بلاد شاپور کهگیلویه؛ شکوهی از میراث فرهنگی و تاریخی ایران

به گزارش ایرنا،این کاروانسرا در ضلع غربی بافت تاریخی دهدشت واقع شده است و دارای ۳۷ حجره و ۳۰ ایوان در جلوی حجره‌ها بوده که دور تا دور حیاط بنا شده‌اند.

بافت قدیمی بلاد شاپور با ۴۵ هکتار وسعت یکی از بزرگترین بافت های تاریخی کشور به شمار می آمد اما این بافت به دلایل توسعه شهرنشینی تخریب شد و هم اینک ۳۷ هکتار از این شهر قدیمی باقی مانده است.

کاروانسرای بافت تاریخی دهدشت یکی از بزرگترین کاروانسراهای ایران محسوب می شود که این سازه تاریخی حدود یکهزار و ۶۰۰ متر مربع مساحت دارد.

این سازه زیبای تاریخی دارای ۲ ورودی در شمال و جنوب است و از طریق یک ایوان به حیاط مرکزی متصل می‌شود و حجره‌های کاروانسرای مذکور دارای سقف‌های گنبدی شکل هستند و به شکل تزئینات گچبری و آجرکاری درست شده است.

کاروانسرای بلاد شاپور که به دلیل قرار داشتن در شهر دهدشت و پایداری سازه آن مورد توجه کارشناسان قرار گرفته است، در قرون متمادی به دلایل مختلفی چون نظامی، تجاری و مذهبی توسعه و تکامل یافته به عنوان نخستین اثر میراث فرهنگی استان در فهرست یونسکو ثبت شده است .

این کاروانسرای به‌جا مانده از عصر طلایی صفویه در بافت تاریخی و منحصربفرد بلادشاپور دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه روز ۲۶ شهریور(۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳)، در چهل‌وپنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (UNESCO) در شهر ریاض عربستان به همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی در ایران ثبت جهانی شد.

از آنجا که کشورمان ایران به دلیل قرار گرفتن در شاهراه تجارتی شرقی به غربی یعنی چین تا دریای مدیترانه از دیرباز در ایجاد و ساخت راه های نظامی، تجارتی و ساختمان های وابسته به آن نقش بارزی ایفا می کرد و سالانه تعداد زیادی از مسافران به این سرزمین سفر می کردند، تعداد زیادی سازه با نام کاروانسرا در ایران احداث شده که کارکردشان خدمت رسانی به مسافران بود،یکی از این کاروانسراها در شهر تاریخی دهدشت مشهور به بلاد شاپور ساخته شده است.

کاروانسرای بلاد شاپور در ضلع غربی شهر و در کنار حمام کهیار، امامزاده ابراهیم (ع) و امامزاده جابر (ع) قرار دارد ، این سازه تاریخی با آجرو سنگ احداث و دارای حیاط است و دیگر بخش ها در اطراف آن چیده شده اند، پلان کاروانسرای بلاد شاپور به صورت یک ساختمان چهار گوش است.

کاروانسرای بلاد شاپور به گونه ای ساخته شده که برخی از حجره به یکدیگر راه دارند و می توان در بین آنان رفت و آمد کرد و در داخل ایوان‌ ها طاقچه‌ هایی برای گذاشتن اشیاء و نیز دودکش تعبیه شده است،کف حیاط با سنگ‌ های لاشه ‌ای بزرگ سنگ‌ فرش شده است و سطح آن را اندکی پایین تر از کف حجره ها ساخته اند.

در حیاط کاروانسرای دهدشت چاه آبی به چشم می خورد که به نظر می رسد برای تامین آب مورد نیاز کاروانیان ساخته شده،برای دسترسی به پشت بام راه پله مارپیچ و باریکی در ضلع شمالی آن قرار دارد.

مسافرانی که برای مشاهده میراث جهانی بافت تاریخی دهدشت به این شهرستان سفر می کنند می توانند همچنین دشت های گندمزار در حاشیه رود مارون و آیینه آب باران با عطر بهار نارنج، سد مارون تا بلندای نیر و قاصدک های کوه سیاه و صدای پای آبشار کمر دوغ را به تماشا بنشینند.

