علی رمضانی در گفتوگو با خبرنگار کتاب ایرنا، درباره شبهاتی که برای دریافت ۳ درصد از فروش خالص ناشران و کتابفروشان فعال در بخش مجازی سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران ایجاد شده است، توضیح داد: ناشرانی که در نمایشگاه حضوری فعالیت دارند، در ابتدا در زمان تایید آییننامه مبلغی را به عنوان اجارهبها میپردازند، این مبلغ فارغ از این است که یک میلیون تومان یا چند میلیارد تومان فروش داشته باشند. طبیعی است که این مبلغ بر اساس فضایی است که ناشران اشغال میکنند، اما در فضای مجازی رویکرد عادلانهتر است.
۳ درصد از فروش خالص به عنوان کارمزد دریافت میشود. باید توجه داشت این مبلغ، فروش پشت جلد قبل از کسر تخفیف، نیست
قائم مقام سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با اشاره به اینکه چند سال است که از ناشران در بخش مجازی نمایشگاه ۳ درصد از فروش خالص به واسطه میزان منابعی که مصرف میکنند، اخذ میشود، گفت: به واسطه استفاه ناشران و کتابفروشان در بخش مجازی از منابع سختافزاری، منابع نرمافزاری، مرکز پاسخگویی و تماسها و یارانه پست، ۳ درصد از فروش خالص به عنوان کارمزد دریافت میشود. باید توجه داشت این مبلغ، فروش پشت جلد قبل از کسر تخفیف، نیست. همچنین این مساله جدیدی نیست و مبلغ افزایش نداشته است؛ از قبل هم به ناشران و کتابفروشان اعلام شده بود.
به گفته مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات در دوره اول نمایشگاه مجازی برای ناشران چنین چیزی اعمال نمیشد، برای کتابفروشان هم به واسطه دور اول حضورشان در سال گذشته اعمال نمیشد و از این دوره اعمال شد. مطلب جدید و ناگفتهای نیست.
سهم کیک ناشران کم نمیشود
رمضانی با اشاره به تغییراتی که در هر دوره از برگزاری نمایشگاه کتاب انجام میشود، ادامه داد: نمایشگاه کتاب از دوره اول که شروع شد، هر دوره تغییراتی را در نسبت با نیازهای روز و پاسخ به مطالبات جامعه داشته است؛ تقاضای امروز جامعه تقویت تمام حلقههای صنعت نشر از نویسنده، ناشر، گروههای ترویجی، شرکتهای پخش و کتابفروشی است. کتابفروشی مهمترین حلقهای است که در طول سال به مردم خدمات میدهد. در ابتدا ممکن است به نظر ناشران بیاید حضور کتابفروشان در نمایشگاه کتاب، جای ناشران را تنگ میکند.
سخنگوی نمایشگاه کتاب با تاکید بر اینکه فعالیت ۳۰۰ کتابفروشی با ۲ هزار ناشر قابل قیاس نیست، در اینباره توضیح داد: کتابفروشیها میتوانند کتابهای ۲ هزار ناشر را داشته باشند، البته قیاس عددی اینجا درست نیست. با توجه به قاعدهگذاریهایی که برای کتابفروشیها برای شرکت در نمایشگاه در نظر گرفته شد برای مثال اینکه بر اساس رفتار فعالیتی سال گذشته در نمایشگاه و سامانه بازار کتاب درجهبندی شدند، یا بر اساس دریافت میزان یارانهای که برای پست کتاب داشتند از سقفی به بعد مانند ناشران شدند، یا بر اساس تعداد بستههایی که تحویل پست دادند، امکان ادامه فعالیت داشتند.
از ابتدا برآورد چنین فضایی را میکردیم و لذا از تصمیم خوبمان عقبنشینی نکردیم و این روند باید ارتقا پیدا کند این مساله برای ناشران هم روشن شد
به گفته رمضانی بیش از ۷۰ کتابفروشی در تهران در برابر بیش از ۲۰۰ کتابفروشی در شهرستان در نمایشگاه شرکت کردند و امکان حضور در نمایشگاه تهران برای کتابفروشان شهرستانی مهیا نیست و سزاوار است این دایره همچنان دایره کشوری باقی بماند.
