به گزارش خبرنگار ایرنا، بعد از رسانه‌ای شدن وسعت خشکی میانکاله بعد از پسروی آب خزر که از سال ۱۳۷۳ وسعت میانکاله را از ۵۵ هزار هکتار به ۲۲ هزار هکتار رساند، سرنوشت ۳۳ هزار هکتار از اراضی خشک شده میانکاله به دغدغه ای برای شهروندان مازندرانی و برخی از فعالان زیست محیطی تبدیل شد که این اراضی به چه سرنوشتی دچار خواهند شد؟ و آیا چشم طمع عده ای سودجو به این اراضی خواهد افتاد؟ یا اینکه این مقدار از زمین های میانکاله از چنگال سوداگران زمین به دور می ماند؟.
هر چند برخی از فعالان زیست محیطی براین باورند که میانکاله در بالاترین درجات حفاظتی مناطق چهارگانه سازمان محیط زیست قرار دارد اما با توجه به وسعت بالای مناطق خشک شده به خاطر پسروی آب خزر این خطر را احساس می کنند.
مسئولان سازمان محیط زیست مازندران در سال های اخیر با اطمینان کامل به شهروندان مازندرانی اعلام می کردند نه تنها هیچ تعرضی به این اراضی میانکاله صورت نمی گیرد بلکه زندگی برخی پرندگان در مناطق خشک شده میانکاله هم جریان دارد و از قضا برخی از گونه ها همانند غاز ها، کنجه ها و آبچلیک ها در تالاب هایی که آب و گِل با هم باشد تغذیه‌ی مناسبی خواهند داشت و از طرفی دیگر بعضی از پرندگان در معرض انقراض مانند زنگوله بال در مناطقی که آب عمق ندارد زیست مناسبی خواهند داشت.
براساس آمار مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر از کاهش ۲ متری سطح آب این دریا از سال ۱۳۷۵ تاکنون خبر داد و در سال گذشته سطح آب این دریا ۲۶ سانتی‌متر کاهش یافته است.
بر اساس مطالعه صورت گرفته در سال ٢٠١٧ مشخص شد که آب خزر تا سال ٢٠۵٠ پسروی خواهد داشت و این پسروی بنا به گفته کارشناسان به علت تغییرات اقلیمی است که احتمال افزایش هم دارد در حالی که حدود ۵۰ درصد پسروی دریایی خزر به سرعت تبخیر آب در آن بر می گردد و در صورتی این روند با این سرعت ادامه یابد ٢٠ تا ٢۵ درصد مساحت خزر در بخش شمالی که سواحل روسیه را شامل می شود، کاهش خواهد داشت.
نتایج این مطالعات همچنین نشان داده فقط در سال های ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۰ سطح آب دریای خزر با کاهش حدود ۵۰ سانتیمتری مواجه بوده که این رخداد به عقب نشینی دریا از ۱۰ متر تا ۱۰۰ متر در سواحل مختلف منجر شده است.
مطالعات و اندازه گیری دقیق زمینی که در ایستگاه های شاخص ساحلی دریای خزر انجام گرفته این مساله سبب افزایش قابل توجه محدوده ساحلی در طول بیش از ۸۵۰ کیلومتر سواحل شمالی کشور شد و کارشناسان معتقدند : با تشدید روند کاهشی آب، شاهد پسروی بیشتر دریا و خروج بخش عمده ای از بستر دریا در آینده ای نه چندان دور باشیم.
با این حال یکی از تالاب هایی که در استان در ارتباط با کاهش مهاجرت پرندگان همواره مورد بحث بوده، تالاب میانکاله است که از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان وسعت دارد. این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان همه ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.
این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۲ هزار هکتار در حوزه مازندران و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی که تغذیه برخی پرندگان را تشکیل می‌دهد توانست بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای دهد و به نوعی بهشت پرندگان استان نام بگیرد و با این تنوع زیستی به عنوان یکی از ذخیره گاه‌های زیست کره جهان از سوی سازمان‌های جهانی حفاظت از محیط زیست قرار گرفت.
