به گزارش خبرنگار ایرنا، در حالی که روزانه حدود ۳۰۰ تن شالی در بیش از ۹۰۰ واحد شالیکوبی ها تبدیل به برنج سفید می شود، اما خرید و فروش برنج نو به صورت عمده ای تقریبا صفر است، وضعیتی که برخی تحلیلگران از آن به عنوان رکود انتظاری و برخی دیگر هم آن را با نگاه بدبینانه ترفند و دسیسه دلالان عنوان می کنند.
نخستین برداشت شالی برنج بیست و یکم تیرماه امسال به صورت رسمی با حضور استاندار مازندران در بابل آغاز و طبق آمار جهاد کشاورزی تا کنون برداشت محصول شالی از حدود ۱۰۰هزار هکتار از اراضی استان انجام شد، یعنی هریک از شالیکوبی ها به خصوص مناطق مرکزی استان روزانه حدود ۱۰ تن شالی را به برنج سفید تبدیل می‌کنند.
اظهارات صاحبان چند شالیکوبی در شهرستان های بابل و آمل نشان می دهد که بازار خرید و فروشی برنج نو کاملا راکد است و هیچکس حاضر به اعلام قیمت نیست و ظاهرا همه منتظر اتفاق خاصی برای خرید و فروش همراه با اعلام قیمت برنج هستند.
اگرچه فروش مازاد بر مصرف برنج توسط شالیکاران به دوستان و آشنایان به خاطر اطمینان از کیفیت و خالص بودن برنج همواره یکی از روش‌های عرضه و تقاضای برنج در بازار مازندران به عنوان نخسیتن گام در قالب پیش فروش برنج جدید در بازار برنج محسوب می‌شود، اما این روش هم به دلیل این که هنوز قیمت برنج جدید به نوعی مشخص نشده است، عملیاتی نشده است. یعنی به نوعی کشاورزان حتی به دوستان نزدیک هم اعلام کردند که برنج آماده است اما قیمت آن مشخص نیست.
هرچند قیمت بازار عمده فروشی برنج نو طارم محلی و طارم هاشمی امسال که فقط در حد حرف مطرح می شود نسبت به سال گذشته حدود ۱۵۰ هزار ریال در هر کیلو گرم بیشتر نشان می دهد، اما هنوز با قیمت یک میلیون ریالی سال ۱۴۰۱، حدود ۲۰۰ هزار ریال فاصله دارد.
بررسی های میدانی نشان می دهد برنج طارم هاشمی و طارم محلی که ۷۰ درصد کشت امسال استان مازندران را تشکیل می دهد در شالیکوبی ها ۸۰۰هزار تا ۸۳۰ هزار ریال در هر کیلو گرم قیمت گذاری می شود که بدون خرید و فروش انبار می شود.
کوتاه شدن دست تاجران بومی از بازار برنج در شالیکوبی های مازندران
رکود بازار برنج مازندران در حالی است که برخلاف سال گذشته برنج کهنه در شالیکوبی های اصلا وجود ندارد، اما نکته ای که کشاورزان مطرح می کنند این است که با توجه به افزایش هزینه تولید، این که برنج نو با قیمت ۸۰۰ هزار ریال عرضه شود، اصلا برای شالیکاران به صرفه نیست.
شالیکاران مازندران دلیل پایین بودن قیمت عمده فروشی برنج را علاوه بر بالا رفتن هزینه تولید، اختلاف قیمت حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰هزار ریالی برنج های سورتینگ و بسته بندی شده ۱۰ و پنج کیلویی که در فروشگاه های زنجیره ای داخل استان عرضه می شود عنوان می کنند.
به گفته آنان همین برنج در بازار خرده فروشی استان های دیگر از جمله تهران با برند های مختلف تا یک میلیون ۶۰۰ هزار ریال عرضه می شود. داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد قیمت برنج صدری هاشمی از برند آستانه اشرفیه یکی از گران‌ترین نمونه‌هاست. کیسه ۱۰ کیلویی آن را ۱۷ میلیون و ۷۸۰ هزار ریال می فروشند که معادل هر کیلو یک میلیون و ۷۷۸ هزار ریال است.
