رضا دیدار در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا در مورد تجربه جدیدش در مستند جمال‌الدین اظهار داشت: من تجربه مشابهی در بازسازی تصاویر گذشته نداشتم؛ اما فیلم‌های داستانی را که مربوط به تاریخ معاصر هستند، کار کرده‌ام، به ویژه درباره اشیاء، مکان و زمان‌های مربوط به تاریخ‌های نزدیک‌تر مطالعه داشتم.
فیلمبردار مستند جمال‌الدین درباره تفاوت این اثر با دیگر تجربه‌هایش گفت: تجربه من در این مستند حفظ اصالت اثر است. اصالت به معنای نزدیک شدن به بازسازی و چگونگی اجرا با استفاده از ابزاری که در همان زمان، از آن برای ثبت وقایع استفاده می‌کردند.
وی افزود: کارگردان اثر در ابتدای پروژه نظر داشت که از دوربین ۱۶ میلی‌متری و دوربین نگاتیو برای فیلمبرداری استفاده کنیم، اما به دلیل موارد فنی و در دسترس نبودن نگاتیو و احتمال خطا از این مورد صرف نظر کردیم. در نهایت با دوربین دیجیتال و اصلاح رنگ وقایع نزدیک به آن دوره را ثبت کردیم.
این فیلمبردار درباره شناختش از سیدجمال‌الدین اسدآبادی و نوع تغییر نگاهش به او در طول فیلمبرداری مستند، عنوان کرد: من در ابتدا آشنایی زیادی با شخصیت جمال‌الدین اسدآبادی نداشتم. اما در گفت‌وگو با کارگردان و تهیه‌کننده و عکس‌هایی که از وی به دست من رسید و همچنین با مطالعه ابعادی از تاریخ متوجه تاثیر او در تاریخ ایران شدم و با او آشنایی مختصری پیدا کردم.
هرگز در کارهای تاریخی نمی‌توان به ابزار آن موقع دسترسی پیدا کرد، اما ما با کار تیمی تلاش کردیم تا حد ممکن به آن فضاسازی نزدیک شویمدیدار درباره چالش‌های فیلمبرداری مستند جمال‌الدین، اظهار داشت: به هر صورت نمی‌توانیم نورهای آن دوره را یادآوری کنیم. طبیعتا نورهای حال حاضر، انواعی از نورهای جدید هستند؛ در نتیجه تصاویر و رنگ‌های ایجاد شده توسط آنها بسیار باطراوت است. اما چرکی در تصویر می‌خواستیم که از عهده این نورها خارج بود البته در جاهایی با استفاده از فیلترها و با استفاده از ابداع شخصی، توانستیم به آن جنس نور برسیم. هرگز در کارهای تاریخی نمی‌توان به ابزار آن موقع دسترسی پیدا کرد، اما ما با کار تیمی تلاش کردیم تا حد ممکن به آن فضاسازی نزدیک شویم.
وی درباره تعامل با عوامل فیلم عنوان کرد: کارگردانان این پروژه بسیار منعطف، آگاه و دقیق هستند. آنها ضمن اینکه درخواستشان دقیق و مشخص بود، انعطاف زیادی در شنیدن ایده و نظرات عوامل داشتند. این مساله باعث تغییر در شیوه اجرا و پلان‌بندی شد که کارگردانان به شدت از این مساله استقبال کردند و همین تلاش باعث افزایش انگیزه ما در بهبود پروژه شد.
این فیلمبردار درباره روند فیلمبرداری مستند، خاطرنشان کرد: روند فیلمبرداری و رسیدن به تصویر سینمایی پروسه‌ای یکساله بود و طی گفت‌وگو با کارگردانان پروژه، تصمیم بر این شد که به تصویر سینمایی نزدیک شویم. قاعدتا من در ابتدا این تصمیم را نداشتم اما در حین انجام دادن کار فرصت فکر کردن داشتم، چیزهایی در من شکل گرفت و رویکردم نسبت به قاب‌بندی و نورپردازی عوض شد. تصمیمات لحظه‌ای در صحنه هم بسیار در روند کار تاثیرگذار بود.
دیدار درباره تفاوت فیلمبرداری مستند و فیلم داستانی، بیان کرد: در فیلمبرداری فضای داستانی، بنا به قصه موجود، به فضاسازی و جنس تصویر می‌توان رسید، در واقع فیلمبرداری باید به روایت قصه کمک کند. گاهی از قبل به این رویکرد می‌رسیم؛ گاهی هم یک روز بعد از فیلمبرداری برایمان قطعی می‌شود که به چه شیوه‌ای کار کنیم.
فیلمبردار مستند جمال‌الدین توضیح داد: اگر پروژه مستند درباره گذشته و حال حاضر باشد با تصاویری روبه‌رو هستیم که جنس خاص و فناوری خود را دارد. لباس آدم‌ها یا رفت‌وآمدشان، شیشه خانه‌ها و رنگ دیوارها، همه و همه در قاب‌بندی تاثیرگذار هستند. ما طبق این اطلاعات تصمیم می‌گیریم اثر را چگونه نمایش دهیم و نباید مخاطب احساس کند این ساختگی است و به کار نمی‌چسبد. در حقیقت فیلمبرداری باید ادامه روایت مستند باشد.
به گزارش ایرنا، مستند جمال‌الدین به کارگردانی امیر روئینی و علی کوشا، محصول مرکز مستند سوره است و در بخش ملی هفدهمین جشنواره «سینماحقیقت» حضور دارد، فیلمنامه مستند جمال الدین با عنوان «رژی» تابستان گذشته، در رویداد سینماحماسه که توسط باشگاه فیلم رویش حوزه هنری خراسان رضوی برگزار شد، منتخب و با مشارکت مرکز مستند سوره تولید شد.
نظر شما