به گزارش خبرنگار گروه علمی ایرنا، پرفسور داریوش فرهود امروز (سه‌شنبه، ۲۷ شهریور) در نشست خبری نخستین کنگره بین المللی فارماکوژنتیک اظهار کرد: این کنگره برای نخستین بار در ایران و منطقه با ۱۰ پنل تخصصی و با حضور متخصصان مجرب از حوزه‌های مختلف از جمله کودکان، غدد و متابولیسم، مغز و اعصاب، قلب و عروق، سرطان، پوست و گوارش، از ۱۶ تا ۱۸ آبان ۱۴۰۳ به صورت حضوری در سالن همایش‌های بین‌المللی رازی دانشگاه علوم پزشکی ایران برگزار می‌شود.
وی با اشاره به پیشتازی ایران در حوزه فارماکوژنتیک یا همان شخصی‌سازی درمان در سطح منطقه، گفت: برگزاری این کنگره در حقیقت گام نخست برای حضور همه بازیگران حوزه بهداشت و سلامت از جمله حوزه‌های داروسازی و بیمه برای حرکت جدی به سمت درمان موثرتر، با کیفیت‌تر و ارزان‌تر بیماری‌ها با استفاده از علم شخصی‌سازی درمان بر اساس ژنتیک یا همان فارماکوژنتیک است.
رئیس نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک از برگزاری ۱۰ پنل تخصصی از جمله کودکان، غدد و متابولیسم و زنان در این کنگره خبر داد و تصریح کرد: ریاست هر پنل را یکی از استادان صاحب‌نام داخلی یا خارجی عهده‌دار خواهد بود.
وی با بیان اینکه درمان‌های فعلی در بخش‌های مختلف مخارج سنگینی بر دوش دولت، بیمه‌ها و مردم نهاده است، اظهار داشت: یکی از اصلی‌ترین مزایای توجه به علم شخصی‌سازی درمان یا همان فارماکوژنتیک و توسعه آزمایشگاه‌ها و تحقیقات دارویی است که به طورحتم صرفه‌جویی بسیار مناسب مالی در بخش‌های مختلف کشور به دنبال خواهد داشت.
پدر علم ژنتیک ایران خاطرنشان کرد: علم فارماکوژنتیک برای درمان مناسب بسیاری از بیماری‌های ژنتیکی از جمله دیابت، قلبی، اعصاب و انواع سرطان‌ها از جمله سرطان پستان کاربرد دارد چرا که این علم با دریافت اطلاعات زیاد و شناخت وضعیت بیماری و همچنین بیمار به مدیریت درمان کمک شایانی خواهد کرد.
پرفسور فرهود در ادامه با بیان اینکه، چهارگروه از بیماری ها شامل بیماری های قلب و عروق، سرطان، متابولیک که چاقی و دیابت را در بر می‌گیرد، همچنین بیماری های اعصاب بیشترین درگیری های مردم در حوزه درمان را به خود اختصاص داده است افزود: این بیماری ها بیشترین هزینه را بر دوش نظام سلامت کشور همچنین بیمه ها گذاشته است.
وی افزود: به عنوان مثال در بیماری سرطان هنگامی که غده متاستاز می کند با برخی روش ها از جمله شیمی درمانی سطح تظاهرات بیماری کاهش می یابد و برای یکی دو سال بیمار هم رضایت دارد اما با متاستاز ممکن است برخی دیگر از اعضای بدن بیمار درگیر بیماری شود و مجددا ممکن است دارو هم داده شود و برای مدتی بیماری کنترل شود اما در ادامه ممکن است کل بدن را درگیر خود کند.چراکه ناخواسته با ارائه داروهای مختلف بیمار دچار آزمون و خطا می شود.
فرهودی در ادامه دلیل این اتفاق را تجویز ناصحیح دارو عنوان کرد و گفت: کاری که ما می خواهیم انجام دهیم با دریافت نمونه بافت سرطانی و خون برای بیمار تعیین ژن می کنیم و با مشخص شدن مشخصات ژنتیک فرد ژن درگیر به راحتی شناسایی و در ادامه در یک سیستم دیگری داروی مشخص درمان به بیمارسرطانی توصیه می شود یا حتی اصلا دارو به بیمار داده نشود.
رئیس نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک گفت: در نتیجه درمان بر پایه ژنتیک و پزشکی شخصی شده از سطح اثربخشی بسیار بالا و همچنین افزایش طول عمربیمار بسیار موثر خواهد بود.
شرایط شخصی‌سازی پزشک برای همه مردم ایران فراهم است
دبیرعلمی نخستین کنگره بین‌المللی فارماکوژنتیک نیز در این نشست در تعریف رشته فارماژنتیک گفت: به طورحتم بسیاری از مردم این مسئله را لمس کرده اند که گاه دارویی که مصرف می کنند از تاثیر مناسب بر بدن آنها برخوردار نیست و روی افراد دیگری تاثیر مناسب دارد.
علیرضا بیگلری بیان کرد: گاهی اوقات تعیین دز دارو در افراد مختلف نیز می تواند متفاوت باشد. به همین دلیل در حیطه هایی همچون بیماری سرطان به بیمار دارویی داده می شود که نه تنها تاثیری در درمان فرد ندارد بلکه عوارض جدی هم ایجاد می کند و از طرفی همان دارو برای فرد دیگری مناسب است. تفاوت های فردی به طورحتم این واکنش ها و پاسخ های افراد به دارو را بدنبال دارد و این مهم همان دلیل اساسی برای پایه گذاری علم جدید فارماکوژنتیک یا شخصی سازی درمان است.
استاد ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص نفع علم فارماکوژنتیک اظهارکرد: به طورحتم اولین منفعت از این علم را بیمار خواهد برد؛ زیرا درمان موثرتر و با عوارض کمتر خواهد بود. پزشکان به دلیل اینکه احساس رضایت بیشتری در درمان بیماران خواهند داشت دومین دسته ای هستند که از بهره مندی و توسعه هرچه بیشتر علم فارماژنتیک سود خواهند برد.
دبیرعلمی نخستین کنگره بین المللی فارماکوژنتیک همچنین با اشاره به مصرف فراوان برخی داروها از جمله وارفارین به عنوان داروی ضد انعقاد خون توسط بیمارانی که سابقه سکته مغزی و قلبی دارند، افزود: این درحالی است که دز وارفارین برای همه افراد یکسان نیست و گاهی این دز برای یک نفر یک چهارم فرد دیگر است.
وی تاکیدکرد: بر همین اساس برخورداری از اطلاعات چگونگی وضعیت ژنتیک افراد به پزشکان برای تجویز داروی مناسب با دز مناسب برای درمان موثرتر بسیار کمک خواهد کرد و به طورحتم تنظیم دز دارویی همچون وارفارین طبق وضعیت ژنتیکی فرد در بهبود موثر سلامت فرد و البته اقتصاد سلامت کشور بسیار اثرگذار خواهد بود.
بیگلری در توضیح بیشتری ادامه داد: با شناخت وضعیت ژنتیکی فرد دیگر لازم نیست که فرد تست های انعقادی دهد و این باعث می شود که مراجعات مکرر برای تست های انعقادی را کمتر شاهد باشیم و این در کاهش هدررفت وقت بیمار و هزینه های انجام شده در آزمایشگاه ها از جیب مردم، دولت و بیمه ها بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
با توجه به اینکه اکنون در کشور در حوزه فارماکوژنتیک و علم ژنتیک از وضعیت آزمایشگاهی مناسب برخورداریم، به‌راحتی می توانیم بررسی های فارماکوژنتیک برای بیماران از ابعاد مختلف انجام دهیم و این خدمت نه تنها در تهران بلکه در سراسر کشور برای مردم قابل ارائه است.
ضرروت ورود صنعت داروسازی به میدان
استاد ژنتیک دانشگاه علوم پزشکی تهران ورود فعالان صنایع داروسازی کشور به میدان برای توسعه علم فارماکوژنتیک را بسیار مهم دانست و تاکید کرد: در این صورت می توانیم همزمان با وجود دانش و علم موجود فارماکوژنتیک و آزمایشگاه های مربوطه در هم‌افزایی و تکامل و توسعه هرچه بیشتر شخصی سازی پزشکی دستاوردهای دلخواه را شاهد باشیم.
وی گفت: در این کنگره سعی شده از اساتید صاحب نام کشور و افرادی که در هر رشته برترین ها محسوب می شوند کمک گیریم و به طور حتم این کنگره گام اول برای توجه هرچه بیشتر به علم فارماکوژنتیک در کشور است.
نظر شما