به گزارش ایرنا از شرکت آب و فاضلاب استان تهران، سید حسین سجادی‌فر گفت: کاهش منطقی مصرف، بازچرخانی و استفاده مجدد از آب، کاهش آب بدون درآمد، پیاده‌سازی اقتصاد چرخشی و استفاده بهینه از پساب فاضلاب محورهای اولیه شهر حساس به آب را تشکیل می‌دهند.
وی، شهر حساس به آب را یک مفهوم و رویکرد علمی دانست که از حدود ۱۶، ۱۷ سال پیش در حوزه آکادمیک، طراحی شهری و بخش آب مطرح شده اما از پنج، شش سال پیش به‌شدت رواج یافته است.
مدیر دفتر توسعه پایدار، مدیریت مصرف و مطالعات اجتماعی آبفای استان تهران با اشاره به شکل‌گیری مرکزی بین‌المللی با عنوان شهر حساس به آب در استرالیا، ادامه داد: شهر حساس به آب یعنی اینکه هر شهری برای پایداری به آب نیاز دارد؛ بنابراین همه مسائل شهری در حوزه شهر حساس به آب قرار می‌گیرد.
سجادی‌فر با تشریح دو جنبه عرضه و تقاضا در مفهوم شهر حساس به آب، خاطرنشان کرد: همه فرایندهای مربوط به عرضه و تقاضای آب از اجزای شهر حساس به آب هستند و برای نمونه، عرضه آب که می‌تواند از منابع سطحی، زیرزمینی و یا شیرین‌سازی و نمک‌زدایی آب دریا صورت گیرد، اینها در محور عرضه شهر حساس به آب قرار می‌گیرند.
وی رابطه تغییر اقلیم با آب را از دیگر موارد موردبحث در مفهوم شهر حساس به آب نام برد و گفت: فعالیت‌های انسانی در دهه‌های گذشته و به‌ویژه سال‌های اخیر آثار و پیامدهای شگرفی بر روی طبیعت گذاشته است که خیلی از تأثیرها مثل انتشار گازهای گلخانه‌ای مخرب بوده و موجب شده است که دمای هوا افزایش یابد و این امر به دگرگونی‌های آب‌وهوایی و تشدید وقوع سیلاب‌ها و توالی دوره‌های خشکسالی منجر شده که نمونه آن در شهر تهران قابل‌مشاهده است و برای نخستین‌بار چهارمین سال متوالی خشکسالی را در این کلان‌شهر پشت سر می‌گذاریم.
آب قلب هر شهری محسوب می‌شود
مدیر دفتر توسعه پایدار، مدیریت مصرف و مطالعات اجتماعی آبفای استان تهران جنبه‌های دیگر مفهوم شهر حساس به آب را موضوع آب، محیط‌زیست، خرد اقلیم‌ها و رویکردهای اکوسیستمی عنوان و خاطرنشان کرد: آب قلب هر شهری محسوب می‌شود و در شهر حساس به آب ما باید به سمت پایداری منابع آب حرکت کنیم و تا جایی که ممکن است آب بدون درآمد را کاهش دهیم؛ چراکه این اقدام‌ها محورهای اساسی شهر حساس به آب هستند.
سجادی‌فر درباره پویش "تهران؛ شهر حساس به آب" که توسط دفتر روابط‌عمومی شرکت آب و فاضلاب استان تهران مطرح و در حال فراگیرشدن است، ادامه داد: شهر حساس به آب یک رویکرد است، در مدیریت یکپارچه منابع آب ما با دو رویکرد مدیریت عرضه و مدیریت تقاضا سروکار داریم و هر نوع فعالیتی که به‌منظور تولید، استخراج و توزیع آب به بهترین و اقتصادی‌ترین شیوه باشد، مدیریت عرضه اطلاق می‌شود و هر نوع فعالیت اقتصادی، اجتماعی، فنی، سیاسی که بتواند حداکثر یا میانگین تقاضا را کاهش دهد، مدیریت تقاضا نامیده می‌شود.
به گفته وی، باتوجه‌به اینکه مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران اولویت سال آبی جدید را تمرکز بر مدیریت مصرف آب نام‌گذاری کرده است، در طبقه‌بندی مدیریت مصرف آب در گام نخست باید بهینه‌سازی مصرف آب را با اصلاح‌های قانونی و سیاست‌گذاری در سطح کلان پیگیری کنیم.
این مقام مسئول افزود: در گام دوم، بهینه‌سازی مصرف آب با اصلاح‌های ابزاری و فنی، گام سوم بهینه‌سازی مصرف آب با اقدام‌های کنترلی و گام چهارم بهینه‌سازی مصرف آب با اقدام‌های فرهنگی و اطلاع‌رسانی موردتوجه است.
سجادی‌فر تمرکز اولیه پویش تهران شهر حساس به آب را مباحث اجتماعی دانست و افزود: این پویش مقدمه و درواقع یکی از اجزای شهر حساس به آب است و پیاده‌سازی و استقرار شهر حساس به آب به‌تنهایی از توان شرکت آب و فاضلاب استان تهران خارج است و باید دولت ازجمله استانداری، رکت مدیریت منابع آب، شهرداری و همه گروداران بخش آب در این زمینه دخیل باشند.
مدیر دفتر توسعه پایدار، مدیریت مصرف و مطالعات اجتماعی شرکت آبفای استان تهران خاطرنشان کرد: در بحث‌های اجتماعی شهر حساس به آب دو نوع اقدام می‌توانیم برای مدیریت تقاضا انجام دهیم.
سجادی‌فر گفت: برخی اقدام‌ها متمرکز و دارای ماهیت فنی و مهندسی هستند و گونه دوم، اقدام‌های سیاستی عمومی که به تغییر رفتار مصرف‌کننده ارتباط دارد و در این زمینه باید تلاش کنیم شهروندان در مصرف آب بهینه عمل کنند.
وی ادامه داد: بی‌گمان اقدام‌هایی که از جنس تغییر رفتار است، بسیار پیچیده، پویا، غیر قابل تمرکز بوده و به یک نقطه، مکان و زمان محدود نیست، بنابراین، باید در پویش شهر حساس به آب به دنبال آن باشیم که ذهنیت شهروندان و سیاست‌گذاران را تغییر دهیم و یک همکاری گسترده بین سازمانی و فرابخشی با همکاری گروه‌های مردم‌نهاد ایجاد کنیم تا از این طریق، زیرساخت لازم برای تغییر رفتار فراهم شود.
سجادی‌فر مفهوم اجتماعی شدن آب را جلب مشارکت گروه‌های مختلف با انگیزه‌ها و منافع مختلف برای همکاری در زمینه بهینه‌سازی مصرف دانست و افزود: به طور خلاصه، شهر حساس به آب به دنبال اجتماعی‌کردن موضوع آب است که این مهم فقط با کمک ابزارهای مختلف ارتباطی، اجتماعی و فرهنگی محقق می‌شود.
به گفته وی، پویش "تهران؛ شهر حساس به آب؛ باید به دنبال آن باشد که چگونه می‌توانیم الگوی مصرف آب شرب را در بین مصرف‌کنندگان بهینه و الگوهای پایدار در تخصیص منابع آب را از طریق راه‌حل‌های غیرسازه‌ای ایجاد کنیم؛ چراکه تاکنون همه شیوه‌های سازه‌ای را اجرا کرده‌ایم.
این مقام مسئول افزود: همچنین برای موفقیت در این پویش باید از اعمال سلیقه‌های فردی پرهیز کنیم و بتوانیم مسئولیت‌پذیری و پاسخ‌گویی همه ذی‌نفعان را دخیل کنیم؛ ذی‌نفع عبارت است از هر فردی که بر شرکت تأثیر می‌گذارد یا از شرکت تأثیر می‌پذیرد. وی با اشاره به پیشینه شکل‌گیری مفهوم جهانی شهر حساس به آب، اظهار داشت: مراحل گذر از شهر تأمین‌کننده آب به شهر حساس آب به ترتیب شامل شهرهای تأمین‌کننده آب، شهرهای مجهز به فاضلاب، شهرهای مدیریت‌کننده سیلاب، شهرهای سازگار با منابع آبی، شهرهای دارای چرخه آبی و شهرهای حساس به آب بوده و بهتازگی، رویکرد کشورهای توسعه‌یافته و پیشرو در مدیریت منابع آب، از شهر حساس به آب به "شهر خردمند آب" (Wise Water City) ارتقا یافته است.
