شیطان آبی در اندیشه گسترش قلمرو در مازندران

به گزارش خبرنگار ایرنا، آب‌بندان ۴۰ هکتاری روستای آغوزبن بابل که حدود ۲۰۰ هکتار از اراضی شالیزاری این روستا را آبیاری می کند در سال زراعی گذشته همزمان با روزهای آخر آبیاری برنج سنبل آبی پیشروی های خود را به بالاترین حد رسانده تا جایی که ورود و خروج آب در اراضی شالیزاری منطقه را با مشکل مواجه کرد.

سنبل آبی که در بهار و تابستان به صورت جهشی قلمرو خود را گسترش می دهد، تا جایی که در مدت دو هفته می تواند با جهشی چند برابری سطح آب بندان را در تسخیر کامل خود درآورد.

در حال حاضر دغدغه جدی شالیکاران منطقه برای سال زراعی جدید است، چون با فرا رسیدن بهار و جهش های سنگین شیطان آبی در این آب بندان، تامین آب برای ارضی پایین دست با مشکل جدی مواجه خواهد شد.

با توجه به این که قلمرو سنبل آبی از محدوده آب بندان ۴۰ هکتاری آغوزبن بابل عبور کرد و به رودخانه های منتهی به این آب بندان رسید در بهار پیش رور کل آب بندان و رودخانه های منتهی به این آب بندان در تسخیر سنبل آبی در خواهد آمد.

اگر لایروبی فنی این آب بندان تا قبل از آغاز سال زراعی جدید انجام نشود ۲۰۰ هکتار از اراضی شالیزاری منطقه در معرض تهدید جدی قرار دارد.

از طرف دیگر با توجه به این که شهرستان بابل با دارا بودن ۲۰۷ آب بندان میزبان بیشترین آب بندان در شهرهای مازندران است اگر این گیاه تهاجمی به دیگر آب بندانهای بزرگ بابل که برخی از آنها بیش از ۱۰۰ هکتار وسعت دارد گسترش یابد به یک بحران جدی تبدیل خواهد شد.

شالیکاران منطقه از مسوولان خواستند در فرصت باقی مانده تا زمان آغاز شخم و شیار اراضی شالیزاری که زیاد هم دور نیست چاره اندیشی فنی و اصولی برای این آب بندان انجام شود تا مردم منطقه برای همیشه از شر این گیاه سمی تهاجمی در امان باشند.

سنبل آبی گیاهی از خانواده سنبل است که به دلیل قدرت رشد و تکثیر بسیار بالا و همچنین گل های بنفش زیبای آن مورد توجه گردشگران و بعضا جابجایی به عنوان گیاه زینتی است و این ویژگی باعث می شود به سرعت به مناطق آبی سرایت کند و به دلیل قدرت جذب بالای آب در ریشه ها و ساقه های بهم تنیده غوطه ور آن، توانایی بالایی در نابودی اکوسیستم های آبی و تالابی دارد.

تاسفانه در دنیا تاکنون روش مبارزه خاصی که فاقد آثار جانبی زیانبار برای اکوسیستم ها باشد برای سنبل آبی معرفی نشده و تنها راه موثر توصیه شده برای‌ مقابله با آن، مبارزه فیزیکی (جمع آوری) است. اما در بعضی موارد به دلیل گستردگی مناطق آلوده به این گیاه و دشواری و کند بودن روند اجرای شیوه مذکور، پاکسازی کامل از وجود این گونه مهاجم نیازمند عزم جدی سایر مسوولان و مردم است.

در این پیوند این گونه گیاهی در آببندانی در روستای آغوزبن که در یک کیلومتری شمال شهر بابل واقع شده و دارای ۶ هزار و ۵۴۰ خانوار و ۲ هزار نفر جمعیت است، جولان می دهد.

تصمیم نهایی

دهیار روستای آغوزبن بابل در گفت گو با خبرنگار ایرنا بیان داشت: جلسه های مختلفی برای لایروبی آب بندان ۴۰ هکتاری روستای آغوزبن تشکیل شد و اهالی روستا منتظر تصمیم نهایی هستند.

هاشم محمدجانی گفت: آن چیزی که به ما اطلاع دادند قرار است تصمصم نهایی لایروبی این آب بندان در هفته جاری اعلام شود و همه اهالی روستا منتظرنداین مهم هر چه زودتر تحقق یابد.

