همسایه آزاری جزوم جرائمی است که به صورت روز افزون از طرف افراد، به ویژه ساکنین آپارتمان ها و برج ها به مراجع قانونی گزارش داده می شود؛ از مصادیق این جرم، می توان به سر و صدای شدید و دائم، رفتار مقایر با قانون یا نگهداری از انواع حیوان ها در مشاعات، عدم رعایت بهداشت عمومی، تجاوز به حریم شخصی و ... اشاره کرد. از آنجایی که اعمال مشمول جرم همسایه آزاری دامنه گسترده ای دارند، مجازاتی که قانون برای این جرم در نظر گرفته نیز متغیر است؛ تذکر به اینگونه مجرمین که فرهنگ همزیستی مسالمت آمیز را ندارند، از طریق خود همسایه یا از طرف مراجع قانونی با ارسال احضارنامه قضایی یا تشکیل جلسات کلانتری و… امکان پذیر است. در مقاله «مجازات همسایه آزاری چیست؟ مراحل شکایت» به مصادیق، مجازات و نحوه تنظیم و ثبت شکوائیه علیه همسایه آزاری می پردازیم.
جرم همسایه آزاری چیست؟
پیش از آنکه تعریفی برای همسایه آزاری ارائه شود، پرداختن به محدوده اعمال مالک بر اساس ماده 30 قانون مدنی، در اولویت قرار دارد؛ این ماده که به اصل تسلط نیز شناخته می شود، بدین شرح است: «هر مالکی نسبت به مالکیت خود حق همه گونه تصرف و انتفاع دارد، مگر در مواردی که قانون استثناء کرده باشد.» براساس ماده مذکور:
الف) مالک نسبت به ملک خود حق هرگونه تصرف، تسلط و نفع بردن را دارد؛ همچنین امکان انتقال این حقوق با رضایت و اذن مالک وجود دارد.
ب) تمام موارد بخش الف به عنوان حقوق صاحب خانه شناخته می شود، مگر آنکه در قانون جزو مستثنیات باشند؛ بدان معنا که حتی برای حق تسلط کامل مالک نیز محدودیت هایی توسط قانون در نظر گرفته شده است:
«مطابق اصل 40 قانون اساسی، هیچ‌کس نمی‌تواند اعمال حق خویش را وسیله اضرار به غیر یا تجاوز به منافع عمومی قرار دهد.»
بر اساس این اصل، اگر اعمال هرگونه حقی همراه با آسیب مادی، معنوی، روح یا جسمی برای فرد یا عموم افراد باشد، جنبه قانونی نداشته و بدیهی است که مجازاتی را به دنبال دارد؛ اکنون که حق مالکیت و حدود آن مشخص شد، به معضل همسایه آزاری پرداخته می شود.
امروزه به تبع افزایش جمعیت در شهرها، تعداد برج ها و آپارتمان ها نیز افزایش پیدا کرده است؛ بعضی از این ساکنین با رفتار و اعمال نامتعارف، موجب سلب آرامش همسایگان و تجاوز به حریم آنها می شوند. اینگونه اعمال از سمت مراجع ذیصلاح با اصطلاح حقوقی «جرم همسایه آزاری» معرفی شده و بر خلاف باور عموم، مجازات تعزیری (حبس) و مجازات حد(شلاق) را به دنبال دارد؛ همچنین اگر در نتیجه این جرائم خسارتی به اموال دیگری وارد شود، مقدار آن توسط دادگاه محاسبه و مطالبه می شود.
گاهی اوقات پرونده های مربوط به همسایه آزاری پیچیده می شوند و امکان حل و فصل آن ها سخت تر خواهد شد. در چنین موقعیتی کمک گرفتن از وکیل مشهد می تواند کمک کننده باشد. از تجربیات و سابقه وکیل کمک بگیرید و پرونده را به سمتی حرکت دهید که حق و حقوقتان حفظ شود.
انواع همسایه آزاری
1. نگهداری حیوانات در بخش مشاع (همگانی) ساختمان؛ مانند نگهداشتن کفتر یا مرغ و خروس در بالا پشت بام یا پارکینگ (حتی در جای پارک خود مالک).
2. انبار کردن وسایل در محل ورود و خروج (درب اصلی و درب پارکینگ) یا محل رفت و آمد
ماده 3 آیین نامه اجرایی قانون تملک آپارتمان ها، مهر تاییدی بر صحت دو مورد فوق می زند:
«گذاردن میز و صندلی و هر نوع اشیای دیگر و همچنین نگهداری حیوانات در قسمت های مشترک ممنوع است.»
