اقامه عزای محرم در هیات‌های قدیمی تهران

تهران بزرگ - ایرنا - همزمان با فرا رسیدن دهه اول ماه محرم اگر قرار باشد دنبال هیات‌ها و حسینیه‌ها و تکیه‌های خاص برویم، باید سراغی از قدیمی‌ها گرفت؛ هیات‌هایی که هر یک از آنها، آداب و رسوم و ویژگی‌های خاص خود را در برپای و اقامه عزای سید الشهدا (ع) و یاران باوفایش دارند.

به گزارش ایرنا، محرم و عزاداری‌های تهران آنقدر فراگیر و گسترده است که این روزها و شب‌ها در هر کوچه و برزن، نشانه‌هایی از خیمه‌ها و بیرق‌های برپا شده عزا در گوشه و کنار شهر دیده می‌شود هر چند این سال‌ها عزاداری‌ها شکل و رنگ جدیدتری به‌ خود گرفته باشد اما هنوز هم می‌توان هیات‌هایی را در همین تهران پیدا کرد که به سبک قدیم عزاداری می‌کنند.

اقامه عزای محرم در هیات‌های قدیمی تهران

حسینیه همدانی‌ها در تهران

یکی از قدیمی‌ترین و بهترین هیات‌های تهران، حسینیه همدانی‌ها است، بانیان این حسینیه از آغاز محرم تا دهه دوم آن، مجلس عزای امام حسین (ع) برپا می‌کنند، این حسینیه قدیمی در خیابان ری و بالاتر از پل ری قرار دارد و مراسم‌های خاص آن در عاشورا و تاسوعا، باعث شده که به شهرت برسد.

در روز تاسوعا، مردان هیات لباس سقایی می‌پوشند و عازم چهار راه سیروس می‌شوند، سپس با هیات عباسیه همدانی‌ها ادغام شده و یک هیات عزاداری یکپارچه و بزرگ را تشکیل می‌دهند، سقاهای هیات در حسینیه در حالیکه ذکر سقایی گرفته‌اند، چند بار دور می‌زنند؛ سپس مداح (عباسیه) به رسم مهمانی همیشگی، چند بیت نوحه می‌خواند و مراسم به پایان می‌رسد.

در روز عاشورا هم هیات عباسیه با لباس‌های سقایی به سمت خیابان ری می‌آیند و مراسم عزاداری محرم را به سبک و سیاق خاص خودشان در این مکان به جا می‌آورند.

اقامه عزای محرم در هیات‌های قدیمی تهران

هیات مسجد ارگ تهران

مسجد ارگ به عنوان یک پایگاه سیاسی و یکی از بزرگ‌ترین مساجد تهران شناخته می‌شود، همه ساله رجال سیاسی مطرحی در این مسجد حضور دارند و مراسم‌های عزاداری محرم را اجرا می‌کنند.

حاج منصور ارضی، محمود کریمی و حدادیان و سایر مداحان شناخته شده از جمله کسانی هستند که با صدای خود و بهترین سیستم صوتی هیاتی، مراسم‌های عزاداری این مسجد را زنده و پویا نگه داشته‌اند.

جالب است بدانید که مسجد ارگ در گذشته نقش مهمی در فعالیت‌های انقلابی داشته و شهید مطهری نیز از جمله سخنرانان این مکان مذهبی قدیمی بوده است.

اقامه عزای محرم در هیات‌های قدیمی تهران

هیات حسینیه سادات اخوی

اگر می‌خواهید مراسم عزاداری امسال را در یکی از معروفترین هیات های تهران با قدمت عزاداری بیش از ۱۰۰ سال تماشا کنید، حسینیه سادات اخوی را به یاد داشته باشید، از جمله موارد جذابی که در مورد این حسینیه وجود دارند، می‌توان به پذیرایی از عزاداران با چای و نان قندی سنتی اشاره کرد، خیمه‌های خاص این هیات و داشتن چادری از جنس کرباس، از دیگر ویژگی‌های این حسینیه قدیمی محسوب می‌شود.

هیات قنات آبادی‌های تهران

یکی دیگر از بهترین هیات‌های عزاداری در تهران، هیات قنات آبادی‌هاست که بیش از ۱۵۰ سال قدمت دارد، این هیات عزاداری در سال ۱۲۹۵ با نام «نوباوگان قنات آباد» شروع به کار کرد در طول آن سال‌ها، کودکان و نوجوانان این هیات را می‌گرداندند و تمام مراسم‌های آن مانند مداحی را خودشان انجام می‌دادند.

