تاریخ مملو از جنبش‌هایی است که توسط دانشجویان رهبری شده است. جنبش‌هایی که با اعتراض‌های دانشجویان در کلاس دانشگاه‌ها آغاز و دامنه آن به جامعه کشیده شده و حمایت و همراهی اقشار مختلف مردم را با خود داشته است. بسیاری از این جنبش‌ها تاثیرات مهم و مثبتی بر سرنوشت سیاسی و اجتماعی کشورها داشته و برخی دیگر حتی پایه‌گذار انقلاب‌های بزرگی بوده‌اند.
در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو، فعالان ضدنژادپرستی در سال ۱۹۶۸ توانستند دولت را تحت فشار قرار دهندتا نخستین دپارتمان مطالعات آفریقایی_آمریکایی را در این کشور تاسیس کندآمریکا
اعتراض‌های دانشجویان در طول تاریخ، بیشتر به موضوع‌هایی مانند تبعیض، بی‌عدالتی، ظلم و حتی شهریه‌های بالای تحصیل در دانشگاه بوده است. تا پیش از قرن بیستم، بسیاری از کالج‌ها و دانشگاه‌های آمریکایی فقط دانشجویان پسر سفیدپوست را ثبت‌نام می‌کردند.
فعالان دانشجویی، کالج‌ها و دانشگاه‌ها را تحت فشار قرار دادند تا تنوع نژادی را در دانشگاه‌ها افزایش دهند. در جنبش حقوق مدنی در دهه ۱۹۶۰، دانشجویان با اعتراض به جدایی نژادی، برای حقوق مدنی راهپیمایی کردند. در سال ۱۹۶۰ چهار دانشجوی سیاه‌پوست از دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی در پیشخوان ناهار که عنوان «فقط سفیدپوستان» را داشت، تحصن کردند. اقدامی که الهام‌بخش هزاران دانشجو برای پیوستن به جنبش حقوق مدنی شد.
در طول اوج فعالیت‌های دانشجویی در دهه ۱۹۶۰ یک نظرسنجی در سال ۱۹۶۸ نشان داد تقریبا از هر پنج اعتراض دانشجویی، یک نفر خواستار پایان دادن به تبعیض‌نژادی در دانشگاه بود. فعالان دانشجویی علاوه بر اصرار برای سیاست‌های ضدتبعیض، آنچه در کالج‌ها تدریس می‌شد را نیز تغییر دادند.
در دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو، فعالان ضدنژادپرستی در سال ۱۹۶۸ توانستند دولت را تحت فشار قرار دهند تا نخستین دپارتمان مطالعات آفریقایی_آمریکایی را در این کشور تاسیس کند. گروهی معروف به «دانشجوی نگران ۱۹۵۰» سالی که دانشگاه میسوری برای نخستین‌بار دانشجویان سیاه‌پوست را پذیرفت، فهرستی از خواسته‌ها را ارائه کرد که شامل استعفای «تیم ولف» رئیس دانشگاه، افزایش اعضای هیأت علمی و کارکنان سیاه‌پوست و نقش دانشجویان در انتخاب رئیسان‌جمهوری و صدراعظم آینده بود.
اعتراض‌های مسالمت‌آمیز فعالان مانند مسدود کردن ماشین ولف در جریان رژه بازگشت به خانه، در نهایت به موفقیت رسید. ولف استعفا داد و دانشگاه میسوری برای نخستین‌بار مسئول کثرت‌گرایی نژادی و جنسیتی استخدام کرد.
چک
هشت روز پس از فروپاشی دیوار برلین که نشانه پایان حکومت کمونیستی آلمان شرقی بود، دانشجویان چکسلواکی برای سرنگونی دیوارهای خود وارد عمل شدند. این قیام با هزاران نفر آغاز شد و تا جایی رسید که خیابانهای پراگ با ۵۰۰ هزار معترض پر شد. این جمعیت حتی با حمله نیروهای ضد شورش هم اعتراض‌های مسالمت‌آمیز خود را ادامه دادند.
تنها ۱۱ روز پس از شروع اعتراض‌ها، حزب کمونیست چکسلواکی قدرت را رها کرد و راه را برای رئیس‌جمهور شدن «واتسلاو هاول» نمایشنامه‌نویس در دسامبر(آذر-دی) هموار کرد. «تیموتی گارتن‌آش» مورخ و نویسنده انگلیسی در توصیف این انقلاب گفت: «این انقلاب فوق‌العاده‌ای بود. سریع، کاملا غیرخشونت‌آمیز، شادی‌بخش و یکی از سریع‌ترین و کامل‌ترین موفقیت‌های جنبشی به رهبری دانشجویان در تاریخ مدرن بود.»
