گیلانغرب؛ دومین شهر مقاوم ایران اما بن‌بست و محروم

به گزارش ایرنا، ضعف سرمایه‌گذاری در بخش صنایع تبدیلی، بن بست بودن و عدم بهره‌بردن از ظرفیت های طبیعی و همچنین مرز سومار یکی از دلایل نبود شغل در گیلانغرب است در حالیکه می توان از محل ظرفیت های طبیعی و مرز اقتصادی آن اشتغال پایداری در منطقه ایجاد کرد.

شهرستان مرزی گیلانغرب با جمعیتی بیش از ۷۲ هزار نفر عنوان دومین شهر مقاوم ایران در دوران جنگ تحمیلی را به دوش می کشد؛ لقبی که برای مردمان صبور این دیار یادآور تلخی و شیرینی فراوان است.

اولین شهر مقاوم کشور دزفول است که در دوران جنگ تحمیلی صدها بار مورد بمباران جنگنده های رژیم بعث عراق قرار گرفت و در این راه بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ نفر به شهادت رسیدند و پس از این شهر استان خوزستان، گیلانغرب در غرب استان کرمانشاه لقب دومین شهر مقاوم کشور را دارد.

شهرستان گیلانغرب از مناطق مرزی است که در هشت سال دفاع مقدس درگیر حملات مستمر دشمن بعثی بود و طبق تاریخ نگار جنگ هشت ساله ۱۵۰ نوبت مورد اصابت بمباران هوایی، موشک باران و گلوله باران قرار گرفت که در نتیجه این حملات ۳۰ روستا و شهر گیلانغرب بطور کامل تخریب شد.

مردم گیلانغرب با وجود مشکلات و سختی زیاد ناشی از جنگ تحمیلی دیار خود را ترک نکردند و با مقاومت جانانه دوشادوش رزمندگان جان برکف در برابر حملات رژیم بعث ایستادند و همین مقاومت صبورانه باعث شد که رهبر معظم انقلاب لقب دومین شهر مقاوم ایران را به گیلانغرب اعطا کنند.

از افتخارات شهرستان گیلانغرب و مرزداران این منطقه تقدیم ۱۲ هزار رزمنده، ۷۵۰ شهید،۲ هزار و ۱۲۵جانباز و ۱۳۳ نفر آزاده برای دفاع از میهن و کیان مرزهای ایران است.

بسیاری از خانواده های گیلانغربی عزیزانشان را در راه دفاع از مام وطن در عملیات های مختلف جنگی از دست دادند اما این موضوع باعث نشد تا آنها ذره ای از اهداف خود و حراست از خاک وطن عقب نشینی کنند.

با یک جستجوی ساده درباره شهرستان گیلانغرب می توان به تمام رشادت هایی که مردم این شهر در آن دوران از خود نشان داده اند رسید اما بحث این گزارش در مورد وضعیت نسل بعد از جنگ و جوانان این شهرستان است.

جوانان تحصیل کرده ای که تعداد بسیاری از آنها برای یافتن کاری در خور و شایسته مجبورند به دیگر شهرهای ایران بروند و از دیار و خانواده و دوستان خود دور شوند آنهم به امید ساختن آینده بهتر.

این شهرستان در طول تاریخ آبستن بسیاری از حوادث از بلایای طبیعی مانند زلزله گرفته تا جنگ هشت ساله و ویرانی های آن بوده و همه آن روزگاران سخت را پشت سر گذاشته است و روا نیست که امروزه گیلانغرب به دلیل نبود یا کمبود شرایط شغلی جوانان خود را راهی دیگر شهرهای ایران کند.

شهرستانی که دارای ظرفیت های بسیاری در زمینه های مختلف طبیعی و صنعتی است که از هر کدام از این ظرفیت ها می توان برای رشد و تعالی نه تنها یک شهرستان کوچک بلکه برای پویایی یک استان استفاده کرد.

گیلانغرب؛ خاستگاه بزرگ‌ترین معدن قیر طبیعی خاورمیانه

استان کرمانشاه به عنوان یکی از قطب‌های اصلی معادن قیر طبیعی «بیتومن یا گیلسونایت» در کشور و حتی جهان شناخته می‌شود چراکه ایران به تنهایی بیش از ۱۵ درصد معادن قیر طبیعی کل دنیا را در اختیار دارد و بیشتر از ۷۵ درصد از کل این معادن در استان کرمانشاه و شهرستان گیلانغرب است.

