به گزارش ایرنا، علی شجاعی اصفهانی روز پنجشنبه در نشست «باستان‌شناسی شهری و باستان شناسی شهرداری» که از طریق فضای مجازی برگزار شد، افزود: این روزها اگر خانه‌ای تاریخی در اصفهان تخریب شود نگرانی مردم و دوستداران میراث فرهنگی را به همراه خواهد داشت اما هنوز مردم آگاهی و دغدغه چندانی در باره تبعات تخریب‌هایی که در لایه‌های باستانی شهر صورت می گیرد، ندارند.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه آثار شناسایی شده از دوران سلجوقی در اصفهان بسیار محدود است، تصریح کرد: هنوز آثار و شواهد چندانی از عظمت شهر اصفهان در دوران سلجوقی شناسایی و مطالعه نشده است.
وی با بیان اینکه بافت تاریخی مصوب اصفهان (از مسجد جامع تا میدان امام و چهارباغ)، محدوده کوچکی از این شهر را شامل می‌شود، اظهار داشت: در این محدوده، بیشتر آثاری از دوران قاجاریه و صفویه و اندکی از دوره های قبل وجود دارد که مطالعات باستان شناسی در همین محدوده نیز بدرستی اجرا نشده است.
شجاعی با تاکید بر اهمیت باستان شناسی شهری و شناخت دقیق و درست از لایه‌های تاریخی شهر اضافه کرد: بدلیل عدم شناخت و آگاهی لازم در این زمینه، به لایه‌های زیرین و باستانی اصفهان بی‌توجهی شده و در حال تخریب است.
وی با بیان اینکه مطالعات باستان شناسی باید در همه پهنه‌های شهری انجام شود، خاطرنشان کرد: ما هیچ کار مستمری انجام نداده ایم و پرونده خوبی در این زمینه نداریم زیرا در حال از دست دادن شواهد فرهنگی و تاریخی شهرمان هستیم.
این استاد باستان شناسی با اشاره به اینکه اصفهان از نظر تاریخی حرف های زیادی برای گفتن دارد، افزود: فضاهای زیادی در این شهر وجود دارد که چندان معارض ندارد و می‌توان بدون درگیری با مردم یا امور شهری، مطالعات باستان‌شناسی را در آنها انجام داد تا اهمیت این کار برای مردم مشخص شود.
شجاعی ادامه داد: همچنین لازم است باستان شناسی شهری در آیین‌نامه ها و توسعه شهری و شهرسازی اصفهان دیده شود.
وی به عکسی که حدود ۷۰ سال پیش از شهر اصفهان گرفته شده است، اشاره کرد و افزود: در این تصویر به منظره تاریخی و عناصر طبیعی که در شکل گیری شهر نقش داشته، توجه شده است در حالی که اگر بخواهیم از همین زاویه در زمان حاضر عکس بگیریم، متوجه تغییرات رخ داده در این سالها می‌شویم.
وی همچنین با اشاره به روند پیشرفت مطالعات باستان‌شناسی در شهرهای مختلف دنیا بویژه اروپا تاکید کرد: یکی از عوامل اجرایی مهم در این مطالعات، شهرداری‌ها هستند که خود را موظف به مطالعه گذشته شهرها می‌دانند تا جامعه محلی را با موضوع باستان شناسی آشنا کنند.
این استاد دانشگاه به برخی از اسناد جهانی در باره اهمیت باستان‌شناسی شهری اشاره و اضافه کرد: در توصیه نامه یونسکو در سال ۲۰۱۱ میلادی به اصول مواجهه با منظر تاریخی شهرها توجه شده است.
وی با بیان اینکه در شهر پاریس تاکنون حدود ۲ هزار محوطه باستان شناسی شناسایی شده است، ادامه داد: در این شهر بر اساس آیین نامه‌های موجود قبل از صدور مجوز هرگونه فعالیت عمرانی یا ساخت و ساز، مطالعات باستان شناسی در باره مکان مورد نظر انجام می شود.
شجاعی با اشاره به اینکه در شهر لندن نیز تاکنون هشت هزار و ۵۰۰ کاوش باستان‌شناسی انجام شده که رقم کم نظیری است، تصریح کرد: در این قبیل شهرها هزینه انجام مطالعات باستان شناسی بیشتر بر عهده سرمایه گذاران، علاقه‌مندان به این حوزه و برخی خیریه هاست و دولت چندان هزینه‌ای بابت آن نمی‌پردازد.
وی همچنین درباره سودای پیدا کردن گنج توضیح داد: این موضوع در سال های اخیر گریبانگیر کشورمان شده و بدلیل اینکه از نظر فرهنگی و اجتماعی کار زیادی برای ایجاد حس تعلق به سرزمین صورت نگرفته است، برخی افراد فقط نفع شخصی خود را در این کار می بینند و نفع جمعی برای آنها مهم نیست درحالی که باید این نگاه از دوران کودکی در بین مردم اصلاح شود.
شجاعی هشدار داد: محوطه و تپه‌های تاریخی کشورمان از گنج یابی رنج می برد و در حال از بین رفتن است.
به گزارش ایرنا، اصفهان با حدود ۲ میلیون نفر جمعیت و در مرکز ایران، شهری تاریخ و گردشگری بشمار می‌آید که در دوران اسلامی از اعتبار بالایی برخوردار بود و در دوران سلجوقی و صفویه بعنوان پایتخت کشور رونق فراوانی پیدا کرد.
بناهای تاریخی فراوانی در این شهر وجود دارد که تعدادی از آنها مانند میدان امام (نقش‌جهان)، کاخ چهل‌ستون و مسجد جامع بعنوان میراث فرهنگی در یونسکو به ثبت رسیده‌اند.
نظر شما