به گزارش ایرنا، شهر دوستدار سالمند دارای هشت بُعد اصلی در زمینه های مسکن، مشارکت اجتماعی، احترام و همه شمولی اجتماعی، مشارکت مدنی، اطلاعات و ارتباطات، حمایت اجتماعی و خدمات سلامت و حمل و نقل است و بر این اساس برنامه ریزی می کند.
براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، سن ۶۰ سالگی آغاز دوره سالمندی قلمداد می‌شود اما بتازگی آغاز دوره سالمندی از ۷۰ سالگی محاسبه شده و برای اینکه این تقسیم بندی بار منفی در ذهن ایجاد نکند، افراد با سن ۷۰ تا ۷۴ سال را «سالمند جوان»، ۷۵ تا ۹۰ سال را «سالمند میانسال» و ۹۰ سال به بالا را «سالمندِ سالمند» می‌نامند.
براساس آمارهای موجود نرخ سالمندی استان از میانگین کشوری بالاتر هست و همدان چهارمین استان سالمند کشور است و بررسی ها بیانگر این است که جمعیت پیر همدان تا سال ۱۴۲۰ به بیش از ۲۰ درصد برسد.
۱۳.۸ درصد از جمعیت یک میلیون و ۶۷۰ هزار نفری این استان پیر و سالمند هستند و ۱.۵ درصد از ۱۳.۸ درصد سالمندان این استان در گروه افراد پرخطر قرار دارند.
۶۰۰ سالمند استان همدان در مراکز روزانه، شبانه روزی، خانه کوچک میان راهی و طرح توانمندسازی از خدمات ویژه بهزیستی بهره مند هستند.
۶۰۰ سالمند استان همدان در مراکز روزانه، شبانه روزی، خانه کوچک میان راهی و طرح توانمندسازی از خدمات ویژه بهزیستی بهره مند هستند.سه مرکز روزانه سالمندان در شهرهای همدان (۲ مرکز) و بهار فعال است که تعداد سالمندان مقیم این مراکز نیز ۲۸۰ نفر هستند و ۱۸۰ نفر در طرح های توانمند سازی سالمندان از ما خدمت می گیرند اما سیاست نهادهای اجتماعی همچون بهزیستی بر این است که از گسترش خانه‌های سالمندان جلوگیری کنند تا در مقابل خانواده‌ها به نگهداری سالمند درون منزل ترغیب شوند.
با شنیدن نام سالمند ممکن است تصویر فردی که قادر به انجام کارهایش نیست در ذهن متبادر شود ولی با آگاهی از مراقبت‌های مربوط به این سنین و شناخت این دوره، می توان بیماری و ضعف را کاهش داد.
سالمندان بخش مهمی از جامعه را تشکیل می‌دهند بنابراین باید زمینه‌ای فراهم شود تا بتوان بیش از پیش از این قشر باتجربه و مؤثر در جامعه استفاده کرد.
افزایش امکانات، بهینه سازی فضای شهری و بناهای مسکونی برای سالمندان موضوع دیگری است که در سبد مطالبات این قشر از جامعه جای دارد.
برهمین اساس به سراغ دبیر کمیته های تخصصی سالمندان استان همدان رفتیم تا از وضعیت سالمندان در استان جویا شویم.
وجود ۲۵۴ هزار و ۲۵۷ سالمند در استان همدان
شکیبا کولیوند گفت: همدان یکی از استانهای سالمند در کشور است، استانی که در آن بیش از ۲۵۴ هزار و ۲۵۷ سالمند زندگی می کنند و سالمندترین شهرستان نیز شهرستان تویسرکان است.
مسوول دبیرخانه شورای ساماندهی سالمندان استان همدان ادامه داد: بر اساس آخرین آمارهای مربوطه (تیرماه ۱۴۰۳) درصد سالمندی در این شهرستان برابر ۱۷.۲ است و پس از آن، شهرستان درگزین با ۱۴.۷ درصد سالمندترین شهرستانها در همدان هستند.
وی ادامه داد: این تعداد سالمند از طریق سامانه سیب شناسایی شده‌اند و از مراکز جامع سلامت، خدمات دریافت می‌کنند.
