جواد نباتی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: محیط بانان "هادی باقری مقدم" و "محمد ذبیحی" در شهرستان بردسکن موفق شدند برای چندمین بار در منطقه حفاظت شده درونه از حضور این گونه ارزشمند مستندسازی کنند.
وی بیان کرد: کرکس مصری در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت به عنوان یک گونه در معرض خطر انقراض طبقهبندی شده است.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استانی گفت: کرکسها با تغذیه از لاشه حیوانات نقش سودمندی در پاکسازی طبیعت و جلوگیری از انتشار بیماری ها و آلودگی ها دارند.
وی در خصوص ویژگیهای ظاهری این گونه ارزشمند بیان کرد: طول بدن ۶۰ تا ۷۰ سانتیمتر و گستردگی بال ها ۱۵۵ تا ۱۸۰ سانتیمتر است.
نباتی ادامه داد: دالی کوچک جثه با دم لوزی شکل و سفید، سر کوچک، منقار بلند و باریک و بال های بلند و گسترده است. نر و ماده هم شکل و فاقد تغییرات فصلی هستند، پرنده بالغ، یکدست سفید همراه با سایه ای از رنگ زرد یا قهوه ای مایل به خاکستری در سر، گردن، سینه، روتنه و پرهای شانه دیده میشود.
وی اظهار کرد: شاه پرهای اولیه و ثانویه در سطح روی بال ها سیاه و سفید و در سطح زیر سیاه هستند که در تضاد با سفیدی زیرتنه به خوبی نمایان است. پوست عریان صورت زرد و منقاری به همین رنگ با نوک سیاه دارد. رنگ پرندۀ نابالغ قهوه ای مایل به سیاه است، رو تنه قهوهای روشن و پوست عریان صورت و منقار خاکستری است.
گونه کرکس مصری در معرض خطر انقراض است
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استانی در مورد ویژگیهای زیستی این گونه ارزشمند گفت: در مناطق باز نظیر استپها، دشتها، سواحل شنی و نیز رودخانه ها، تالاب هایی با پوشش گیاهی کم ارتفاع، خلیجها، درهها و کوهها به سر میبرد.
وی ادامه داد: به خوبی با حاشیه بیابانها و کوهستانهای احاطه شده توسط مناطق بیابانی سازگار شده است. اغلب به تنهایی یا جفت در حال پرواز و جستجوی غذا و در زمان فراوانی غذایی در دستههای کوچک دیده میشود.
نباتی با بیان اینکه کرکس مصری پروازی پرتحرک با بال زدنهای قوی و نیز بال بازروی های متعدد دارد، بیان کرد: پرنده ای لاشه خوار است اما از طعمههای زنده نظیر پستانداران کوچک، پرندگان، خزندگان به ویژه لاک پشت ها و حشرات تغذیه میکند.
وی گفت: این گونه برای تغذیه از تخم پرندگان با سنگ بر آنها میکوبد؛ جوجه آوری این گونه از اواسط تا اواخر فروردین، به صورت منزوی و با تشکیل قلمرو و به ندرت با تشکیل کلنی های کوچک آغاز می شود. تک همسر است و معمولا هر سال آشیانۀ سال قبلش را بازسازی و استفاده می کند.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی اداره کل حفاظت محیط زیست استان خراسان رضوی ادامه داد: آشیانه این حیوان، توده ای از ساقهها و شاخهها است که آن را در شکاف صخره ها، بیرون زدگی های سنگی و به ندرت روی ساختمان ها و یا درختان بنا می کند و درونش را با الیاف نرم گیاهی، پشم، پوست و یا تکه های پارچه می پوشاند.
وی افزود: کرکس مصری به طور معمول یک تا سه تخم نیمه بیضی کوتاه، سفید، نخودی یا مایل به قرمز، با خالها و لکههایی قهوه ای مایل به قرمز یا قرمز مایل به ارغوانی میگذارد.
نباتی خاطر نشان کرد: جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، تا حدی ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند؛ پرورش جوجه ها ۷۰ تا ۹۰ روز به طول می انجامد.
این مسوول اظهار کرد: پراکنش و فراوانی این گونه، به صورت تابستان گذران، مهاجر عبوری و جوجهآور در تمامی مناطق کوهستانی ایران دیده میشود.
وی ادامه داد: گونه کرکس مصری در ایران نیز در فهرست پرندگان حمایت شده قرار دارد و دارای ارزش حفاظتی است.
نباتی گفت: از مهمترین عوامل تهدیدکننده برای این پرنده در مقیاس بین المللی را میتوان کاهش جمعیت سمداران، تخریب و از دست دادن زیستگاه، آلودگی با آلاینده های شیمیایی به ویژه سرب، برخورد با خطوط انتقال برق، کاهش دسترسی پذیری به لاشهها به دلیل کاهش رهاسازی لاشۀ دام ها در طبیعت نام برد.
منطقه حفاظت شده «درونه» در ۵۰ کیلومتری غرب شهرستان بردسکن و نزدیک به منطقه حفاظت شده توران واقع شده است. شاخص ترین گونه های گیاهی این منطقه زیره کوهی، فلفل بوته ای کوهی، کلپوره، بادرنج، آویشن، کاکوتی، گل زرد، بومادران،کما، پرسیاوش، دم اسب، بارهنگ و پونه است.
نظر شما