صورتک ها مکمل هایی برای ارتباطات کلامی 

به گزارش ایرنا، استفاده از این صورتک ها در حالت های مختلف احساسی، هیجانی، غم و اندوه، تایید و تشویق آنچنان در زندگی مجازی افراد راه بازکرده اند که گاه در روابط روزمره افراد هم استفاده از آنها دور از ذهن نیست در یک مثال واقعی می توان به این ماجرا اشاره کرد، تاکسی که با شتاب عبور می کند، صورتک زرد رنگ معروف خنده فضای مجازی همان که از شدت خنده اشک او نمایان شده داخل ماشین بر پایه ای فنری نصب شده و با کمترین حرکتی شروع به لرزیدن می کند و ناخودآگاه با دیدن این تصویر مسافر نیز می خندد، راننده تاکسی که تا این لحظه اخم به ابرو داشت، با نگاهی به صورتک می گوید: تو به جای همه ما بخند!

هنگام عبور از اولین سرعت گیر همزمان با پرش همه مسافران تاکسی از جای خود همه متوجه صورتک خندان می شوند و مسافری که در صندلی جلو و در مجاورت نزدیک تری با صورتک قرار دارد حرف راننده را اینگونه ادامه می دهد که حکایت زندگی واقعی ما است که تحت هر شرایطی مانند ماسکی ساختگی لبخند می زنیم و ظاهری شاد به دیگران نشان می دهیم.

مسافر دیگری با خنده به بحث می پیوندد و می گوید ولی همین صورتک ظاهر خندان در نگاه اول و دقیق آنجا که معمولا با عبور از سرعت گیرهای نامناسب از جا بلند شدیم، به جای گله و شکایت های متداول که از اینگونه طراحی سرعت گیرها می کنیم حواسمان را به خنده خودش جلب کرد و باعث دست کم لبخند زدنمان شد.

صورتک ها را با هر نام یا عنوانی که ما آنها را می شناسیم در زندگی روزمره ما کاربرد دارد و در عین حال بنا بر گفته کارشناسان این حوزه لزوما همیشه یک معنا را فرد از آنها نمی گیرد و گاه هر کس تفسیرهایی خود را برای آنها قایل است.

یک کاربر که عنوان نسبتا فعال را برای خود در فضای مجازی به کار می برد در این خصوص می گوید: استیکرها، شکلک ها و صورتک های هیجانی در انواع مختلفی این روزها در فضای مجازی کاربردهای فراوانی دارند برای هر حالتی دقیق ترین حالت به وضعیت کاربر را طراحی کرده اند و برای خنده نیز کم نگذاشته اند و انواع مختلف آن وجود دارد از لبخند ملایم گرفته تا انجا که از خنده اشک از چشم ها در می آید در عالم مجازی وجود دارد.

وی ادامه می دهد: حالا در فضای واقعی اگر کلا نخندیدی هم هیچ اشکالی ندارد و حتی بنابر باوری که درست یا نادرست بودن آن جای بحث دارد و در این پیام نمی گنجد درعالم غیر مجازی گویی غمگین بودن ارزشمندتر است!

شهروند دیگری می گوید: گاه در ارتباطات کلامی مان توان به کاربردن یک کلمه مناسب را نداشته یا تمرکز نداریم یا سواد پیدا کردن کلمه را نداریم و این شکلک ها و استیکرها هستند که به دادمان می رسند.

شهروند دیگری که با خنده خود را دلباخته این شکلک ها معرفی می کند، می گوید: استفاده از این استیکرها گاه آنچنان تندی و تلخی یک پیام را می گیرد که اگر نبودند قطعا برخی کلمات به تنهایی می توانستند آغازی برای یک سوء تفاهم یا کدورت دیرینه باشند.

وی ادامه می دهد: البته گاه هم پیش می آید که کسی از یک استیکر ساده برداشت ها و تفسیرهایی غیر واقعی برای خود دارد و همان سراغازی برای چالش و مشکل در یک رابطه می شود، به عنوان مثال در یک مورد ۲ نفر سال هاست بخاطر یک استیکر ساده که یک طرف برداشت اشتباه از آن داشته با هم صحبت نمی کنند.

فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها به بخش جدانشدنی زندگی روزمره ما انسان ها تبدیل شده و استفاده از استیکر و ایموجی نیز جزء مهمی از فرآیند ارتباطی در فضای مجازی را شکل می‌دهد.

کارشناسان حوزه علوم اجتماعی و روانشناسی استفاده از انواع مختلف این صورتک ها را در مواردی نشان دهنده نوع شخصیت افراد هم می دانند به عبارتی اینکه افراد عموما و معمولا از کدام استیکر استفاده می کنند را عاملی برای شناسایی شخصیت درونی افراد می دانند، فارغ از مسئله شخصیت شناسی آنچه اهمیت بیشتری در مورد استیکرها دارد محبوبیت، میزان استفاده از آنها و استقبال کاربران از این ایموجی ها است که به عنصری جدا نشدنی از روابط افراد در شبکه های اجتماعی تبدیل شده است.

صورتک ها و استیکرها، مکملی برای ارتباطات کلامی مجازی

صورتک ها گاه مکملی برای روابط انسانی در عالم مجازی هستند، آنجا که امکان انتقال احساسات به صورت کلام، لحن صدا و حالت نگاه وجود ندارد تکمیل کننده کلمات می شوند و گاه برخی کاربران می گویند کاش در عالم واقع هم این صورتک ها در دسترس بودند، تا ضمیمه ارتباطمان کنیم.