دبیر کمیته های تخصصی سالمندان استان همدان، شعار هفته تکریم سالمندان را «سالمندی فعال، فردایی برای همه» اعلام کرد و گفت: خدماتی برای سالمندان در خانه‌های بهداشت، مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی و پایگاه‌ها انجام می‌شود که شامل ارزیابی فشارخون، دیابت، خطرسنجی، سقوط و عدم تعادل، تغذیه، افسردگی و کلاسهای آموزشی شیوه زندگی سالم در دوران سالمندی است.
طرح سالمندیاری از سال گذشته در استان همدان کلید خورد
کولیوند ادامه داد: افراد بالای ۶۵ سال که در این زمینه مورد توجه هستند، عموماً افرادی هستند که به لحاظ جسمی، روانی و اجتماعی نیازمند توجه اند و برهمین اساس طرح سالمندیاری از سال گذشته در استان همدان کلید خورد تا بتوانیم افرادی را تربیت کنیم که با هر سه بُعد سالمندی (جسمی، روانی و اجتماعی) آشنا باشند و دوره دوم طرح نیز در پاییز سال جاری اجرایی می شود.
وی یادآور شد: مناسب سازی شهری یکی دیگر از مقوله های مهم در زمینه پویا بودن شهر و حضور فعال سالمندان در آن است، بدین ترتیب در کنار توجه به ضرورت تکریم سالمندان به ویژه در اماکن عمومی، بانک ها، فروشگاه ها، ادارات و غیره، مناسب سازی معابر، پارک ها و وسایل حمل و نقل عمومی اهمیت ویژه ای می یابد.
دبیر کمیته های تخصصی سالمندان همدان گفت: این استان هم اکنون در زمینه ورود به بحث شهر دوستدار سالمند که دارای هشت بُعد اصلی در زمینه مسکن، مشارکت اجتماعی، احترام و همه شمولی اجتماعی، مشارکت مدنی، اطلاعات و ارتباطات، حمایت اجتماعی و خدمات سلامت و حمل و نقل است، به صورت پایلوت کشوری انتخاب شده و امیدواریم با هم افزایی دستگاه ها بتوانیم در این عرصه گام های مهمی برداریم.
کولیوند ادامه داد: سعی شده است در پیش روی طرح های این حوزه، در قدم اول نیازسنجی از سالمندان صورت گیرد تا تمامی برنامه های عملیاتی با نظر سالمندان و به صورت بومی پیش رود.
بهره مندی بیش از چهار هزار سالمند همدانی از خدمات مستمر بهزیستی
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان گفت: چهار هزار و ۲۳۵ سالمند این استان از خدمات مستمر و غیرمستمر این سازمان بهره مند هستند.
محمد قادری احسانپور با بیان اینکه این سازمان تعداد ۲ هزار و ۵۱۳ سالمند زن و هزار و ۷۲۲ سالمند مرد را زیرپوشش قرار داده است اظهار کرد: خدمات مستمر و غیرمستمر این سازمان شامل حق پرستاری، مستمری و توزیع لوازم توانبخشی است.
قادری احسانپور افزود: در این مراکز خدمات مختلف پزشکی، توانبخشی، پرستاری و طرح های توانمندسازی با هدف افزایش توانمندی و مشارکت فرد سالمند در جامعه و برنامه های فرهنگی اجتماعی اجرا می شود.
وی با تاکید بر اینکه فعالیت مراکز روزانه سالمندی فقط نگهداری نیست و نگهداری در مراکز شبانه‌روزی اتفاق می‌افتد گفت: در این مراکز به ارتقای توانمندی‌های سالمندان توجه می شود، در واقع سالمندان بهره‌مند از خدمات این مراکز، آن دسته از سالمندانی هستند که خانواده آنها به دلیل مشغله محدودیت هایی برای نگهداری و مراقبت از سالمند در منزل دارند یا سالمند به دلیل کهولت سن یا به علت بیماری های مختلف با محدودیت‌هایی مواجه است.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان اظهار کرد: هم اکنون ۳۲۰ سالمند در چهار مرکز شبانه‌روزی سالمندان در همدان (۲ مرکز)، ملایر و سامن نگهداری می‌شوند.
