سال ۲۰۲۳؛ افزایش تنش‌های هسته‌ای در جهان

تهران- ایرنا- سال ۲۰۲۳ مناقشه طولانی مدت بین روسیه و اوکراین، رزمایش‌های نظامی در جنوب آسیا، تنش‌های تشدید شده در شبه جزیره کره و افزایش تقابل قدرت‌های بزرگ را شاهد بود؛ ظهور انواعی تازه از فناوری‌های نظامی، پیچیدگی تعامل نظامی بین کشورها را افزایش داده و این تحولات فضای هسته‌ای بین‌المللی را پرتنش و متاثر کرد.

به گزارش ایرنا از روزنامه چاینامیل، در حال حاضر چارچوب کنترل تسلیحات هسته‌ای بین آمریکا و روسیه از بین رفته و قابلیت‌های نظامی متعارف و هسته‌ای آنها عاری از سازوکارهای کنترلی است. روابط نظامی دو جانبه آنها می‌تواند تنها از طریق خویشتنداری راهبردی حفظ شود. بسیاری از کشورهای صاحب تسلیحات هسته‌ای سطوح مختلف و انواع به روز شده‌ای را به زرادخانه هسته‌ای خود اضافه کردند درحالیکه شمار کلاهک‌های هسته‌ای فعال رو به افزایش است.

تفکر عملیات راهبردی آمریکا از حفظ بازدارندگی جهانی به داشتن یک رویکرد مبارزه محور هسته‌ای تغییر یافته که به مناقشه‌های نظامی در سطح میدانی رسیدگی می‌کند. زرادخانه هسته‌ای راهبردی موجود روسیه به یک وضعیت تعادل با آمریکا رسیده و ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای نوع جدید در سال‌های اخیر در اولویت قرار گرفته است. راهبرد نوسازی تسلیحات هسته‌ای روسیه بر مفاهیم جدید تاکید دارد.

فرانسه با آزمایش موشک‌های هسته‌ای در تلاش است تا به جامعه بین‌الملل تاثیر نظامی خود در جهان به ویژه در اروپا را نشان دهد. انگلیس به توسعه و ساخت نسل بعدی کلاس «دریدنوت» زیردریایی‌های هسته‌ای موشکی راهبردی ادامه می‌دهد و قدرت همکاری هسته‌ای با آمریکا را عمیق می‌کند.

هند و پاکستان نیز به طور مرتب یک محدوده گسترده از موشک‌های بالستیک را برای ارتقای بازدارندگی هستته‌ای آزمایش می‌کنند. کره شمالی سیاست‌های تسلیحات هسته‌ای خود را در قانون اساسی گنجانده است تا یک موضع مصمم‌تر برای پیگیری سیاست دفاع از خود با تسلیحات هسته‌ای را نشان دهد.

به علت ضعف قابلیت اجرای معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای (NPT)، چماق هسته‌ای تبدیل به یک ابزار ترجیحی برای تقابل قدرت‌های بزرگ شده و قدرت‌های هسته‌ای راهبردهای گسترده‌ای برای بدتر کردن روند گسترش قابلیت‌های هسته‌ای خود ورای مرزهای ملی‌شان اتخاذ می‌کنند.

آمریکا از خلاهای NPT برای اشاعه هسته‌ای مخفیانه در سال ۲۰۲۳ بهره‌برداری کرده است. این کشور قصد دارد گستره و اشکال تبادل هسته‌ای را گسترش دهد. دلیل اول این است که واشنگتن آماده تکثیر سازوکارهای تبادل هسته‌ای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به منطقه آسیا پاسیفیک، ایجاد همکاری هسته‌ای با ژاپن، کره جنوبی و استرالیا و کمک به متحدان در این منطقه برای دستیابی به تجهیزات رزمی هسته‌ای است. دستیابی استرالیا به زیردریایی‌های هسته‌ای طبق پیمان آکوس (پیمان امنیتی سه جانبه بین استرالیا، ایالات متحده و بریتانیا) محصول همین مدل همکاری است.

سال ۲۰۲۳؛ افزایش تنش‌های هسته‌ای در جهان

دلیل دیگر این است که آمریکا اقدام‌ها برای تسهیل استقرار مستقیم نیروهای رزمی هسته‌ای را در کشورهای متحد خود افزایش می‌دهد. در ژوئن سال ۲۰۲۳ (اردیبهشت- خرداد)، کنگره آمریکا منابع مالی بمنظور ساخت تاسیسات برای پرسنل فعال در ماموریت‌های امنیتی در فرودگاه نیروی هوایی سلطنتی لیکن‌هیث در انگلیس را تایید کرد. گفته می‌شود این پایگاه هوایی آماده استقرار تسلیحات هسته‌ای است. اگر آمریکا این مدل را به کشورهای منطقه آسیا پاسیفیک و دیگر مناطق تعمیم دهد، به معنی استقرار زرادخانه هسته‌ای ایالات متحده در سراسر جهان است.

چاینامیل در ادامه آورده: همچنین روسیه با متحدان خود همکاری هسته‌ای را آغاز کرده است. این کشور قصد دارد سامانه‌های موشکی تاکتیکی اسکندر با قابلیت هسته‌ای را در بلاروس مستقر کند و هواپیمای جنگی بلاروس را بمنظور حمل تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی تغییر دهد.

در همین حال، مشکلات ایمنی هسته‌ای ناشی از عوامل انسانی مختلف توجه بیشتری را به خود جلب کرده است. در مارس ۲۰۲۲، نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا در اوکراین توسط ارتش روسیه تصرف شد و با پیشرفت جنگ، این نیروگاه هسته‌ای و نیروگاه هیدروالکتریک خاکووا به صورت مرتب هدف قرار گرفتند. در اثر آسیب نیروگاه‌های هسته‌ای در طول جنگ، این احتمال وجود دارد که بروز حوادث شدیدی از جمله نشتی و آلودگی هسته‌ای بار دیگر پای فجایع هسته‌ای جدی را به شرق اروپا باز کند.

در ماه اوت ۲۰۲۳ (مرداد- شهریور)، با وجود مخالفت شدید از جانب جامعه بین‌المللی، ژاپن آب آلوده را از نیروگاه هسته‌ای آسیب دیده فوکوشیما به دریا ریخت و به طور جدی به محیط دریایی آسیب زد. هرچند آمریکا از این کشور با ادعای اینکه توکیو اقدام امنی صورت داده است، دفاع کرد. این واکنش آمریکا دست ژاپن برای رها کردن آب آلوده به اقیانوس را باز کرد و جامعه جهانی توانایی رسیدگی موثر به رفتار ژاپن را نداشت. در نتیجه، در آینده هیچ کس نمی‌تواند این احتمال را رد کند که ژاپن به اقدام‌های سنتی منجر به آلودگی‌های هسته‌ای، دست بزند.

با نگاه به سال میلادی که گذشت، چشم انداز هسته‌ای جهان برتری جنبه‌های منفی به جنبه‌های مثبت را نشان داد که دورنمای خوشبینانه‌ای را پیش رو قرار نمی‌دهد.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha