به گزارش خبرنگار ایرنا، کودکان توجه ویژه ای به مسایل اطراف خود دارند، ذهن آنان همانند کاغذ سفیدی است که می شود با یک برنامه ریزی فرهنگی آن را به سمت و سوی فرهنگ در ابعاد مختلف آن سوق داد، این را وقتی بیشتر متوجه می شوید که آنها در مقابل صحنه روشن تئاتر نشسته باشند، چشمان خیره آنها لحظه ای از صحنه تئاتر بر نمی گیرد و خوراک فرهنگی چنان در آنها ریشه می دواند که بعد از سالیان سال هنوز صحنه تئاتر و آن موضوع نمایش را که در کودکی به تماشای آن نشسته اند، فراموش نمی کنند.
به باور بسیاری از جامعه شناسان و حتی روان شناسان، آنچه که می تواند ذهن یک کودک را خلاق، پر انرژی و خوش فکر کند سوق دادن آنها به سمت و سوی فرهنگ و کارهای فرهنگی همانند داشتن مطالعه، تماشای فیلم و نمایش های پربار و همچنین گوش سپردن به موسیقی های اصیل است و به نظر می رسد که امروز در دنیای صنعتی این امر یک نیاز محسوب می شود همانطور که حامد مکملی، نویسنده و کارگردان قزوینی در این خصوص معتقد است که برای آینده ای آباد نیاز به انسان های فرهیخته و با هویت داریم و این میسر نمی شود مگر با توجه کردن به نیازهای اساسی و درونی کودکان و نوجوانان امروز.
مکملی که این روزها نمایش کلاه جادوی گسن را به روی صحنه برده تا جایی که این نمایش به بیست و نهمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان در همدان با حضور چندین نمایش از کشورهای دیگر راه یافته، بر مباحث هویتی و شناخت از خود در کودکان و نوجوانان تاکید دارد و این امر را یک ضرورت می داند.
در همین راستا خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز قزوین با حامد مکملی، نویسنده و کارگردان قزوینی در خصوص ویژگی های این نمایش و همچنین ضرورت توجه به فرهنگ به گفت و گو نشسته است که در ادامه می خوانید.
ایرنا. برای آغاز گفت و گو از ویژگی های نمایشنامه (کلاه جادوی گسن) برای ما بگویید.
نمایشنامه کلاه جادوی گسن برای گروه سنی کودک و نوجوان و در خصوص هویت انسانی و تکامل این هویت براساس مراتب هفت گانه عطار نوشته شده است که جناب «عطار» در پردازش بی نظیر خود از منطق‌الطیر یا نطق پرندگان، هفت وادی یا هفت منزل را در طی طریق از کثرت در رسیدن به وحدت ذکر می کند.
اول وادی طلب، دوم وادی عشق، سوم وادی معرفت، چهارم وادی استغنا، پنجم وادی توحید، ششم وادی حیرت و هفتم وادی فقر و فنا است که مراحل رسیدن به نقطه نهایی وحدت را بازگو می کند و تلاشی است تا کودکان و نوجوانان با این هفت وادی مواجه و با بخشی از این هویت آشنا شوند که هر موجودی هویت و پیشینه ای دارد و برای حرکت به سمت آینده باید آن گذشته و پیشینه را بشناسد.
ایرنا. چطور شد که در زمینه کودک و نوجوان این نمایشنامه را نوشتید؟
کار کردن در زمینه کودک و نوجوان بسیار ضروری است و اهمیت فراوانی دارد چرا که آینده این سرزمین به دست کودکان و نوجوانان است که به آبادی می رسد و به عنوان یک تکلیف، کارکردن در این حوزه برعهده هر هنرمندی است که در این زمینه علاقه دارد، نوشتن این نمایشنامه هم در ابتدا متن بسیار کوتاهی بود که بعد تکامل پیدا کرد و نوشتن آن چند ماهی نیز زمان برد و تبدیل شد به یک نمایشنامه مفصل که با کارگردانی مرتضی نجفی و گروه نگاه نو به روی صحنه رفت و اکنون هم در جشنواره بین المللی همدان اجرا می شود.