تالاب میانکاله را باید بهشت پرندگان و پرنده نگری نام نهاد؛ سی و ششمین تالاب ثبت شده دنیا و نخستین تالاب ثبت شده در کنوانسیون تالاب‌های بین المللی رامسر و یکی از ۶۵۰ ذخیرگاه زیست کره جهان با ۴۸ هزار هکتار وسعت در شرق استان مازندران و در همجواری با استان گلستان واقع شده است و سالانه ۱۳۰ گونه از پرندگان مهاجر را با جمعیت حدود ۱.۵ میلیون بال میزبانی می کند.
این پناهگاه حیات وحش علاوه بر کریدور مهاجرت فصلی برای پرندگان، همه ساله به تنهایی بیش از نیم میلیون پرنده از انواع مرغابی، فلامینگو، پلیکان، پاخاکستری، قوی، انواع اردک، لک لک، درنای خاکستری، عقاب دریایی را در آب‌های خود سکنی می دهد.
این تالاب که رویشگاه و زیستگاه تعداد بیشماری از گونه های در معرض خطر می باشد، در سال ۱۳۵۵ به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست سپهر به کمیته برنامه «انسان و کره» یونسکو معرفی و انتخاب شد. تالاب میانکاله به عنوان محل زاد و ولد و پرورش ماهیان گونه های مختلفی چون کپور، انواع کفال، کلمه، سفید، ماش و کاراس، مورد توجه است. پستانداران این منطقه نیز شامل مارال، یوزپلنگ، گربه جنگلی، شغال، گراز، روباه، خرگوش، جوجه تیغی، انواع خفاش و جوندگان کوچک است.
تثبیت مرز و تحدید حدود پناهگاه حیات وحش میانکاله
اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران با توجه به ارزش‌های بالای منطقه میانکاله و همچنین طمع افراد سود جو و فرصت طلب در جهت تخریب و تصرف اراضی مشخص کردن مرزهای مناطق تحت مدیریت را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است.
عطاالله کاویان مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با بیان اینکه پناهگاه حیات وحش میانکاله یکی از تالاب های استان مازندران است، گفت: طرح مدیریت و احیاء این تالاب در راستای تصمیمات اتخاذ شده در ستاد ملی احیاء تالاب‌های کشور، از چند سال گذشته در حال اجرا بوده و با توجه به اهمیت و ارزش آن، اقدامات زیادی در جهت احیای آن انجام شده است.
وی افزود: یکی از برنامه‌های اجرایی در منطقه میانکاله تثبیت مرز و تحدید حدود است که خوشبختانه پس از تخصیص و ابلاغ اعتبار از منابع ملی، این اداره کل طی پیمانی در تاریخ۱۴۰۳/۵/۲۸ با یکی از شرکت‌های ذیصلاح، نسبت به آغاز عملیات نشانه گذاری با پایه‌های بتنی به طول ده کلیومتر از ضلع جنوبی تالاب میانکاله اقدام کرده است.
کاویان گفت: این اقدام نه تنها زمینه نظارت و کنترل بیشتر بر منطقه را فراهم خواهد آورد، بلکه به عنوان یک عامل بازدارنده در زمینه تصرف و تجاوز به محدوده آن منطقه عمل خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه محیط زیست مازندران دارای ۲۱ منطقه چهارگانه با مساحت ۵۰۷ هزار هکتار بوده، افزود: با توجه به ارزش‌های بالای این مناطق و همچنین طمع افراد سود جو و فرصت طلب در جهت تخریب و تصرف اراضی، این اداره کل مشخص کردن مرزهای مناطق تحت مدیریت را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: این روند در سال‌های آتی، منوط به تخصیص اعتبارات لازم از منابع ملی و استانی است تا از تخریب، تجاوز و تغییر کاربری عرصه‌های طبیعی استان توسط سود جویان جلوگیری شود.
نظر شما