ایران به دنبال جایگاه ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا

به گزارش خبرنگار ایرنا، کاظم جلالی روز پنجشنبه در دومین کنفرانس علمی-عملی بین‌المللی «همکاری ایران و روسیه در جهان در حال تغییر» در مسکو با اشاره به تاریخچه همکاری‌های ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا در قالب امضا و اجرایی شدن موافقت‌نامه تعرفه ترجیحی ابراز امیدواری کرد که موافقت‌نامه تجارت آزاد نیز با تصویب در مجالس کشورهای طرف قرارداد در نخستین فرصت عملیاتی شود.

کریدور، تنها یک پروژه اقتصادی نیست؛ یک بلوک جدید همکاری است
سفیر ایران در روسیه در بخش دیگری از سخنان خود از کریدور شمال – جنوب به عنوان ابرپروژه دو کشور یاد کرد و گفت: این کریدور، تنها یک پروژه سودآور اقتصادی بین دو کشور نیست، بلکه تشکیل یک بلوک جدیدی است که در چارچوب آن کشورهای منطقه کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و این موضوع می‌تواند در تقویت صلح و امنیت نقش مؤثری داشته باشد.
جلالی با اشاره به اینکه کریدور شمال – جنوب در مسیر روسیه – ایران – هند و دیگر کشورها، سه بخش دارد، گفت: در بخش شرقی این کریدور، برای نخستین بار در سال ۲۰۲۳ میلادی، حمل و نقل کالا در این مسیر راه اندازی شد و ۶۵۰ هزار تن کالا از این مسیر عبور کرد. البته به نسبت ظرفیت، زیاد نیست. ظرفیت کریدور ۱۵ میلیون تن است اما اینکه فعالیت را در این عرصه آغاز کردیم گام مؤثری است.
وی ادامه داد: هدف‌گذاری ایران و روسیه بر این است که حمل و نقل بار در مسیر شرقی کریدور شمال – جنوب به ۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۴ افزایش یابد.

طرح تشکیل کشتیرانی مشترک ایران و روسیه در حال پیگیری است
سفیر ایران در مسکو گفت: در بخش میانی کریدور که با استفاده از ظرفیت حمل و نقل دریایی در دریای خزر تعریف شده است، نیز پیشرفت بسیار خوبی داشته‌ایم، همچنانکه حداکثر استفاده از این ظرفیت در سال‌های قبل، حمل ۶ میلیون تن بود اما در سال ۲۰۲۳ این رقم به ۱۰ میلیون تن رسید.
وی از اتصال بندر کاسپین به خط راه آهن سراسری و تقویت ناوگان دریایی و افزوده شدن شمار زیادی از کشتی‌ها به این ناوگان به عنوان گامی مهم در توسعه مبادلات تجاری در این مسیر یاد کرد.
وی خاطرنشان کرد:‌ امروز هم طرح تشکیل شرکت کشتیرانی مشترک ایران و روسیه در حال پیگیری است.

ابراز امیدواری به آغاز ساخت راه آهن رشت – آستارا در سال ۲۰۲۴
سفیر ایران در مسکو در ادامه یادآور شد که در بخش غربی کریدور شمال - جنوب، حمل و نقل جاده‌ای فعال است و سال ۲۰۲۳ میلادی حدود سه میلیون تن کالا از مسیر جاده‌ای عبور کرد.
وی با اشاره به اینکه بخش غربی کریدور شمال – جنوب در حوزه ریلی دارای حلقه مفقوده‌ای ۱۶۲ کیلومتری در مسیر رشت – آستارا است، به امضای موافقت‌نامه دو کشور برای ساخت این خط ریلی اشاره کرد و گفت:‌ گام‌های مورد نیاز برای شروع عملیات اجرایی این طرح به عنوان پروژه جامع در همکاری‌های ایران و روسیه برداشته شده است و امیدوار هستیم که ساخت آن در سال ۲۰۲۴ میلادی آغاز شود.

قدرت‌ها کاری برای توقف جنایات در غزه انجام ندادند
جلالی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تداوم جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه گفت: با گذشت ۶ ماه از کشتار مردم بیگناه فلسطین، قدرت‌ها اجازه نداده‌اند کاری برای توقف این جنایات انجام شود.
وی از اینکه قدرت‌ها و بخش غالب جامعه جهانی در قبال این فاجعه یا ساکت است یا رضایتمندی خود را با ارائه کمک های تسلیحاتی و سیاسی انجام می دهد، ابراز تأسف کرد.
سفیر ایران در مسکو گفت: این وضعیت گویای آن است که ناگزیر هستیم که از نظم ناعادلانه کنونی در دنیا به سمت یک نظم جدید جهانی که در آن مشخصه هایی همچون عدالت و چندجانبه گرایی وجود داشته باشد، حرکت کنیم.
وی ادامه داد: ایران منتقد مدیریت کنونی جهان است چرا که نظم فعلی مبتننی بر یکجانبه گرایی است که به نوعی بی‌عدالتی در جهان منجر شده است.
جلالی تصریح کرد: برای یافتن مظاهر بی‌عدالتی در جهان، دیگر نیازی به کاوش نداریم؛ امروز نسل‌کشی و اقدام به نابود کردن انسان‌ها در محدوده کوچکی از کره زمین در غزه در مقابل دیدگان ما است.

پیام شعار نه شرقی و نه غربی ایران
سفیر ایران در روسیه در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ گفت: جمهوری اسلامی ایران از آن زمان تاکنون به عنوان کشوری مستقل، نظم موجود تحمیلی را نپذیرفت و سیاست خارجی خود را با محوریت شعار نه شرقی و نه غربی مطرح کرد.
وی یادآور شد:‌ پس از فروپاشی شوروی، نظم جهانی به سمت محوریت یک قدرت پیش رفت که انقلاب اسلامی مقابل آن و نیز مقابل توسعه ناتو ایستاد.
جلالی خاطرنشان کرد: آنچه از تحریم، ‌تهدید و فشار علیه ایران وارد آمد در نتیجه ایستادگی جمهوری اسلامی ایران در مقابل نظم تحمیلی جهانی و نظم مبتنی بر زور و قدرت بود. این یکجانبه‌گرایی از طرف ایران برتابیده نشد.

حرکت مشترک علیه یکجانبه‌گرایی
سفیر ایران در روسیه در ادامه به اشاره به تحولات بین‌المللی گفت: گرایش به عدالت در عرصه جهانی، اصلاح سازوکار مدیریت جهان، چندجانبه‌گرایی و مقابله با یکجانبه‌گرایی در سطح دنیا افزایش یافته است که یکی از مصادیق آن فدراسیون روسیه با رهبری آقای پوتین است.
وی ادامه داد: امروز روسیه حرکتی علیه یکجانبه‌گرایی جهانی انجام داده است و آنچه که امروز از تحمیل تحریم و فشار به ملت روسیه می بینیم نتیجه این رویکرد است که با هدف صیانت از استقلال فدراسیون روسیه‌، ایستادگی در مقابل یکجانبه‌گرایی،‌ حرکت به سمت چندجانبه گرایی و رفتن به سمت عدالت در مدیریت جهانی اتخاذ شده است.
به گفته وی، ایران و روسیه در این موارد اشتراک نظر دارند. گفت و گوهای ایران و روسیه در حد تعارفات نیست.
جلالی گفت:‌ گفت ‌وگوهای جدی بین دو کشور وجود دارد چون بر اساس دریافت‌های مشترک و بنیادین بین رهبران دو کشور است که ناشی از درکی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران حضرت آیت الله خامنه‌ای نسبت به تحولات جهانی دارند و درکی است که دولت ما به ریاست آقای دکتر رئیسی به عنوان رئیس‌جمهور و دولت ما از تحولات جهان دارند و بر این اساس، رهبران دو کشور پایه‌های روابط را تقویت می‌کنند؛ آنچه امروز از گسترش روابط دو کشور شاهد هستیم مبتنی بر چنین دریافتی است.
وی در ادامه از توسعه همکاری‌های ایران و روسیه در سطوح مختلف دو و چند جانبه ابراز خرسندی کرد و گفت: امروز دو کشور در قطب‌های جدید قدرت در عرصه جهانی مثل بریکس در کنار هم هستند که با نگاه مثبت کشورهای دوست از جمله روسیه ، ایران به عضویت بریکس درآمد؛ ایران در دوره ریاست‌ دوره‌ای روسیه بر این گروه در سال ۲۰۲۴ هم مشارکت فعالانه‌ای در رویدادهای این گروه دارد.
سفیر کشورمان در مسکو با اشاره به عضویت ایران و روسیه در سازمان همکاری شانگهای گفت: دو کشور با استفاده از ظرفیت‌های بریکس، شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌توانند، نقش مؤثری در شکل‌گیری نظم جدید جهانی داشته باشند.