گیلانغرب علاوه بر معادن مختلف از بالاترین کیفیت قیر طبیعی برخوردار و یکی از بهترین قیرهای طبیعی جهان را داراست؛ در شهرستان گیلانغرب هر ساله بیشتر از ۷۰ هزار تُن قیر طبیعی استخراج و به بازارهای جهانی صادر می‌شود.

از قیر طبیعی امروزه در صنایع مختلفی استفاده می‌شود و بیشتر از ۱۵۰ کاربرد مختلف صنعتی و غیر صنعتی دارد، از جمله مهم‌ترین و اصلی‌ترین کاربردهای بیتومین می‌توان به تولید ایزوگام، استفاده در صنعت راه‌سازی و تولید انواع آسفالت‌ها، صنعت رنگ‌سازی، رزین و اپوکسی، استفاده در صنعت چاپ و جوهر، تولید انواع پوشش‌های ضد خوردگی برای استفاده در صنایع مختلفی همچون نفت، گاز، پتروشیمی، استفاده در صنعت ریخته‌گری، صنعت فولاد و حفاری، استفاده در صنعت ساختمان‌سازی و خودروسازی، پزشکی و همچنین تولید محصولات شیمیایی اشاره کرد.

اما سوال اصلی اینجاست که چرا با توجه به تمام کاربردهای بیتومین باید این نعمت خدادادی را خام فروشی کنیم و دیگر کشورها که این ماده معدنی را از ما می خرند محصول نهایی را با چند برابر قیمت در بازار ما به خودمان بفروشند؟

چرا مسوولان کرمانشاه به فکر احداث چند کارخانه صنایع تبدیلی در گیلانغرب نیستند که با احداث آنها از خام فروشی محصول جلوگیری به عمل آید؛ احداث کارخانه های فرآوری محصولات معدنی مانند بیتومین در گیلانغرب می تواند بهترین راهکار برای ایجاد اشتغال پایدار و جذب افراد متخصص بومی باشد.

دولت باید با همکاری معدن داران راه را برای ایجاد اشتغال پایدار و احداث کارخانه های مختلف و مرتبط با معادن موجود در شهرستان باز کند؛ با این کار آمار بیکاری در این شهرستان کاهش و جوانان شهرستانهای مجاور نیز نیازی به مهاجرت نخواهند داشت.

جنگل های بلوط؛ طلای سبز زاگرس

از دیگر ذخایر ارزشمندی که در این شهرستان وجود دارد می‌توان به ظرفیت جنگل های بلوط اشاره کرد، جنگل هایی که سالانه می توان از آن محصولاتی با ارزش را بهره برداری و به بازارهای جهانی صادر کرد.

امروزه از جنگل‌های بلوط زاگرس به خاطر نقش مهمی که در چرخه آب و خاک کشور ایفا می‌کند به عنوان یک سرمایه بسیار ارزشمند یاد می‌شود، سرمایه‌ای به قدمت پنج هزار و ۵۰۰ سال که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد اما غفلت از آن باعث شده که امروزه با تهدیدها و آسیب‌های جدی روبرو باشد.

بهره‌برداری بالای جوامع محلی و ضعف نظارت باعث شده این جنگل‌ها به روش‌های مختلف مانند برگ‌زنی و سرشاخه‌زنی برای تهیه خوراک دام، چرای بی‌رویه، کشاورزی زیر آشکوب، قاچاق چوب، تهیه زغال، آتش‌سوزی و حتی ریزگردهای خارجی صدمه ببیند.

چالش‌ها و آسیب‌هایی که متوجه جنگل‌های زاگرس است باعث شده که زادآوری آن ضعیف و به سمت پیری پیش برود که این روند تهدیدی بسیار جدی محسوب می‌شود.

اما آنچه که باعث شده درختان بلوط مورد طمع سودجویان قرار گیرد این است که همه قسمت‌های یک درخت بلوط در صنایع مختلف کاربرد خاص خود را دارد و از نظر ارزش غذایی و دارویی دارای اهمیت بسیار زیادی است.