با گذر زمان، این افراد بزرگ شدند؛ اما همچنان هیات قنات آبادی‌ها را حفظ کردند تا اینکه بیشتر بزرگان هیات فوت کردند و این روزها نوادگان آنها عهده‌دار برگزاری مراسم محرم در این هیات هستند.

هیات یک‌دستی ها در تهران

نامگذاری این هیات به سبک خاص عزاداری آن در ایام محرم مربوط می‌شود، هیات یک دستی‌ها حدود ۱۳۰ سال قدمت دارد و توسط بزرگان یحیایی‌ها، حاج یحیاییِ بزرگ در مسجد کوچکی در بین‌الحرمین، واقع در خیابان ١۵ خرداد راه‌اندازی شده است.

اشعار و سروده‌های عارف قزوینی از جمله مرثیه‌هایی هستند که از گذشته تا به امروز زمزمه آن‌ها در این هیات عزاداری به گوش می‌رسد و عزاداری در این هیات به سبک زمینه خوانی و نوحه‌خوانی تصنیفی است.

عزاداران حسینی در هیات یک دستی‌ها، لباس سیاه به تن کرده و در دو ردیف روبه روی هم می‌نشینند. سپس با یک دست شروع به سینه‌زنی می‌کنند، سبک و سیاق خاص این هیات عزاداری و قدمت آن موجب شده که هیات یک دستی‌ها نیز به عنوان یکی از بهترین هیات های تهران شناخته شود.

اقامه عزای محرم در هیات‌های قدیمی تهران

تکیه دربند تهران

تکیه دربند با قدمتی حدود ۲۰۰ سال در شمال شهر تهران واقع شده و تنها چند قدم با کوه دربند فاصله دارد، دور تا دور این تکیه حجره‌هایی قرار گرفته‌ که تا همین چند سال پیش هر حجره به یکی از خاندان‌های تهرانی تعلق داشت البته هنوز هم حجره‌های آن باقی‌مانده‌اند و در قسمت زنان یعنی طبقه دوم تکیه، نرده‌های چوبی برای حفاظ این حجره‌ها در نظر گرفته شده‌ است.

در این تکیه تعدادی علم و کتل وجود دارند گاهی ممکن است افراد حاضر در این محل علم‌هایی که قابلیت چرخاندن داشته باشند را در تکیه بگردانند در کنار تمام این علم‌ها، یک نخل سنتی چوبی نیز قرار گرفته که مردم محله دربند به آن دخیل می‌بندند.

علم و نخل این هیات به عنوان هویت آن به شمار می‌رود و باعث شده‌ که به یکی از جذاب‌ترین هیات‌های تهران برای عزاداران تبدیل شود، نذری‌های تکیه دربند نیز در میان اهالی قدیمی تهران شهرت زیادی دارد.

اقامه عزای محرم در هیات‌های قدیمی تهران

حسینیه صنف لباس‌فروش‌ها

خیابان سعدی، پایین‌تر از چهارراه مخبرالدوله، محلی است که می‌توانید در آن حسینیه صنف لباس‌فروشان را پیدا کنید، همانطور که از نام این حسینیه برمی‌آید، لباس‌فروشان بازاری متولی این حسینیه و برگزاری مراسم در آن هستند.

مخاطبان این حسینیه هم عمدتا کسبه بازارند، برای همین، برنامه‌های این حسینیه به جای غروب و شب‌های‌ماه محرم، هر روز صبح بعد از اذان صبح و اقامه نماز آغاز می‌شود تا پس از پایان مراسم، عزاداران به کسب و کار عادی خود برسند.

البته در تهران، کم نیست تعداد حسینیه‌ها و مساجد و هیات‌هایی که بدلیل قرار گرفتن در محوطه بازار، عزاداری درماه محرم را صبح برپا می‌کنند، حاج‌منصور ارضی، طبق روال سال‌های گذشته در این حسینیه بعد از اقامه نماز، زیارت عاشورا می‌خواند و ساعتی بعد از طلوع آفتاب، عزاداری در این حسینیه هم به پایان می‌رسد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha