به گزارش ایرنا، طراحی پایانه جدید شرق در بزرگراه شهید یاسینی پس از انجام مطالعات جامع و وسیع طبق بند ۵ مصوبه شماره ۱۶۴ مورخ ۱۵/۰۱/۶۹ و نیز مصوبه بند ۲۰ صورتجلسه شماره ۱۹۷ مورخ ۷۱/۰۳/۰۱ در کمیسیون ماده پنج، از سال ۱۳۷۰ آغاز شد و مشاوره آن از طریق سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران و مهندسان مشاور «آبان» در اراضی سرخه حصار و بزرگراه شهید یاسینی آغاز شد.
این طرح پس از سال‌ها رکود و توقف از سال ۱۳۹۲ زیر نظر سازمان عمرانی مناطق به عنوان کارفرما، سازمان پایانه‌ها و پارک سوارها به عنوان بهره‌بردار و شرکت سامان بیس به عنوان پیمانکار سابق دوباره جان گرفت و با وجود پیشرفت نزدیک به ۹۰ درصدی، به گفته شهربانو امانی عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای پنجم، طرح به دلیل عدم تامین منابع مالی از سال ۱۳۹۶ متوقف شد.
تا سال ۱۳۹۹ هیچ گونه تصمیم و برنامه‌ای برای ادامه اجرای طرح گرفته نشد و پروژه نیمه‌کاره در حال اتمام به حال خود رها ماند البته در همان زمان نیز رییس کمیته عمران شورای پنجم اعلام کرده بود که «هنوز تصمیم قطعی در خصوص تعیین تکلیف پایانه شرق اخذ نشده است» اما روند توقف تا اجرای این پروژه تا پایان دوره ادامه پیدا کرد و پایانه شرق جدید با خسارت ناشی از رها شدگی به مدیریت شهری دوره ششم تحویل داده شد.
پس از گذشت چند ماه از آغاز فعالیت دوره ششم مدیریت شهری، تکمیل این پروژه و نحوه تامین مالی پروژه و خرید تجهیزات اولیه، ارائه برنامه برای ساخت و راه‌اندازی ایستگاه مترو، استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی و ارائه برنامه زمان‌بندی برای شروع پروژه پس از چهار سال دوباره در دستور کار قرار گرفت و سازمان پایانه‌ها و پارک‌سوارها در بهمن ماه سال ۱۴۰۰ به‌عنوان دبیرخانه کارگروه اتمام پروژه پایانه جدید شرق، امور آن را دنبال کرد.
سرقت تجهیزات پایانه شرق جدید به دلیل رهاشدگی
با توجه به رها شدن این پروژه نیمه‌کاره، به گفته شهردار منطقه ۱۳ تجهیزات آن به کرات سرقت شده بود و همین باعث شد که پروژه ۱۰ درصد پیشرفت معکوس داشته باشد، پروژه‌ای که در سال ۹۶ با ۱۵ تا ۲۰ میلیارد تومان به سرانجام می‌رسید، به وضعیتی دچار شد که در آن سال به بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان برای تکمیل نیاز داشت که در همان زمان اعضای شورای شهر بارها به نیمه کاره شدن این پروژه واکنش نشان دادند.
مهدی اقراریان رییس کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران در شصت و دومین جلسه شورا در این خصوص گفته بود: سوال من این است که جرم ترمینال جدید چیست؟ جرم ایوان ری چیست؟ این پروژه‌ها چه گناه بزرگی کردند که در دوره چهار ساله مدیریت اصلاح‌طلبان بر مدیریت شهر، رها شدند؟
سید احمد علوی رییس کمیته گردشگری شورا نیز در همان جلسه تاکید کرده بود: «اشتباه است اگر بگوییم این پروژه متوقف بوده و روی ۹۶ یا ۹۴ درصد پیشرفت مانده است؛ خیر این پروژه در طول چهار سال گذشته پسرفت داشته و ۱۰ درصد به عقب بازگشته است، این پسرفت ۱۰ درصدی نتیجه ترک فعل و نیازمند برخورد است، چرا که بهره‌برداری نکردن از این پروژه موجب خسارت سنگین مالی شده است.»
دستگاه‌های نظارتی باید عملکرد مدیران قبلی را ببینند
همچنین سید جعفر تشکری هاشمی رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورا در جریان بازدید از این پایانه در خرداد ماه سال گذشته بر این موضوع تاکید داشت که «اینکه پروژه پسرفت داشته کاملا مستند است که به دلیل رها شدن پروژه در چهار سال دوره پنجم بوده و با طرح‌های متفاوتی که برای آن دیده شد، نگهداری صورت نگرفت و ابنیه و تاسیسات آسیب جدی دیدند؛ بطوریکه ۱۵ تا ۲۰ درصد استهلاک را شاهد بودیم، دستگاه‌های نظارتی باید عملکرد مدیران را ببینند و تصمیم‌گیری کنند اما ما اجازه ترک فعل و متوقف ماندن طرح را نخواهیم داد.»