انگلیس
در آغاز سال ۱۹۷۲ اعتراض‌هایی علیه برنامه‌های دولت برای اصلاح اتحادیه‌های دانشجویی صورت گرفت. در ماه ژانویه(دی_بهمن) نزدیک به ۶۰۰ نفر در راهپیمایی شرکت کردند که توسط گروهی متشکل از ۵۰ دانشجو به راه افتاد و پل مجدلیه را مسدود کردند.
معترضان به ارسال یک طومار ضد دولتی به سالن شایر ادامه دادند. در همان ماه بزرگترین تظاهرات دانشجویی تا آن زمان در لندن در تجمعی به رهبری اتحادیه سراسری دانشجویان(NUS) برگزار شد. در مجموع ۳۵ هزار دانشجو از جمله یک گروه ۷۰۰ نفری از دانشگاه کمبریج به پایتخت رفتند. فشارهای وارد شده بر دولت باعث شد «مارگارت تاچر» که در آن زمان وزیر آموزش‌وپرورش بود، انجام اصلاحات را لغو کند.
ایران
جنبش‌های دانشجویی در ایران از زمان تاسیس دانشگاه‌ها و در قالب‌های مختلف فعالیت‌های بسیاری داشته‌اند. یکی از چشم‌گیرترین حرکت‌های اعتراضی دانشجویان در دوره حکومت رضاشاه در سال ۱۳۱۶ اتفاق افتاد که دانشجویان دانشکده حقوق در اعتراض به هزینه‌های بیهوده برای آماده ساختن دانشگاه جهت بازدید ولیعهد، در کلاس‌ها حاضر نشدند. به دنبال این حرکت و همچنین اعتراض‌های دیگر، در همان سال ۲۰ نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه بازداشت و یکی از آنها اعدام شد.
در سال ۱۳۱۸ دولت وقت تصمیم گرفت برای رفع نیازهای ارتش، همه فارغ‌التحصیلان دانشکده‌های پزشکی را به خدمت نظام بگمارد. دانشجویان تصمیم گرفتند علیه این تصمیم غیرقانونی که حتی آزادی شغل را از پزشکان سلب می‌کرد، مبارزه کنند و به دنبال آن، از رفتن به کلاس‌های درس خودداری و اعلام کردند تا از آزادی شغل خود مطمئن نشوند در بیمارستان‌ها و کلاس‌های درس حاضر نخواهند شد. این مقاومت دانشجویان پزشکی در آن سال‌های خفقان بی‌سابقه و غیرمنتظره بود و دولت به ناچار تصمیم خود را لغو کرد اما به دنبال این شکست، چند تن از دانشجویان را هنگام امتحان از پشت میز درس به زندان کشاند که تا شهریور ۱۳۲۰ در آن جا ماندند.
نخستین اقدام دانشجویان در سال‌های نزدیک به پیروزی انقلاب توسط دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد به سرپرستی «عبدالحمید دیالمه» در ۱۵ خرداد ۱۳۵۴ همزمان با دوازدهمین سالروز قیام خونین بود. گروه کوچکی از دانشجویان دانشگاه مشهد تظاهرات و اعتراض‌های خود را علیه شاه آغاز کردند. علاوه بر این، در سال‌های ۵۶ تا ۵۷، دانشجویان در شهرهای مختلف همچون کرمان، تبریز، یزد، خرم‌آباد، رشت، سمنان، اهواز، آبادان، سنندج، اصفهان، شیراز، قم، زنجان، اراک، بابل و ... همگام با سایر اقشار مردم در تظاهرات شرکت می‌کردند. در تهران نیز دانشجویان در موقعیت‌های مختلف، خود را به صف نخست تظاهرات می‌رساندند.
تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران در ۲۱ دی ۱۳۵۶ در واکنش به کشتار ۱۹ دی در قم، تظاهرات دانشجویی در ۶ اسفند همان سال در کوی دانشگاه و زد و خورد با پلیس و تظاهرات مستمر این قشر در آبان ۵۷ که به جنایت رژیم در ۱۳ آبان‌ماه منجر شد، نمونه‌هایی از این دست تظاهرات هستند. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۷ نیز قیام گسترده دانشجویان در دانشگاه‌های آذرآبادگان، تهران، پهلوی و سایر شهرها رخ داد. خبرگزاری‌های جهان، نقش دانشجویان در قیام ۱۹ اردیبهشت را تحت پوشش خبری وسیع قرار دادند. در نتیجه این اعتراض‌های گسترده به رهبری دانشجویان و حوزه علمیه و با همراهی مردم، انقلاب اسلامی ایران در تاریخ ۲۲ بهمن ۵۷ به پیروزی رسید.
