به گزارش ایرنا براساس ماده ۱۵ قانون مبارزه با مواد مخدر کشور معتادان مکلف هستند با مراجعه به مراکز مجاز دولتی، غیردولتی یا خصوصی و یا سازمان‌های مردم‌نهاد درمان و کاهش آسیب، اقدام به ترک اعتیاد کنند.
طبق ماده ۱۶ قانون مبارزه با مواد مخدر نیز معتادان به مواد مخدر و روان‌گردان و متجاهر به اعتیاد، با دستور مقام قضایی برای مدت یک تا سه ماه در مراکز دولتی و مجاز درمان و کاهش آسیب نگهداری می‌شوند.
تمدید مهلت برای یک دوره سه‌ماهه دیگر با درخواست مراکز مجاز است؛ با گزارش مراکز و طبق نظر مقام قضایی، چنانچه معتاد آماده تداوم درمان طبق ماده (۱۵) این قانون باشد، تداوم درمان در آن مراکز خواهد بود.
در راستای درمان معتادان دستگاههای متعددی دخیل هستند و نقش دانشگاه علوم پزشکی و بهزیستی در این زمینه پررنگ تر به نظر می رسد.
در همین راستا مدیرکل بهزیستی آذربایجان غربی در گفت و گویی با ایرنا ضمن اشاره به نحوه پذیرش و ارائه خدمات به معتادان ماده ۱۵ و ۱۶ در حوزه بهزیستی استان بر نقش آموزشهای مرتبط با پیشگیری از اعتیاد، اموزشهای مرتبط با اشتغال، خانواده و اجتماع تاکید و آن را در پیوند دوباره معتادان بهبود یافته با جامعه و خانواده مهم و بسیار اثر گذار بیان کرد.
پروین محمدپوری در این گفت و گو با اشاره به اینکه برخی افرادی که نیازمند بوده و علاقمند به ترک اعتیاد هستند، خدمات رایگان و کمک درمانی دریافت می کنند، افزود: پیشگیری بردرمان ارجحیت دارد و براساس همین مساله طرح های فرهنگی و آموزشی بسیاری در این راستا انجام می شود.
وی با بیان اینکه در ۱۲۰ محله استان طزح های پیشگیری از اعتیاد انجام شده است، اضافه کرد: ۷۵۳ هزار نفر در این محلات ساکن هستند و تمامی اقدامات اجتماع محور در آنها صورت می گیرد.
ایرنا: در محلات روستایی هم اقدامات فرهنگی داشتید؟
محمد پوری: همه اقدامات در راستای پیشگیری از اعتیاد بوده است و تیمهای پیشگیری تشکیل شده و با ورود به محلات آسیب زا اعم از شهری و روستایی اقدام به نیازسنجی های لازم کرده اند.
در این راستا اقدام به برگزاری کلاسهای آموزشی و نمایشگاهها و اطلاع رسانی از طرق گوناگون کرده اند و ۵۰ محله روستایی نیز تحت پوشش طرح های اجتماع محور پیشگیری از اعتیاد قرار گرفته و بعد از تشکیل تیم های اجتماع محور و آسیب شناسی با کمک تسهیلگران بهزیستی اقدامات لازم آغاز می شود.
ایرنا: درباره اجرای طرح «پازک» توضیحاتی بفرمایید و هدف از این طرح چیست؟
محمد پوری: طرح «پازک» در زمینه پیشگیری از اعتیاد در زنان و کودکانی است که پدر یا مادر خانواده دچار اعتیاد شده است؛ این طرح از سال ۱۳۹۶ در استان ها اجرا شده و ارومیه از شهرستان های مجری و پیشتاز بوده است.
راهبرد کلی این طرح، تحکیم خانواده در مقابل اعتیاد بوده و زنان و کودکان که بیشتر در معرض آسیب مواد مخدر هستند، تحت پوشش طرح پازک هستند و در زیرمجموعه این برنامه، طرح‌های پیشگیری از اعتیاد زنان دارای همسر معتاد اجرا می‌شود.
