اوقات فراغت تابستان و واقعیت تلخی به نام کودکان کار

به گزارش ایرنا، تحقیقات اجتماعی نشان می‌دهد یکی از عوامل مهم بزهکاری در نوجوانان خالی بودن اوقات فراغت آنهاست و در این ایام است که زمینه های پذیرش رفتارهای ناهنجار، اعتیاد و انجام جرایم شکل می‌گیرد.

کار کودکان پیامدهای منفی فیزیکی، روانی و اجتماعی با خود همراه دارد. فعالیت های بدنی و ورزش از جمله فعالیت های سالم در اوقات فراغت کودکان می تواند موجب حفظ سلامت و پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری های جسم و روان شود.

طبق نظر یکی از کارشناسان اجتماعی، در سیستم آموزشی ما تمام زمان را برای خانواده‌ها برنامه‌ریزی کردند و فرصتی به دانش‌آموزان داده نشده تا خود برنامه‌ریزی کنند چون در این زمینه آموزشی ندیدند، نمی‌توانند از وقت خود استفاده کنند، اما اگر خانواده از دوران کودکی برای اوقات فراغت از کودک بخواهد برای خود برنامه‌ای تهیه کند کودک برنامه ریزی را می‌آموزد.

والدین در نحوه گذراندن اوقات فراغت الگوی فرزندان هستند. چنانچه پدر و مادر برای خود برنامه‌ریزی نداشته باشند و کودک این مساله را در خانه می‌بیند به فکر برنامه‌ریزی برای اوقات فراغتش نیست.

مادر حسین گفت: پسرم هر تابستان با اتمام مدرسه اش برای گذراندن در چهارراه ها حضور می یابد و یا گل می فروشد، دستمال کاغذی و یا شیشه های ماشین ها را پاک می کند.

وی ادامه داد: خودم پسرم را تشویق به این کار می کنم چون او درآمد را دوست دارد و واقعا هم به درآمد خانواده کمک می کند.

علی یکی از همین کودکان کار در شهر یاسوج، گفت: من تا ساعت ۱۱ شب در خیابان ها می چرخم و واکس میزنم و یا شیشه خودروها را تمیز می کنم اکنون هم چند شبی است که به خانه نرفته ام.

وی تاکید کرد: خانه یکی از دوستانم که او هم در خیابان گل می فروشد می روم و نیاز مالی دارم و باید کار بکنم. من کلاس ششم هستم اما سال آینده می خواهم دیگر تحصیل را رها کنم.

از یکی از کودکان کار که پول می گرفت و افراد را وزن می کرد، پرسیدم که روزی چقد کار می‌کنید، گفت بستگی دارد هر روز متفاوت است برخی مواقع افراد دلشان می سوزد بیشتر پول می دهند.

این کودک ادامه داد: صبح پنج هزار تومان می‌دهیم تاکسی میایم، شب هم سی چهل هزار تومان می‌دهیم آژانس می‌رویم.

وی افزود: ظهر ساندویچ خوردم و برای شب هم قرار است پیتزا بخورم، او در پاسخ به این سوال که سواد دارد گفت: سواد دارم اما مدرسه را دوست ندارم.

برنامه های متفاوتی برای اوقات فراغت دانش آموزان تدارک دیده ایم

مدیرکل کانون پرورشی کودکان و نوجوانان کهگیلویه و بویراحمد گفت: در تابستان امسال برنامه‌های متفاوتی برای اوقات فراغت کودکان و نوجوانان تدارک دیده شد.

سلیمان شهبازی با اشاره به فرا رسیدن فصل تابستان و آغاز اوقات فراغت کودکان و نوجوانان، افزود: در استان ۲۰ مرکز ثابت و سیار در استان وجود دارد که قرار است در این مراکز برنامه‌های اوقات فراغت برگزار شود.

وی محورهای برنامه‌های اوقات فراغت کودکان و نوجوانان را در بخش‌های تربیتی، تفریحی و خلاقانه نام برد و ادامه داد: این برنامه‌ها با موضوعات شهادت، ایثار و خدمت برای کودکان و نوجوانان تدارک دیده شد.

مدیرکل کانون پرورشی کودکان و نوجوانان کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: کانون به سمتی می رود که همه برنامه‌ها پیوست کودکان و نوجوانان داشته باشد.

وی افزود: امسال برای نخستین بار اردوهای جهادی برای کودکان و نوجوانان تدارک دیده شده تا کسانی که به مراکز دسترسی ندارند به صورت سیار به آنها خدمات ارائه دهیم.