او افزود: اگر بخواهیم بررسی کنیم در ازای هر سه بستهای که ناشران فرستادند یک بسته کتابفروشان ارسال کردند. از ابتدا برآورد چنین فضایی را میکردیم و لذا از تصمیم خوبمان عقبنشینی نکردیم و این روند باید ارتقا پیدا کند این مساله برای ناشران هم روشن شد. کتابفروشانی که درست کار انجام میدهند، شهرها را در طول سال باتولیدهای ناشران تغذیه میکنند؛ باید توجه داشت سهم کیک ناشران کم نمیشود بلکه با توجه به فعالیت سایر اجزای زنجیره کیک بزرگتر و سهم بیشتر میشود؛ زیرا بسیاری از کتابها در کتابفروشی هست که ناشران در اختیار ندارند یا همه ناشران امکان حضور در نمایشگاه را به دلیل تعداد نفرات، نیروی انسانی نداشتند و کتاب در کتابفروشی عرضه میشود.
رمضانی درباره امکان حضور کتابفروشان در نمایشگاههای کتاب بعدی اعلام کرد: فعلا چنین تصمیمی مطرح نیست زیرا تلاش میکنیم کارکرد نمایشگاه را به سمت فرهنگیتر شدن ببریم. یکی از نکات نمایشگاه مجازی این است که بار خدمات و بار فروشی که در بخش حضوری انجام میشود (علاوه بر مساله عدالت فرهنگی و دسترسی همه مردم کشور به کتاب) با فعالیت نمایشگاه مجازی کم شود؛ تا مردم، ناشران، نویسندگان، اصحاب قلم، گرافیستها و تصویرگران بتوانند از این نمایشگاه بهتر استفاده کنند. در برنامههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تا به حال چنین چیزی اعلام نشده که کتابفروشیها به بخش حضوری اضافه شوند.
مردم در شلوغترین روز به نمایشگاه نمره ۷۰ را دادند
قائم مقام سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با اشاره به اینکه آمار سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب در تصویر کتاب ایران(تکتا) در آذر ۱۴۰۲ ارائه شد، ادامه داد: تلاش میکنیم زودتر آمار سیوپنجمین دوره را منتشر کنیم. پیش از این آمار در تصویر کتاب ایران بر اساس تصویر مصرف در کتب ایرانی بود و تصویر تولید هم که مربوط به ۳۰ سال گذشته حوزه کودک و نوجوان است آماده و به زودی نهایی میشود.
تلاش میکنیم کارکرد نماشگاه را به سمت فرهنگیتر شدن ببریم
رمضانی درباره دستاوردهای سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران اعلام کرد: استفادهای که مردم از نمایشگاه بردند مهمترین دستاورد است. مردم حتی در شلوغترین روز به نمایشگاه نمره ۷۰ را دادند این بزرگترین دستاورد برگزارکنندگان نمایشگاه است. باید برای نمرات باقی مانده که نتوانستیم دریافت کنیم برنامهریزی کنیم، بخشی مربوط به محیط، بخشی مربوط به زمان و مولفههای خارج از حوزه فرهنگ مانند اقتصاد و مولفههای دیگر است، شرایط باید فراهم شود تا نمایشگاه بهتری داشته باشم.
سخنگوی نمایشگاه کتاب افزود: مهمان ویژه در سیوپنجمین نمایشگاه کتاب در بخش بینالملل یمن و مهمان ویژه در بخش ناشران عمومی دانشجویان فلسطینی بودند و با مردم گفتوگو کردند. بازخوردهای خوبی داریم که نشان میدهد مردم نسبت به این مساله حساس هستند و عکسالعمل نشان میدهند.
نظر شما