کامران سیف‌اللهی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، درباره اولین تجربه خود در ساخت یک برنامه سحرگاهی در ایام نوروز و چالش‌های آن گفت: اولین تجربه‌ها همواره جذاب و سخت هستند و همین سختی، پیچیدگی‌هایی را نیز به‌همراه دارد. از آن‌جایی‌که امسال عید «نوروز» و ماه مبارک «رمضان» هم‌زمان شدند و ما باید برنامه‌ای را تولید می‌کردیم که پخش آن از ۹ روز پیش از ایام نوروز شروع می‌شد و تا بعد از نوروز هم ادامه داشت، برخی از این چالش‌ها کار را دشوار می‌کرد. علاوه بر این، تولید ویژه‌برنامه شب‌های قدر نیز از اهمیت زیادی برای ما برخوردار بود.
تولید ویژه‌برنامه شب‌های قدر نیز از اهمیت زیادی برای ما برخوردار بود
وی درباره سایر چالش‌های پیش‌رو در ساخت برنامه «چهارگاه» افزود: بخش دیگر چالش ما این بود که باید به طور هم‌زمان به جشن و شادی عید باستانی نوروز توجه می‌کردیم و توامان توجه خود را به ماه مبارک رمضان و برنامه سحرگاه، ایام شب‌های قدر، ولادت امام حسن مجتبی(ع) و شب‌های خارج از عید نوروز و منتهی به عید سعید فطر نیز معطوف می‌کردیم و همین مساله، همراه خود پیچیدگی‌هایی را پیش روی گروه تولید قرار می‌داد.
تهیه‌کننده برنامه تلویزیونی «چهارگاه» درباره چگونگی شروع تولید این برنامه و روند پژوهش‌های صورت‌گرفته و پیوند «مناجات» با «آواز» و «موسیقی» گفت: مسئولیت این برنامه به پیشنهاد مدیریت گروه ادب و هنر شبکه چهار سیما به من سپرده شد و ما با یک تیم جوان، تولید آن را آغاز کردیم. بخش پژوهشی و سردبیری این برنامه بر عهده متین رضوانی‌پور بود که او پیش از این، پژوهش‌هایی در زمینه آواها و نغمه‌های ایرانی انجام داده است.
محتوا و شکل در این برنامه اهمیت زیادی داشت
سیف‌اللهی در ادامه با اشاره به رایزنی‌های صورت‌گرفته با مفاخر آواز و موسیقی ایران برای حضور در «چهارگاه» توضیح داد: یکی از چالش‌های برنامه برای ما، دعوت از مهمانانی بود که حضور آنها در عین حفظ تقدس فضای سحر، برای مخاطب و قاب شبکه چهار سیما نیز دارای عظمت و شانی ویژه باشد. در نهایت فهرست ۳۰ نفره‌ای از میان استادان و هنرمندان ۳۰ استان در سراسر کشور تهیه شد که طبق ویژگی‌های مورد نظر، حضور آنها می‌توانست اهداف این برنامه را محقق کند. همچنین استادان همراه این برنامه به‌ترتیب از اسماعیل آذر، حسام‌الدین سراج، حسن بلخاری در برنامه حضور یافتند.
فهرست ۳۰ نفره‌ای از میان استادان و هنرمندان ۳۰ استان در سراسر کشور تهیه شد که طبق ویژگی‌های مورد نظر، حضور آنها می‌توانست اهداف این برنامه را محقق کند
وی درباره نحوه چیدمان مهمانان برنامه افزود: دلیل چیدمان مهمان نیز به این خاطر بود که بتوانیم از نقطه‌ای در ادبیات و فرهنگ ایران، با تکیه بر کیلدواژه «مناجات» در قالب قصه و آواز شروع کنیم. یکی از مهمانان «چهارگاه» سردبیر برنامه، متین رضوانی‌پور بود که خود ۲۵ سال در این زمینه فعالیت کرده‌است. هرکدام از مهمان‌ها با یک ویژگی و یک آیین سنتی مرتبط با ماه مبارک رمضان در برنامه حضور پیدا کردند. در این برنامه چاووش‌خوانی، آوازخوانی‌های ورودی ماه رمضان، آیین‌های شادی و عزاداری رمضانی، دستگاه‌های آوازی مدیحه‌سرایی و مناجات‌خوانی در ایام رمضان و شب‌های قدر و سنت‌های هر استان در عید فطر خوانده می‌شد و همین مساله، بهانه‌ای بود تا ما بتوانیم مهمانان برنامه را دور هم جمع کنیم.
