به گزارش ایرنا، سد قشلاق که در سال ١٣۵٨ با ظرفیت ۲۲۴ میلیون مترمکعب در ١٢ کیلومتری شمال سنندج به بهره‌برداری رسید، منبع اصلی تامین کننده آب شرب و همچنین کشاورزی سنندج بود اما با گذشت زمان و به دنبال توسعه شهر سنندج و روستاهای اطراف، در کنار عدم کنترل مناسب پساب‌های شهری، کشاورزی و صنعتی در حوضه بالا دست و تغذیه‌گرایی سد، باعث تغییر طعم و بوی آب شرب شهر شد.
موضوع طعم و بوی نامطلوب آب شرب شهر سنندج، باعث شد عده‌ای از شهروندان به ناچار به چشمه‌های اطراف شهر پناه ببرند تا آبی گوارا استفاده کنند.
صف‌های طولانی دبه آب در چشمه‌های اطراف سنندج و دامنه کوه آبیدر و نارضایتی مردم، مسئولان را به فکر چاره انداخت تا اینکه تصمیم بر این شد از آب گوارای سد آزاد برای رفع این مشکل استفاده کنند.
براین اساس، طرح سامانه انتقال آب از سد آزاد به تصفیه خانه سنندج بهمن ۱۳۹۹ در دولت دوازدهم شروع شد اما روند کار به کندی پیش می رفت؛ به گونه ای که تا پایان آن دولت، فقط ۱۵ درصد پیشرفت داشت اما با عزم دولت سیزدهم و پیگیری مسئولان استان، با سرعت قابل توجهی ادامه پیدا کرد.
دولت سیزدهم از همان ابتدای کار، توجه خاصی به این پروژه نشان داد وزیر نیرو هفتم دی ماه سال ۱۴۰۰ برای اطلاع از روند پیشرفت آن و مشکلات آب در شهرستان بانه، به کردستان سفر کرد و در بازدید از سامانه انتقال آب سد آزاد به سنندج، در بین خبرنگاران قول تامین تمام اعتبار مورد نیاز این طرح را داد.
در جلسه وزیر نیرو با مدیران بخش آب و صنعت برق کردستان، مصوب شد که ۳۵۰ میلیارد تومان از محل اعتبارات وزارتخانه برای تکمیل این طرح اختصاص یابد که نشان از عزم دولت و وزارت نیرو برای اتمام آن داشت.
البته دولت به این اعتبار اکتفا نکرد و در چند مرحله باز هم اعتباراتی را برای تسریع پروژه تخصیص داد تا اینکه بالاخره این طرح با ۸۵۰ میلیارد تومان هزینه به مراحل پایانی رسید و ۱۰ آذر سال ۱۴۰۱ با حضور رئیس جمهور شهید به بهره برداری رسید.
جزئیات سامانه انتقال آب
سد آزاد در ۴۰ کیلومتری غرب سنندج مرکز استان کردستان قرار دارد، این سد سال ۱۳۹۰ آبگیری شد و حجم مخزن آن ۳۰۰ میلیون مترمکعب است.
سد آزاد ابتدا برای آبی کردن چهار هزار و ۳۰۰ هکتار باغات پایاب و مسیر پیش بینی شده بود اما خشکسالی و ضرورت تامین آب شرب مناطق شرقی استان و پایین بودن کیفیت آب شرب سنندج، باعث شد وزرات نیرو به فکر تامین آب این نقاط از سد آزاد بیفتد.
قطعه اول سامانه (خط لوله ای به طول ۲۴ کیلومتر با قطر ۲ متر) برای طرح‌های توسعه باغات و انتقال آب به شهرهای شرقی استان صورت گرفت اما برای اینکه آب این سد وارد حوضه آبریز قشلاق شود، تونلی ۴.۲ کیلومتری تعبیه شد.
در ادامه و بعد از این تونل و قبل از ایستگاه میانی، خط لوله فلزی ۲۸ کیلومتری تا تصفیه خانه آب سنندج اجرا شد؛ از این ۲۸ کیلومتر، ۱۳ کیلومتر آن لوله با قطر ۱۴۰۰ و باقی آن هم با لوله ۱۲۰۰ کار شده است.
عبور مسیر خط انتقال از مناطق سخت گذر و در مسیرهای با وضعیت جغرافیایی سخت و ترانشه‌هایی به ارتفاع ۲۰ متر موجب تعریض جاده‌های روستایی و بهره‌مندی این روستاها از خدمات زیربنایی نیز شده است.
در این طرح سیستم کنترل یکپارچه سامانه انتقال آب و همچنین ایستگاه تقلیل فشار از ۲۷ به ۲ برای اولین بار در دیسپاچینگ انتقال آب کشور طراحی و راه اندازی شد که در نوع خود کم نظیر است و طراحی، ساخت، نصب و راه‌اندازی آن به طور کامل توسط متخصصان، کارشناسان ایرانی و زنجیره‌های تولیدکنندگان داخلی شامل قطعه سازان استان کردستان انجام شده است.
از طریق این سامانه، سالانه ۵۷ میلیون مترمکعب آب از سد آزاد وارد تصفیه خانه آب سنندج خواهد شد، ضمن اینکه این طرح برای جمعیت ۷۰۰ هزار نفری سنندج و افق ۱۴۲۰ پیش بینی شده است.
۲ منبع تامین آب شرب در سنندج
وضعیت جغرافیایی سنندج و نزدیکی به ۲ سد قشلاق و آزاد، شرایط را برای تامین آب شرب پایدار این شهر در درازمدت فراهم کرده است که در نوع خود در کشور کم نظیر است.
به گفته معاون اجرایی طرح سد آزاد و سامانه انتقال آب تا زمانی که کیفیت آب سد قشلاق بهتر شود، از سد آزاد استفاده می شود و در صورت بهتر شدن وضعیت کیفی آب سد قشلاق، باز هم به راحتی می توان از این سد بهره برد.
این پتانسیل، از لحاظ پدافند غیرعامل، بسیار ارزشمند است و کمتر شهری در کشور چنین ظرفیتی را دارد که بتوان همزمان از ۲ گزینه برای تامین آب شرب در مواقع بحرانی استفاده کرد.
ورودی های آب سد قشلاق و سد آزاد به تصفیه خانه سنندج، از هم تفکیک شده و امکان استفاده از هر کدام در تصفیه خانه شماره ۱ یا ۲ وجود دارد.
همچنین وضعیت جغرافیایی داخل تصفیه خانه به گونه ای است که آب به صورت ثقلی و با ۳۰ بار (۳۰۰ متر ارتفاع) فشار وارد لوله ها می شود، به همین خاطر ایستگاه تقلیل فشار در داخل تصفیه خانه ساخته شده است که فشار آب را از ۳۰ بار به ۲ بار کاهش می دهد و وارد مخزن ۲ هزار متر مکعبی می شود.
و حالا مردم سنندج بعد از سالها استفاده از آب شرب نامطلوب، به واسطه تلاش دولت سیزدهم، از آبی گوارا می‌نوشند و قدردان تلاش و همت مسئولان و عوامل اجرای سامانه انتقال آب از سد آزاد هستند.
سنندج بیش از ۵۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.
نظر شما