بازنگری محتوای درسی ۸۳۳ رشته/۳۰ دانشگاه، تبدیل به دانشگاه حکمت‌بنیان می‌شوند

به گزارش خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا، قاسم عموعابدینی امروز (یکشنبه) در نشست خبری در سالن شهدای علمی وزارت علوم در جمع بندی برنامه های این معاونت اظهار داشت: بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه ۳۰ دانشگاه باید به دانشگاه حکمت بنیان تبدیل شوند تا در آینده حوزه علم و فناوری و توسعه اقتصاد دانش بنیان نقش آفرینی کنند.

وی با اشاره به انواع مهارت ها گفت: نظام جامع آموزش مهارتی طراحی و بخش هایی هم ابلاغ شده و بخش هایی هنوز باقی مانده است. همچنین آمادگی داریم بخش های دیگر را کامل کنیم. بر اساس دستور رییس جمهور، دستگاه‌ ها هم باید در آموزش مهارتی کمک کنند، مانند دانشجویان وزارت بهداشت که دانشجو در محل تدریس آموزش می بیند، دانشجویان وزارت علوم هم باید بتوانند در دستگاه ها آموزش مهارتی ببینند.

معاون وزیر علوم گفت: این موضوع در برنامه هفتم توسعه نیز قید شده است. موضوع مهم دیگر در برنامه تحول دولت سیزدهم حکمرانی بود که برای تحقق آن، دانشگاه حکمت بنیان طراحی شد. نخبگان، استعدادهای درخشان و خانواده محوری نیز مطرح بود و دانشجویان استعدادهای درخشان و نخبه را از طریق استاد جذب می کنند. در سال ۱۴۰۲ دانشجوی دکتری ۶۰ درصد افزایش یافت و در کارشناسی ارشد ۳۰ درصد بیشتر شد. این هم در برنامه قانون توسعه هفتم قید شده است.

معاون وزیر علوم گفت: همچنین محتوای درسی باید بر اساس افزودن آموزش های مهارتی و ایجاد خودباوری در جوان ایرانی تغییر می کرد. در این راستا بازنگری محتوای ۱۵۰۰ رشته تحصیلی در دستور کار قرار گرفت و ۸۳۳ رشته بازنگری شد. بازنگری محتوای دروس دوره کارشناسی تا پایان تابستان تمام می شود.

آمایش آموزش عالی

وی با اشاره به پنج چالش مطرح شده برای بخش آموزش عالی در برنامه تحول دولت سیزدهم گفت: از ۴۸ اقدام اکثر موارد بررسی شده و راه حل برای آنها پیدا شده است.

به گفته وی همچنین برای آموزش هدفمند، خانواده محوری و نگهداشت و پذیرش نخبگان اقدامات مختلفی صورت گرفته است که شامل بورسیه های مختلف برای نخبگان، تعریف ۱۵ رشته برای بانوان خانه دار که به صورت مجازی تحصیل کنند و تعمیق ارتباط با دانشگاه های خارج از کشور که همه در راستای طرح تحول دولت سیزدهم بوده است.

عموعابدینی به موضوع آمایش آموزش عالی اشاره کرد و گفت: آیین نامه بخش های مهمی از ۸ ماده این موضوع آماده و ابلاغ شده است. البته ساماندهی واحدها و رشته های دانشگاهی به کارگروه های استانی واگذار شده است. بر همین اساس ۱۳۴ واحد پیام نور ساماندهی شد تا در حوزه دانشگاهی بهره وری مناسب تری داشته باشند. این واحدها یا مرکز رشد می شوند یا در اختیار دانشگاه فرهنگیان یا دستگاه ها قرار می گیرند و به طور کلی دانشجو نمی پذیرند. اساسنامه پیام نور که مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است، باید بازنگری شود و بعد از آن دوباره به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد.

وی گفت: مدل آمایش مبتنی بر ساماندهی طراحی شده و اگر در شورای عالی انقلاب فرهنگی نهایی شود، اکنون‌ ۲ هزار و ۱۶۴ واحد دانشگاهی داریم که هم گرا و ساماندهی می شوند تا با ارزش افزوده در خدمت نظام آموزش عالی باشند. تعدادی از واحدهای علمی کاربردی هم تعدادی واحد ساماندهی شد.

معاون وزیر علوم ادامه داد: همچنین از واحدهای غیرانتفاعی ۱۱۲ واحد پایش و ساماندهی شدند، این واحدها یا پذیرش دانشجو لغو یا کلا منحل شده اند.

وی با تاکید بر ماموریت گرایی دانشگاه ها گفت: هر دانشگاهی باید مطابق اساسنامه کار کند و شورای گسترش بر اساسنامه تاکید کامل دارد و اساس موضوع بر اساس ماموریت گرایی است.

عموعابدینی گفت: هزار و ۱۰۸ کدرشته محل در مقطع ارشد و امسال ۲۱ هزار کدرشته محل در همه مقاطع به صورت موقت تعطیل شده است. البته برای رشته های علوم پایه، کشاورزی و علوم راهبردی دوباره برقرار کردیم که هر کدام از این رشته ها مدل مشخصی دارند؛ مثلا برای کشاورزی نظام جامع آموزش کشاورزی را طراحی کردیم که قبلا ۱۷ گرایش داشت و امروز هفت رشته داریم. نظام جامع آموزش علوم پایه را نیز در حال طراحی داریم.

