند پیشکوت که شامل طراحی و نقاشی است به نمایش گذاشته می‌شود.
نمایشگاه گروهی هنرمندان منتخب «خط به روش حسّی»
گالری سهراب از جمعه سوم آذرماه میزبان نمایشگاهی از آثار هنرمندان منتخب شیوه «خط به روش حسّی» با عنوان «کرِشِنْدو»(Crescendo) می‌شود؛ نمایشگاهی شامل ۲۰ اثر در ابعاد مختلف از ۹ هنرمند شرکت کننده در دوره‌های خط به روش حسّی و تکنیک کورش قاضی مراد (نقاش، خوشنویس و مبدع خط" سریر") که اینک در قالب نمایشگاهی گروهی در معرض دید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.
شیوا اسلامی، مریم اعتمادسجادی، راحیل بیگی، الهه وکیلی، لادن مشیرفاطمی، سلماز حسینی، سمیرا ارونی، شیما لطفی و ندا گوهربین؛ ۹ هنرمند منتخبِ نمایشگاه «کرِشندو» هستند که از سوی هیئت داوران این رویداد متشکل از کورش قاضی مراد، شاهین ترکمن و محمد بزرگی برگزیده شدند. شاهین کاظمی، طراح گرافیک نیز، طراحی پوستر و کاتالوگ این نمایشگاه را برعهده داشته است.
هیئت داوران این رویداد با انتشار بیانیه‌ای، با بیان سنگینی امر قضاوت در هر سطحی و برای هر رویدادِ هنری، بر اهداف و شاخص‌هایی همچون اصول بنیادین در زیبایی شناسی هنری، خلاقیت، جسارت، بیانِ شخصی هنرمند، تاثیرگذاری اثر در تعامل با خویشتن هنرمند، میزانِ تأثیر گذاری اثر، الهام بخش بودنِ آن و یا احتمالاً کشف افقی نو در تعامل با صحنه هنر، خلق ارزش و سرانجام توانِ هنرمند در بیان پشت صحنه پیدا و ناپیدای خلق اثر یا همان استیتمنت تاکید کرده‌اند.
به باور هیئت داوران این نمایشگاه، آنچه یک هنرمند را از سایر افراد جدا می‌سازد آن است که روح، اندیشه و من خویش را در اثر خود متراکم کند. در ادامه این بیانیه آمده است: «مجموعه‌ای ازین عوامل و چالش‌های همراهش، باعث شد که کمیته داوران، با معیارهای بسیار سختگیرانه تر از معمول به بررسی آثار ۲۴ هنرمند جوان و مستعد، بنشیند تا تکمیلِ فهرست ۹ هنرمند منتخب، به سرانجام برسد.
قضاوت در مورد آثارِ هنری، استفاده از یک واژه مستدل برای یک امر نامستدل است؛ هر چند به ظاهر، استدلال برایش بی شمار باشد. میزانِ خبرگیِ داوران می‌تواند تا حدی این شکاف را پر کند؛ ولی نهایتاً نمی‌تواند بر یقینی بودنِ آن دلالت کند. تغییر داوران این رویداد قطعاً می‌توانست ترکیب ۹ نفره منتخبان را تغییر دهد و استعدادهای دیگری از میانِ ۲۴ هنرمندِ شرکت کننده در دوره‌های هنری آقای قاضی مراد را به جامعه هنری معرفی نماید.»
در همین رابطه کورش قاضی مراد درباره شکل گیری این نمایشگاه و چگونگی انتخاب آثار گفت: نمایشگاه، محصول بیش از پنج سال همکاری با هنرجویانی است که در دوره‌های من شرکت کردند؛ دوره‌هایی که در آنها احساس و ذهنیتِ هنرجو اهمیت دارد و حرف اول را می زند.
وی افزود: ایده این کلاس‌ها، بسط یافته کلاس‌های طراحی و فرم فضا در خط فارسی است که حدود ۱۸ سال قبل در موسسه ویژه برگزار می‌کردم. در این کلاس‌ها هدف آن است کارهایی که هنرجویان می‌آورند خلاقانه و متفاوت باشد. باید بگویم این کلاس‌ها برای خودم، مشق و تمرین و بازشدن پنجره‌ای به یک فضای جدیدتر بوده است. ما در این دروه‌ها منهای اصول اولیه، موضوع از پیش تدوین شده‌ای نداریم و طراحی دوره‌ها در خودِ کلاس و بر اساس ظرفیت جمع انجام می‌شود.
