چارک‌بندی نشریات نمایه‌شده در موسسه استنادی/علوم انسانی دارای بالاترین ضریب‌تاثیر

به گزارش روز چهارشنبه گروه علمی ایرنا از مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، سیداحمد فاضل‌زاده رسالت مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام را رصد و پایش علم و فناوری جمهوری اسلامی ایران و کشورهای اسلامی بر پایه تحلیل‌های علم‌سنجی دانست گفت: سامانه نشریات علمی از سال ۱۳۸۰به پایش نشریات کشورهای اسلامی می‌پردازد و به عنوان سومین پایگاه استنادی در سطح دنیا به سنجش عملکرد نشریات کشورهای اسلامی که توسط آن نمایه شده‌اند، اهتمام ورزیده تا مرجعیت علمی را زمینه سازی کند.

وی ادامه داد: با بررسی تعداد یک میلیون ۹۶۷ هزار و ۲۴۸ مقاله‌ی انتشاریافته در سال ۱۴۰۲ در سه هزار و ۹۹۰ نشریه‌ نمایه‌شده توسط مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام که به ۱۵۶هزار و ۷۴ مقاله‌ نشریات سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ استناد کرده‌اند، ضریب‌ تأثیر سال ۱۴۰۲ (۲۰۲۳) تعیین شده است. برای بررسی تاثیر خود استنادی روی ضریب تاثیر نشریات، ضریب تاثیر بدون خود استنادی نیز محاسبه شده است. این نتایج در وبگاه https://jcr.isc.ac اعلام شده است.

تعداد نشریات دارای ضریب‌تأثیر

رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام تعداد کل نشریات موجود در پایگاه را سه هزار و ۹۹۷ نشریه عنوان کرد که از این تعداد یکهزار و ۹۱۱ نشریه موفق به حضور در سامانه نشریات علمی (ISC-JCR) شده اند؛ از این تعداد، یکهزار و ۷۱۳ نشریه موفق به کسب ضریب تاثیر شده اند و ۱۹۹ نشریه دیگر به دلیل نقص در تعداد شماره های ارسالی، ضریب تاثیر با مقدار NA نمایش داده شده است.

وی تصریح کرد: شرط اصلی برای محاسبه‌ ضریب‌تأثیر تکمیل شماره‌های دو سال قبل از سال تعیین ضریب‌تأثیر است تا دقت نتایج ضریب‌تأثیر اعلام‌شده نشان‌دهنده کیفیت حقیقی نشریات باشند؛ زیرا نقص در تعداد مقالات در سال‌های قبل منجر به کوچک‌ترشدن مخرج رابطه‌ ضریب‌تأثیر و افزایش غیرواقعی ضریب‌تأثیر و تشویق نشریات نامنظم می‌شود. همچنین به‌دلیل افزایش دقت و تکمیل زنجیره‌ استنادات نشریات، سال اعلام ضریب‌تأثیر مربوط به سال قبل، یعنی سال ۱۴۰۲ است.

رئیس مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام گفت: برای نشان دادن وضعیت حوزه‌های موضوعی مختلف در مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام تعداد نشریات دارای ضریب‌تأثیر و مقدار حداکثر ضریب‌تأثیر آن ها در جدول یک آمده است. بالاترین مقدار ضریب‌تأثیر در بین نشریات نمایه شده در مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، به حوزه علوم انسانی و هنر و حوزه علوم اجتماعی تخصیص دارد و در مجموعه‌ نشریات مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام حوزه‌ موضوعی علوم اجتماعی دارای حداکثر تعداد نشریه است.

تعداد نشریات چارک‌دار

فاضل زاده گفت: ضریب‌تأثیر شاخصی کمّی است که برای ارزیابی و رتبه‌دهی نشریات به‌طور جداگانه، با توجه به تعداد استنادات به آن، استفاده می‌شود و رتبه‌ نشریه در زیرگروه تخصصی خود دقیق، نشان داده نمی‌شود. برای اینکه بتوانیم در هر زیرگروه علمی، نشریات را با توجه به تعداد نشریه‌های موجود در آن رده‌بندی کنیم، باید از چارک یا همان تقسیم‌بندی نشریات به گروه‌های چارک اول، دوم، سوم و چهارم استفاده کنیم.

رئیس مؤسسه استنادی اظهار داشت که در جدول ۲ و نمودار ۵ تعداد نشریات در هر چارک آمده است؛ از آن جا که یک نشریه می تواند عضو چند زیرگروه تخصصی باشد، همزمان می تواند در چند چارک قرار گیرد. به عنوان مثال نشریه «اپیدمیولوژی ایران» در زیر گروه تخصصی پزشکی چارک سوم و در زیر گروه تخصصی علوم اجتماعی چارک چهارم است.