نقد سبک زندگی غربی در «ضد»/ هشدار درباره زوج‌هایی که عامدانه بچه‌دار نمی‌شوند

امیر مهریزدان در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، با اشاره به گذشت هفت قسمت از پخش فصل سوم مجموعه مستند «ضد» بیان کرد: اولین عاملی که باعث شد به تولید فصل جدید این اثر فکر کنیم، استقبال خوب مخاطبان از این اثر در جمع‌ها و مکان‌های متفاوت بود. البته این مساله جدا از آمار رسمی و بازخوردهایی بود که به ما و تیم تولید می‌رسید که این اثر دیده شده است و به موضوعات مهم و مساله‌ روزی می‌پردازد، پس حیف بود آن را ادامه ندهیم. وقتی بنا شد فصل سوم را تولید کنیم از عوامل خواستیم موضوعات جدیدی را ارایه کنند.

وی ادامه داد: موضوعات فصل سوم «ضد» نسبت به فصول قبل به لحاظ روح کلی که نقد سبک زندگی غربی است، تفاوتی ندارد؛ ولی مصادیق به لحاظ گستردگی و به روز شدن زیادتر شده است. شاید در زمانی که فصل اول این اثر تولید می‌شد، رسانه‌ای مثل اینستاگرام در کشور ما همه گیر نشده بود اما در حال حاضر این اتفاق رخ داده و مسایلی مرتبط با مساله اینستاگرام پیش آمده است که تبدیل به موضوع شده و چون طول کشیده که مردم عواقب ماجرا را درک کنند، پس در فصل جدید دوباره به آن پرداختیم.

به گفته مدیر مرکز مستند سوره «بحران مادرانگی» عنوان یکی از قسمت‌های مهم فصل سوم است. چند سالی است با زوج‌هایی مواجه می‌شویم که عامدانه قصد دارند بچه‌دار نشوند اما در سال‌های جاری این ماجرا رو به گسترش است که باید هشدار دهیم.

مهریزدان تاکید کرد: دغدغه اصلی مجموعه مستند «ضد» این است که به مردم نشان بدهد چیزهایی که به عنوان جلوه‌های پیشرفت بدان نگاه می‌کنند، الزاما بدین شکل نیستند. بلکه در کشورهایی که خود صاحبان آن هستند، مسایلی را به وجود آورده‌اند. به عنوان مثال استفاده از ظروف پلاستیکی، رشد قارچی پاساژها، افزایش استقبال مخاطب از فضای مجازی و... جلوه‌های تمدن و پیشرفت هستند اما در کشورهای مبدا، جریان‌های اجتماعی برای اصلاح و در مبارزه با آن‌ها به وجود آمده است.

مهریزدان افزود: یکی از فلسفه‌های جدی مجموعه مستند «ضد» این است که بدون نگاه جانبدارانه و ایدئولوژیک بگوید که بنا نیست هرچه از غرب می‌آید، با خیال راحت مصرف کنیم چون روندش طی شده است. طبیعتا منِ پدر در ایران یا هر جای دنیا حتما نگران این مساله هستم که محتوای فضای مجازی روی فرزندم چه تاثیری خواهد داشت یا یک زن بابت مادر شدن چه مصائبی را به لحاظ فشارهای اجتماعی ممکن است تحمل کند.

وی تاکید کرد: متاسفانه این موج فزاینده رفتن به سمت زندگی تکنولوژیک عواقب و مقتضیاتی را با خود به همراه دارد و همه‌گیر است. ایرانیزه بودنش از این جنبه است که ما چیزهایی را که در غرب اتفاق می‌افتد و نگاه‌هایی که به همان مسایل در غرب وجود دارد، جلوی چشم مردم می‌گذاریم تا با خوداگاهی رفتار کنند. اگر کسی خودآگاهی‌اش را از دست بدهد، با این رودخانه بی‌نظم و پرسرعت همراه خواهد شد.

مدیر مرکز مستند سوره با اشاره به اینکه سختی تولید مستند آرشیوی مانند «ضد» کمتر از ساخت مستند تولیدی است، گفت: از موضوعاتی که در این مجموعه مستند بدان پرداخته می‌شود، تصاویر باکیفیتی وجود دارد و در دسترس است که باعث می‌شود مستند در بین افراد مخاطب پیدا کند و حرفش بپیچد. شاید قسمت سخت ماجرا، پژوهش و متن خوب است تا بتواند تصاویر را درست در کنار هم قرار دهد و محصول جذابی که شاهدش هستیم، فراهم کند. در کنار این تمرکز روی موضوعات روز و مسایلی که همه مردم به طریقی با آن درگیر هستند، کمک کرده است تا مستند جذاب شود. شناسایی این موضوعات نیاز به مطالعات و رفت و برگشت‌هایی دارد که شاید قدری سختی‌ها در این زمینه و جنبه بوده است. ناگفته نماند که بخش بزرگی از سختی نیز به مساله فیلترینگ باز می‌گردد که دسترسی به تصاویر را سخت‌تر می‌کرد.

مهریزدان خاطرنشان کرد: به طور کلی مستندهای آرشیوی که حالت سریالی و پخش چندباره و چندگانه داشته باشند، برای ما جذاب و مهم هستند؛ چراکه می‌توانند یک حرف را درست برای مخاطب جا بیندازد. اما در کنار پژوهش درست، باید نگاه هنرمندانه و متن دراماتیک قرار بگیرد تا محصولی خوب تولید شود.