شهبازی به برنامه‌های کانون برای جامعه عشایری نیز اشاره کرد و گفت: در استان کهگیلویه و بویراحمد هم اکنون سه هزار و ۵۰۰ دانش اموز عشایری وجود دارد که برای آنها برنامه های فرهنگی و هنری تدارک دیده شد.

وی اعم این برنامه‌ها را در حوزه‌های مهارت‌های زندگی، شناسایی آسیب‌های فضای مجازی، قصه گویی و داستان سرایی و سفالگری نام برد و گفت: ثبت نام اوقات فراغت آغاز شده و خانواده‌ها می توانند بعد از پایان امتحانات، کودکان و نوجوانان خود را برای یادگیری به این مراکز راهی کنند.

کار برای تفریح از دلایل خاص کودکان کار در کهگیلویه وبویراحمد است

معاون امور اجتماعی بهزیستی کهگیلویه و بویر احمد گفت :علاوه بر دلایل مشترک پیدایش کودکان کار درهمه استان ها، "باورهای فرهنگی-تاریخی" و "کار برای تفریح و سرگرمی" از دلایل خاص و مهم پیدایش و استمرار کودکان کار خیابانی در استان است.

"هدایت عظیمی فر" بیان کرد: "بچه باید زرنگ باشه" و "خرج خودشو در بیاره" از باورهای فرهنگی و تاریخ موثر بر شکل گیری کودکان کار است.

وی با اشاره به دلیل کار برای تفریح و سرگرمی توضیح داد: برنامه ریزی مناسب و موثر برای اوقات فراغت همه کودکان پیش بینی نشده و کودکان کار استان بخش زیادی از درآمد خود را در گیم نت ها و سایر مکان های بازی و سرگرمی هزینه می کنند.

وی "مهاجرت" (از روستا به حاشیه شهرها)، درآمد پایین خانوده"، "سطح پایین تحصیلات خانواده" و "نبود سرپرست اصلی" (همچون زندان، جدایی، اعتیاد، بیماری های اعصاب و روان و فوت) از دیگر عوامل حضور کودکان کار در خیابان دانست.

طبق نظر عظیمی فر، دخالت برخی افراد غیر متخصص و غیر مسوول، نبود سازمان های مردم نهاد متمول و متخصص، کم کاری سازمان های مرتبط با سازمان های بهزیستی در امر ساماندهی کودکان کار و همکاری نکردن برخی از خانواده های در معرض خطر در توانمندسازی خودشان از چالش های برنامه ریزی حمایتی کودکان کار در استان است.

با توانمندی کودکان کار استان، می توان آن ها را از سطح خیابان جمع آوری کرد

مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری کهگیلویه و بویراحمد گفت: تاکنون ۳۸۰ کودک کار در استان شناسایی شده اند. ۸۰ نفر از آنها اتباع کشورهای خارجی است که باید شناسایی و به کشورشان برگشت داده شوند.

۵۰ تن از کودکان کار خیابانی در یاسوج اتباع خارجی هستند

مسعود نوری با اشاره به اینکه در زمینه کودکان کار آن طور که انتظار می رود کار انجام نشده است، افزود: گروهی متشکل از دادگستری، بهزیستی، فرمانداری و نیروی انتظامی شناسایی و غربالگری کودکان کار را انجام می دهند تا کودکان کار ایرانی و غیرایرانی شناسایی شوند.

نوری عنوان کرد: بهزیستی و شهرداری یاسوج مکانی برای نگهداری کودکان کار تعیین کنند، ضمن اینکه استانداری ۲ میلیارد ریال تجهیزات این مرکز را خریداری کرده است.

مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری کهگیلویه وبویراحمد گفت: نیازمند همکاری شهرداری یاسوج در زمینه تعیین مرکز نگهداری کودکان کار هستیم.

وی ادامه داد: کودکان کار متکدی که در کلان شهرها وجود دارد در این استان وجود ندارد و همه آنها دارای خانواده و سرپناه هستند اما باید با توانمند سازی خانواده، آنها را از سطح خیابان جمع آوری کرد.

نوری تصریح کرد: این استان تنها استانی است که مرکز متکدیان و مرکز نگهداری کودکان کار ندارد، اعتباراتی در همین زمینه به استان اختصاص یافت اما چون این مراکز در سطح استان وجود ندارد اعتبارات برگشت داده شد.

کهگیلویه و بویراحمد تنها استانی که مرکز متکدیان و نگهداری کودکان کار ندارد

کودکان کار نیاز به حمایت دارند

رئیس مرکز بهداشت بویراحمد گفت: بر اساس بررسی هایی که انجام شده بیشتر کودکان کار مورد خشونت قرار گرفته‌اند و معلوم است که جامعه رفتار مطلوبی با آنها نداشته است.

