به گزارش خبرنگار ایرنا، علی اکبر صالحی روز چهارشنبه در ارتباط وبیناری در دومین همایش ملی سیاست خارجی ایران در محل دانشگاه شهید باهنر کرمان افزود: صحنه امروز دنیا نشان می دهد جمهوری اسلامی بر حق بوده و در ایجاد و حمایت از منظومه مقاومت اسلامی طی این ۴۴ سال مظلوم واقع شده است.
وی تاکید کرد: ایران پرچمدار توجه به فلسطین به عنوان موضوع محوری جهان اسلامی است و انقلاب ما مقاومت را در بستر اسلام قرار داد؛ غزه امروز هیچ چیز ازجمله آب و برق ندارد اما سه ماه است که پایداری می کند، آیا چنین مقاومتی بدون بحث اسلام و شهادت میسر بود؟ نقطه قوت مجاهدان ما امید و توکل به خداوند است.
صالحی در ابتدای مباحث علمی خود بیان کرد: اگر در سیاست خارجی پذیرفته ایم که عضو برخی از سازمان های بین المللی باشیم و قواعد عرف بین المللی مرسوم را اجرا کنیم، باید طبق آن عمل کنیم و نمی توانیم بگوییم شما نسبت به این قواعد عمل کنید اما ما نسبت به آن محدودیت هایی را قائل باشیم.
وی افزد: ما در بیانات خود باید متانت سیاسی همراه با شعارهای سیاسی داشته باشیم، نقطه قوت جمهوری اسلامی این است که در این ۴۴ سال به یکسری از اصول سیاست خارجی پایبند بوده و جمهوری اسلامی مستقل ترین کشور در بین کشورهای درحال توسعه است.
رییس پیشین سازمان انرژی هسته ای کشورمان گفت: کشورهایی در منطقه وجود دارند که بزرگ هستند اما پایبند به اصول سیاسی نیستند، برخی کشورها بدون شرمندگی سیاسی یک روز با این و یک روز با آن هستند اما جمهوری اسلامی اینگونه نیست و همین اصول سیاسی را می توان در چارچوب متانت سیاسی بیان کرد.
وی افزود: به عنوان مصداقی می گویم، به طور مثال در حقوق بشر ما را(برخی طرف ها) محکوم می کنند،اگر برای دفاع، با روش شعاری، بگوییم که حقوق بشر ما برآمده از اصول اسلامی بوده و بهترین است و هیچ عیب و نقصی نداریم و شما عیب دارید، گرچه این موضوع درست است اما آن را از ما نمی پذیرند.
صالحی بیان کرد: متانت سیاسی باید به گونه ای باشد که مخاطب را قانع کند، به طور مثال بگوییم ما هیچگاه ادعا نکردیم که سیستم حقوق بشر ما ایده‌آل و بدون عیب است بلکه تلاش می کنیم که اگر مختصر عیبی در حقوق بشر ما وجود دارد، آن را رفع کنیم.
وی با طرح این پرسش که آیا می توانید ادعا کنید که حقوق بشر بدون عیب و نقص است؟ تصریح کرد: اگر چنین ادعایی شود ما هزار دلیل می آوریم که اینگونه نیست، آخرین مثال آن غزه است که حیثیت سیاسی غرب و آمریکا که این همه فریاد دفاع از قواعد جنگ و مقررات بین المللی را داشتند؛ برباد رفته است.
صالحی افزود: شما دیدید که چگونه اگر این قواعد بین المللی در حمایت از آنها نباشد، کاری با آن ندارند و شما ببینید حقوق بشر را چگونه کنار گذاشتند.
وی تصریح کرد: در طول تاریخ چنین جنایتی در برابر دیدگان جهان رخ نداده است و امریکا و غرب حیثیت سیاسی خود را در این جریان کامل از دست دادند.
صالحی گفت: زمانی که در صحنه بین المللی ظاهر می شویم ضمن حفظ اصول سیاسی باید متانت سیاسی را هم مورد توجه قرار دهیم، نباید صحنه بین المللی را به گونه دلخواه تنظیم کنیم و باید بدانیم این صحنه چگونه است، سپس آن را مدیریت کنیم؛ فرصت ها، تهدیدها، نقاط ضعف و قوت را بیابیم و سپس آن را بازیابی و راه خودمان را پیدا کنیم.
