به گزارش خبرنگار ایرنا، هفته جهانی حمایت از بیماران کلیوی آغاز شده و در این هفته اجرا برنامه ها و طرح ها برای آشنا کردن جامعه نسبت به چگونگی ابتلا به این بیماری رنج آور انجام می شود.
از هر نفر چهارنفر یک نفر در معرض ابتلا به بیماری کلیوی قراردارد و دیابت، فشار خون بالا، مصرف خودسرانه دارو و مسدود شدن لوله های ادراری به عنوان علت های شایع بروز چنین بیماری عنوان می شود.
کارشناسان بهداشت و درمان هشدار می دهند که با گسترش روزافزون عوامل خطرآفرین مانند فشار خون و دیابت در جامعه، بیماری مزمن کلیه در حال تبدیل شده به چالشی مهم برای بخش سلامت کشور است و بیم آن دارند که در سال های نه چندان دور در صورت عدم رعایت نکات لازم برای شناسایی و پیشگیری، بیماری کلیوی در کشور به مرحله بحرانی برسد.
کلیه، عضو کوچک و پراهمیت بدن انسان است که هر ۲۴ ساعت در مجموع حدود ۲۰۰ لیتر از مایعات بدن را تصفیه و از این میزان حدود ۲ لیتر مایع به صورت ادرار از بدن دفع و باقی مانده یعنی حدود ۱۹۸ لیتر به بدن باز گردانده می شود.
همچنین این عضو بدن تنظیم فشار خون، تعادل الکترولیتی و تولید سلول های قرمز خون را برعهده دارد و چنانچه کلیه ها یک روز وظایف خود را به درستی انجام ندهند، عملکرد بیشتر ارگان های بدن، بویژه قلب مختل می شود.
کلیه، هورمونهای تنظیم فشار خون را میسازد. به همین علت بیماری کلیه باعث افزایش فشار خون میشود. برعکس این مساله نیز ممکن است اتفاق بیفتد. فشار خون بالا به رگهای بدن آسیب میرساند وخون رسانی به کلیه کم میشود. علاوه براین، فشار خون بالا به نفرونها که واحدهای کوچک تصفیه خون در کلیه هستند نیز آسیب میرسانند. اگر کسی بیماری مزمن کلیه داشته باشد نیز فشار خون بالا باعث بدتر شدن آن میشود.
دیابت یکی از عوامل ایجاد بیماری کلیوی و از کار افتادن کلیه هاست. بیماری کلیوی دیابت یا نفروپاتی دیابتی یکی از عوارض دراز مدت و شایع دیابت است که براثر اختلالات عروقی به دلیل بالا بودن قند در بدن اتفاق می افتد. دیابت بیشتر مواقع علت اصلی بیماری پیشرفته کلیوی است که با نام "بیماری کلیوی مرحله نهایی"' شناخته می شود.
با توجه به این که کلیه ها مسئول خارج نمودن مواد زائد و مایعات اضافه از بدن هستند، در طول زمان بالا بودن مقدار قند خون سبب فعالیت بیش از حد کلیه ها می شود و در نهایت کلیه ها به دلیل پرکاری زیاد دچار اختلال می شوند.
پزشکان متخصص می گویند که نارسایی کلیه می تواند سال ها بدون علامت در فرد وجود داشته باشد و تنها از طریق چکاب مداوم و آزمایش های ادرار و خون برای مشخص شدن میزان دفع پروتئین و میزان کراتین موجود در خون ردگیری سلامت یا درگیری کلیه افراد قابل انجام است.
دیالیز یا همان روش پزشکی تصفیه خون از مواد زائد به وسیله دستگاه، آخرین و نهایت کار درمانی برای ادامه زندگی افرادی است که دچار نارسایی کلیه شدند و هر بیمار کلیوی که به این مرحله می رسد، برای زنده ماندنش می بایست هفته ای سه بار رنج و مشقت چند ساعته قرار گرفتن زیر این دستگاه به همراه درد ناشی از مکش خون از رگ ها و تزریق دوباره آن را تحمل کند.