سجادی‌فر خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم در تهران به سمت شهر حساس به آب حرکت کنیم، باید با یک مرکز دانشگاهی که در حوزه آب فعالیت می‌کند، تفاهم‌نامه داشته باشیم تا کارهای مطالعاتی انجام دهد و دبیرخانه سیاست‌گذاری آن در استانداری مستقر شود که می‌تواند شامل نهادها و سازمان‌های مختلف نظیر استانداری، شرکت آب منطقه‌ای و آب و فاضلاب و شهرداری، رسانه‌های تأثیرگذار (مطبوعات، صداوسیما)، انجمن‌های تخصصی فعال در موضوع آب، جامعه دانشگاهی و سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در خصوص آب باشد تا بتوانیم الگوی شهر حساس به آب را پیاده‌سازی کنیم و در این میان باید کارگروه‌هایی در زمینه طراحی و کنترل فرایندها، تولید محتوا و افکارسنجی، تأمین مالی و اجرای فرایندها تشکیل شود.
وی برجسته‌سازی موضوع آب را مهم‌ترین هدف مطرح‌کردن پویش "تهران؛ شهر حساس به آب" دانست و افزود: در نخستین گام باید بحث آب در بین همه افراد و گروه‌های جامعه برجسته‌سازی و سپس برندسازی شود و منظور از برندسازی یعنی هویت‌بخشی دیداری، شنیداری، نوشتاری، صوتی برای طرح شهر حساس به آب است که بتوانیم شخصیت‌سازی کنیم و در گام بعدی باید بتوانیم نگرش و رفتار آبی کنشگران را سنجش کنیم و بهبود بخشیم.
مدیر دفتر توسعه پایدار، مدیریت مصرف و مطالعات اجتماعی شرکت آب و فاضلاب استان تهران هم‌افزایی سیاست‌گذاران و الگوسازی و همراه‌سازی سازمان‌های مردم‌نهاد را از دیگر اهداف مورد پیگیری در طرح شهر حساس به آب برشمرد و اظهار داشت: در بیان چهارچوب مفهومی شهر حساس به آب، سه برنامه "اجتماعی"، "ارتباطی" و "عملیاتی، کاربردی" قابل‌اجرا است.
به گفته وی، در برنامه اجتماعی شهر حساس به آب یادگیری اجتماعی، گفت‌وگوی اجتماعی و تسهیلگری اجتماعی موردتوجه است؛ در برنامه ارتباطی اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی، برجسته‌سازی و برندسازی پیگیری می‌شود که خوشبختانه دفتر روابط‌عمومی شرکت آب و فاضلاب استان تهران هم‌اکنون با تهیه بیلبوردها و بروشورهای شهر حساس به آب این برنامه را آغاز کرده است و برنامه عملیاتی ترغیب به مدیریت بهینه مصرف آب، بازاریابی اجتماعی و اشاعه نوآوری است.
سجادی‌فر خاطرنشان کرد: برای اینکه تهران یک شهر حساس به آب باشد، باید مشترکان و ذی‌نفعان را گروه‌بندی کنیم که گروه نخست مصرف‌کنندگان آب به‌ویژه آب شرب هستند؛ گروه دوم تصمیم‌سازان و سیاست‌گذاران و مدیران؛ گروه سوم خبرگان و گروه چهارم سازمان‌های مردم‌نهاد و سازمان‌های ملی و بین‌المللی هستند ضمن آنکه مراکز و گروه‌های دیگری ازجمله زنان، کودکان، سازمان‌ها و نهادها دولتی و خصوصی، افراد مشهور و سرشناس، خبرنگاران و اصحاب رسانه، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای، پارک‌ها و فضای سبز و شهرداری‌ها، مراکز عبادی و اماکن مذهبی، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، هتل‌ها و مراکز اقامتی و سیاحتی، مجموعه‌های تفریحی‌ورزشی، غذاخوری‌ها، بازارها و مراکز تجاری بزرگ، می‌توانند تأثیرگذار باشند.
نظر شما