قادری احسانپور افزود: در مراکز شبانه روزی سالمندان مراقبت‌های پرستاری، پزشکی، روانپزشکی، مراقبت‌های تخصصی دوره ای، خدمات توانبخشی، فیزیوتراپی برحسب نیاز هر سالمند، کاردرمانی، گفتار درمانی، تربیت بدنی، ورزش، کلاسهای روانشناسی و دریافت داروهای مورد نیاز ارایه می شود.
وی ادامه داد: کارشناس تغذیه در مراکز شبانه روزی براساس وضعیت جسمی هر سالمند و مشکلات خاص وی رژیم غذایی خاص تعریف می‌کند و برحسب نیاز یا هفته ای ۲ بار استحمام دارند و یک مراقب از هر ۶ سالمند نگهداری می کند.
افزایش ۴۰ درصدی حق پرستاری و مستمری از ماه آینده
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان با اشاره به افزایش ۴۰ درصدی مبلغ حق پرستاری و مستمری از ماه آینده اظهار کرد: خدمات مستمر مالی شامل حق پرستاری به سالمندان حداقل ۲۱ میلیون ریال است که از ماه آینده ۴۰ درصد افزایش می‌یابد و مبلغ مستمری نیز براساس بعد خانوار از مبلغ ۱۳ میلیون ریال آغاز می‌شود و افزایش ۴۰ درصدی آن از ماه آینده پیش بینی شده است.
قادری احسانپور افزود: پرداخت هزینه های درمان، لوازم توانبخشی، خدمات مستمر در مراکز شبانه روزی و برنامه های آموزشی، تفریحی، فرهنگی و ورزشی از خدمات ارایه شده به سالمندان است.
وی، مهمترین رویکرد سازمان بهزیستی را تکریم سالمندان در خانواده ها برشمرد و اظهار کرد: طی برنامه ای آموزشی فراگیر باید تا آنجایی که در توان داریم مسائل پیشگیری از معلولیت و ناتوانی سالمندان را به عقب بندازیم و آنها را از سرای سالمندان که برای آنها خیلی حس ناخوشایندی دارد، دور کنیم.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان سن سالمندی را به سه گروه تقسیم کرد و گفت: سالمندان میانسال ۶۰ تا ۷۵ سال که بهزیستی بیشتر بر ارتقا توانبخشی آنها برای پیشگیری از معلولیت و کار افتادگی تمرکز دارد، سالمندان میانه ۷۵ به بالا و سالمندان پیر ۹۰ سال به بالا که بیشترین مراقبت ها را نیاز دارند، تقسیم بندی شده که برحسب سن خدمات به آنها ارایه می شود.
ضرورت مناسب سازی معابر
قادری احسانپور با تاکید بر ضرورت مناسب سازی اماکن عمومی، دولتی، اداره ها، سازمان ها، بوستان ها و مکان های تفریحی اظهار کرد: علاوه بر گروه معلولان گروه سالمندان نیاز به مناسب سازی دارند که متاسفانه در این خصوص در برخی از اماکن غفلت می شود.
وی افزود: اینک که جامعه به سمت سالمندی می رود باید مناسب سازی را در همه اماکن حتی بخش خصوصی رعایت کنیم چرا که سالمندان با کوچک ترین مشکل در مناسب سازی با چالش جدی مواجه خواهند شد.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان افزود: علاوه بر مراکز دولتی و سازمان ها باید مطب های پزشکان، آزمایشگاه ها، داروخانه ها، فروشگاه های بزرگ، سایر مراکز بهداشتی و درمانی و هر گونه مراکز دریافت خدمت حتی رفاهی باید از مناسب سازی برخوردار تا حضور سالمند در جامعه به راحتی امکان پذیر باشد.
قادری احسانپور از شهرداری ها، دستگاه های مسوول و بخش خصوصی خواست با توجه به اینک گروه زیادی از جمعیت را سالمندان، معلولان، جانبازان، مادران باردار و مادران دارای کودک تشکیل می دهند نیازمند مناسب سازی معابر هستند که باید به این مهم توجه جدی کنند.
