به گزارش خبرنگار ایرنا، "دایره مینا" در شرایطی که خون هر آدم سالم و یا معتاد به مواد مخدر بدون هیچ آزمایشی به مراکز درمانی ارسال می شد، تنها فیلمی در تاریخ سینمای جهان است که منجر به تحول عظیمی در شرایط فروش خون در آن زمان شد که سازمان انتقال خون با تلاش پرفسور فریدون اعلا (پزشک و متخصص برجسته خون‌شناسی) در زیر مجموعه هلال احمر تاسیس شد.
حدود چهار سال از تاسیس این سازمان نگذشته بود که ایران پس از انقلاب اسلامی درگیر دفاع مقدس شد و سازمانی که هنوز نوپا بود با حجم زیادی از زخمی ها و رزمندگانی مواجه شد که میزان زیادی خون احتیاج داشتند و در حقیقت این سازمان در آن زمان گل کاشت.
به بهانه نهم مرداد ماه روز تاسیس انتقال خون ایران، خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) مرکز قزوین با پژمان صالحی فر، مدیرکل انتقال خون استان قزوین در مورد اهمیت اهدا خون و همچنین میزان استقبال مردم استان از این عمل داوطلبانه به گفت و گو نشست:
ایرنا. برای شروع گفت و گو بفرمایید چرا افراد باید اهدا خون داشته باشند؟
بیماری را نمی شود انکار کرد به خصوص که با صنعتی شدن جامعه و تغییر سبک غذایی و زندگی مردم هر روز به تعداد این بیماری‌ها در مراکز درمانی و بین خانواده ها اضافه می شود و زندگی بسیاری از این بیماران از جمله تالاسمی، هموفیلی، سرطانی، مادران باردار و بیماران حاصل از تصادفات به انتقال خون وابسته است.
این بیماران نیازمند خون هستند و علم پزشکی با تمام پیشرفت ها هنور نتوانسته جایگزینی مصنوعی برای گلبول قرمز و سفید و پلاکت که عمده ترین نیاز بیماران به شمار می آید را تهیه کند، بنابراین راهی جز اهدا خون وجود ندارد.
ایرنا. آیا در اهدای خون دست چپ و راست تفاوتی دارد؟
خیر فرق چندانی ندارد بلکه توصیه داریم که اگر دست راست هستند از دست چپ خود خون اهدا کنند و کسانی که دست چپ هستند از دست راست خود خون اهدا کنند چراکه با دستی که خون گرفته شده نباید کار کنند تا خون ریزی داخلی نداشته باشد.
ایرنا. بفرمایید شرایط اهدا خون چیست؟
اهدا خون به عنوان یک عمل داوطلبانه دارای شرایطی است از جمله اینکه افراد ۱۸ تا ۶۵ ساله با وزن حداقل ۵۰ کیلوگرم به بالا شرایط عمومی اولیه را برای اهدا خون دارند و مردان هر سه ماه یک مرتبه و خانم ها نیز هر چهار ماه یک مرتبه می توانند خون خود را اهدا کنند و پارامترهای سلامت آنها توسط پزشک نیز معاینه می شود.
همچنین افراد ۱۶ تا ۱۸ ساله نیز در صورت وجود شرایط اهدا خون، اگر ولی قانونی آنان اجازه کتبی دهند، می توانند اهدا خون داشته باشند و حداقل وزن آنها نیز بایستی ۶۰ کیلوگرم به بالا باشد.
وجود اهدا کنندگان داوطلب نعمتی است که بسیاری از کشورها هنوز نتوانسته اند به اهدا ۱۰۰ درصدی دست پیدا کنند، اما در کشور ما تمایل به اهدا خون بسیار بیشتر است و در قزوین نیز با وجود اینکه از زیرساخت های ضعیفی در حوزه انتقال خون برخوردار بوده، اما میزان مراجعه مردم برای اهدا خون بالا است.
ایرنا. بفرمایید مراقبت های قبل و بعد از اهدا خون چیست؟
با توجه به اینکه در فصل گرما قرار داریم، توصیه می کنیم که اهداکنندگان خون قبل و بعد از اهدا مایعات زیادی مصرف کنند و با دستی که خون اهدا کردند کار سنگین انجام ندهند و تا ۲ ساعت بعد از اهدا خون از مصرف دخانیات پرهیز کنند، همچنین غذاهایی همانند گوشت و حبوبات در برنامه غذایی خود داشته باشد تا کمبود خون در بدن را جبران کنند.
