استان یزد با وسعتی حدود ۷۴ هزار کیلومترمربع در مرکز جغرافیایی کشور، بر روی کمربند خشک جهان قرار دارد، متوسط بارش سالانه این استان کمتر از ۱۰۰ میلیمتر است و در انتهای جدول نزولات آسمانی کشور قرار گرفته و نزدیک به ۴۰ درصد وسعت این استان را مناطق بیابانی و کویری فلات مرکزی ایران تشکیل می‌دهد.
توسعه فضای سبز سازگار با چنین اقلیمی برای جلوگیری از پدیده کویرزایی و بهبود شرایط زیست ساکنان گرم و خشک ترین استان ایران ضرورتی اجتناب ناپذیر است، این در حالی است که روند تحولات فضای سبز استان یزد بر اساس اعلام مسئولان شهری به گونه‌ای بوده است که در سال‌های اخیر بخش قابل توجهی از باغ‌ها و فضاهای سبزی شهری و برخی مناطق روستایی که حاصل تلاش پیشینیان بوده با سختی بسیار ایجاد شده، قربانی تداوم خشکسالی یا بعضا افزایش ساخت و ساز واحدهای مسکونی شده که این وضعیت در شهر یزد که حدود نیمی از جمعیت استان را در خود جای داده است، بیشتر خودنمایی می کند.
یکی از نیازها و مطالبات شهروندان به خصوص در اقلیم‌های گرم و خشک، برخورداری از فضای سبز مناسب است، در چنین اقلیمی شکل‌گیری محله‌ها و مناطق مسکونی با ساختار خانه باغ و تبدیل شهر به باغ شهر تاثیر زیادی در توسعه فضای سبز دارد.
ایجاد فضای سبز شهری توسط شهروندان، زحمت دستگاه‌های متولی تامین این گونه فضاها را کم می‌کند، نیاز به توسعه فضای سبز شهری در اقلیم گرم و خشک یزد به شکل‌گیری ایده ایجاد کاریزبوم در شهر یزد منجر شد، با تاسیس موسسه کوثر در سال ۱۳۷۲ ایجاد این فضا از یک ایده بالقوه خارج شد و جنبه عملیاتی پیدا کرد، هدف از تاسیس این موسسه در درجه اول کمک به تامین مالی منابع آب استان بود، به همین منظور موسسه کوثر یزد، ایجاد باغ شهری در جوار شهر یزد را به‌عنوان چشم‌انداز نهایی خود هدف قرار داد تا از طریق ایجاد ارزش‌افزوده برای زمین‌های بایر در جوار شهر، در تأمین منابع مالی مورد نیاز برای اجرای خط اول و دوم انتقال آب به یزد مشارکت داشته باشد.
در طرح کاریزبوم، زمین‌های بایر بین شهر یزد و تفت به متراژهای بزرگ حدود یک هزار مترمربع برای ایجاد باغ - ویلا با شرط اختصاص ۸۵ درصدی مساحت زمین به فضای سبز و درختکاری به شهروندان واگذار و در این طرح بلندمرتبه سازی ممنون اعلام شد. طراحان کاریزبوم از ابتدا در قالب قراردادی با خریداران شرط کردند که خانه سازی در این مجموعه باید مطابق استانداردهای تعیین شده صورت گیرد اما برخی خریداران از این شرط عدول کرده و با انجام ساخت و سازهای نامتعارف با طرح اولیه، باعث برهم زدن سیمای کلی این طرح شده اند.
افزایش حجم ساخت و سازهای خلاف و در تقابل با افق اولیه کاریزبوم این نگرانی را ایجاد کرده که با انحراف از طرح اولیه و ساخت وساز نامتعارف در این مجموعه، این طرح به نتیجه پیش بینی شده برای آن نرسد و معضلاتی آتی آن گریبانگیر مدیریت شهری شود، همین مسئله باعث شد تا با پیگیری موسسه کوثر، دادستانی یزد به موضوع ساخت وسازهای غیرمجاز در این مجموعه ورود و تخلفات ساختمانی در کاریزبوم را مورد پیگرد قرار دهد.
بدون شک قاطعیت در اجرای قانون و جلوگیری از تخلفات ساختمانی در کاریزبوم از آسیب‌های احتمالی آینده آن جلوگیری می کند تا نابودی برخی مناطق ییلاقی شهر یزد مانند صفائیه این بار در کاریزبوم با حذف یا کوچک سازی حیاط خانه ها و غلبه ساختمان سازی بر فضای سبز اتفاق نیفتد.