3. سر و صدای شدید و مداوم معلول از دعوا، موسیقی، مهمانی دیر وقت و… نیز از مصادیق همسایه آزاری است؛ ماده 59 قانون آپارتمان نشینی به شرح این مسئله می پردازد:
«در میهمانی های شب های غیر تعطیل بعد از ساعت 22 و در شب های تعطیل بعد از ساعت 24 رعایت سکوت کامل ساختمان (چه از لحاظ صدای میهمانان چه از لحاظ صدای موسیقی) الزامی است.»
4. اشغال پارکینگ به صورت مستقیم یا غیر مستقیم؛ بدان معنا که فضای پارکینگ همسایه توسط دیگری اشغال شده یا به دلیل سد معبر، امکان استفاده از پارکینگ وجود ندارد.
5. عدم رعایت بهداشت عمومی
6. استعمال مواد مخدر و آزار اطرافیان با بوی
مجازات جرم همسایه آزاری چیست؟
به تبع وجود مصادیق مختلف از همسایه آزاری، حکم مجازاتی که دادگاه صادر می کند نیز متغیر است. قانونگذار ضمن ماده 618 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1375 مجازات جرم همسایه آزاری را مشخص می کند:
«هرکس با هیاهو و جنجال یا حرکات غیر متعارف یا تعرض به افراد موجب اخلال نظم و آسایش و آرامش عمومی گردد یا مردم را از کسب و کار باز دارد به حبس از سه ماه تا یک سال و تا (74) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»
بنابر ماده فوق، هر عملی که موجب سلب آرامش همسایگان شود، جرم است؛ اگر فرد با تذکر و رفتار دوستانه اقدام به رفع مزاحمت و آزار نکند، پیگرد قانونی شامل حال وی می شود:
الف) حبسی متغیر بین سه ماه تا یک سال.
ب) مجازات حد(شلاق) تا حداکثر 74 ضربه.
طبق بند ب ماده 6 قانون کاهش مجازات، بر اساس تشخیص قاضی، امکان تبدیل این دو مجازات به مجازات نقدی وجود دارد.
مراحل ثبت شکوائیه علیه همسایه آزاری چگونه است؟
اگر مزاحمت با تذکر مسالمت آمیز برطرف نشد، رفع آزار و اذیت که متوجه همسایگان شده است به دو روش امکانپذیر است:
الف) مراجعه به شورای حل اختلاف:
1. جمع آوری مدرک: ابتدا باید سندی برای اثبات ادعا در شورای حل اختلاف محل زندگی، جمع آوری و ارائه شود؛ این سند ممکن است عکس و فیلم از مزاحمت، استشهادنامه یا شهادت حضوری همسایگان باشد.
2. تشکیل پرونده: با استفاده از مدارک هویتی و اطلاعات منزل طرفین، باید فرم های حقوقی مربوطه کامل شود؛ سپس ضمن قید موضوع مشاجره، پرونده تشکیل می شود و آماده دادرسی است.
3. تاییدیه دادخواست و دادرسی به پرونده: موضوع دعوی و اظهارات طرفین توسط معاونت ارجاع مهر و امضا و بررسی می شود؛ صدور حکم مجازات و رفع مزاحمت، در انتهای فرآیند دادرسی مرجع ذیصلاح رخ می دهد.
ب) مراجعه به دادگاه رسمی:
1. تنظیم استشهادنامه: باید سندی با مضمون نوع مزاحمت و سابقه آن تنظیم شده و به امضای همسایگان و شاهدین برسد.
2. مراجعه به دفتر خدمات قضایی: شاکی باید با در دست داشتن استشهادنامه و مدارک هویتی به دفتر خدمات قضایی مراجعه کند و با ارائه مدارک مذکور، دادخواست را ثبت کند.
3. صدور احضاریه: دادگاه برای دادرسی به پرونده، احضاریه برای شکایت‌علیه ارسال کرده و از وی می خواهد تا در مرجع قانونی مذکور حضور پیدا کرده و از خود دفاع کند.
4. صدور حکم: با بررسی مقام قضایی، حکم نهایی صادر می شود؛ این حکم می تواند شامل مجازات تعزیری، مجازات حد یا مجازات نقدی باشد، البته در بعضی موارد دادگاه به صدور حکم رفع مزاحمت کفایت می کند.
کلام آخر
همسایه آزاری یکی از انواع مزاحمت هایی است که این روزها گزارش های زیادی در رابطه با آن گزارش می شود و بسیاری از افراد فکر می کنند که نمی توانند پیگیری خاصی درباره آن انجام دهند. درحالی که این چنین نیست و قانون برای چنین مزاحمتی امکان شکایت و پیگیری را در نظر گرفته است. البته کمک گرفتن از بهترین وکیل کیفری مشهد نیز می تواند کمک کننده باشد.
*** محتوای این مطلب تبلیغاتی است و ایرنا مسئولیتی درباره آن ندارد.
نظر شما