راه رسیدن به ایران قوی و پیشرفته از مسیر علم و فناوری می‌گذرد

به گزارش گروه علمی ایرنا از فرهنگستان علوم، محمدرضا مخبردزفولی در هفتمین نشست مرجعیت علمی در محل فرهنگستان علوم، اظهار کرد: در همه رتبه‌بندی‌های جهانی نزدیک ۸۰ هستیم که چند شاخص جدی شامل آموزش، بهداشت و درآمد سرانه دارد. در شاخص بهداشت یکی از موفقیت‌های ما آموزش پزشکی است. بنابراین در کنار بیان مشکلات از موفقیت ها نیز باید عنوان کنیم و این ساده اندیشی نیست.

مخبر دزفولی ادامه داد: باید پیشران‌های پیچیدگی‌های اقتصادی را شناسایی و موانع آن را مشخص کنیم تا از این مسیر راه‌حل‌ها استخراج شود و این راه میانبری است که برای دانش پایه شدن کشور موثر خواهد بود.

وی با تاکید بر جفایی که به دانشگاه ها می شود بیان کرد: گزارشی اخیرا منتشر شده که نشان می دهد ۱۰۰ دانشگاه در امریکا ۶ هزار پتنت ثبت کرده‌اند، اما ۱۰ شرکت آمریکایی ۴۲ هزار پتنت ثبت کردند از دانشگاه توقع ثبت پتنت نیست اما در کشور ما این توقع در حال ایجاد شدن است باید حلقه های دیگر برای ثبت پتنت (اختراع) فعال شوند. گزارش تاثیر هوشمندسازی بر پیشرفت با مرکزیت علم و تحقیق نشان می دهد که در تمام مسائل تاثیرگذار است، معلوم می شود نقطه‌های کلیدی وجود دارد.

رئیس فرهنگستان علوم با بیان اینکه باید سیاست نامه ای برای مرجعیت علمی تدوین کنیم، گفت: تعریفی که از مرجعیت ارائه شده مشخص می کند مقاله، نیروی انسانی و محصول ایرانی و غیره اثرگذار است. برای استاندارد سازی محصولات ایرانی باید فکری کنیم.

مرجعیت علمی ارتباط مستقیم با شاخص پیچیدگی اقتصادی دارد

معاون پژوهشی وزارت علوم نیز گزارشی درباره مرجعیت علمی و پیچیدگی اقتصادی ارائه داد و اظهار کرد: تولید ناخالص داخلی ایران ۴۰۰ میلیارد دلار است، که عمدتا از صادرات نفت است.

پیمان صالحی، ادامه داد: چین، هند، روسیه و برزیل تا سال ۲۰۱۰ تولید ناخالص داخلی برابر داشتند؛ اما چین از آن زمان روی فناوری متمرکز بود. شاخص پیچیدگی اقتصادی ژاپن در سال ۲۰۲۰ حدود ۲.۴۹ است. پیچیدگی اقتصادی عربستان در رتبه ۳۹، ترکیه در رتبه ۴۰ و ایران در رتبه ۸۰ قرار دارد.

معاون پژوهشی وزارت علوم بیان کرد: بودجه کل وزارت علوم در یک سال گذشته یک میلیارد دلار بود اما بودجه بک دانشگاه عربستان یک میلیارد دلار است.

دکتر صالحی گفت: بازار و صنعت متناسب با دانشگاه رشد نکرده است، اضافه کرد: در تحصیلات از بازار جلوتر هستیم. بنابراین باید شرایطی فراهم شود که رشد بازار و دانشگاه همگام شود. مرجعیت علمی ارتباط مستقیم با شاخص پیچیدگی اقتصادی دارد، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در بخش تولید علم و فناوری و تربیت نیروی انسانی با کیفیت و استاندارد بالا در حال فعالیت هستند.

معاون پژوهشی وزارت علوم بیان کرد: ایجاد کشش بازار و افزایش پیچیدگی اقتصادی باعث برقراری تعادل با طرف عرضه و کاهش فاصله دانشگاه ها و پژوهشگاه ها با صنعت و جامعه خواهد شد.

دکتر صالحی گفت: آموزش عالی باید با مطالعه مستمر بازار جذب و استفاده از اهرم های آمایشی و ایجاد انعطاف در فرآیندها نسبت به تربیت نیروی انسانی مورد نیاز اقدام کند. در آینده نزدیک خام فروشی در حوزه معادن و حامل های انرژی ارزش افزوده نخواهد داشت و کشورهایی که به سمت افزایش سهم تولید ناخالص ملی از پیچیدگی اقتصادی نباشند دچار ضعف در توسعه یافتگی خواهند شد.

سعیدرضا عاملی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در این نشست بیان کرد: پیچیدگی اقتصادی، استفاده از فناوری در تولید معنا می شود، در صورتیکه پیچیدگی یک فرآیند و نیازمند عوامل متعدد است.

وی ادامه داد: باید حکمرانی و مدیریت پیچیده نیز مدنظر داشته باشیم. اگر مدیریت چند متغیره نداشته باشیم نتیجه لازم را نخواهیم گرفت. در اقتصاد پیچیده اگر موانع متعدد برای تولید کنند ایجاد شود موفق نخواهیم بود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد: محققان کشور درباره مدیریت پیچیده کار کرده اند اما درباره حکمرانی پیچیده کار نشده است. اگر حکمرانی پیچیده به اقتصاد پیچیده متصل شود نتیجه بهتری خواهیم داشت.

دکتر الهام یاوری، رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (سمپاد) نیز در این نشست گفت: به نیروی انسانی توانمند نیاز داریم. در حال حاضر توان نیروی انسانی از صنایع در کشور بالاتر است، بنابراین بازار و صنایع باید خودشان را تقویت کنند چراکه نیروی انسانی توانمند به بازار توانمند نیاز است.

ایران ام القرای فلسفه اسلامی است

آیت الله مصطفی محقق داماد، عضو فرهنگستان علوم در این نشست بیان کرد: مهارت محققان علوم انسانی در زمینه زبان‌های بین المللی بسیار اندک است به همین دلیل نتوانستیم نظریاتمان را در جهان منتشر کنیم در حالی که ایران ام القرای فلسفه اسلامی است.

وی در بیان سوالی گفت: آیا آماری وجود دارد که برای حل مشکلات به مراکز علمی مراجعه می شود؟ دکتر صالحی در پاسخ به این سوال عنوان کرد: در سال جاری ۱۱ هزار و ۲۱۲ قرارداد به ارزش ۵ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان منعقد شده است اما با توجه به گستردگی بازار این رقم ناچیر است.

دکتر باقر لاریجانی، عضو فرهنگستان علوم پزشکی نیز در این نشست عنوان کرد: در نقشه جامع علمی کشور توسعه رشته ها مشخص شده است باید فناوری های لازم شناسایی و متناسب با آن رشته های ایجاد شود یا گسترش پیدا کنند.

در ادامه نشست سایر اعضا نیز نظرهایی درباره تولید علم و شاخص های دستیابی به مرجعیت علمی مطرح کرد.