شناسایی دقیق‌تر ژن‌های عامل بیماری با روشی جدید

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از تارنمای یورک الرت، این روش شناخت تازه ای از عملکرد این سازوکارها فراهم می کند. نتایج مطالعه «یوب کیند» سرپرست این تحقیق و همکارانش در موسسه «هوبریخت» و دانشگاه «رادبود نیمخن» هلند در نشریه نیچر «متدوس» منتشر شده است.

دی ان ای مهمترین حامل اطلاعات ژنتیکی است. هر سلول تقریبا حاوی دو متر دی ان ای است. برای اطمینان از اینکه ماده ژنتیکی داخل هسته سلول کوچک جای می گیرد، باید به صورت فشرده بسته بندی شود. دی ان ای دور نوعی پروتئین خاص به نام هیستون پیچیده می شود. این بسته دی ان ای و هیستون ها کروماتین نامیده می شوند.

کروماتین نه تنها تضمین می کند که همه دی ان ای داخل سلول جای می گیرد بلکه تعیین می کند چه قسمت هایی از این ماده ژنتیکی را سلول می تواند بخواند. بطور مثال یک قطعه دی ان ای که محکم دور هیستون پیچیده شده، سخت تر از قطعه دی ان ای است که به صورت شل تر بسته بندی شده است.

نحوه تاشدن کروماتین تعیین می کند چه قسمت هایی از ماده ژنتیکی بیان شود و چه قسمت هایی بیان نشود. این الگوی بیان ژن در هر نوع سلول متفاوت است. بطور مثال ژن های مختلف در سلول پوست فعال تر از سلول کبد هستند.

فعالیت ژن ها همیشه یک گونه نیست. یک الگوی متفاوت ژن ممکن است یک لحظه فعال تر از لحظه دیگر باشد. این امر به خاطر این است که ساختار کروماتین می تواند تغییر کند. بطور مثال تغییرات می تواند در هیستون ها رخ دهد که اصلاح هیستون نامیده می شود. پروتئین های خاصی می توانند به کروماتین بچسبند. هر دو این فرایندها خوانایی دی ان ای و در نتیجه بیان ژن را تحت تاثیر قرار می دهند.

در سال های اخیر فناوری های گوناگونی برای تحقیقات در مورد سازوکار تنظیم ژن ابداع شده است. با این حال جای روشی که به محققان امکان بدهد همزمان سازوکارهای متعدد را در یک سلول مشاهده کنند، خالی بود. این محققان این روش جدید را ابداع کردند. آنها با روش MAbID می توانند همزمان چندین نوع اصلاح هیستون و پروتئین هایی را که به کروماتین می چسبند، مطالعه کنند.

سیلکه لوچ یکی از محققان این پژوهش گفت: با این روش جدید می توانیم مشاهده کنیم سازوکارهای مختلف بیان ژن چگونه با هم مرتبط هستند. بطور مثال چگونه با هم یا علیه هم کار می کنند. برای این مطالعه، دیگر به آزمایش های جداگانه نیاز نیست و می توان همه چیز را در هر سلول مجزا یک باره مشاهده کرد. این تکنیک کارایی تحقیقات را بسیار افزایش می دهد.

«روبین فان در واید» محقق دیگر این پژوهش می گوید این فناوری کاربرد گسترده ای دارد. این روش می تواند به یافتن پاسخ سوالات علمی اساسی کمک می کند. بطور مثال تنظیم ژن در جریان رشد و نمو انسان ها یا حیوانات چگونه کار می کند.

از این پژوهش همچنین می توان برای تحقیق در مورد نحوه تحول بیماری ناشی از ناهنجاری در تنظیم ژن مانند سرطان بهره برد. فناوری جدید چند کاربردی در آینده می تواند شناخت مهمی در مورد سلامت و بیماری فراهم کند.