ساخت اولین پمپ سانتریفیوژ مخصوص دستگاه‌های پمپ‌ قلبی‌ریوی در کشور

به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، برای عمل پمپاژ خون در دستگاه‌های اکمو و پمپ‌های قلبی‌ریوی از پمپ‌های سانتریفیوژ استفاده می‌شود. با توجه به نیاز به استفاده از پمپ خاص سانتریفیوژ در اجرای طرح طراحی و ساخت اکسیژناتور غشایی با بهره گیری از فیلترهای همودیالیز دکتر محمد فیروزمند و دکتر امین جباری و همراهی گروهی دیگر از محققان در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران و یکی از واحدهای فناور مستقر در سازمان، برای نخستین بار در کشور این پمپ طراحی و ساخته و آماده بهره‌برداری شد.

فیروزمند گفت: در طراحی و ساخت پمپ سانتریفیوژ از موتور سه فاز BLDC استفاده شده و مزایای عمده پمپ سانتریفیوژ نسبت به پمپ غلتکی که در گذشته استفاده می‌شد، عبارتند از: میزان دبی بالاتر، عدم وجود مشکل پارگی تیوب‌ها، ایجاد جریان پیوسته‌تر و هواگیری ساده‌تر. این امر به کوشش تیم تحقیقاتی در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران درحال توسعه است.

پمپ های سانتریفیوژ امروزه جایگزین پمپ های غلتکی برای کاربردهای طولانی مدت شده اند. خون با چرخش پره‌های پروانه چرخان یا مخروط‌های چرخان وارد پمپ می‌شود که به صورت مغناطیسی با یک موتور الکتریکی جفت می‌شوند و وقتی به سرعت می‌چرخند، اختلاف فشار ایجاد شده حرکت خون می‌شود. جریان خون نه تنها به سرعت چرخش پمپ بستگی دارد، بلکه با پیش بار (مستقیماً، کاهش پیش بار مربوط به کاهش جریان است و بالعکس) و پس بار (برعکس، کاهش بار پس از آن با افزایش جریان و برعکس نیز مرتبط است. طراحی های جدید هد پمپ بسیاری از این مشکلات فنی موجود کاسته است.

فناوری پیشرفته در این زمینه باعث شده است بسیاری از مراکز از پمپ های سر غلتکی به پمپ های گریز از مرکز تغییر کنند. برخی از سر پمپ های گریز از مرکز حاوی یک روتور چرخان هستند که توسط آهنرباهای داخل و خارج مخروط کنترل می شود. همچنین از آنجایی که لخته های خون در اکسیژن ساز غشایی در طول زمان ایجاد می شود و مقاومت در برابر خروجی افزایش می یابد، این امر ممکن است همولیز را در سر روتور افزایش دهد.

همولیز استفاده از پمپ های گریز از مرکز را محدود کرده است. طرح های جدید پمپ دارای سرهای کوچکی هستند که به حجم اولیه کمی و پیشرفت های فنی در ایجاد حرکت چرخش نیاز دارند، که ممکن است با همولیز کمتری نسبت به گذشته همراه باشد. استفاده از اکسیژن سازهای فیبر توخالی کمتر ممکن است همولیز را کاهش دهد و پمپ های گریز از مرکز را حتی کارآمدتر کند.

جریان خون به سر سانتریفیوژ با اثر "مکش" سر پمپ چرخان افزایش می یابد و بنابراین به اندازه پمپ های سر غلتکی به گرانش وابسته نیست. همچنین پمپ های سانتریفیوژ را می توان در هر سطحی نسبت به بیمار قرار داد، که حمل و نقل بیمار تحت درمان را آسان تر از دستگاه های مرسوم می کند.