ایرنا. آیا اهداکنندگان ثابتی هم در سازمان عضو هستند؟
حدود ۵۸ درصد از مراجعه کنندگان به مرکز انتقال خون استان قزوین، اهدا کنندگان مستمر هستند که لازم است بدانیم سه مدل اهداکننده خون وجود دارد، از جمله اشخاصی که برای نخستین مرتبه وارد سازمان انتقال خون شدند و با کارت ملی خون خود را اهدا می کنند، دوم اهدا کنندگان با سابقه که با فاصله زمانی یک تا ۲ سال خون می دهند و مدل سوم، اهدا کنندگان مستمری هستند که در طول یک سال حداقل ۲ مرتبه و بیشتر خون خود را اهدا می کنند و با آموزش های انتقال خون یاد می گیرند که سبک زندگی سالم تری داشته باشند.
ایرنا. مشارکت جوانان و زنان در زمینه اهدا خون در چه وضعیتی قرار دارد؟
امسال حدود ۳۵ درصد از آمار اهداکنندگان خون، جوانان قزوینی بودند و بانوان نیز حدود ۶.۸ درصد اهدا خون داشتند که آمار پایینی است و امیدواریم که جوانان و زنان، این قشر خفته انتقال خون در بحث اهدا و کار داوطلبانه بیدار شوند.
افراد جوان محدود به ۱۸ تا ۳۰ سال باید برای اهدا خون تشویق شوند چرا که در سال های آینده دچار مشکل کمبود ذخیره خونی برای جامعه میانسال می شویم.
ایرنا. سازمان انتقال خون قزوین در سال جاری چه هدفی را دنبال می کند؟
۳۹ هزار نفر از اهداکنندگان قزوینی در سال گذشته خون اهدا کردند که هدف گذاری سازمان انتقال خون برای امسال ۴۲ هزار نفر است که امیدواریم مشارکت جوانان به ۳۸ درصد و بانوان نیز به ۱۰ درصد برسد و اگر تمام اقشار، گروه ها، ادرات و ارگان ها همکاری لازم را در موضوع اهدا خون در دستور کار خود داشته باشند، این فریضه حسنه در خانواده ها و جامعه رواج بیشتری می یابد.
ایرنا. ذخایر خونی در استان قزوین به چه صورتی است؟
ذخیره خونی استان قزوین در حدود هفت تا هشت روز است، در حالی که ۱۸۰ واحد خون روزانه به مراکز درمانی استان ارسال می شود؛ از این رو باید به همین نسبت ورودی هم داشته باشیم تا در تمام روزهای سال بتوانیم خون مورد نیاز بیماران استان را تامین کنیم.
از طرف دیگر فرآورده پلاکت نیز به دلیل تاریخ مصرف سه روزه خود، ذخیره سازی نمی شود و لازمه آن این است که اهدا کنندگان به صورت روزانه حضور داشته باشند تا پلاکت اهدا شود که در سال جاری ۳۸۰ نفر در استان قزوین نیز اهدا پلاکت داشتند.
در قزوین ۱۵ بیمارستان مصرف کننده خون داریم که در شبکه ملی خون رسانی کشور به عنوان معین استان ها به تهران نیز کمک می کنیم و روزانه بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ نفر اهداکننده در استان قزوین نیاز داریم که طی چهار ماهه گذشته ۱۹ هزار و ۲۰۰ نفر به سازمان انتقال خون مراجعه داشتند و از این تعداد ۱۵ هزار نفر موفق به اهدا خون شدند که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته ۱۴ درصد رشد داشتیم.
ایرنا. چه توصیه ای به شهروندان و مسوولان استانی دارید؟
همواره به شهروندان یادآوری می کنیم که چشم و امید خانواده‌هایی که در خانه خود بیمار دارند به سازمان انتقال خون و اهداکنندگان است که به شکرانه سلامتی خود می توانند اهدا خون را در زندگی خود جای دهند و آن را به عنوان یک ضرورت در نظر بگیرند.
همچنین سازمان انتقال خون قزوین در حوزه سلامت به صورت چراغ خاموش کار می کند، اما ۲۴ ساعته بدون تعطیلی به خدمت رسانی مشغول است و باید مسوولان استانی، کمبودهای موجود در زیرساخت های این سازمان را احصا کنند تا روند تولید این مرکز درمانی ادامه داشته باشد.
نظر شما