وی بیان کرد: باید واقعیت صحنه بین المللی را ببینیم و صحنه بین الملل را مطابق میل ترسیم کنیم؛ تمامی زشتی و زیبایی این صحنه را لحاظ و سپس ببینیم چگونه آن را مدیریت و از فرصت های پیش آمده استفاده کنیم.
به گفته وی، یک راس مثلث صحنه بین المللی آمریکا و هم پیمانانش، یک راس دیگر روسیه و دیگری چین و هم پیمانان آنها هستند؛ آمریکا قدرت نظامی و اقتصادی، روسیه قدرت نظامی و چین قدرت اقتصادی دارد؛ آمریکا برای حفظ هیمنه و قدرت خود این ۲ رقیب را دارد و یک راه غلبه بر رقبای خود با درگیری است که اگر وارد آن بشود می داند که خود را هم از بین می برد.
صالحی با اشاره به اینکه سیاست را علاوه بر علم، یک هنر می دانم ادامه داد: مجریان سیاست باید بتوانند نظریات سیاسی خود را پیاده کنند و اگر در وجودشان این نظرات حک نشده باشد موفق نخواهند شد.
وی بیان کرد: سیاست خارجی کشور را امتداد سیاست داخلی می دانیم و زمانی می توانیم در عرصه بین المللی رهاوردی سیاسی داشته باشیم که از یک وضعیت مطمئن داخلی برخوردار و حامی دولت باشیم؛ ملت حامی ملت و حکومت باشد و در آن زمان سیاست ما می تواند با اقتدار خودنمایی کند.
صالحی با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در دیدار با مردم کرمان و خوزستان، بیان کرد: رهبری فرمودند انتخابات مهم، تعیین کننده و زمینه ساز تحول است لذا باید به بهترین شکل و همراه با چهار خصوصیت ازجمله مشارکت پرشور مردم، رقابت واقعی جناح ها و دیدگاه های مختلف و همراه با امنیت کامل برگزار شود، ضمن آنکه جمهوریت و اسلامیت نظام نیز به انتخابات وابسته است.
وی با اشاره به اینکه مشروعیت نظام همواره برگرفته از همراهی مردم است، گفت: اگر مردم همراهی با نظام نداشته باشند دوام مشروعیت نظام سست می شود.
صالحی با بیان اینکه مقام معظم رهبری می فرمایند نبود انتخابات باعث برقراری دیکتاتوری، هرج و مرج، ناامنی و اغتشاش می شود تصریح کرد: اگر انتخابات قوی نداشته باشیم کشور دچار این مسایل می شود و ببینید اگر چنین وضعیتی پیش آید چگونه می خواهیم سیاست خارجی را پیاده کنیم.
وی با اشاره به بخش دیگری از فرمایشات مقام معظم رهبری در این خصوص که انتخابات زمینه ساز تحول است و اگر می خواهیم دیدگاه تحولی ایجاد کنیم، راه آن سرکار آوردن کسانی است که با شما هم‌جهت هستند گفت: احزاب اگر می خواهند برای تحولات کشور فعال باشند باید وارد عرصه انتخابات شوند، جناح های خود را تقویت کنند و در صحنه حاضر باشند.
وزیر پیشین امور خارجه کشورمان با بیان اینکه مقام معظم رهبری می فرمایند مشارکت ضعیف منجر به تشکیل مجلس ناتوان می شود افزود: زمانی که مشارکت ضعیف باشد یعنی ملت مقداری از دولت و حکومت جدا شده و مشارکت ضعیف یعنی حکمرانی در حال تضعیف بوده زیرا مجلس یکی از ارکان حکمرانی است.
وی ادامه داد: اگر نمودار ضعف حکمرانی رو به پایین باشد و از طرفی نارضایتی و جدایی مردم از حکومت رو به بالا باشد، جای توجه ویژه دارد و نباید بگذاریم چنین اتفاقی بیفتد که اگر رخ دهد، این مشکل در سیاست خارجی ما نمود خواهد داشت لذا سیاست خارجی ما امتداد سیاست داخلی ماست.
صالحی گفت: سیاست و سیاستمداران ما زمانی می توانند با قدرت در صحنه بین المللی ظاهر شوند که برخوردار از حمایت داخلی باشند و بدانند که ملت پشتیبان آنان هستند.
به گفته وی، اگر بخواهیم درست عمل کنیم باید نسبت به نقاط ضعف خود نقد صحیح داشته باشیم و یکی از مشکلات ما در کشور این است که به جای موضوع، روی اشخاص نقد می کنیم؛ به جای نظرات، افراد را زیرسئوال می بریم و این موضوع یکی از نقاط ضعف ما در حوزه سیاسی و اجتماعی است.
صالحی تصریح کرد: به جای اینکه ما و احزاب به جان هم بیفتیم، بدانیم که تفکیک های که ایجاد کردیم، تصنعی است، همه ما در یک کشتی هستیم و به دنبال منافع ملی گام برمی داریم.
وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب می فرمایند هر کسی دیدگاه خودش را دارد گفت: ما باید سعه صدر به خرج دهیم و ضمن آنکه نقد باید خیرخواهانه و مشفقانه باشد نه اینکه بخواهیم نقاط ضعف را بزرگ کنیم، نقاط ضعف، فرصت و تهدید را باید شناسایی کرد تا ارزیابی دقیقی از آن داشته باشیم.
صالحی گفت: سیاست خارجی تابع یکسری از محدودیت های بین المللی است و ما نمی توانیم در این حوزه بگوییم که آنچه دلمان می خواهد را اجرا می کنیم.
به گفته وی، به عنوان مثال ما عضو سازمان ملل هستیم و منشور آن یکسری محدودیت ها برای اعضا ایجاد می کند؛ به تبع عضویت در سازمان های بین المللی یکسری از محدودیت ها را می پذیریم که ممکن است حاکمیت ها را محدود کند اما در مقابل آن، امتیازاتی را می گیریم و زمانی که می بینیم این امتیازات بالاتر از محدودیت ها است عضو این سازمان ها می شویم.
صالحی افزود: ما اکنون عضو سازمان ملل هستیم و منشور این سازمان را داریم و زمانی به قانون اساسی نگاه می کنیم می بینیم که دولت ها باهم ارتباط دارند نه ملت ها؛ اما دولت ها نیز برآمده از اراده ملت ها هستند و اگر ما عضو سازمان ملل هستیم پس باید بپذیریم که با اعضای دیگر در چارچوب منشور سازمان ملل و از طریق مراودات دولتی کارهای خود را انجام دهیم.
وی تصریح کرد: در اصل ۱۵۲ منشور سازمان ملل حقوق ملت های مسلمان و در اصل ۱۵۴ حمایت از مستضعفان را در مقابل مستکبران انجام می دهیم و بر این اساس جمهوری اسلامی هر جا مستضعفی را دید بایستی به کمک او بشتابد؛ اما ما که نمی توانیم با ملت های سایر کشورها تماس بگیریم و از آنان حمایت کنیم و این کار از طریق دولت ها صورت می گیرد.
وزیر پیشین امور خارجه کشورمان همچنین گفت: آمریکا برای حل مسائل و مقابله با این کشورها باید از ابزارهای گوناگونی استفاده کند، به عنوان مثال چین نیاز به انرژی فراوانی دارد و باید در این حوزه اقداماتی انجام دهد و روسیه را دور بزند و طوری آن را تضعیف کند که از نظر نظامی بیشتر از این قدرتمند نشود.
به گفته وی، (از نظر آمریکا) خاورمیانه برای مهار چین و روسیه بسیار مهم است و به عنوان منبع انرژی، از نظر مالی و تجاری اهمیت زیادی دارد، فقط کشور امارات بیش از ۵۷۰ میلیارد دلار صادرات داشته لذا این منطقه بسیار مهم است.
وی با طرح این پرسش که ما در مقابل این مثلث باید چکار کنیم؟ گفت: معتقدم باید در وسط این مثلث بایستیم، نمی توانیم به هیچ کدام از راس ها نزدیک شویم و باید از نقاط ضعف، تهدیدها و قدرت نهایت استفاده را ببریم.
صالحی افزود: ایران برخوردار از استقلال واقعی است و مستقل بودن ایران را نمی توان کتمان کرد؛ این موضوع نقطه قوت ما محسوب می شود و جمهوری اسلامی ایران در ۴۴ سال گذشته یک نقطه قوت بسیار ارزشمند در عرصه بین المللی داشت که آن ایجاد منظومه مقاومت بود که بحث مفصلی در افکار عمومی است.
وی بیان کرد: صحنه امروز دنیا نشان می دهد که جمهوری اسلامی بر حق بود و در ایجاد و حمایت از منظومه مقاومت اسلامی طی این ۴۴ سال مظلوم واقع شده؛ اگر این منظومه را نداشتیم و اگر با هوشمندی فلسطین را به عنوان محور جهان اسلام قرار نداده بودیم، چگونه می توانستیم اتقلاب اسلامی خود را توجیه کنیم؟
صالحی اظهارداشت: ایران پرچمدار توجه به فلسطین به عنوان موضوع محوری جهان اسلامی است و انقلاب ما مقاومت را در بستر اسلام قرار داد؛ غزه امروز هیچ چیز از جمله آب و برق ندارد اما سه ماه است که پایداری می کند، آیا چنین مقاومتی بدون بحث اسلام و شهادت میسر بود؟ نقطه قوت مجاهدان ما امید و توکل به خداوند است.
به گفته وی کرمان نیز عرصه و میدان شهادت است و شهیدان بزرگی از جمله شهید سلیمانی نماد اقتدار و دلسوز ملت ایران را در خود جای داده است.
صالحی گفت: غرب به زعم خود، دموکراسی و حقوق بشر را دارد و در مقابل آن ما جمهوری اسلامی و کرامت اسلامی را داریم، همانگونه که مقام معظم رهبری می فرمایند جمهوری به معنای مردمی و اسلامی به معنی مشروعیت نظام است، در غرب اصالت فردی دارد اما ما اصالت جمع و در کنار آن توجه به فرد را داریم.
وی افزود: غرب روی سکولاریسم تاکید دارد اما حکمرانی ما در بستر دین با مشارکت مردمی است؛ آنان به کاپیتالیسم در حوزه اقتصاد و تجارت اعتقاد دارند که مبتنی بر کنترل بیرونی قوانین و مقررات است اما ما ضمن پذیرش فعالیت های خصوصی، اساسمان مبتنی بر کنترل درونی است ضمن آنکه کنترل بیرونی نیز وجود دارد.
به گفته وی، غرب به تحولات بین المللی اعتقاد دارد و ما هم به آن اعتقاد داریم اما برمبنای نفی سبیل؛ غرب و ما تاکید بر علم و فناوری داریم.
وزیر امور خارجه پیشین کشورمان با اشاره به تعبیری از نسل جهانی دفاع گفت: جمهوری اسلامی بر چند جانبه گرایی بر پایه عدل و انصاف تاکید دارد و تا پیش از جمهوری اسلامی، کمونیسیم، سوسیالیسم و نهیلیسم موجود بودند و چیزی به عنوان اسلامیسم وجود نداشت به عنوان متهجر به مسلمانان نگاه می کردند اما پس از انقلاب دیدید که اسلام توانست به عنوان نهضت حرکت و حیات بخش پا به عرصه بین المللی بگذارد.
وی با اشاره به آیاتی از قرآن گفت: اسلام ذاتا مکتبی منعطف و باز است، تنها ایدئولوژی نیست زیرا ایدئولوژی ها بسته عمل می کنند اما اسلام اینگونه نیست. تاریخ اسلام بارها فعالیت در صلح را نشان داده و پیامبر اسلام نیز جامعه بدوی و جاهلی را متحد، ۲ امپراتوری غرب و شرق را ساقط کرد و مرکز علم شد.
مفهوم آرمان گرایی در اسلام، تعریف اهداف در بستر ارزش هاست اما جهان بینی غرب میل گرایی و منفعت طلبی دارد، یعنی تعریف اهداف در بستر حداکثر کردن منافع مادی است.
صالحی با اشاره به نامه مقام معظم رهبری برای جوانان اروپا گفت: غرب الان روی ارکان ما از جمله ایمان با ورود به اذهان مردم و اراده مردم دست گذاشته که می خواهد آنها را سست کند و با استفاده از وسایل ارتباط جمعی و شبکه های اجتماعی، اعتمادزدایی کند؛ ضمن آنکه با کتمان سازی حقیقت از طریق ساختن دروغ های بزرگ فعالیت می کند که در این حوزه ها نیاز به بصیرت داریم.
نظر شما