مبدع خط «سریر» بیان کرد: هنرجو در این کلاس‌ها باید بدون قضاوت، از ابتدا خود را رها کند و سپس به شخصیت خط خود و نمایش نقاشانه آن بپردازد. آثار نهایی نمایشگاه از بین آثار ۲۵ هنرجوی خانم و آقا انتخاب شده‌اند و باید تاکید کنم که همه هنرمندان شرکت کننده در کلاس‌های من، مستعدّ و صاحب پشتکار هستند اما به هر حال بیست اثرِ نهایی این نمایشگاه، حاصل انتخاب داورانی بود که معیارهای خودشان را داشته‌اند؛ هر چند در نمایشگاه‌های گروهی همواره محدودیت‌هایی از بابت تعداد آثار و فضای ارائه نیز وجود دارد.
وی در تعریف شیوه «خط به روش حسّی» اظهارداشت: خط به روش حسی یا خط حسّی، یعنی خطی که شما را بیشتر درگیر حسِّ کلمات و حسّ خودتان و بیان آن می‌کند. با اینکه این شیوه از بستر خط و نوشتار می‌آید اما ما در این روش به کسی خط آموزش نمی‌دهیم و خوشنویسی نمی‌کنیم بلکه از خط در فضای نقاشی بهره می‌بریم و در واقع این آثار کاملاً در حیطه نقاشی قرار می‌گیرد. ما در این شیوه با نقاشی مواجهیم که اساس کارش حروف است. از سوی دیگر، بر خلاف تصوّر شایع، خط به روش حسّی، خط خطی کردن نیست! پشت این کارها ساعت‌ها تمرین، ممارست، مطالعه و آموزش قرار دارد.
قاضی مراد درباره عنوان نمایشگاه نیز بیان کرد: «کرِشنْدو»، اصطلاحی است در موسیقی به معنای بلندترشدن تدریجی صدا تا رسیدن به اوج. در یک اجرای کُرال، کرشندوی ترکیبی ممکن است برای ایجاد حس عاطفه یا قدرت استفاده شود؛ زیرا صداها در کنارهم جلوه‌ای تکان دهنده خواهند داشت. کرِشنْدو ناظر به این مفهوم است که روح، احساس و انرژی هنرمند همچون رقصنده‌ای روی بوم با او حرکت می‌کند.
به گفته این هنرمند، هدف «خط به روش حسّی» کنار گذاشتن خط نیست بلکه این روش در پی بازکردن نگاه جدید در نقاشی است که در آن، الِمان‌ها خط هستند و چیدمان نهایی، نقاشی است.
همچنین در بخشی از بیانیه این نمایشگاه به قلم قاضی مراد، می‌خوانیم: «روح مفهومی لغزان است. جوهر غیر مادی و ابدی است که فیزیکِ ما را حیات و معنا می‌بخشد. باورها و ارزش‌هایی است که هویت فردی‌مان را شکل می‌دهد. روح همانند ابزاری موسیقیایی برای انتقال همین احساسات و بیان داستانی است؛ بدون استفاده از کلمات. هارمونی، ریتم و ملودی‌ها در کنار هم به صف می‌شوند تا صوتی بسازند که به گونه‌ای با تجربه انسان هم کلامی کند. جایی که کلمات به تنهایی نمی‌توانند. نمایش پیش رو، سطح کاملاً حسی و متفاوتی از تجربه رنگ، بافت و بیان روح نقاش است که می‌تواند هم برای هنرمند و هم برای بینندگان، یک تجربه حسیّ کامل باشد. برای هنرمند نمادگرایی، انتزاع و یا سورئالیسم بیان موقعیتی است که نمی‌توان از طریق تصاویر واقعی بازنمایی شوند.»
علاقه‌مندان برای دیدن آثار نمایشگاه «کرشِندو»؛ منتخبی از هنرمندان «خط به روش حسّی» می‌توانند از سوم تا ۱۴ آذرماه به گالری سهراب به نشانی خیابان سمیه، بین مفتح و رامسر، شماره ۱۴۲ مراجعه کنند.
نظر شما