معاون وزیر علوم به اهمیت منطقه مکران اشاره کرد و گفت: موظف هستیم این منطقه را توسعه دهیم مجموعه های این منطقه فعال شدند تا توسعه یابند. در این منطقه شهر دانش و نوآوری ثریا به زودی توسعه می یابد تا از ظرفیت آن به خوبی و بیشتر استفاده شود. این منطقه با مشارکت همه دستگاه ها توسعه خواهد یافت.

وی در مورد شکل‌گیری نظام جامع آموزش مهارتی نیز گفت: این نظام شکل گرفته است و دانشگاه‌ها می‌توانند ۴۰ واحد برای صنعت و جامعه بین سه تا ۱۵ واحد به صورت کارورزی و کارآموزی بگذرانند.

عموعابدینی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا در مورد ساماندهی دانشگاه آزاد اسلامی نیز توضیح داد: در دانشگاه آزاد دو مساله ماموریت گرایی و آمایش به مفهوم ساماندهی مطرح است. اکنون کمیته برنامه ریزی و گسترش دانشگاه آزاد ذیل شورای گسترش آموزش عالی تشکیل و دو جلسه از این کمیته برگزار شده است. اولین مصوبه را هم در جلسه شورای گسترش در رابطه با دانشگاه آزاد داشتیم.

وی ادامه داد: دانشگاه آزاد سهم ۴۰ درصدی در آموزش عالی دارد، ولی باید کیفی‌سازی شود که این روند آغاز شده است و ادامه داد. بخشی از این امر به شورای عالی انقلاب فرهنگی برمی‌گردد و بخشی در وزارت علوم باید انجام شود. 

آمار مشروطی را منتشر می‌کنیم
مدیر کل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی نیز در این نشست با اشاره به بازنگری محتوای دروس آموزشی گفت: رشته‌های جدید در قالب طرح بازنگری ۱۵۰۰ برنامه درسی بر اساس روزآمدی دانش، خاستگاه تمدنی و اشتغال پذیری انجام می‌شود و اصرار داریم رشته‌های تحصیلی از لحاظ محتوا در لبه دانش دنیا باشد. در مورد رشته‌های جدید و راهبردی و آینده ساز نیز از سال ۱۴۰۳ اجرا می‌شود. 

رضا نقی زاده در پاسخ به سوالی در مورد میزان افت تحصیلی دانشجویان و میزان مشروطی آنها گفت: وضعیت دانشگاه‌ها از جهت اجرای مقررات نسبت به قبل از کرونا بهتر شده است و ورودی های جدید بر اساس استحکام و نظم آموزشی بیشتری پذیرفته شده اند. آمار مشروطی را نیز در آینده به تفصیل اعلام می‌کنیم، بر اساس این آمار تعداد مشروطی کمتر شده است. 

 انحلال ۱۰۲ موسسه غیرانتفاعی
مدیرکل دفتر آموزش عالی غیر دولتی نیز در این نشست در مورد ساماندهی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی گفت: ۳۵۷ موسسه غیرانتفاعی در کشور داشتیم که از این تعداد ۱۰۲ موسسه منحل شده و ۲۵۵ موسسه فعال است.

سیدرسول عمادی ادامه داد: روند ساماندهی این موسسات در کمیسیون پایش عملکرد موسسات غیردولتی بررسی و در نهایت برخی موسسات به دلیل مشکلات داخلی تقاضای انحلال دادند یا به دلیل تخلف آموزشی منحل شدند. برخی موسسات نیز ارکان درستی از جهت هیات رئیسه نداشتند و به همین دلیل ساماندهی شدند. 

وی ادامه داد: اساسنامه این موسسات قدیمی است و باید بازنگری شود. برای این منظور شیوه نامه ای نوشته ایم.

عمادی مشکلات دیگر این موسسات را روند جذب اعضای هیات علمی دانست و گفت: از میان این موسسات آموزش عالی ۱۸ واحد موسسه و بقیه دانشگاه هستند که در صورت امکان و داشتن شرایط لازم باید به دانشگاه ارتقا یابند. 

وی از راه اندازی بزرگ ترین طرح فناوری نوین در بخش دولتی و غیردولتی به زودی خبر داد و گفت: این طرح در یکی از دانشگاه های غیردولتی در سه سطح شامل زیرساخت سخت‌افزاری، تولید دستیار آموزشی و تولید دیجیتال در حال انجام است. 

مدیرکل دفتر آموزش عالی غیردولتی در مورد موسسات آموزش آزاد نیز افزود: ۱۸۵ موسسه آموزش عالی آزاد داریم که اکنون ۱۰۵ موسسه فعال و ۵۰ درصد آنها در تهران مستقر هستند.

عمادی تصریح کرد: ساماندهی این موسسات از طریق سامانه یکپارچه https://heis.msrt.ir/sysworkflow/fa/vezarat/login/login  انجام می‌شود. همچنین برای اولین بار آیین نامه آموزش های آزاد بازنگری و برای اولین بار دروس این رشته ها کدگذاری و استانداردسازی شده اند و از ۸۹۰۰ عنوان به ۲۸۰۰ عنوان تقلیل یافته اند.