البته از سوی دیگر نیز شاهد بوده‌ایم که خود مردم منطقه در مواقعی که جنگل‌ها دچار آتش‌سوزی شده‌اند نقش بسیار مهمی در حفاظت از این جنگل‌ها و خاموش کردن حریق داشته‌اند تا جایی که جان خود را نیز فدا کرده‌اند اما باید برای حفاظت از این پهنه طبیعی و مهم مسئولان بیشتر به فکر باشند.

هر درخت بلوط بیش از ۲۰۰ هزار دلار معادل ۱۴ میلیارد تومان ارزش زیستی دارد اما متاسفانه برخی افراد سودجو و بی خِرَد از این درخت ارزشمند زغال می‌گیرند و زغال بلوط را کیلویی ۴۰۰ هزار تومان در بازار می فروشند.

برنامه ریزی علمی برای جنگل‌های بلوط به طور قطع ارزش آوری زیادی برای جوامع محلی از جمله در شهرستان مرزی گیلانغرب دارد و می‌تواند به افزایش درآمد سرانه مردم منطقه کمک کند.

مرز سومار؛ مرزی که سود آنچنانی برای شهرستان گیلانغرب ندارد

ناظر گمرکات استان و مدیرکل گمرک کرمانشاه از رشد ۵۱ درصدی صادرات کالا از مرز سومار در غرب کرمانشاه از ابتدای امسال تا پایان مردادماه خبر داد؛ خبری که اگر در هر کدام از دیگر استان های مرزی منتشر می شد قطعا نمایندگان و دیگر افراد تاثیر گذار استان به فکر راهکاری برای کاهش آمار بیکاری بودند اما به نظر می رسد در نگاه مسوولان شهرستان گیلانغرب چنین ظرفیتی اهمیت چندانی ندارد.

علی‌اصغر عباس‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود گفته که در پنج ماه سپری شده ابتدای امسال ۴۴۷ میلیون و ۱۴۱ هزار دلار کالای صادراتی از گمرک سومار به وزن ۷۴۰ هزار تن به کشور عراق صادر شده که در هم سنجی با مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزشی ۵۱ درصد افزایش و از نظر وزنی ۱۰ درصد رشد داشته است.

وی با بیان اینکه کالاهای صادراتی از گمرک سومار شامل ۲ بخش صادرات اظهار شده در آن گمرک و کالاهای صادراتی دیگر گمرکات کشور است، اضافه کرده: از مجموع کالاهای صادراتی این گمرک ۳۱۲ میلیون و ۶۲۰ هزار دلار آن به وزن ۳۹۳ هزار تن، کالاهای اظهار شده در گمرک سومار است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از حیث ارزش رشدی ۱۸۳ درصدی و از لحاظ وزن افزایش ۹۴ درصدی داشته است.

معادن و زمین‌های کشاورزی در گیلانغرب ۲ قطب مهم برای درآمد زایی شهروندان هستند

به اعتقاد کیوان کاشفی عضو هیات رییسه اتاق ایران و رییس سابق اتاق بازرگانی کرمانشاه؛ بازارچه سومار یکی از کلیدی و سوق الجیشی ترین بازارچه های مرزی ایران است چراکه با محاسبه شمال و جنوب همسایگی ایران با عراق می فهمیم که سومار دقیقا در مرکز این موقعیت جغرافیایی قرار دارد.

وی با بیان اینکه سومار نزدیک ترین مرز اقتصادی به پایتخت عراق است، ادامه داد: در این مدت کم که این مرز باز شده باوجود تمام مشکلات از جمله مسائل زیرساختی و سخت افزاری، سومار توانسته خود را به عنوان یکی از مرزهای موفق ایران جا بیاندازد.

کاشفی افزود: برای سومار موقعیت کاملا فراهم است که بتواند پا به پای مرز خسروی در امر صادرات و جابجایی مسافر به عتبات عالیات فعال باشد اما برای اینکار یک سری لازمه ها باید رعایت شود؛ مهمترین لازمه ایجاد زیرساخت است.