آمارهای رسمی مراجع بهداشتی در مازندران نشان می دهد که در حال حاضر بیشتر از ۲۰۰ هزار نفر بیمار مبتلا به دیابت در استان شناسایی شده است و بنا به اظهار نظر مسئولان حوزه بهداشت و درمان با توجه به اینکه نیمی از مبتلایان به دیابت از بیماری خود مطلع نیستند بیشتر از تعداد مبتلایان شناسایی شده به این بیماری، بیمار در استان وجود دارد.
همچنین فشار خون بالا، دیگر فاکتور برای بروز نارسایی و از دست دادن کلیه ها در مازندران زیاد است به طوریکه بر اساس ارزیابی ها صورت گرفته بالاتر از ۳۰ درصد از زنان بالای ۲۵ سال مازندرانی دارای فشار خون بالا و حدود ۲۰ درصد هم دارای قند خون بالا یا دیابت هستند و حدود ۳۰ درصد از مردان بالای ۲۵ سال استان به فشار خون بالا و حدود ۱۰ درصد هم به قند خون بالا دچار هستند.
در حالی این تعداد از جمعیت استان مازندران مبتلا به این سرمنشا بیماری نارسایی کلیه هستند که در این میان آگاه نبودن بیشتر افراد به بیماریشان خود به مساله حساس تری در این خصوص تبدیل شده است.
به استناد تحقیقات وزارت بهداشت در سال ۱۳۹۵ در مازندران ۳۶ درصد زنان ۲۵ سال به بالای استان به فشار خون و ۱۶ درصد هم به دیابت یا همان قند خون مبتلا هستند، ولی نکته مهم این است که هنوز بخش عمده ای از این زنان از بیماری های غیر واگیری که به آن مبتلا هستند، آگاهی ندارند که خود مشکلی بزرگ تر از اصل بیماری دیابت و فشار خون بالاست.
مثلا در حالی که بر اساس ارزیابی وزارت بهداشت، آمار زنان مبتلا به فشار خون در مازندران ۱۰۳ هزار نفر و دیابت ۷۶ هزار نفر برآورد شده، ولی پیش بینی ما این است که دستکم ۲۸۰ هزار نفر به فشار خون بالا و ۱۸۰ هزار نفر هم به دیابت مبتلا باشند که بیش از ۲ برابر آمار وزارت بهداشت است.
دیابت خاموش؛ افزایش دیالیزی شدن
فوق تخصص کلیه و دیالیز از دیابت (بیماری قند خون) به عنوان یکی از علل مهم ابتلا به بیماری های نارسایی کلیه نام برد و گفت که تشخیص دیرهنگام دیابت احتمال دیالیزی شدن افراد را افزایش می دهد.
دکتر رقیه اکبری روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در ساری خواستار توجه همگانی برای شناسائی افراد مبتلا به دیابت شد و افزود : با پیشگیری و تشخیص بموقع این بیماری، ایجاد نارسایی مزمن کلیه در آنها ۱۰ تا ۲۰ سال به تعویق می افتد.
وی توضیح داد : بالا بودن قند خون موجب افزایش سختی شریان های خون و از کار افتادن نفرون ها (واحدهای اصلی کلیه) می شود و با از بین رفتن نفرون ها، کلیه کارکرد خود را از دست می دهد و فرد برای ادامه حیات به دیالیز نیاز پیدا می کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل گفت : برای این منظور باید اطلاع رسانی شود تا افراد با رعایت توصیه های پزشکی برای شناسایی بموقع دیابت اقدام کنند.
وی با اشاره به اینکه شناسایی بیماران دیابتی می تواند در کنترل و پیشگیری از دیالیزی شدن این بیماران کمک حال باشد، ادامه داد : در صورت شناسایی بیماران دیابتی، می توانیم امیدوار باشیم که روند ابتلا به بیماری های کلیوی در استان کنترل و به تعویق بیفتد.
نظر شما