به گزارش ایرنا، مرال‌ها جمعیت به شدت نگران کننده‌ای دارند و به‌دلیل شکار بی‌رویه، روز به روز از تعداد آنها کاسته می‌شود و یکی از زمان‌هایی که فرصت تعرض به این گونه را در اختیار شکارچیان قرار می‌دهد، فصل گاو بانگی یا به زبان محلی‌ها «ورزاچمر» است.
گاو بانگی فعالیت پر سر و صدای گوزن نر همزمان با فصل جفت گیری برای تعیین قلمرو است که در آن گوزن نر برای تعیین قلمرو به جنگ با دیگر نرها می رود و با ایجاد صدایی شبیه صدای گاو اهلی، گوزن های ماده را به حضور در محدوده قلمرو خود فرا می‌خواند.
در فصل گاوبانگی اگر گوزن نر صدای همجنس نر دیگری را در قلمرو خود بشنود با سرعت به سمت صدا حرکت می کند تا گوزن مهاجم را از قلمرو خود خارج کند.
مرال یا گوزن قرمز، نماد تنوع زیستی جنگل‌های هیرکانی و از گونه‌های حمایت شده است که قلمرو آن از شمال غرب تا ارسباران و از شمال شرق تا بخش های از خراسان شمالی امتداد دارد و مناطق جنگلی و مرتفع گلستان از جنگل‌های بندرگز و نوکنده درغرب تا پارک ملی گلستان در شرق از مهم‌ترین زیستگاههای مرال ایران به شمار می‌رود.
مرال های ماده در فصل گاوبانگی پس از آن که مرال نر با قرار گرفتن در بلندی، بانگ سر می دهد تا قلمرو خود را تعیین کند، در فضای باز جنگل جمع می شوند تا وارد حرمسرای حریفی شوند که تلاش می‌کند رقبا را از قلمروش خارج کند و این زمان یکی از فرصت طلبانه ترین موقعیت برای شکارچیان است تا عیش خود را با گرفتن قربانی کامل کنند.
بانگ پی درپی مرال های نر هم در این ایام امکان شناسایی و ردیابی آنها را برای شکار آسان تر می‌کند.
شکارچیان فرصت طلب به همین هم قانع نمی شوند و تلاش می‌کنند با تقلید بانگ گوزن‌های نر به وسیله دمیدن در شاخ گوزن یا لوله‌های پلاستیکی، گوزن نر را به طرف خودشان بکشند و سپس با شلیک گلوله رویای زادآوری آنان را بر باد دهند و بی رحمانه آنها را سلاخی کنند.
همچنین در فصل گاوبانگی، گوزن های نر جوان که موفق به تعیین قلمرو نشده اند از قلمرو نرهای بزرگ تر رانده شده و به حاشیه مناطق جنگلی پناه آورده و به آسانی در تیررس شکارچیان گرفتار می شوند.
علاوه بر آن، گوزن ها در فصل جفتگیری به دلیل ترشح هورمون از هوشیاری و تمرکز بالایی در شناسایی و فرار از دام شکارچیان برخوردار نبوده و به آسانی طعمه صیادان می شوند.
به دلیل آسیب پذیر شدن گوزن ها در فصل گاوبانگی، محیط بانان زیستگاههای مرال در مناطق جنگلی گلستان اقدام به برپایی پست های موقت گاوبانگی به وسیله چادر در نقاط حساس کرده و حفاظت از گوزن ها را تشدید می کنند و این در حالیست که در سایر ایام سال، شکار مرال به دلیل پوشش انبوه زیستگاه های جنگلی و هشیاری گوزن ها با مشقت بیشتری همراه است.
چادرهای گاوبانگی در ۲ نقطه بنا می شوند، تعدادی در راس ارتفاعات و پرتگاه‌های مسلط به پهنه‌های جنگلی مستقر می شوند که از آن بیشتر برای سرشماری و ثبت صدای مرال و شمارش این گونه استفاده می شود به طوریکه محیط بانان با ثبت صدای مرال و نقاطی که صدا از آن مناطق به گوش می رسد برآوردی حدودی از جمعیت مرال ها به دست می آورند و اگر احیانا صدای تیری به گوش برسد به سایر محیط بانان اطلاع می دهند.
در این پیوند علی ابراهیمی فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست مازندران روز چهارشنبه، اظهار کرد: فصل گاوبانگی را پیش‌رو داریم و باتوجه به اهمیت این دوره برای مرال‌ها چادرهای گاوبانگی در طبیعت استان برپا شده است.
وی افزود: چادرهای گاوبانگی در مناطق و زیستگاههای مرال در مناطق البرز مرکزی شهرستان‌های نور، نکشهر، چالوس و تنکابن، البرز شرقی شهرستان‌های گلوگاه، هزارجریب نکا و کیاسر و همچنین شهرستان‌های ساری و سوادکوه برپا است.
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست مازندران بیان کرد: همه ساله فصل گاوبانگی از نیمه شهریور تا نیمه مهرماه خواهد بود.
ابراهیمی با تاکید بر اینکه طبیعت‌گردان طی این ایام از حضور در طبیعت و زیستگاههای مرال پرهیز کنند، خاطرنشان کرد: حیات و بقای گونه مرال به این دوره بستگی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
مرال از خانواده گوزن‌ها و از بزرگترین گونه‌های جانوران علفخوار ایران محسوب می شود و جنگل‌های هیرکانی زیستگاه طبیعی این گونه به شمار می‌رود. ، مرال همچنین بزرگترین گونه گوزن ایران است و در گستره جنوبی دریای خزر یعنی مناطق جنگلی استان های گیلان، مازندران و گلستان زندگی می‌کند.
در سال‌های اخیر به علت شکار بی رویه و تخریب رویشگاه‌های جنگلی، جمعیت این گونه بشدت کاهش یافته و نسل مرال در خطر انقراض قرار گرفت به طوری که بر اساس سرشماری مبتنی بر رد یابی حدود ۶۰۰ راس مرال در جنگل های هیرکانی مازندران زندگی می کنند.
پناهگاه حیات وحش سمسکنده در ساری و دشت ناز شهرستان میاندرود ۲ سایت تکثیر و حفاظت از گوزن قرمز و گوزن زرد در استان مازندران محسوب می شوند. در این ۲ پناهگاه حیات وحش حدود ۸۰ راس مرال و گوزن زرد نگهداری می شود.
بر اساس مصوبه شورای عالی محیط زیست جریمه هر راس مرال حدود ۳۵۰ میلیون ریال تعیین است.
استان مازندران زیستگاه ۴۹۰ گونه جانوری از رده‌های مختلف مهره‌داران اعم از پرندگان، پستانداران، خزندگان، دوزیستیان و ماهی‌ها است. ۲۶ گونه جانوری در مازندران در زمره گونه های تحت حمایت سازمان های بین المللی محیط زیست قرار دارند.
نظر شما