او در جلسه‌ای دیگر با پیمانکاران نیز گفته بود: «اگر در همان ۶ سال گذشته این پروژه پیش می‌رفت می‌توانستیم آن را با حدود ۸۰ میلیارد تومان به بهره‌برداری برسانیم اما مطابق با خرابی‌هایی که طی مدت اخیر با توجه به رها شدن پروژه ایجاد شده و براساس تورم بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان معادل ۱۰ برابر بیشتر از قیمت قبلی منابع برای تکمیل آن احتیاج است.»
در جریان این بازدید جلال بهرامی مدیرعامل سابق حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرده بود: «پایانه مشکل حقوقی داشت که منجر به پیشرفت فیزیکی منفی شده بود؛ باید پیمانکار قبلی تعیین تکلیف می‌شد و مشاور جدید می‌گرفتیم تا طرح به‌روز شود.
در تیرماه سال گذشته به گفته مدیرعامل سابق شرکت راه آهن شهری تهران و حومه، با توجه به ضرورت تکمیل و راه‌اندازی هرچه سریعتر پایانه جدید شرق و اینکه قرار بر این بود جهت سهولت دسترسی به پایانه جدید شرق، پروژه توسعه شرقی خط دو مترو با چهار و نیم کیلومتر طول و ۲ ایستگاه نیز آغاز شود و به ثمر بنشیند، مراحل آماده‌سازی پایانه مذکور اعم از عملیات باقی‌مانده عمرانی و همچنین اقدامات تجهیزاتی آن به شرکت مترو تهران واگذار شد تا در ۳ فاز پایانه را تکمیل و تحویل شهروندان دهد.
نیاز ۷۰۰ میلیارد تومانی پایانه شرق برای تکمیل
به گفته محسن هرمزی، تکمیل فاز نخست عملیات منتج به راه‌اندازی پایانه جدید شرق حدود ۷۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داشت و در آن زمان وعده‌ها مبنی بر تکمیل پروژه پایانه شرق تا دی‌ماه سال ۱۴۰۲ به شرط تامین منابع مالی مطرح شد و قرار بر این بود که شرکت شهروند نیز مشارکت و همکاری لازم را برای تکمیل طرح داشته باشد اما به دلیل مشکل تامین منابع از سوی شرکت شهروند و زمان‌بر بودن رفع مشکل زمین و پیمانکار پروژه، تزریق منابع مدتی به تاخیر افتاد و به گفته مدیر پروژه تا آبان ماه سال قبل در فاز اول پروژه ۳۴ درصد، در بخش تجهیزات ۲۲ درصد و در بخش سالن اصلی پایانه شرق ۲۸ درصد پیشرفت فیزیکی صورت گرفت که ۵۰ درصد از برنامه عقب بود.
بنابر گفته لطف اله فروزنده معاون مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران در آبان ماه ۲۰۰ میلیارد تومان به پروژه تزریق شد تا امور با سرعت بیشتری پیش گرفته شود.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در اسفندماه سال گذشته و در جریان بررسی لایحه اعطای مجوز به شهرداری جهت انجام معاملات مربوط به تکمیل پروژه احداث پایانه جدید شرق، اعلام کرده بود: در خردادماه سال آینده پایانه شرق برای استقرار تعاونی های حمل و نقل آماده خواهد شد.
تلاش بی‌وقفه در پایانه جدید برای تحقق به موقع وعده‌ها
در طول اجرای طرح، عملیات مرمت و تکمیل تاسیسات، ابنیه و همچنین برخی امور مربوط به محوطه سازی پایانه جدید شرق دنبال شد و ضمن تامین تجهیزات و مصالح لازم برای راه‌اندازی پایانه، فعالیت‌هایی در خصوص ایجاد معابر دسترسی، اصلاح پیاده راه‌ها، آماده‌سازی محوطه توقف تاکسی‌های برون شهری، اجرای سازه بتنی ساختمان پست برق اضطراری، احداث کانال‌های جدید هدایت آب‌های سطحی محوطه، ساخت دیوار حایل پیرامون ضلع شرقی پایانه در مجاورت با بزرگراه شهید یاسینی، کف‌سازی و تکمیل نمای سقف پایانه، اصلاح کابل‌کشی شبکه و برق سالن اصلی در تمام طبقات، عایق‌بندی لوله‌های تاسیساتی موتورخانه و هواسازهای سالن اصلی، اجرای سرویس‌های بهداشتی به همراه اتاق استراحت رانندگان، تعبیه اتاق‌های مادر و کودک در طبقات همکف و اول به همراه تامین و نصب پله‌های برقی سالن اصلی پایانه انجام شد.
در آستانه سال ۱۴۰۳ نصب تجهیزات پایانه شرق جدید آغاز شد و حتی در ایام نوروز، عملیات عمرانی ادامه پیدا کرد و سرعت در اجرای طرح جهت تحقق وعده بهره‌برداری در خردادماه امسال، افزایش یافت؛ بطوریکه بنابر گفته معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری، پایانه شرق جدید آماده بهره‌برداری شده و تا پایان خردادماه در اختیار سازمان پایانه‌ها جهت انتقال شرکت‌های حمل و نقل از پایانه شرق سابق قرار می‌گیرد.