ایرنا. در خصوص داستان این نمایش بیشتر برای ما بگویید.
این نمایش یک شخصیت اصلی به نام گسن دارد که برگرفته از واژه گوسان است که به کسانی که ترانه ملی و مردمی می‌خواندند و حماسه سرایی می‌کردند، گفته می شود و به نوعی نقال های باستانی کشور ما بودند، پایه شخصیت گسن نیز همین است که مادربزرگ گسن به اسم ننه آقا، تمامی داستان و افسانه های گذشته را می داند و به گسن توصیه دارد که او هم این داستان ها را بداند و برای اهالی آبادی تعریف کند، چرا که اگر مردم افسانه های خود را فراموش کنند، آرزوهای خود را نیز از یاد می برند و دیوها می آیند و وآرزوهای آنها را می دزدند و حالا گسن به دنبال این کار می رود و این کلیت نمایش کلاه جادوی گسن است.
ایرنا. شما به موارد عرفانی هفت وادی عطار اشاره کردید، چرا در این نمایش کودکانه به موضوعات عرفانی پرداختید؟
هفت وادی در این داستان وجود دارد که این جزو ادبیات عرفانی و سیر و سلوک عرفانی محسوب می شود و گسن این هفت وادی را در فضای کودکانه سیر می کند تا به آن هویت و داستان های گذشته خود برسد که برای مردم آبادی خود آنها را نقل کند و اینکه به طور اساسی اینکه چرا کودکان و نوجوانان را در مقابل این موضوع قرار دادم به این دلیل است که حجم زیادی از اطلاعات شاید نادرست با منبع اشتباهی به کودکان و نوجوانان امروز در خصوص هویت ها داده می شود که سردرگمی آنها را در پی دارد.
هدف من در این نمایش این بود که بار دیگر به کودکان و نوجوانان یادآوری کنم که عطار می گوید هر کاری می خواهید انجام دهید اما وادی اول طلب است و این نمایش تلاش دارد تا این هفت مرحله را با زبان ساده برای کودکان بیان کند تا شاید مشتاق شدند که در آینده بخواهند بیشتر درباره این موضوعات بدانند.
ایرنا. این نمایش چه پیامی به کودکان می دهد؟
اینکه برای رسیدن به آن چیزی که می خواهیم باید به درون خود مراجعه کنیم و با تمام وجود به جست و جوی خویشتن و هویت خویش باشیم.
ایرنا. چه پیشنهادی برای ارتقا وضعیت هنر نمایش کودک و نوجوان در قزوین دارید؟
در حوزه نمایش، چه در بخش کودک و چه عموم مردم باید به شیوه درست و اصولی اهمیت داد، بستر تولید را فراهم، چالش ها را شناسایی کرد و بعد برای برداشتن و حل و فصل موانع و چالش ها قدم برداشت و حمایت کرد، چرا که فرهنگ باید به صورت هویتی حمایت شود به خصوص در حوزه کودک و نوجوان، یعنی تا زمانی که به این حوزه خوراک مناسب فکری و درونی داده نشود و بازگو کردن هویت تاریخی و فرهنگی کشور برای آنها صورت نگیرد خیلی زود به منابع دیگری غیر از هویت سرزمینی خود جذب می شوند و باید بعدها برروی فرهنگ و هویت فرهنگی آنها به سختی کارکرد تا بلکه تغییر کنند که آن هم بعید است.
در حال حاضر کودکان ما از اساطیر این کشور چه می دانند؟ در کشورهای دیگر هزینه های زیادی می شود تا قهرمان های اساطیری شان برای مردم، به خصوص کودکان نشان داده شود برای مثال عکس و نقاشی این قهرمان ها بر روی لوازم تحصیل، لباس ها و انواع کیف ها دیده می شود اما قهرمانان اساطیری کشورمان برای کودکان ما ناشناخته اند که باید توجه بیشتری در این زمینه صورت بگیرد و وظیفه هنرمندان این سرزمین آن است که قلم بزنند و این موضوعات را برروی صحنه بیاورند. چرا که تنها راه نجات، فرهنگ و بازگشتن به خویشتن است.
نظر شما