تهیه کننده چهارگاه درباره میزان ارتباط مخاطبان با چنین برنامه‌هایی که از شکل کلیشه‌ای برنامه‌های سحر فاصله دارند، گفت: مدیریت شبکه چهار از نظر فُرم و محتوا بر تولیدات این شبکه حساسیت و توجه بسیاری دارند تا اصول و قواعد برنامه‌سازی در شبکه فرهیختگان، رعایت و حفظ شود. دامنه گسترده‌ای از مخاطبان این شبکه، استادان، دانشجویان و فرهیختگان دانشگاهی هستند و به همین دلیل محتوا و فُرم در این برنامه اهمیت زیادی داشت. از دیگر چالش‌های این برنامه می‌توان به این مسئله اشاره کرد که بسیاری از مهمانان، از نظر سنی به استراحت بیشتری نیاز داشتند، اما هر سه استاد به همراه مهمانان نهایت همکاری را با تیم سازنده داشتند.
همواره نقص‌هایی در تولید هر برنامه وجود دارد
تهیه‌کننده برنامه «چهارگاه» درباره دغدغه موجود در خصوص آواز و موسیقی ایرانی و میزان ارتباط مخاطبان با آن خاطر نشان کرد: در «چهارگاه» کدگذاری‌های خاصی صورت گرفت تا به لحاظ تصویری و فُرمی، نوع جدیدی از برنامه سازی شکل بگیرد. به همین دلیل ما اطلاعاتی را درباره مناجات و ادعیه رمضانی در زبان فارسی و در استان‌های مختلف مانند مازندران، بوشهر، کردستان و استان‌های شرقی گردآوری کردیم.
وسعت آیین‌های رمضان به‌قدری زیاد است که ما تنها توانستیم گوشه‌ای از آن را به تصویر بکشیم
سیف‌اللهی اضافه کرد: در این زمینه محتوا در همه نقاط کشور، حول ماه مبارک رمضان شکل می‌گیرد. اما نوع برگزاری و پرداختن به هرکدام از این ادعیه و رسوم در استان‌ها متفاوت است و ما توانستیم به آیین‌های نقاط مختلفی از ایران در «چهارگاه» بپردازیم. البته وسعت این آیین‌های زیبا به‌قدری زیاد است که ما تنها توانستیم گوشه‌ای از آن را به تصویر بکشیم.
وی با بیان اینکه شعر، ادبیات، فرهنگ، مناجات و آواز و موسیقی ایرانی برای بسیاری از مردم ایران به صورت یک دغدغه جدی مطرح است، افزود: این موضوع ریشه ما و کشور ایران است و تنیدگی آن با دین و مذهب، زیبایی بسیاری خلق می‌کند. جذابیت موجود در پهنه ایران در این است که در هر استان، هرکدام از آیین‌ها به‌گونه‌ای خاص و متفاوت اجرا می‌شود. دیدن ایران زیباست؛ همچنین طبیعت، آیین، مردم، زبان و هر چیز دیگر مربوط به آن نیز زیبا و دیدنی است.
تهیه‌کننده برنامه «چهارگاه» با اشاره به احتمال تداوم این برنامه در فصول مختلف و سال‌های دیگر عنوان کرد: همت و کمک‌های بی‌دریغ مدیران شبکه چهار یکی از عوامل تاثیرگذار در توفیق این برنامه بود. مدیریت شبکه چهار صرفا سفارش‌دهنده برنامه نبوده و در کلیه مراحل مختلف همراهی فراوانی در طراحی و تولید برنامه داشته اند که این‌خود دلگرمی زیادی به بنده و عوامل برنامه می دهد. اما همواره نقص‌هایی در تولید هر برنامه وجود دارد و سعی داریم در آینده این نقاط ضعف را اصلاح کنیم و بخش‌های مورد نظر را ارتقا دهیم.
نظر شما