کارگاه یا دوره آموزش سه روزه پیشگیری از مواد مخدر در زنان دارای همسران معتاد، موسوم به طرح "پازک" با حضور مربیان و کارشناسانی از ادارات بهزیستی اجرا شده است.
هدف اصلی از پیشگیری از اعتیاد افزایش عوامل پیشگیری و کاهش عوامل خطر است و هر میزان عوامل حفاظتی افزایش یابد خطرات ناشی از این موضوع کاهش می یابد.
سازمان بهزیستی در حوزه پیشگیری درمان و صیانت یکسری ماموریتهایی دارد که براساس قانون مبارزه با مواد مخدر در این زمینه کار می کنیم و وظایف این بخش در ماده ۱۵ و ۱۶ قید شده است.
طبق این قانون معتادان باید برای درمان اقدام کنندو این درمان توسط زندان ها، وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی که مجوز برای مراکز درمان اعتیاد صادر می کنند؛ انجام می شود.
در کنار طرح های اجرایی برای پیشگیری، طرح کارمند یاری و یا کیان نیز با کمک ۲۴ اداره انجام می شود و آموزشهای ۲۴ ساعته با موضوع پیشگیری از اعتیاد و آشنایی با انواع مواد مخدر نوظهور ارائه می شود و برای کارمندان و خانواده ها مشاوره نیز در صورت لزوم داده می شود.
ایرنا: چند مرکز درمان معتادان در آذربایجان غربی فعالیت دارند؟
محمد پوری: ۴۵ مرکز درمان کاهش آسیب، درمان و صیانت در استان آذربایجان غربی فعال هستند.
در زمینه مراکز نگهداری ماده ۱۶ نیز مدیریت آنها تا پیش تر از سال ۱۳۹۶ بر عهده شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر بوده است و بعد از آن طی یک توافقنامه بین وزارت کشور و وزارت کار و رفاه و تعاون منعقد شده مدیریت این بخش نیز به بهزیستی داده شد.
در حال حاضر در زمینه پیشگیری از اعتیاد سه اقدام پیشگیری، درمان و صیانت در اولویت است و طبق ماده ۱۵ قانون مبارزه با مواد مخدر بهزیستی مراکز ششگانه ای برای درمان و کاهش اسیبها دایر کرده است.
در حال حاضر در زمینه پیشگیری از اعتیاد سه اقدام پیشگیری، درمان و صیانت در اولویت است و طبق ماده ۱۵ قانون مبارزه با مواد مخدر بهزیستی مراکز ششگانه ای برای درمان و کاهش اسیبها دایر کرده است.بر اساس همین قانون معتادان باید برای درمان اقدام کنند، بهزیستی نیز براساس همین قانون اقدام به صدور مجوز برای مراکز درمان کرده است.
در حال حاضر ۲ مرکز فعال در این زمینه داریم که براساس آیین نامه اجرایی برون سپاری شده اند که با ظرفیتهای ۱۳۰ و ۵۰۰ نفره فعال هستند و کارسازیهایی انجام شده تا مجوز نگهداری در مرکز مردان به هزار تا هزار و ۲۰۰ نفر نیز افزایش یابد.
ایرنا: چند کمپ ترک اعتیاد در استان فعالیت دارد و ظرفیت درمانی شان چند نفر است؟
محمد پوری: بهزیستی در حوزه درمان نیز فعال بوده و طبق ماده ۱۵ قانون مبارزه با مواد مخدر کشور بهزیستی مراکز ششگانه ای برای درمان و کاهش اسیبها دایر کرده است.
این اداره می تواند از هشت مجوز در بخش درمان معتادان ۶ مجوز صادر کند و ۲ مجوز دیگر ویژه علوم پزشکی است .
در آذربایجان غربی ۱۵ مرکز درمان سرپایی اعتیاد برای معتادانی که کار و اشتغال دارند و نمی خواهند از کارشان عقب بیافتند فعال است و ما به آنها معرفی نامه برای دریافت کمک و همچنین یاری پک ارائه می کنیم و از ۵۰ تا ۱۰۰ درصد از کمک های بهزیستی بهره مند می شوند.