آبشار کمر دوغ

آبشار کمردوغ با ۱۰۰ متر ارتفاع و رنگین کمانی از جاذبه های طبیعی یکی از زیبایی های گردشگری طبیعی شهرستان کهگیلویه به شمار می رود،اینجا آبی که رنگ آن به دوغ شباهت دارد از دل صخره ها جوشش کرده و سرازیر شدن آن بر روی سنگی با شیب تند منظره ای بسیار زیبا و چشم نواز را خلق کرده است.

از ویژگی های منحصر بفرد این آبشار زیبا که در فاصله ۸۵ کیلومتری شمال شرقی دهدشت و ۱۰ کیلومتری شمال شرقی شهر قلعه رئیسی قرار دارد، نمکی بودن آب آن و شباهت آب آن به دوغ است.

برای رسیدن به این آبشار طبیعی باید راه های پرپیچ وخم از شهر قلعه رئیس را به طول ۱۰ کیلومتر از میان جنگل های انبوه بلوط طی کرد،آبشار کمر دوغ نخستین میراث طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد است که در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

تفرجگاه لیتون، بهشت زیبایی های پنهان

تفرجگاه زیبا و بکر تنگه لیتون در منطقه دلی آجم از توابع بخش دیشموک شهرستان کهگیلویه با خوانی از زیبایی های خدادادی از دیگر جاذبه های شهرستان گرمسیری کهگیلویه است.

اگرچه مسیر دسترسی این تنگه نسبتا سخت است اما به جاذبه های بکر و دست نخورده آن می ارزد اینجا وجود جاذبه های رنگارنگ از غارهای تاریخی تا آبشارهای مفرح و لطافت مینیاتوری آسمان دلربایی می کند.

منطقه گردشگری کورل

منطقه گردشگری کورل در روستای آبریز زیرنا شهرستان کهگیلویه که در مسیر جاده جدید پاتاوه - دهدشت قرار دارد در فصل بهار و بخصوص ایام نوروز میزبان گردشگران زیادی از استان های همجوار است.

اینجا خروش چشمه ساران از دل زمین و سرازیر شدن در میان کوه ها جاذبه ای زیبا را در کنار گندمزارهای جاده ملی پاتاوه - دهدشت برای بازدید علاقمندان به طبیعت گرمسیری کهگلویه ایجاد کرده است.

شکوفه های بادامستان های کهگیلویه

بیش از ۱۰ هزارو ۵۵۵ هکتار از اراضی شیب دار و تپه ماهورهای کهگیلویه زیر کشت درخت بادام است و شکوفه های سفید رنگ این درختان در زمستان بهاری جلوه‌ای خاص به دیار گرمسیری استان کهگیلویه وبویراحمد بخشیده است.

اینجا شکوفه های سفید رنگ بادام در میان گل های رنگارنگ مراتع شیبدار در حاشیه سد مارون، چشم اندازی دل ربایی را در طبیعت کوه سترگ خائیز ترسیم کرده است.

امامزاده سیدمحمود (ع) نگین گردشگری مذهبی کهگیلویه

در دامنه تپه های پوشیده از درختان سربلند، آنجا که چادر اعتقاد بر پاست به گنبد و مناره فیروزه رنگ میرسی این امامزاده جلیل القدر ،سید محمود(ع) نام دارد، نوروز امسال که بهار قرآن و بهار طبیعت همراه شده فرصتی برای مناجات ایجاد شده است .

امامزاده محمود (ع) در بخش «چاروسا» شهرستان کهگیلویه خیمه شوق و شور بر پا کرده و در تمام طول سال و به ویژه در بهار، پذیرای دلدادگان کوی ارادتمندان است.

آستان مقدس امامزاده محمود (ع) در روستای بی سیتون بخش چاروسا شهرستان کهگیلویه قرار دارد و با شهر دهدشت ۷۵ کیلومتر فاصله دارد.

شهرستان ۱۳۲ هزار نفری کهگیلویه دارای چهار شهر، چهار بخش و ۱۰ دهستان است.

دهدشت مرکز این شهرستان با جمعیت بیش از ۶۵ هزار نفر در فاصله ۱۸۰ کیلومتری یاسوج مرکز استان چهارفصل کهگیلویه وبویراحمد قرار دارد.