بهنام نیازی افزود: این کودکان به خدمات روانشناسی و روانپزشکی نیاز دارند و گاه مشاهده شده که بدن آنها دارای نقاط کبود و زخم است و شاید ماه‌ها و سال‌ها طول کشد تا زخم‌های روان این کودکان ترمیم شود. علاوه بر این بسیاری از این کودکان از مشکلات جسمی نیز رنج می‌برند.

وی عنوان کرد: کم‌وزنی، کوتاهی قد و کم‌خونی در این کودکان کار شایع است؛ چرا که اغلبِ آنها میان‌وعده و صبحانه مصرف نمی‌کنند و خوابشان نیز تنظیم نیست.

نیازی ادامه داد: علاوه بر این، دندان ششم بسیاری از این کودکان پوسیده شده است. این دندان در شش سالگی رشد می‌کند و پشت آخرین دندان شیری قرار داد. اکثر والدین این دندان را با دندان شیری اشتباه می‌گیرند و بنابراین آن را درمان نمی‌کنند. ازاین‌رو آنقدر پوسیده می‌شود که باید کشیده شود.

رئیس مرکز بهداشت بویراحمد افزود: کودکان کار علاوه بر اینکه از مشکلات جسمی و دندان رنج می‌برند، ممکن است برخی بیماری‌های دیگر نیز مبتلا شوند. در صورت چنین بیماری‌هایی، خدمات مورد نیاز به کودکان ارائه خواهد شد.

چگونه تعداد کودکان کار کاهش می یابد

معاون امور اجتماعی بهزیستی کهگیلویه و بویراحمد گفت: تدوین قوانین مستحکم در حمایت از خانواده ها و توزیع متوازن ثروت چه در سطح کلان و استانی همینطور برنامه ریزی های اقتصادی و عمرانی با نگاه اجتماعی یا پیوست اجتماعی طراحی و تدوین شوند.

وی کرد: توسعه، تجهیز و تقویت اورژانش اجتماعی و مراکز حمایتی کودکان کار برای مداخله در این آسیب از دیگر فعالیت های موثر بر کاهش و کنترل کودکان کار خیابانی است.

عظیمی فر توجه ویژه به توسعه روستا ها، چرا که اغلب کودکان کار از روستاهای محروم استان مهاجرت کرده و در حاشیه شهرها سکونت کردند که آسیب های اجتماعی را باعث می شوند و توجه به حاشیه شهری و برنامه های محله محوری در این حاشیه ها ضروری است.

وی بیان کرد: طراحی یک برنامه جامع و همه جانبه ملی اوقات فراغت کودکان در حاشیه ها و کانون های بحران برای کنترل همه جانبه این پدیده شوم از اولویت ها است.

عیمی فر اظهار داست:همراهی و همگرایی دستگاههای مسوول با سازمان بهزیستی برای ایفای وظایف قانونی (در خصوص کودکان کار) که بر ذمه آنها تصریح شد.

وی بیان کرد: افزایش سرانه های اعتباری تعریف شده برای بهزیستی که بتواند این آسیب ها را مدیریت و کنترل کند چرا که اعتبار تخصیص یافته برای کودکان کار بسیار ناچیزو پاسخگوی برنامه ریزی اثرگذار نخواهد بود از دیگر راه کارهاست..

چنانچه از اوقات فراغت تابستان‎ ‎به خوبی استفاده شود، می‌تواند به دورانی اثرگذار در زندگی حال و حتی آینده کودکان و نوجوانان‏‎ ‎تبدیل شود.

در بسیاری از مواقع چنین اتفاقی نمی‌افتد و کودک تا نیمه های شب پای‎ ‎تلویزیون نشستن، ساعت ها بی‌هدف پشت رایانه بودن، صبح ها تا دیر وقت خوابیدن و بخش‎ ‎عمده روز را با کسالت سپری کردن یک مشکل بارز از نحوه گذران اوقات فراغت‏‎ ‎دانش‌آموزان در شهرهاست و از سوی دیگر عده ای هم اسیر کار خیابانی می شوند.

استان کهگیلویه و بویراحمد با ۷۲۶ هزار نفر جمعیت،هشت شهرستان و۱۷ بخش و یکهزار و ۶۷۰ روستای دارای سکنه و حدود ۱۷۲ هزار دانش آموز و بزرگسال و در بیش از ۳۰۱۸باب آموزشگاه زیر نظر ۱۴ هزار نفر معلم تحصیل می کنند که از این تعداد دانش آموز، ۱۲هزار در پیش دبستانی و مهدکودک استان حضور دارند.

از کل دانش آموزان استان، ۴۹ درصد از آنها را دختران و ۵۱ درصد را آقایان تشکیل می دهند.