لازم به ذرک است که طبق تصمیماتی که سال گذشته اخذ شده سازمان بهزیستی دیگر مرجعی برای صدور مجوز و یا تمدید مجوز این مراکز نیست و مراکز درمانی سرپایی اعتیاد برای از این پس از پایان پروانه فعالیت برای دریافت و یا تمدید مجدد مجوز به علوم پزشکی مراجعه کند.
ایرنا: وظیفه مراکز اقامتی میان مدت چیست؟
محمد پوری: بهزیستی استان مراکز اقامتی میان مدت هم دارد که هدف از راه اندازی آن این است که از گروههای همتا استفاده و با روشهای پرهیز مدار و ایمان مدار نسبت به درمان آنها اقدام شود.
۲۲ مرکز در این زمینه فعال هستند که به علت برخی ارزیابی ها و استاندارد سازی چهار کمپ تعطیل شدند و هم اکنون ۱۸ کمپ ترک اعتیاد فعال در استان وجود دارد.
هشت هزار و ۸۵ نفر در سال گذشته در کمپهای ماده ۱۵ ترک اعتیاد استان پذیرش شدند یکی از این کمپها متعلق به زنان با ظرفیت ۳۰ نفر و بقیه کمپ مردان است که حداقل ظرفیت آنها ۳۰ نفر و حداکثر ۶۰ نفر است.
در مراکز درمان سرپایی اعتیاد هم ۲ هزار و ۴۵ پرونده فعال داشتیم که از مراکز درمانی متادون دریافت می کردند.
مراکز کاهش آسیب (روزانه) هم در استان فعال هستند که به معتادان خدمات درمانی می دهد و این مراکز کاهش آسیب در راستای کاهش عوارض بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از سو مصرف مواد فعالیت دارند .
ایرنا: معتادان مبتلا به بیماریهای عفونی و ایدز چگونه پذیرش و درمان می شوند؟
محمد پوری: برخی معتادانی داریم که شرایط پذیرش در مراکز ماده ۱۶ را به علل مختلفی مثل ابتلا به ایدز، زخمهای باز و عفونی و سایر علل ندارند و ما سراغ این افراد هم می رویم و به آنان آموزشهای لازم در زمینه موارد بهداشتی و حتی ملزومات بهداشتی مورد نیاز و محل خواب و غذا هم داده می شود و بعد از طی مراحل اولیه به تدریج به سمت درمان و آموزشهای فنی و حرفه ای سوق داده می شوند.
این مراکز بسیار موفق بوده اند و ۲ مرکز گذری در این زمینه با تیمهای سیار فعال هستند و ۳۶۰ معتاد تزریقی از این مراکز روزانه خدمات مختلف در شهرستانهای ارومیه و نقده دریافت کردند و خدمات بهداشتی رایگان بسیاری به معتادان در این مراکز داده می شود.
در ارومیه و مهاباد خدمات این مراکز حتی شبانه روزی است و سال گذشته تعداد افرادیکه از این مراکز خدمات گرفتند ۴۵۰ نفر بود.
در بوکان نیز یک ایستگاه کاهش آسیب دایر کردیم که ۱۳۰ نفر مراجعه داشتند و خدمات مختلف دریافت کردند.
ایرنا: ایا حمایتهای خاصی از زنان معتاد در استان شده است؟ میزان شیوع اعتیاد در بین زنان استان چقدر است؟
محمد پوری: با توجه به اینکه زنان معتاد نیازمند کمک های بیشتری هستند همواره توجه خاصی به آنان شده و ضمن کمک به درمان شان نسبت به پرداخت کمک هزینه درمان، آموزش فنی و حرفه ای، کمک هزینه ادامه تحصیل نیز دریافت کرده اند.
زنانی که پارسال و در کمپهای ما پذیرش و تحت درمان قرار گرفتند شدند ۲۳۲ نفر بودند.
طبق آمار سال ۱۳۹۴ و شیوع شناسی انجام شده گفته شده در استان آذربایجان غربی از ۵۲ هزار معتادی که وجود داشت ۱۰ درصد بانوان بودند.
