کشاورزان همدانی، پایین ترین مصرف کننده سموم در کشور

به گزارش ایرنا، بشر از هزاران سال پیش که به کشت و کار مشغول بود، همواره تلاش می کرد، آفاتی را که به برداشت محصول لطمه می زند را به هر شکلی با توجه به توانایی و امکانات موجود از بین ببرد.

استفاده از گوگرد توسط سومریان در چهار هزار و ۵۰۰ سال پیش و بهره مندی از خاکستر، جیوه، سرب، ترکیبات معدنی، آرسنیک و گردگل داودی همگی راهکارهایی بود که در سالیان گذشته برای دور کردن حشرات و آفات مورد توجه کشاورزان قرار می گرفت.

مبارزه اصولی با آفات کشاورزی با هدف تضمین امنیت غذایی است و لذا اولین استفاده شیمیایی امروزی از سموم پس از جنگ جهانی دوم شروع شد و آن زمانی بود که از نیکوتین و ترکیبات نفتالین برای حفظ محصولات کشاورزی از گزند آفات و خسارات بهره گیری شد.

در ادامه انسانها به ترکیباتی از سموم با سمیت کم، متوسط و زیاد و همچنین نحوه استفاده از آنها آشنا شد و امروزه متخصصان کشاورزی با انجام آزمایش های مکرر و بررسی نتایج آن در پی استفاده از انواع محصولات کم خطرتر برای انسان، خاک، آب، جانواران و محیط زیست هستند.

فعالیت ۱۹۰ داروخانه گیاه پزشکی در همدان

مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان همدان دراین باره در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه در کشور ۵۳۰ قلم سموم شیمیایی تاییده شده برای مبارزه با آفات داریم که توسط سازمان حفظ نباتات تایید شده است، گفت: این موارد شامل ۱۳۰ قلم حشره کش، کنه کش ۳۵ قلم، قارچ کش ۱۱۵ قلم، علف کش ۱۶۵ قلم و ۴۵ قلم شامل نماتد کش( نوعی آفت‌کش گیاهی) و بقیه سموم می شود.

شهرام پیشه ور ادامه داد: طی ۱۲ سال اخیر بسیاری از سموم کم خطر جایگزین سموم شیمیایی پرخطر شده است.

وی یادآور شد: در حال حاضر ۱۷ درصد از سموم شیمیایی پرخطر محسوب می شوند و ۶۳ درصد سموم شیمیایی جزو کم خطر محسوب می شوند در حالی‌که این آمار در چند سال گذشته بالعکس بود.

مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی استان همدان گفت: در استان همدان ۱۹۰ داروخانه گیاه پزشکی داریم که از نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی مجوز دارند و هر داروخانه یک مسوول فنی دارد.

همدان کم مصرف ترین سموم کشاورزی

وی ادامه داد: میزان مصرف شیمیایی استان همدان سالانه ۴۶۰ تن است که برای هر هکتار هفت دهم لیتر می شود و در کشور جزو کم مصرف ترین سموم شیمیایی هستیم.

پیشه ور، میزان میانگین مصرف سموم در هر هکتار را برای کشور یک لیتر خواند و گفت: کشورهای اروپایی به دلیل بارش زیاد باران و رطوبت بالا سموم زیادی مصرف می کنند.

وی با اشاره به اینکه در ایران به دلیل آفتاب خوب مصرف سم کمتر است،افزود: برای کشاورزان استان همدان کلاس های توجیهی برای تک تک محصولات کشاورزی برگزار و دستورالعمل مبارزه با عوامل خسارت زا صادر شده است به طور مثال برای آفات انگور، سیب و سیب زمینی سموم، میزان و زمان مصرف آنها به کشاورزان اعلام شده است.

مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی همدان یادآور شد: بالای ۲۰ دستورالعمل استفاده از سموم در بین کشاورزان توزیع شده است که نسبت به هر کدام از آفات و درجه حرارت محلی که می تواند گرمسیری، معتدل و یا سردسیر باشد دستورالعمل لازم صادر شده است.

وی اسدآباد، نهاوند، تویسرکان و ملایر را جزو مناطق گرمسیری استان، بهار و همدان مناطق معتدل و رزن و کبودرآهنگ را جزو مناطق سردسیری استان همدان از نگاه هواشناسی کشاورزی معرفی کرد که بر اساس تقسیم بندی مناطق از لحاظ سرما و گرما شرایط هر کدام برای دریافت سموم متفاوت است.