به گفته کشاورزان صاحبان فروشگاه های زنجیره ای سال گذشته برنج را از شالیکاران مازندران در شالیکوبی ها کمتر از ۶۵۰ هزار ریال در هر کیلو گرم خریداری کردند و در حالت خوشبینانه همین برنج بدون تخلیط پس از سورتینگ و بسته بندی در داخل استان یک میلیون و ۱۵۰ تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال عرضه می شود، در حالی که حداکثر هزینه سورتینگ، بسته بندی و حمل و نقل برنج در داخل استان برای عرضه در هر کیلو گرم ۱۰۰ هزار ریال است و با احتساب سود منطقی نهایت باید ۹۵۰ تا یک میلیون ریال عرضه شود.
یکی از صاحبان شالیکوبی در بابل و از آگاهان بازار برنج مازندران ضمن تایید راکد بودن بازار برنج به خبرنگار ایرنا گفت: بازار برنج همچنان پس از گذشت حدود چهار هفته بی رونق است و تنها راه رونق گرفتن بازار برنج اعلام کف قیمت برای برنج طارم محلی است.
محمد پورموسوی با بیان این که تقاض برای خرید از سوی تاجر بومی اصلا وجود ندارد و کمتر به سراغ خرید برنج می آیند، گفت: کشاورزان با قیمت ۸۵۰ هزار ریال حاضر به فروش محصول خود است اما خریدار نیست.
وی تاکید کرد: اگر جهاد کشاورزی قیمت کف کارشناسی تولید برنج را به پیش از این اعلام می کرده به طور یقین علاوه بر شفاف سازی برای تولید کننده و مصرف کننده برای ۲ طرف هم به صرفه خواهد بود.
وی کیفیت برنج نو را مطلوب و در مقایسه با سال پیش بهتر عنوان کرد و بیان داشت: بعضی از خریداران با حضور در شالیکوبی ها فقط با سوک زدن کیفیت برنج را مورد ارزیابی قرار می دهند و اصلا قیمتی را مطرح نمی کنند.
سود حدود ۴۰ درصدی فروشگاه های زنجیره ای از عرضه برنج شمال
رییس اتحادیه شالیکوبی داران مازندران با انتقاد از بی نظارتی بر فرایند خرید و قیمت گذاری برنج شمال که در فروشگاه های زنجیره ای عرضه می شود، گفت: این که برنج تولیدی با سود حدود ۴۰ درصدی در این فروشگاه ها عرضه شود، یعنی کشاورزان و هم مصرف کنندگان بازندگان اصلی در این بازار هستند.
محمد باقر ابراهیمی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با توضیح این که از سه سال گذشته دست تاجران بومی از بازار برنج در شالیکوبی ها کوتاه شده و در اختیار عده ای از صاحبان فروشگاه های بزرگ افتاده است، افزود: این افراد علاوه بر این که به بهانه رونق گرفتن بازار برنج تسهیلات کم بهره دریافت می کنند، بیشترین سود را هم از محل خرید برنج داخلی می برند و از سوی دیگر از امتیاز واردات برنج به خاطر خرید برنج داخلی استفاده می کنند.
وی تصریح کرد: بررسی میدانی که برای هر شهروندی قابل اجرا است، نشان می دهد برنجی که سال گذشته پس از سورتینگ و بسته بندی ۱۰ و پنج کیلویی با قیمت حداکثر ۸۵۰ هزار ریال تحویل فروشگاه های زنجیره ای شده است، تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال در داخل استان عرضه شد. رییس اتحادیه شالیکوبی داران مازندران گفت: در حالی که برنج های خارجی حداکثر با پنج تا ۱۰ درصد سود در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد، اما برنج داخلی تا ۴۰ درصد سود در این فروشگاه ها عرضه می شود.
ابراهیمی با ذکر این نکته که طبق بررسی کارشناسی قیمت تمام شده برنج طارم محلی و هاشمی برابر با ۷۰ درصد ارقام کشت شده امسال شالیکاران، ۷۳۰ هزار ریال است، ادامه ادامه داد: شایلکاران با عرضه و فروش ۸۵۰ هزار ریال راضی هستند، اما اصلا مشتری و تقاضا وجود ندارد.