طبق آمار سال ۱۳۹۴ و شیوع شناسی انجام شده گفته شده در استان آذربایجان غربی از ۵۲ هزار معتادی که وجود داشت ۱۰ درصد بانوان بودند.ایرنا: صیانت به عنوان سومین حلقه زنجیر در درمان معتادان است در این باره چه اقداماتی داشتید؟
محمد پوری: اعتقاد براین است که فقط درمان و کاهش آسیب برای بازگشت معتاد به آغوش خانواده و اجتماع کافی نیست و نیازمند حلقه مفقوده ای به نام حمایتهای اجتماعی و خانواده هستیم.
در راستای بند سه ماده ۸۰ برنامه ششم توسعه و طبق آیین نامه اجرایی آن که ابلاغی از طرف ستاد مبارزه با مواد مخدر است شهرداری موظف به تامین ساختمانی است تا اداره کل بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی و آموزش فنی حرفه ای در این مکان مستقر شود و به معتادان خدمات بدهند.
لازم است معتادی که از مراکز ماده ۱۵ و ۱۶ ترخیص می شود و خانواده وی را پذیرش نمی کند در مراکز صیانت مورد حمایت قرار گیرد.
معتادان دارای شرایط در این زمینه و در این راستا اقامت رایگان ۶ تا یک سال و مشاوره دریافت کرده و مهارتهای زندگی و کار یابی و کار آفرینی و زندگی یاد می گیرد و به کارگاهها و کارخانه ها معرفی می شوند و حتی در این مراکز داروهای رایگان دریافت می کنند و با خانواده ها در صورت لزوم صحبت می شود تا به تدریج به خانواده ها پیوند داده شوند.
امیدواریم شهرداری به وظیفه قانونی خود عمل کرده و این ساحتمان را تهیه و تجهیز کند و بهزیستی با تامین یارانه نسبت به ارائه خدمات مختلف اشتغال و مددکاری و مشاوره معتادان اقدام کند.
ایرنا: در باره برنامه مدیریت مورد و حمایتهای اجتماعی بعد از درمان هم اقداماتی انجام شده؟
محمد پوری: برنامه مدیریت مورد هم برای اجرا در استان آذربایجان غربی آغاز شده است و هر معتادی از کمپ به بهزیستی معرفی می شود به عنوان یک فرد مستقل با مشکلات منحصر به فرد بررسی می شود.
لازم است برای هر ۱۵ نفر یک مددکار تامین و مشکلات و مسایل این فرد از نظر اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و خانوادگی بررسی شود و بهزیستی با کمک مددکار در تمامی زمینه ها کنار این فرد است از تامین هزینه درمان و تهیه متادون گرفته تا بستری و درمان و تهیه مجدد مدارک هویتی را در بر می گیرد و حمایتهای اجتماعی و آموزشهای لازم و خود مراقبتی را افراد توسط مددکار دریافت می کنند تا دوباره به خانواده پیوند داده شده و به جامعه وصل شوند.
در این زمینه ۲۳۲ نفر معتاد داریم که از کمپ ماده ۱۶ خارج شدند و خدمات می گیرند و در همین راستا ۲۰۰ نفر در ۲ سال اخیر وام اشتغالزایی دریافت کردند تا بعد از حضور در کلاسهای فنی و حرفه ای برای خود کسب و کار راه اندازی کنند.
حق بیمه کارفرمایی نیز به افرادیکه این معتادان را بکار می گیرند تا پنج سال اعطا می شود به شرطیکه معتاد تا پنج سال از مواد مخدر مصرف نکند.
در یکسال اخیر سه هزار و ۵۰۰ نفر در مراکز ماده ۱۶ پذیرش شدند و این مرکز با کمک های استانداری تجهیز شده است و کارآفرینان جدیدی قرار است بکار گرفته شود تا افراد تحت درمان نسبت به اموزش های اشتغال زا توانمند شوند.
هم اکنون در حوزه اعتبارات و درمان مشکلی در این راستا وجود ندارد و شرایط نسبت به پارسال بهبود یافته است.
نظر شما