وی ادامه داد: سیاست های سازمان بهزیستی نگهداری سالمندان در مراکز کوچک با ظرفیت محدود است و تلاش می شود که نگهداری این افراد در مراکز کوچک در اولویت قرار گیرد زیرا شرایط روحی و روانی در چنین خانه هایی، از مراکز پرجمعیت مطلوب تر است.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان افزود: امروزه مساله سلامت سالمندان و مراقبت از آنها در منزل و مراکز نگهداری سالمندان، یک امر جدی تلقی شده و رفع نیازهای این قشر از جامعه مورد توجه نهادهای حمایتی به ویژه بهزیستی قرار گرفته است و در این گروه از خدمات این طرح بهره مند هستند.
قادری احسانپور با بیان اینکه ۲ خانه کوچک حمایتی سالمندان با ظرفیت ۱۰ نفر در همدان فعال است یادآور شد: خانه حمایتی توانبخشی مراقبتی سالمندان نوعی محل اقامت است که برای افراد سالمند (حداکثر ۱۰ نفر)، امکاناتی مانند اتاق، وعده های غذایی، خدمات لباسشویی، نظافت و رسیدگی منزل را فراهم می آورد و اینگونه تسهیلات اقامتی دارای شرایطی مشابه محیط خانه بوده و به ساکنان آن امکان برخورداری از تعاملات اجتماعی را می دهد.
وی با اشاره به طرح خدمت در منزل یا ویزیت در منزل برای سالمندان بسترگرا افزود: تیمی شامل پزشک، روانشناس و مددکار اجتماعی، هر ماه برای ارائه خدمات توانبخشی به منزل سالمندان خاص زیر پوشش می‌روند.
معاون امور توانبخشی بهزیستی استان همدان افزود: نرخ سالمندی استان از میانگین کشوری بالاتر هست و همدان چهارمین استان سالمند کشور است.
آمار سالمندی در همدان نگران کننده است
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز اظهار کرد: همدان جز استان های سالمند کشور محسوب می شود و بررسی ها بیانگر این است که جمعیت پیر همدان تا سال ۱۴۲۰ به بیش از ۲۰ درصد برسد.
فاطمه ترکمان اسدی افزود: ۱۳.۸ درصد از جمعیت یک میلیون و ۶۷۰ هزار نفری این استان پیر و سالمند هستند و ۱.۵ درصد از ۱۳.۸ درصد سالمندان این استان در گروه افراد پرخطر هستند.
وی ادامه داد: ۳۷.۱ درصد از سالمندان استان زیر پوشش برنامه های مراقبتی هستند و بیشتر این افراد برای دریافت خدمات به بهانه شرایط جسمی ضعیف مراجعه نمی کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه برای ارتقای سلامت در جامعه باید تقدم پیشگیری بر درمان نهادینه شود گفت: اهمیت این موضوع موجب شده سازمان بهداشت جهانی شعار امسال را "خود مراقبتی" بگذارد.
ترکمان اسدی اظهارکرد: با وجود ارائه طیف گسترده از خدمات رایگان بهداشتی اما بسیاری از مردم و حتی مسئولان نسبت به این موضوع ناآگاه هستند.
وی ادامه داد: مجموعه معاونت بهداشتی از زمان قبل تولد تا زمان سالمندی و کفن و دفن و مرگ به افراد خدمات ارائه می دهد همچنین برای سلامت آب، هوا، غذا، جسم و روان برنامه دارد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان گفت: سه هزار نیروی معاونت بهداشتی در ۹ مرکز و ۷۰۶ واحد نسبت به ارائه خدمات بهداشتی تلاش می کنند.
هفته سالمند از هفتم مهر ماه با شعار (سالمندی فعال، فردایی برای همه) آغاز به کار خواهد کرد و عنوان پویش مردمی این هفته (با شما حالمان خوب است) در نظر گرفته شد.
بر اساس آخرین آمار منتشر شده حدود یک سوم جمعیت استان همدان به صورت مستقیم و غیرمستقیم از خدمات حمایتی و درمانی سازمان بهزیستی بهره می‌برند.
استان همدان حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت دارد.
نظر شما