دانشجویان پیرو خط شرافت
دانشگاه کلمبیا سابقه طولانی در فعالیت دانشجویی دارد. از اشغال ساختمان‌های متعدد دانشگاه در سال ۱۹۶۸ برای افزایش آگاهی در مورد جنگ ویتنام تا اعتصاب غذا بر سر مسائلی مانند گسترش دانشگاه در منهتن بالا. دانشجویان دانشگاه کلمبیا برای چند دهه از محوطه دانشگاه برای برگزاری تظاهرات استفاده می‌کنند.
در سال ۱۹۶۸ دانشجویان مخالف دخالت آمریکا در جنگ ویتنام، تعدادی ساختمان را در محوطه دانشگاه اشغال کردند. بر اساس گزارش نیویورک تایمز، این اعتراض تا یک هفته ادامه داشت.
در سال ۱۹۸۴ دانشجویان تظاهرات ضد آپارتاید را رهبری کردند و از کلمبیا خواستند از آفریقای جنوبی خارج شود. تظاهرکنندگان در ورودی سالن همیلتون، یکی از همان ساختمان‌هایی که در تظاهرات ۱۹۶۸ اشغال شده بود تجمع کردند.
۱۷ آوریل دانشجویان دانشگاه کلمبیا با برپایی چادرهای خود در محوطه دانشگاه، علیه اقدام نظامی اسرائیل در غزه تظاهرات کردند و از دانشگاه خود خواستند تجارت با شرکت‌هایی را که از جنگ حمایت می‌کنند، متوقف کنددر سال ۲۰۱۴ و در پی رسوایی «ری رایس» برخی از دانشجویان برای جلب توجه به موضوع تجاوز جنسی و رسیدگی دانشگاه به تجاوزهای جنسی گزارش شده، در محوطه دانشگاه تظاهراتی برپا کردند.
در سال ۲۰۱۹ دانشجویان دانشگاه کلمبیا یکی از بزرگترین تجمع‌ها در شهر نیویورک را در جریان یک اعتصاب ملی بر سر تغییرات آب‌وهوا برگزار کردند.
در سحرگاه چهارشنبه ۱۷ آوریل(۲۹ فروردین) ۲۰۲۴، گروه کوچکی از دانشجویان با برپایی چادرهای خود در محوطه دانشگاه کلمبیا، علیه اقدام نظامی اسرائیل در غزه تظاهرات کردند. این دانشجویان، توقف تجارت دانشگاه با شرکت‌هایی که از جنگ حمایت می‌کنند را خواستار شدند. این کار زمانی انجام شد که «مینوش شفیق» رئیس دانشگاه کلمبیا راهی کنگره آمریکا شد تا با اعتراض کنگره در مورد یهودی‌ستیزی و شیوه مقابله او با آن روبرو شود. در حالی که شفیق در جلسه کنگره تلاش می‌کرد این تظاهرات را کوچک جلو دهد و حتی منکر برگزاری آن شود، اعتراض‌ها گسترده‌تر و بر تعداد چادرهای تظاهرکنندگان افزوده می‌شد.
یک روز بعد از جلسه اردوگاه اعتراضی دیگری در ۷۰ مایلی شمال شرقی دانشگاه کلمبیا در دانشگاه «ییل در کنتیکت» یکی دیگر از موسسه‌های نخبگان برپا شد. در اواسط هفته، تظاهرات در ده‌ها پردیس دانشگاهی در سراسر آمریکا برگزار شد و تا آخر هفته نیز ادامه یافت. پلیس ایالات متحده روز شنبه ۲۰ آوریل(یکم اردیبهشت) اعلام کرد به تظاهرات دیگری در دانشگاه «نورث ایسترن» در بوستون پایان داده و نزدیک به ۱۰۰ نفر را دستگیر کرده است.
اعتراض‌های دانشجویان دانشگاه کلمبیا، شدیدترین و گسترده‌ترین اعتراض‌ها در آمریکا از زمان آغاز جنگ در غزه بود که همراهی استادان و مسئولان دانشگاه را نیز با خود داشت. پس از ورود پلیس به اردوگاه دانشجویان و نخستین پاکسازی، تنش‌ها به وجود آمد و درگیری‌ها و دستگیری‌ها در دیگر اردوگاه‌ها دنبال شد.