به گفته او، تا پیش از شروع مجدد پروژه ۱۴۵ میلیارد تومان هزینه شده بود و با آغاز اجرای طرح در این دوره از مدیریت شهری تاکنون ۳۵۰ میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافته و هزینه شده است.
چرا پایانه جدید؟
حال شاید این پرسش مطرح شود که با وجود پایانه شرق سابق چه ضرورتی بر ساخت پایانه جدید وجود دارد؟ این پایانه چه ویژگی‌ها و مزایایی خواهد داشت و آیا پیش‌بینی‌های لازم برای دسترسی مردم به پایانه جدید انجام شده است یا خیر؟
پایانه جدید شرق تهران موسوم به «پردیس مسافری شرق» در زمینی به مساحت تقریبی ۱۳ هکتار، در منتهی الیه بزرگراه شهید زین‌الدین و در تقاطع با بزرگراه شهید یاسینی، همجوار با بوستان سرخه حصار قرار دارد که از مهمترین ویژگی‌های آن، اجرای سیستم هوشمندسازی در این مرکز تبادل سفر است.
پایانه شرق قدیم حدود پنج هکتار است که بنابر آنچه اعلام شده برخی نهادها در مالکیت آن مدعی هستند، این پایانه در چهارراه تهرانپارس نه تنها موجب اختلال در رفت و آمد در خیابان های دماوند، تهرانپارس و بزرگراه شهید یاسینی شده بلکه آلودگی صوتی برای شهروندان ساکن در آن منطقه را نیز به دنبال داشته است اما در صورت تکمیل پروژه پایانه شرق امکان تعریض خیابان دماوند که یکی از دغدغه‌های شهروندان این منطقه به شمار می‌رود، نیز فراهم می‌شود؛ از سویی انتخاب پایانه جدید در خارج از محدوده شهر انجام شده اما دارای دسترسی به بزرگراه شهید یاسینی، دماوند، زین‌الدین و لشکرک برای برنامه‌ریزی سفر به اقصی نقاط کشور است.
یکی دیگر از معایب پایانه قدیم این است که سالن یکپارچه و استانداردی ندارد که مردم بتوانند خدمات منسجمی از آن دریافت کنند اما طراحی پایانه جدید با بهره‌گیری از تکنولوژی روز و پیشرفته برای بهره مندی مسافران و به حداقل رسیدن دلالی با پیش‌بینی‌های کالبدی است.
نزدیکی پایانه شرق جدید به مجموعه جنگلی سرخه حصار و دسترسی به هوای پاک و نقاط گردشگری از جمله مزایای آن است و علاوه بر اینکه پیوست زیست‌محیطی دارد و مشکلی در این زمینه ایجاد نمی‌کند، باعث نظم‌دهی و حل مشکلات هموطنان شمال کشور می‌شود که می‌خواهند به شرق کشور تردد کنند.
به گفته مدیرعامل شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه، برای توسعه خط دو مترو به پایانه جدید شرق دو سناریو طراحی شده است چرا که فاصله ایستگاه فرهنگسرا در خط دو مترو تا پایانه شرق حدود ۵ کیلومتر است و با دو ایستگاه مترو می‌توان این مسیر را طی کرد اما تا زمان بهره‌برداری از ایستگاه مترو و یا حتی دسترسی به این پایانه با تراموا که گمانه‌زنی‌هایی در خصوص آن مطرح شده، قطعا با استقرار شرکت‌های مسافربری و آغاز مسافرگیری، استقرار تاکسی‌ها و اتوبوس‌های درون‌شهری نیز آغاز خواهد شد.
تکلیف پایانه شرق قدیم چه می‌شود؟
با راه‌اندازی پایانه شرق جدید از تابستان امسال، انتقال تدریجی شرکت‌های حمل و نقلی از پایانه شرق سابق آغاز خواهد شد و به گفته سید محمد آقامیری رییس کمیته عمران شورای شهر، «ساختمان‌ها و تجهیزات پایانه سابق جمع‌آوری می‌شود و تغییر کابری خواهد داد تا تجمع اتوبوس و تاکسی را در آن محل شاهد نباشیم و فضای معبر باز شود.»
به گفته وی، فراخوان تعاونی‌های مستقر در پایانه شرق سابق صورت گرفته که به تدریج به پایانه جدید منتقل شده و پارتیشن‌بندی فضا با اولویت شرکت‌های مستقر در پایانه سابق انجام می‌شود.
به گزارش ایرنا، گره پایانه شرق جدید تهران پس از ۳۳ سال امروز/ یکشنبه ۱۰ تیر ماه و در دوره ششم مدیریت شهری باز و این مکان افتتاح می‌شود و شهروندان می‌توانند در فضایی جدید و به‌روز و به دور از ترافیک، سفر کنند.
نظر شما