رتبه برتر یزد در ساخت وسازهای غیرقانونی کشور
بر اساس اعلام سازمان نظام مهندسی یکی از معضلات استان یزد ساخت و سازهای غیرقانونی، فاقد مجوز و بدون پروانه است که بر اساس اعلام این سازمان، سهم ۷۰ درصدی این گونه ساخت و سازها، یزد را در رتبه برترین‌های ساخت و سازهای غیراصولی و غیراستاندارد در کشور قرار داده است، در ارتباط با اراضی کاریزبوم نیز بخش عمده ساخت و سازهای غیراصولی مربوط به دورانی است که جزو اراضی شهر یزد و در محدوده شهرداری منطقه ۴ بوده است، همین مسئله باعث شده تا این آفت گریبانگیر کاریزبوم نیز شود و تعدادی از بناهای این مجموعه بدون رعایت ملاحظات اولیه در میزان ساخت و ارتفاع، اجرا شود.
از سال ۹۵ که با حکم وزارت راه و شهرسازی، مجموعه اراضی کاریزبوم تحت نظر اداره کل راه و شهرسازی استان قرار گرفت و وظیفه نظارت بر ساخت وسازها در این مجموعه، به عهده موسسه کوثر گذاشته شد، هرچند این موسسه تا دریافت مجوزهای لازم از وزارت راه و شهرسازی، اهرم قانونی برای نظارت بر ساخت و ساز نداشته اما اخیرا و بر اساس دستور دادستان یزد توانسته مجوز برخورد با ساخت وسازهای غیراصولی در محدوده کاریزبوم را بگیرد.
تاییدیه دادستان باعث شده تا با ایجاد ممانعت در ورود مصالح ساختمانی، قطع انشعاب آب و برق ساختمان‌هایی که ساخت وساز غیراصولی دارند از مالکان این واحدها در کمیسیون ۹۹ استانداری شکایت صورت گیرد، اما نهادینه شده ساخت و سازها در کاریزبوم یزد منوط بر شتاب گیری صدور مجوزهای لازم از طرف وزارت راه و شهرسازی است تا مجموعه کاریزبوم ذیل شهرک‌های ویژه قرار گیرد و از این طریق برای خانه‌هایی که مغایر با استانداردهای کاریزیوم ساخته شود، پایان کار صادر نشود.
در بدو ایجاد موسسه کوثر و شکل گیری طرح کاریزبوم، مدتی دعوای برخی از مجموعه‌ها در استان بر روی نام این طرح متمرکز شده بود که در نهایت باعث تغییر نام از کاریزلند به کاریزبوم شد، اما به نظر می‌رسد مسئولان استان به خصوص استانداری، راه و شهرسازی و دیگر دستگاه‌های مرتبط با این طرح باید از درگیر شدن در موضوعاتی مانند اسم این مجموعه عبور کنند و بیش از اسم به مسما و هدفی که این طرح برای آن ایجاد شده متمرکز شوند.
ایجاد ارزش افزوده از طریق جذب سرمایه گذاری اثربخشی این ظرفیت را تقویت می‌کند و کاریزبوم می تواند بستر بسیار مناسبی با توجه به خوشنامی جامعه پزشکی استان یزد برای ایجاد و توسعه زیرساخت‌های گردشگری سلامت در یزد باشد، حرکت در این مسیر و ایجاد زیرساخت‌ها مورد نیاز برای توسعه گردشگری سلامت در مجموعه کاریزبوم با توجه به فضای مناسب آن، راهکار موثری برای حل ازدحام و ترافیک خیابان‌های محل استقرار این خدمات در شهر یزد است.
در اصفهان در محدوده شرقی رینگ اتوبان درون شهری، شهرک سلامت ایجاد شده و خدمات پزشکی و درمانی با سهولت بیشتر به شهروندان و هموطنانی که از دیگر مناطق کشور برای نیازهای درمانی مراجعه می‌کنند، ارائه می شود ، در یزد نیز با توجه به مشکلات تردد و ترافیک خیابان‌های مرکزی شهر که محل استقرار مراکز درمانی و مطب پزشکان است، ایجاد یک شهرک سلامت در فاصله بسیار نزدیک به شهر علاوه بر اینکه استفاده از خدمات درمانی را تسهیل می کند، کاهش چشمگیر ترافیک و دیگر معضلات مرتبط با این خدمات را به دنبال دارد.
نظر شما