وی با اشاره به این مطلب که تخصیص اعتبار برای لایروبی فنی این آب بندان از جمله گره های اصلی پیش رو است، اظهار کرد: نشست های مشترکی که دستگاه های اجرایی مرتبط برگزار کردند قرار شد خروجی خوبی برای اهالی منطقه داشته باشد.

دهیار آغوزبن ادامه داد: حدود ۹۰ درصد از این آب بندان در تسخیر کامل سنبل آبی قرار گرفت که حجم گیاه به اندازه ای گسترش یافت که ورود و خروج آب را با مشکل مواجه کرد.

محمدجانی با بیان این که جهش های این گیاه سمی بسیار زیاد و غیر قابل کنترل است، افزود: با فرا رسیدن فصل بهار گسترش شیطان آبی در رودخانه های منتهی به این آب بندان با شتاب زیاد ادامه پیدا خواهد کرد.

وی ادامه داد: در شرایط فعلی این گیاه قلمرو خود را به خارج از آب بندان و رودخانه های منتهی به آن گسترش داد که این امر ورود و خروج آب را با مشکل مواجه کرد.

دهیار آغوزبن افزود: در شرایط فعلی سنبل آبی بیش از ۳۰ هکتار از آببندان ۴۰ هکتاری روستای آغوزبن را به صورت کامل پوشانده است و جهش این گیاه در بهار امسال غیر قابل کنترل است.

دهیار روستای آغوزبن بابل با اشاره به این مطلب که این آبندان حدود دو سال گذشته با اعتبار ۱۷ میلیارد ریالی توسط آب منطقه ای مازندران لایروبی شد، گفت: نیروهای آب منطقه ای در طول دوماه زحمت های زیادی برای لایروبی این آببندان متحمل شدند که اقدام آنها قابل قدرشناسی است.

محمدجانی افزود: در لایروبی سال گذشته برخی از این گیاه در لابه لای نی زارها باقی مانده بود که در فصل بهار دوباره تکثیر شد و با سرعت زیاد گستره آببندان را به تصرف خود درآورد.

وی با بیان این که بنا به نظر کارشناسان تنها راه مبارزه با این گیاه وحشی لایروبی فنی است، ادامه داد: همزمان با لایروبی این آب‌بندان، سنبل آبی بعد از جمع آوری باید در یک مکان دفن شود.

دهیار روستای آغوزبن بابل گفت: تقاضای ما از آب منطقه ای مازندران و دستگاه های مربوطه آن است که لایروبی این آب‌بندان را با فوریت در دستور کار قرار دهند.

این دهیار تصریح کرد: با توجه به این که شهرستان بابل بیشترین آب بندان های بزرگ در مازندران را دارا است، نفوذ سنبل آبی در آببندانهای دیگر بحران آفرین خواهد بود و پاکسازی آن هزینه های زیادی را بر جای خواهد گذاشت.

شهرستان ۶۰۰ هزار نفری بابل با دارا بودن ۲۰۷ آببندان صدر نشین آببندان ها در سطح دیگر شهرهای مازندران است.

سنبل آبی، گیاهی آبزی با نام علمی Eichhornia crassipes بومی مناطق گرمسیری آمریکای جنوبی و آمازون است و خارج از محدوده بومی خود به عنوان گونه‌ای مهاجم شناخته می‌شود. این گیاه آزادانه در آب شناور است و تا حدود یک متر بالاتر از سطح آب رشد می‌کند.

اندازه برگ‌های سنبل آبی بین ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر است و به صورت شناور روی سطح آب دیده می‌شود. هر ریشه این گیاه بین هشت تا ۱۵ گل می‌دهد که روی سطح آب می‌رویند و معمولا شش گلبرگ دارند که رنگ آنها بین صورتی و بنفش دیده می‌شود.

سنبل آبی رشد بسیار سریعی دارد و هر گیاه هزاران دانه در سال تولید می‌کند که دوام برخی دانه‌ها تا ۲۸ سال هم می‌رسد. همین موضوع باعث می‌شود در برخی مناطق جمعیت این گیاه در ۲ هفته تقریبا ۲ برابر ‌شود.

به علت رشد سریع، تعداد دانه‌های زیاد و زیبایی ظاهری گل‌های این گیاه، به تازگی به عنوان گیاهی زینتی خرید و فروش شده و در منازل کنار گیاهان آپارتمانی دیده می‌شود. سنبل آبی به دمای هوای پایین حساس است و در زمستان دوام نمی‌آورد، اما در تابستان‌ها گل‌های زیبایی می‌دهد و عمر هر گل بین یک تا روز است.