عضو هیات رییسه اتاق ایران با بیان اینکه جاده دسترسی به گیلانغرب وضعیت مناسبی ندارد و ظرفیت ۲ بانده و ترانزیتی شدن دارد، گفت: عامل مهم بعدی خود مرز است؛ در مرز باید امکانات و ظرفیت هایی مانند انبار و سردخانه راه اندازی شود.

وی افزود: امروزه دولت نمی تواند سرمایه گذاری هنگفتی در این مرز انجام دهد اما می تواند با تسهیل گری پای بخش خصوصی را در مرز سومار باز کند؛ وجود مرز به خودی خود برای شهرستان اشتغال آنچنانی به دنبال ندارد یا نهایتا اشتغال آن در حد کارگری است.

کاشفی با بیان اینکه اگر بخش خصوصی به مرز سومار وارد شود می توان گفت با احداث انبار و سردخانه و دیگر لازمه ها آمار بیکاری در شهرستان گیلانغرب به صورت محسوسی پایین خواهد آمد، ادامه داد: اگر پروژه های عمرانی، زیرساختی و خدماتی در مرز انجام شود اشتغال پایدار به وجود خواهد آمد.

جاده نامناسب، قصه پر غصه مردم گیلانغرب

فرماندار گیلانغرب در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: نماینده شهرستان های گیلانغرب، قصر شیرین و سرپل زهاب از وزیر راه و شهرسازی قول گرفته که جاده های منتهی به گیلانغرب تعریض شود، اگر چنین زیرساختی در شهرستان وجود داشته باشد سرمایه گذاران رغبت بیشتری به حضور در منطقه از خود نشان می دهند.

علیرضا نظری افزود: در تنها بیمارستان گیلانغرب یک متخصص بیهوشی وجود ندارد، ۶ ماه است یکی از دغدغه مجموعه فرمانداری شهرستان داروخانه بیمارستان است که باید تکمیل شود.

فرماندار گیلانغرب بیان کرد: با رییس وقت علوم پزشکی کرمانشاه و معاونان ایشان ۱۰ بار جلسه برگزار شد که متاسفانه به درهای بسته خوردیم و خواسته هایمان محقق نشد؛ اینها نمونه هایی از زیرساخت های لازم برای شهرستان است که مانع جذب سرمایه گذاران می شود.

نظری گفت: در ۲۷ معدن قیر طبیعی گیلانغرب که بیش از ۷۰ درصد بیتومین ایران و ۱۵ درصد این ماده معدنی در دنیا را تامین می کند تنها ۹۵ نفر مشغول به کار هستند و متاسفانه این ماده معدنی خام فروشی می شود.

فرماندار گیلانغرب افزود: وقتی یک کارآفرین توانسته در شهرستان به تنهایی برای ۱۲۰ نفر ایجاد اشتغال کند، حضور بیشتر سرمایه گذاران قطعا اثرگذاری بیشتری در حد ریشه کنی بیکاری خواهد داشت.

به گزارش ایرنا، بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری کرمانشاه از ۱۴/۲ درصد در سال ۱۴۰۱ به ۱۲/۳ درصد در سال ۱۴۰۲ کاهش یافت که نشانگر بهبود حدود ۲ درصدی است.

استان کرمانشاه که با ۲ میلیون نفر جمعیت در ۱۴ شهرستان ۱/۵ درصد از مساحت و ۲/۴ درصد جمعیت کشور را در بر می‌گیرد، از سال ۱۳۵۵ یکی از استان های با نرخ بیکاری بالا بوده و تاکنون نرخ بیکاری آن از میانگین کشوری پایین‌تر نیامده است بطوریکه چهار درصد از بیکاران کشور در این استان قرار دارد.

استان کرمانشاه در حالی رتبه سوم بیکاری کشور را داراست که سال گذشته در رتبه ۵ جدول قرار داشت و این اعداد و ارقام نشان از آمار بالای بیکاری در استان و به خصوص شهرستان گیلانغرب دارد.

استان کرمانشاه بطور عام و گیلانغرب بطور خاص که در دفاع مقدس نقش بسزایی در مهار دشمن داشتند؛ نیازمند توجه ویژه و بیشتر مسوولان برای رشد و توسعه متوازن هستند.