پیشه ور درباره نحوه رصد آفات گوناگون نیز گفت: برای رصد آفات در مزارع و باغ ها ایستگاه‌های پیش آگاهی در همه شهرستانها داریم و با استفاده از تله نوری و فرمونی که می گذاریم آمار و اطلاعات مربوط به آفات احتمالی را دریافت می کنیم.

وی درباره استفاده از تکنولوژی روز افزود: در چند سال اخیر ایستگاه‌های پیش آگاهی مدرن تر شده و از سیستم دیتا لاگر نیز استفاده می شود که اطلاعات آب و هوایی را ثبت می کند که با اطلاعات پیش آگاهی تلفیق می شود و اطلاعات بهتری در اختیار کشاورزان قرار می دهد.

مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی همدان با بیان اینکه در زمان هایی که هوا گرم باشد، آفات بیشتری به وجود می آید، تاکید کرد: عملیات ردیابی و پایش در ۱۲ ماه سال ادامه دارد و آفات در زمستان به خواب رفته و غیرفعال می شوند.

وی ادامه داد: در زمستان نیز ردیابی را انجام شده و سن را شمارش کرده ، نر و ماده را ارزیابی می کنیم و در فصل بهار نیز شمارش و میزان خسارات احتمالی آنها پیش بینی می شود.

پیشه ور تصریح کرد: آفات حشره ای در زمان ظهور جفت گیری و تخم ریزی کرده و در هنگام خروج نوزادان از تخم نیز میزان خسارت زایی آنها بررسی می شود.

وی با اشاره به اینکه در هر شهرستان یک واحد حفظ نباتات و در مجموع در استان همدان ۱۰ اکیپ تخصصی داریم، افزود: در استان ۱۷۰ نفر اعضای اکیپ پایش، رصد و مبارزه با آفات گیاهی، باغی و گلخانه ای هستند.

مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی همدان درباره همکاری دیگر نهادها و اداری و مردمی در از بین بردن رشد آفات گفت: در مبارزه با آفات از کلینیک های گیاهپزشکی بخش خصوصی و ظرفیت های بسیج استفاده می شود.

وی یادآور شد: در هشت ماهه سال جاری، ۹۴۱ هزار و ۴۲۹ هکتار ردیابی پایش و کنترل عوامل خسارت زای گیاهی و مبارزه با آنها انجام شده است.

پیشه ور با اشاره به اینکه برای نظارت بر محصولات باغی نیز ۱۴۴ هزار و ۸۰۰ هکتار پایش و کنترل عوامل خسارت زا انجام شده است، افزود: در مجموع در استان همدان تاکنون یک میلیون و ۸۶ هزار هکتار پایش و کنترل انجام شده است که در مقایسه با سال ۱۴۰۱ ، ۱۰ درصد افزایش داشته است.

وی تاکید کرد: بر اساس این آمار میزان ردیابی، پایش، نظارت و کنترل عوامل خسارت زای گیاهی در هشت ماهه اول سال ۱۴۰۲ در استان همدان ۶۶۰ هزار هکتار زمین های زراعی و باغی از لحاظ آفت، ۷۳ هزار و ۵۰۰ هکتار برای بیماری ، ۲۳۸ هزار هکتار برای علف های هرز و ۱۱۴ هزار هکتار زراعی و مکانیکی انجام شده است.

سموم کلردار آلی نباید مصرف شود

پدر علم سم شناسی ایران نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: استفاده از سموم به خصوص در بخش گلخانه‌ای بیشتر بوده که می‌تواند اثرات سرطان‌زایی داشته باشد و سموم کلردار آلی نباید تولید و مصرف شود.

مهدی بلالی مود با تاکید بر لزوم جلوگیری از قاچاق سموم به داخل کشور، خاطرنشان کرد: بهتر است به جای مواد شیمیایی سرطان‌زا از سموم بیولوژیک استفاده شود.

پدر علم سم‌شناسی ایران در ادامه شست و شوی میوه و سبزی‌ها، پوست کندن، استفاده از میوه و سبزی ارگانیک را از راه‌های در امان ماندن از اثرات سوء سموم عنوان کرد و گفت: اغلب میوه‌هایی که سم پاشی نشده، کرم خورده هستند که نشان از ارگانیک بودن آن دارد.

بلای مود افزود: با این وجود هنوز مشاهده می‌کنیم این گونه سم‌ها در ایران استفاده می‌شود به خصوص سموم قاچاق که در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد خطرات زیادی برای سلامت انسان دارد.