روابط روسیه و ایران مورد حسد برخی قدرت‌ها است
سفیر ایران در روسیه در ادامه تصریح کرد:‌ روابط دو کشور ضمن اینکه روز به روز در حال ارتقا است. مورد رشک و حسد برخی کشورها و قدرت‌ها هم هست، آنها برنامه‌ریزی می کنند که در داخل روسیه و چه در جمهوری اسلامی ایران، افکار عمومی را کم امید یا به عبارتی نا امید درباره چشم‌انداز روابط بکنند.
وی ادامه داد: برای خنثی کردن این فضا، نقش اندیشکده ها بسیار مهم هاست که افکار عمومی در چنبره قدرت‌های بزرگ قرار نگیرند. هم در روسیه باید افکار عمومی در جهت مناسب ساماندهی شود و هم در ایران.
جلالی خاطرنشان کرد:‌ برخی مخالفت‌ها با مناسبات ایران و روسیه در سطح عموم ملت ایران و نیز در سطح تصمیم‌گیرندگان کشور نیست، ولی به هرحال، می‌دانیم که این روابط مخالفانی دارد و تصویب قانونی در سال ۲۰۱۶ در کنگره آمریکا برای رصد روابط تهران و مسکو، گویای تلاش‌ها برای خلل در این روند است.

نفاق غرب در غزه آشکار شد
سفیر ایران در مسکو در ادامه با اشاره به تحولات غزه، از مواضع روسیه در راستای توقف جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین قدردانی کرد و گفت:‌ روسیه در قالب طرح مواضع اعلامی توسط مقامات و چه در شورای امنیت سازمان ملل، تلاش‌های زیادی کرد که قطعنامه‌های متوازنی برای مهار این جنایات انجام دهد. اما آمریکا و انگلیس با همراهی دیگر کشورهای غربی نگذاشتند که این قطعنامه ها به نتیجه برسد و اینگونه چهره غرب برملا شد و اینگونه کشورهای غربی ماهیت خود را نشان دادند.
وی با اشاره به مواضع غرب در قبال موضوع کشتار شهروندان غیرنظامی، تفاوت این مواضع درارتباط با اوکراین و فلسطین را یادآور شد و گفت: اگر کشتار غیرنظامیان بد است، در همه نقاط جهان بد است؛ مشکل ما با آمریکایی‌ها در این است که آنها می‌خواهند مفاهیم را بر اساس منافع خود تعریف کنند و از کشورهای دیگر هم می‌خواهند که تعریف آنها را بپذیرند.
جلالی در ادامه با ابراز تسلیت مجدد خود به دولت و ملت روسیه به خاطر وقوع حادثه تروریستی سالن کنسرت کروکوس در نزدیکی مسکو گفت: این حادثه را هم برگرفته از تعالیم غرب و دشمنان روسیه می‌دانیم؛ یک گروهی در ظاهر به نام مسلمان این کار را انجام دادند اما همانگونه که در مواضع مقامات روسیه بود، تروریسم ملیت نمی‌شناسد. دین اسلام دینی است که ترور و خشونت و وحشت، خروجی آن نیست بلکه دین مهربانی و ترحم بر مردم است نه کشتار بیگناهان.
سفیر ایران در روسیه گفت: با یک جنایت دیگری هم از طرف رژیم اسرائیل مواجه شدیم و حمله تروریستی به سفارت جمهوری اسلامی ایران در سوریه رخ داد که جمعی از مستشاران و شهروندان ما به شهادت رسیدند. در این واقعه، هم نقض حاکمیت ملی سوریه انجام شد و هم همه پروتکل‌های مصونیت اماکن دیپلماتیک توسط اسرائیل نقض شد؛ همانگونه که رهبر انقلاب اسلامی اشاره کردند، حق جمهوری اسلامی ایران است که پاسخ مناسب را به رژیم صهیونیستی بدهد.

دومین کنفرانس علمی - عملی بین‌المللی همکاری ایران و روسیه در جهان در حال تغییر با حضور جمعی از صاحب‌نظران ایرانی و روس در هتل پرزیدنت مسکو در حال برگزاری است.
این کنفرانس با همکاری مؤسسه کشورهای مستقل مشترک المنافع روسیه و مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای دومین سال پیاپی و به مدت یک روز برنامه ریزی شده است.

به گزارش ایرنا، توافقنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا چهارم دی‌ماه ۱۴۰۲ (۲۵ دسامبر ۲۰۲۳) در نشستی با حضور مقاماتی از ۶ کشور طرف قرارداد در سن‌پترزبورگ روسیه امضا شد.
با نهایی شدن این توافقنامه، حدود ۸۷ درصد صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان به عنوان اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا بدون تعرفه گمرکی انجام خواهد شد و متقابلا نیز صادرات این کشورها به کشورمان از این مزیت برخوردار خواهد شد.
اتحادیهٔ اقتصادی اوراسیا (EAEU) یک اتحادیه اقتصادی میان‌دولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند.
پیش‌نویس توافقنامه بین ایران و اوراسیا بر سر اخذ تعرفه‌های صادراتی ترجیحی در ۵ ژوئیه ۲۰۱۷ در ایروان امضا شد و هم اینک در حال اجرا است. موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اوراسیا نیز پس از تصویب در مجالس کشورهای عضو، اجرایی می‌شود.