وی گفت: تاکید می کنم، اگر کمک و حمایت دولتی برای رونق بازار برنج وجود دارد باید به اتحادیه شالیکوبی داران داده شود تا با افزایش قدرت خرید، و با سود بسیار کم در اختیار مصرف کنندگان قرار بگیرد.
وی با ذکر این نکته اگر برنج نو امسال با قیمت ۸۵۰ هزار ریال در هر کیلو گرم از کشاورزان خریداری شود که شالیکار هم از این قیمت تقریبا راضی است، پس از هزینه حداکثر ۱۰۰ هزار ریالی بابت سورتینگ و بسته بندی با سود ۱۵تا ۲۰ درصدی خرده فروشی باید به قیمت یک میلیون ۱۵۰ هزار ریالی عرضه شود، قیمتی که منطقی و به نفع مصرف کنندگان است.
وی با تاکید بر این که اگر روند کسادی بازار ادامه بیابد، انبار و ذخیره سازی برنج در شالیکوبی ها تبدیل به معضل جدی می شود، گفت: شالیکاران به دلیل نیاز به نقدینگی حاضر به فروش محصول طارم محلی و هاشمی با قیمت پایین تر از ۸۵۰ هزار ریال هستند، اگرچه این قیمت به نسبت هزینه تولید بسیار کم است.
وی واردات بی رویه برنج خارجی و دلالی واسطه ها را از دلایل کسادی بازار برنج مازندران عنوان کرد و توضیح داد: این که سرانه مصرف برنج برای مردم کشور غیر واقعی و همواره اختلاف ۶ کیلویی یعنی ۳۶ تا ۴۲ کیلوگرم تعریف شود، همواره واسطه ها از فرصت واردات برنج سوء استفاده می کنند، از مشکلات اصل بازار برنج کشور است.
این کارشناس بازار برنج مازندران گفت: طبق سیاست و رویکرد حمایتی دولت هرساله شاهد افزایش تولید برنج داخلی هستیم، نمونه آن علاوه بر رونق کشت دوم، افزایش حدود ۱۵ درصدی تولید برنج سال زراعی جاری است، از طرفی دیگر طبق بررسی ها و روال تقاضای برنج از سوی تاجران استان های کشور نشان می دهد که هر ساله شاهد کاهش تقاضا به خاطر پایین بودن قدرت خرید مردم، از سوی استان های مرکزی کشور هستیم، این یعنی مردم مصرف برنج روزانه را به هفته ای یکبار کاهش دادند، بنابراین واردات برنج خارجی را باید به مراتب کم کنیم، در واقع سرانه مصرف باید مطابق با شرایط جدید تعریف و کم شود.
ابراهیمی تصریح کرد: یعنی اگر سرانه مصرف بر اساس نیاز واقعی جامعه و پیش بینی تولید تعریف شود، مسایل نوساسانات قیمت و بی رونقی بازار نیز حل و فصل می شود، کشاورزان هموار به حداقل سود منطقی راضی هستند.
این کارشناس بازار برنج مازندران گفت: تا کنون بیشتر شالیکاران محصولشان را به تاجران داخل استان که عمده آنان صاحبان شالیکوبی ها هستند، می فروختند، اما امروز به دلیل مشخص نبودن وضعیت بازار، تاجران استانی نیز اقدام به خرید و فروش نکرده و یا به صورت اندک خرید انجام می دهند.
وی به وجود بیش از ۱۷هزار فروشگاه بزرگ و زنجیره ای کشور اشاره کرد و گفت: این که این فروشگاه ها مملو از برنج خارجی و داخلی باشند، نشانه چه چیزی است؟ برنج خارجی که کیفیت آن به نسبت برنج کیفی شیرودی تولید داخل بسیار پایین تر بوده و حتی از قیمت برنج داخلی نیز بیشتر است. برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود.
برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود.
نظر شما