شاید کمتر کسی همچون حجت الاسلام غلامرضا حیدری ابهری در موضوع های مذهبی برای کودکان قلم زده باشد. کسانی که اهل کتاب و نوشتن هستند، می دانند برای نوشتن یک کتاب چقدر باید خون دل خورد تا روزی شاهد انتشار کتاب باشند و زمانی که کتاب خود را در مترو یا اتوبوس در دستان یک مسافر می بینند، چقدر خوشحال می شوند که گامی برای مطالعه و کتابخوان کردن دیگران برداشته اند. حالا تصور کنید کتابخوان کردن کودکان چقدر سخت است.
برخی نویسندگان و ناشران با متن های سنگین و قدیمی یا تصاویر بی روح و زمخت برای کودکان و نوجوانان کتاب می نویسند که بزرگترها هم دوست ندارند چنین کتاب هایی را بخوانند چه رسد به کودکان ولی حیدری ابهری از آن نویسندگان خوش ذوق و با سلیقه است که هر متنی را در کتابش نمی گنجاند و به روانشناسی مطالعه کودکان اهمیت می دهد. او همچنین برای انتشار تصاویر زیبا و جذاب در کتابش از تصویرگرانی کمک می گیرد که کتاب هایش را دوچندان دیدنی و خواندنی می کند.
حیدری ابهری تاکنون ده ها کتاب درباره زندگی ائمه معصومین (ع) و موضوع های دینی برای کودکان نوشته که ۱۰ کتاب فقط درباره زندگی پیامبر اکرم(ص) است. این روحانی خوش ذوق و به روز، یک روز درباره جن کتاب نوشته، یک روز هم درباره عاشورا. گاهی به مسائل مالی پرداخته و گاهی هم از منظر خداشناسی و توحید دست به قلم شده است. در ضمن کتابی هم درباره شیطان نوشته که می تواند برای بزرگترها هم جالب باشد.
تاکنون بعضی از کتاب هایش ترجمه شده و حتی چند سال پیش یکی از کتاب هایش به عنوان پرفروشترین کتاب در نمایشگاه بغداد انتخاب شد. جالب است که یکی از کتاب هایش درباره رسول خدا(ص) است که بیش از ۳۰۰ هزار نسخه در سراسر کشور فروش داشته است.
بعضی از کتاب های این نویسنده همه فن حریف به ادبیات فارسی اختصاص دارد که در قالب ضرب المثل منتشر شده است. زندگی با ضرب المثل ها، خدا و ضرب المثل ها، ضرب المثل های رنگی، ضرب المثل های خیس و نان و ضرب المثل ها از کتاب هایی است که حیدری ابهری نوشته تا کودکان با ادبیات این مرز و بوم را بهتر درک کنند و بیشتر بشناسند.
اگر به دنبال فرهنگ موضوعی امثال و حکم ادب فارسی هستید، به کتاب نان و نمک حیدری ابهری مراجعه کنید که یک منبع مناسب برای دانشجویان و پژوهشگران ادبیات فارسی است. حیدری در این کتاب تلاش کرده تا مثل‌ها را در موضوع های گوناگون اخلاقی، اجتماعی و عرفانی به صورت مجموعه‌ای مرتبط ارائه دهد و از طرف دیگر ریشه دینی هریک از مثل‌ها را در ابتدای آن ذکر کند و در نهایت یک داستان مرتبط هم با ضرب المثل بیاورد.
آموزش ۱۰۰ ضرب المثل با داستان های بابا لقمان
حالا این نویسنده پرکار و فعال دست به کار شده و کتابی دیگر در این زمینه نوشته به نام داستان های بابا لقمان که قرار است در سه جلد منتشر شود. حیدری ابهری به خبرنگار معارف ایرنا گفت: ضرب المثل های ما حرف های نگفته بسیاری دارد ولی چون شیوه های آن را بلد نیستیم، اکثرا داستان های آن را بازنویسی می کنیم. البته مرحوم حسن ذوالفقاری داستان نامه امثال و حکم را نوشت و نویسندگان ما از روی این کتاب ضرب المثل ها را درآورده اند.
وی با اشاره به پیشینه ضرب المثل های فارسی گفت: ضرب المثل های ما بسیار مفصل و پویاست و تصویرهای مختلف و ظرفیت های هنری بسیاری دارد. همچنین جنبه های تربیتی و اخلاقی دارد. صدها هزار نفر مشارکت کردند تا یک ضرب المثل شکل بگیرد. یکی به آن وزن و قافیه داد و دیگری آن را به شعر و نظم درآورد. در مجموع زحمات بسیاری کشیده شده تا این ضرب المثل ها به دست ما رسیده است.
وی تعبیر گنج بزرگ را برای ضرب المثل های فارسی به کار برد که در کنار خود دارد و افزود: یک کار جدید و روال داستانی چندین ضرب المثل را در کتاب بابا لقمان آورده ام. جلد اول داستان های بابا لقمان با عنوان «پس منظورت چه بود؟»، جلد دوم با عنوان «منظور او این بود» و جلد سوم هم «منظورتان هرچه بود» است.
این نویسنده کودک و نوجوان گریزی به داستان کتابش زد و با آب و تاب گفت که سلطان یکی از شهرها همیشه در کارهایش از شخصی با تجربه به نام بابا لقمان مشورت می گیرد ولی بابا لقمان جواب های خود را به صورت ضرب المثل می گوید که سلطان متوجه نمی شود و لقمان برای توضیح آن ضرب المثل از یک ضرب المثل دیگر استفاده می کند تا سلطان پاسخ را دریابد.
وی اینگونه مثال زد که سلطان می خواهد یک آشپز بیاورد ولی این آشپز تنبل است که لقمان درباره تنبلی آشپز به سلطان می گوید «یک مگس بنشیند، سال بعد می گوید کیش» یا «پایش اگر روی مار هم برود، یک سال بعد پایش را برمی دارد». سلطان که متوجه منظور بابا لقمان نشده می گوید منظور از این ضرب المثل یک انسان شجاع است و یک طوطی در داستان می گوید منظورت چه بود؟
حیدری ابهری گفت که در جلد دوم به روابط اقتصادی با دیگر کشورها پرداخته و در جلد سوم اینگونه می خوانیم که پسر بابا لقمان قصد ازدواج با دختر سلطان را دارد و پسر بابا لقمان همچون پدرش با ضرب المثل توضیح می دهد.
این کتاب در مرحله پایان تصویرگری است که به عهده سام سلمانی و گرافیک آن را مریم حافظی قبول کرده است. کتاب در قطع جیبی است و کودکان با صد ضرب المثل در موقعیت های مناسب آشنا می شوند بدون این که برای حفظ کردن ضرب المثل ها فشاری به ذهن خود بیاورند. در واقع بیان ضرب المثل ها با زبان طنز باعث می شود تا کودکان هم لذت ببرند، هم بخندند و هم بیاموزند.
نظر شما