در دانشگاه تگزاس در آستین، سربازان ایالتی به صدها دانشجوی معترض که روز چهارشنبه روی چمن محوطه بودند حمله کردند. در دانشگاه «اموری» در آتلانتا نیز یک استاد زن توسط یک افسر پلیس مورد حمله قرار گرفت و ویدئویی از دستگیری و دستبند زدن او در روز پنجشنبه در شبکه‌های اجتماعی پخش شد.
تظاهرات طرفداران فلسطین در دانشگاه‌های سراسر ایالات متحده ادامه دارد و به مدارس و دانشگاه‌های اروپا و استرالیا نیز سرایت کرده است. دانشجویان دانشگاه کلمبیا جرقه یک جنبش ملی را زدند. در برلین، فعالان در مقابل پارلمان اردوگاهی برپا کردند تا از دولت آلمان بخواهند صادرات سلاح به اسرائیل را متوقف کند.
در دانشگاه مشهور «ساینس پو _ Science Po) فرانسه در پاریس، معترضان روز جمعه ۲۶ آوریل(۷ اردیبهشت)، ساختمان مرکزی پردیس دانشگاه را محاصره کردند و کلاس‌ها مجبور به برگزاری آنلاین شدند. آخرین تظاهرات طرفداران فلسطین در سوئد در روز شنبه(۸ اردیبهشت) با حضور مردم و با شعارهای «فلسطین آزاد» و «بایکوت اسرائیل» برگزار شد. صدها نفر بعدازظهر شنبه در مرکز لندن در همبستگی با فلسطینی‌ها تجمع کردند.
اگرچه اعتراض‌های دانشجویان، مسالمت‌آمیز و بدون ایجاد تنش بوده اما دخالت پلیس و ایجاد درگیری‌ها تا جایی ادامه یافت که بر پشت‌بام برخی از این دانشگاه‌ها، نیروهای تک‌تیرانداز مستقر شدند.
چرا دانشگاه کلمبیا اهمیت دارد؟
دانشگاه کلمبیا یکی از مهم‌ترین مراکز تحقیقاتی جهان و در عین حال یک محیط آموزشی متمایز برای دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد در بسیاری از زمینه‌های علمی و حرفه‌ای است. این دانشگاه به دلیل موقعیت خود در شهر نیویورک اهمیت ویژه‌ای دارد. دانشگاه کلمبیا به دلیل ارزش‌های آکادمیک و حضور محققان در سطح جهانی شناخته شده است. بسیاری از برنامه‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه کلمبیا به طور مداوم در بین ۱۰ برنامه برتر ملی برای بهره‌وری تحقیقاتی قرار می‌گیرند.
علاوه بر دستاوردهای متعدد علمی و تحقیقاتی و تربیت افراد مشهور در زمینه‌ها مختلف، این دانشگاه به دلیل فارغ‌التحصیلانی که شخصیت‌های برجسته حکومتی بوده‌اند نیز شهرت و اهمیت دارد. 13 رئیس‌جمهور و پنج عضو تالار مشاهیر ملی، از فارغ‌التحصیلان این دانشگاه بوده‌اند. «باراک اوباما» رئیس‌جمهوری آمریکا، «ایزاک آسیموف» نویسنده و استاد بیوشیمی دانشگاه بوستون، «آلیشیا کیز» بازیگر و «روت بادر گینزبورگ» قاضی دادگاه عالی از جمله افراد سرشناس آمریکایی بودند که از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شدند.
اهمیت دانشگاه کلمبیا و چرایی حساسیت کاخ سفید در مورد آن زمانی روشن می‌شود که آمریکایی‌ها این دانشگاه را پرورش دهنده نسل بعدی حاکمان ایالات متحده آمریکا می‌دانند. حاکمانی که از فلسطین حمایت کرده، برخلاف سیاست‌های دیرینه ایالات متحده به حمایت این کشور اسرائیل اعتراض دارند و با نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه مخالف هستند.
علاوه بر آن، این دانشجویان در تظاهرات اعتراضی خود با شعارهایی، از حمله تنبیهی ایران به پایگاه‌های اسرائیلی تشکر کرده و برخی از آنها نیز پرچم ایران، مهم‌ترین و اصلی‌ترین دشمن آمریکا را در کنار پرچم فلسطین در دست داشتند. این حرکات باعث شد پلیس آمریکا و نیروهای نظامی دیگر کشورها احساس خطر کرده و اقدام به دستگیری و ضرب و شتم معترضان کنند. اما این دستگیری‌ها موج جدیدی از تظاهرات ضداسرائیلی را در میان دانشجویان سایر کشورهای دنیا به راه انداخته است.
نظر شما