در این خصوص کارشناس علوم ارتباطات می گوید: استیکرها به ما نشان می دهند که ما داریم به شکل دیگری از تعاملات وارد می شویم که لایه های دیگری از احساسات ما را می تواند نشان دهد.

فاطمه اکبری بیان کرد: نکته مهم در مورد این صورتک‌ها، ایموجی ها و استیکرها این است که خیلی از این نشانه ها در جایی که ساخته می شوند با جایی که مورد استفاده قرار می گیرند تفاوت های فرهنگی وجود دارد و همین باعث می شود تا بار معنایی و تفسیرهایی که از آنها می شود، در همه اشخاص یکسان نباشد.

وی با بیان اینکه بازنمایی فرهنگی در این نشانه ها وجود دارد، گفت: این مسئله می تواند یک ظرفیت باشد به طور مثال این نشانه ها را با زمینه های فرهنگی بومی و محلی همراه کرد و گاه با همراهی طنز می توانند در بازنمایی فرهنگی موثر باشند.

این کارشناس علوم ارتباطات ادامه می دهد: بنابراین در مواقعی می توان گفت همین نشانه ها، استیکرها و ایموجی ها خودشان پیام و زبان هستند و به طور طبیعی ورود آنها به زمینه های فرهنگی می تواند همراه با ناسازگاری ها و در مواردی هم ظرفیت هایی جدیدی به روابط انسانی ببخشد که در هر ۲ حالت قابل مطالعه هستند.

اکبری در مورد نماد ایموجی و استفاده از آن در فضای مجازی اضافه کرد: ایموجی نماد کوچکی است که برای بیان یک احساس، ایده یا مفهوم آنلاین به‌ویژه در رسانه‌های اجتماعی و برنامه‌های پیام‌رسان استفاده می‌شود، ایموجی اولین بار در سال ۲۰۱۴ توسط جرمی بورگ، بنیانگذار Emojipedia ایموجی پدیا یک دایره المعارف آنلاین جامع از ایموجی ها، را تاسیس نمود و از زمان آغاز به کار این سایت روز جهانی ایموجی محبوبیت و رسمیت پیدا کرده و نمادی از تاثیر جهانی این عناصر است.

وی ادامه می دهد: ایموجی‌ها با ترکیبی ساده از کاراکترها، این قدرت را دارند که احساسات، افکار و ایده‌ها را موثرتر از کلمات منتقل کنند، آنها عمق و ظرافت را به مکالمات دیجیتالی اضافه و به روشن شدن هدف و لحن ادم‌ها کمک می کنند، ایموجی ها همچنین به تقویت همدلی و ارتباط در دنیای دیجیتال کمک کرده اند.

ضرورت مطالعه و بررسی چالش های ارتباطی مجازی

این کارشناس ارتباطات می گوید: یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های ایموجی‌ها، توانایی آن‌ها در برانگیختن شوخ طبعی و ایجاد لذت در مکالمات است، استفاده خلاقانه از ایموجی‌ها می‌تواند یک پیام ساده را به یک ارتباط خلاقانه و جذاب و سرگرم کننده تبدیل کند و باعث ایجاد آرامش و خنده شود، طنز و سرگرمی اینترنتی غالبا به شدت به شکلک‌ها برای تقویت جلوه‌های کمدی متکی است، با شکلک‌های محبوبی مانند صورت گریان و خنده، صورت چشمک‌زن و شکلک‌های حیوانات مختلف نوعی معنای خاص را بر متن یا محتوی تولید شده بار می کنند.

اکبری یادآوری می کند: ایموجی‌ها در هر جایی که رسانه‌های اجتماعی هستند، وجود دارند و بسته به اینکه چه کسی از آنها استفاده می‌کند، اهداف مختلفی را دنبال می‌کنند.

وی یادآور شد: تقویت بیان عاطفی، افزایش تعامل، انتقال شخصیت و ساده کردن ارتباطات از جمله کارایی هایی این نشانه ها است ولی آنچه در این میان اهمیت دارد سواد رسانه ای کاربر و درک استفاه مناسب از این نشانه ها است.

این کارشناس ارتباطات بیان کرد: در مجموع ایموجی ها می توانند به کاربران در انتقال احساسات و درک معنای یک متن کمک کند، اما استفاده از ایموجی ابهاماتی را در تفسیر ارتباطات نیز به همراه دارد، اگرچه ایموجی ها شباهت بصری دارند، اما تفسیر آنها تحت تاثیر پیشینه فرهنگی، تفاوت های فنی و ویژگی های بصری خودشان است، معانی خاصی که کاربران می خواهند با ایموجی بیان کنند، ممکن است با تعاریف رسمی آنها متفاوت باشد و در نتیجه تفسیرهای متفاوتی از یک شکلک ایجاد شود.

اکبری اظهار کرد: با در نظر گرفتن اینکه استفاده از این نشانه ها و شکل ها در روابط امروزی اجتناب ناپذیر شده است و در ارتباطات رسمی هم کارایی دارند که با توجه به سواد رسانه ای، سن و جنسیت افراد میزان استفاده از آنها می تواند متفاوت باشد ولی در هر حال آنچه جای تامل دارد، این است که این شیوه ارتباط در فضای مجازی به همان اندازه که ظرفیت هایی در تکمیل کلام دارد می تواند همراه با چالش هایی باشد، پس جای صحبت، گفت وگو و مطالعه هم در مورد آنها وجود دارد.