مقاومت میکروبی یک پاندمی خاموش است/۴۳ درصد آنتی‌بیوتیک‌ها در جهان بی‌اثر شده‌اند

به گزارش ایرنا از وزارت بهداشت، دکتر قباد مرادی روز شنبه در وبینار هفته ملی آگاهی رسانی مقابله با مقاومت میکروبی، گفت: پدیده مقاومت میکروبی از سوی سازمان جهانی بهداشت به عنوان یکی از ۱۰ تهدید اصلی سلامت مطرح شده است.

وی افزود: مقاومت میکروبی یک پاندمی خاموش و یکی از چالش های بزرگ حوزه سلامت است که می‌تواند تمام دنیا را در آینده ای نه چندان دور، تحت تاثیر قرار دهد.

مرادی با بیان اینکه ایران در زمینه استفاده از آنتی بیوتیک ها و مقاومت میکروبی وضعیت مناسبی ندارد، تصریح کرد: سازمان جهانی بهداشت در زمینه مقابله مقاومت میکروبی رویکردone health و سلامت یکپارچه ارائه داده است.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت ادامه داد: کل مرگ های سالانه ناشی از اچ آی وی ۶۳۰ هزار مورد و مرگ‌های ناشی از مالاریا، ۶۰۸ هزار مورد و در مجموع ۱۲۳۸ هزار نفر در سال ۲۰۲۲ میلادی برآورد شده است.

وی ادامه داد: براساس آمارها، در سال ۲۰۱۹میلادی مرگ‌های ناشی از عفونت های خونی، حدود ۱۳.۵ میلیون نفر برآورده که ۸ میلیون نفر بر اثر عفونت‌های باکتریایی و بیماری حدود ۴ میلیون نفر نیز با مقاومت میکروبی مرتبط بوده و ۱۲۷۰ نفر نیز بر اثر مقاومت میکروبی جان خود را از دست داده اند.

این مسئول در وزارت بهداشت تصریح کرد: اگر بار مقاومت میکروبی را با بیماری‌های HIV و مالاریا مقایسه کنیم، می‌بینیم که بار مقاومت میکروبی در سال ۲۰۱۹ میلادی از بیماریهای دیگر، بیشتر است.

وی گفت: چنانچه اقدام جدی در این زمینه صورت نگیرد، پیش بینی می‌شود که در سال ۲۰۵۰ میلادی، سالانه ۱۰ میلیون مرگ بر اثر مقاومت میکروبی را شاهد باشیم.

خط فقربه دلیل مقاومت میکروبی

مرادی گفت: از لحاظ اقتصادی در سال ۲۰۲۰ میلادی حدود ۲۸ میلیون به دلیل مقاومت میکروبی زیر خط فقر رفته و یک تریلیون دلار سالانه صرف هزینه مقاومت میکروبی شده است.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت ادامه داد: در مدت یاد شده صادرات ۴ درصد و تولیدات دامی نیز ۷.۵ درصد کاهش پیدا کرده است. این اعداد در برخی مناطق مانند مدیترانه شرقی یا اروپای شرقی هولناک تر است.

وی تصریح کرد: کشف یک آنتی بیوتیک جدید، ۱۰ تا ۱۵ سال طول می‌کشد و حدود یک میلیارد دلار نیز باید برای آن هزینه شود.

مرادی افزود: از حدود ۶۵ آنتی بیوتیکی که در سال های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۹ میلادی توزیع و موثر واقع شده بوده اند، ۲۶ عدد یا حدود ۴۳ درصد آنها، به دلیل مقاومت‌های میکروبی، بی اثر شده و از بازار خارج شده‌اند، در حالی‌که این رقم برای سایر داروها (غیر از آنتی بیوتیک ها)، ۱۳ درصد برآورد شده است.

مرادی اظهار کرد: بنابراین، مقاومت میکروبی از این حیث که نمی توانیم آنتی بیوتیک جدید به سرعت کشف و تولید و از لحاظ اقتصادی نیز به صرفه نیست، بسیار حائز اهمیت است.

رویکرد سلامت یکپارچه

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت درخصوص رویکرد one health یا رویکرد سلامت یکپارچه در زمینه مقابله با مقاومت میکروبی، خاطرنشان کرد: این رویکرد، نگاهی همه جانبه به موضوع مقاومت میکروبی دارد، یعنی برای موفقیت در زمینه مقابله با مقاومت میکروبی، باید همزمان به محیط زیست، حیوانات و انسان ها پرداخته شود، در غیر این صورت، برنامه ها با شکست مواجه می شوند.

مرادی ادامه داد: دادن داروهای ضد میکروبی به حیوانات و انتشار باکتری های مقاوم شده در محیط زیست و آلوده شدن محیط زیست و چرخه و بازگشت این باکتری های مقاوم شده به انسان، بیمار شدن انسان را در پی داشته که درمان آنها بسیار بسیار سخت و در برخی موارد، غیرممکن است.

وی عنوان کرد: در سال ۲۰۱۵ میلادی ایران هفدهمین کشوری بود که برنامه عملیاتی مقابله با مقاومت میکروبی را نوشت که بر پنج استراتژی اساسیِ افزایش آگاهی، دانش رصد وضعیت مقاومت میکروبی، کاهش عفونت ها، مصرف منطقی آنتی بیوتیک ها و منابع مالی پایدار، تاکید داشت.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت بیان کرد: با افزایش مقاومت میکروبی، جِرم‌های حساس به میکروب‌ها و آنتی بیوتیک ها اثر سابق خود را نخواهند داشت.

وی با اشاره به اهداف تعهدات منطقه‌ای در مورد مقاومت میکروبی، گفت: در این تعهدات ذکر شده که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، سالی ۱۰ درصد از مرگ و میرهای ناشی از مقاومت میکروبی کاسته شود؛ ۷۰ درصد آنتی بیوتیک های مصرف شده توسط انسان کاهش یابد و رعایت بهداشت به اندازه ای تقویت شود که افراد هیچگاه آلوده به میکروب ها نشوند.